Plazaberri

Euskaltzaindiak urte berri on opa dizu.

Aurtengo Euskaltzaindiaren Gabon txartelak Agosti Xaho du gogoan, haren jaiotzaren bigarren mendeurrenean. Txori erresiñula herri-kantaren hiru ahapaldi ere jaso dira txartelean. Hona hemen lehena:

"Txori erresiñula / Üdan da kantari

Zeren ordian beitü / Kanpuan janari;

Negian ezta ageri / Balinban ezta eri.

Üdan jin baledi, / Konsola nainte ni.

Euskaltzaindiak Helduen euskalduntzea eta etorkinak Ipar Euskal Herrian liburua Akademiaren webgunean jarri du. Argitalpen digitala hemen kontsulta daiteke.

Helduen euskalduntzea eta etorkinak Ipar Euskal Herrian - L' enseignement du basque aux adultes natifs et non natifs en Pays Basque Nord liburua Erramun Baxok ohorezko euskaltzainak eta Jean-Baptiste Coyos euskaltzain osoak idatzia da. Ipar Euskal Herriko AEKren laguntzarekin burutu zuten lana, erakunde horrek bere ikasleen 1995-96, 2002-03 eta 2008-09 ikasturteetako matrikulazio-fitxak Euskaltzaindiaren eskuetan jarri zituen eta. Liburua "Jagon" sailaren 9. zenbakia da eta Euskararen Erakunde Publikoaren babesaz argitaratu da. Euskaraz eta frantsesez dago.

Euskera Euskaltzaindiaren agerkari ofizialaren edukiak eguneratu dira Dialnet-en. Une honetan, 1991 eta 2010 arteko 466 ikerketa artikuluren erreferentzia ematen da, eta Euskaltzaindiaren webguneari esteka eginez, aipatu artikulu guztien testu osoa ere eskura dago.

2011ko uztailean, Euskaltzaindiak eta Errioxako Unibertsitateak hitzarmen bat sinatu zuten, Euskera agerkariaren prestigio eta ikusgarritasuna suspertzeko. Garai hartan agerkariko 2002-2009 bitarteko artikuluen erreferentzia ematen zen soilik. Jarraiko hilabeteetan, 1980 arteko edukiak bistaratzeko asmoa dago.

Euskera agerkariaren 2010eko 1. eta 2. zenbakiko edukiak, Azkue bibliotekan katalogatu eta indexatu ostean, Euskaltzaindiaren webguneko Euskera agerkariaren hemerotekan integratu dira.

Euskera 2010, 55, 1 liburuak Euskaltzaindiaren bizitza akademikoa biltzen du. Besteren artean, Lourdes Oñederra eta Patxi Uribarren euskaltzainen sarrera-ekitaldietako hitzaldiak bildu dira. Iruñean, Nafarroako Gobernuarekin batera egin zen Euskarazko Terminologia Juridiko-Administratiboari buruzko jardunaldia ere jaso da liburuan, bai eta Onomastika arloari dagozkion irizpen batzuk, zenbait hitzarmen eta Euskararen Herri Hizkeren Atlasaren I. eta II. liburukien aurkezpena ere. Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioa-Euskaltzaindia “Literatura ataria”-ren aurkezpenaren nondik norakoa ere irakur daiteke hemen.

Euskera 2010, 55, 2 liburuak ikerketa-lanak jasotzen ditu. Gai nagusiak hauek dira: Euskaltzaindiaren XV. Jagon Jardunaldiak ("Gazteak, aisialdia eta euskara" gaiaren inguruan) eta Akademiaren Literatura Ikerketa batzordeak Literaturaren Historiografiari buruz egin zituen jardunaldiak.

2010ean Euskera agerkariak eraberritze prozesu bat izan zuen. Ondorioetako bat, artikulu zientifikoei behar duten tratamendua eta egitura ematea izan zen. Hargatik, ikerketa artikulu hauek Euskaltzaindiaren webgunetik landa, Inguma, ISOC eta Dialnet datu-baseetan ere jasotzen dira. Datu-base hauetan, agerkariaren aurreko zenbakietan, egile jakinek idatzi eta ikerketa lantzat har daitezkeen edukiak ere aurki daitezke.

Euskaltzaindiak Euskera 2009, 54, 2-2 liburukia, Gerra zibila eta euskal literatura, izenburua duena, sarean jarri du. Espainiako Gerra Zibila (1936-1939) amaitu zela 70 urte betetzen zirela eta, Euskaltzaindiaren Literatura Ikerketa batzordeak jardunaldiak antolatu zituen EHUko 2009ko Uda Ikastaroen barnean, gertakari hark euskal literaturan izan duen oihartzuna aztertzeko asmoarekin. Han aurkeztu ziren hitzaldiak biltzen dira hemen. Liburua Ana Toledok koordinatu zuen.

Jardunaldietan zortzi hitzaldi eman ziren.  Banan-banan kontsulta daitezke:

• Jon Kortazar: "Gerra zibila eta euskal kontagintza"
• Ana Toledo: "Isiltasunaren gerraostetik gerrari buruzko autobiografiara"
• Jean Haritschelhar: "Gerra Zibila: Iparraldeko ikuspegia"
• Mari Jose Olaziregi: · "La recuperación de la memoria histórica en la novela contemporánea vasca"
• Patri Urkizu: "Euskal teatroa Gerra Zibilean (1936-37)"
• Iratxe Retolaza: "Gernikako bonbardaketa euskal literaturan: errepresentazio eta begirada poetikoak"
• Ur Apalategi: "Ramon Saizarbitoriaren Bihotz bi-n: literaltasuna, alegoria eta beste zenbait hipotesi"
• Iñaki Aldekoa: "Gerra Zibila Ramon Saizarbitoriaren narraziogintzan"

Euskaltzaindiak Eguberri eta Urte Berri on opa dizu.

Aurtengo Euskaltzaindiaren Gabon txartelak Agosti Xaho du gogoan, haren jaiotzaren bigarren mendeurrenean. Txori erresiñula herri-kantaren hiru ahapaldi ere jaso dira txartelean. Hona hemen lehena:

"Txori erresiñula / Üdan da kantari

Zeren ordian beitü / Kanpuan janari;

Negian ezta ageri / Balinban ezta eri.

Üdan jin baledi, / Konsola nainte ni.

Gaur, abenduaren 23an, Bat soziolinguistika aldizkariaren azken zenbakia aurkeztu dute Soziolinguistika Klusterrak eta Euskaltzaindiak. Bi erakundeon artean argitaratu duten aldizkariaren zenbaki berrian diglosiari buruzko hausnarketa sakona proposatzen da, hainbat artikuluren bidez: batetik, zenbakiaren muina dena, Diglosiaren purgatorioaz. Teoriatik tiraka txostena dago, Mikel Zalbide euskaltzainak idatzi duena. Eta bestetik, Paula Kasares, Iñaki Martinez de Luna, Julen Arexolaleiba, Maria-Jose Azurmendi, Xabier Isasi, Lionel Joly eta Joxe Manuel Odriozola soziolinguistek idatzitako artikuluak jaso dira, Zalbideren txostenean planteatzen diren gaiei erantzuna eman nahi dietena. Guztiei eskerrak eman dizkie Mikel Zalbidek: "Niretzat pozgarria izan da zazpi kritika jaso izana. Bakoitzak zinez pentsatzen duena esan du, eta nabarmen dago gauza batzuetan ados gaudela, eta beste gauza batzuetan ez gaudela ados, eta hori sanoa da. Gauzak argituko baditugu, lehendabizi zertan gauden ados eta zertan ez  jakin behar dugu, hori funtsezkoa da hurrengo pausoak eman ahal izateko".

Mikel Zalbide euskaltzainak, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Belen Uranga Bat aldizkariko koordinatzaileak aurkeztu dute aldizkaria. Andres Urrutiak egindako lana goraipatu du, eta bai Euskaltzaindia bera, bai eta Bat aldizkaria  ere, zoriondu egin ditu, abian jarri duten lankidetzagatik. Bere ondoan, Belen Urangak Mikel Zalbiderekin elkarlanean aritzea "erronka" izan dela aitortu du. Emaitzak ikusita, hori bai, bere poza agertu du: "Etorkizunean, behintzat Euskal Herrian, diglosiaz idatzi edota hitz egiten denean, ezinbestekoa izango da Mikel Zalbideren lana kontuan hartzea. Mugarri bat da".

Bihar, abenduaren 23an, goizeko 11:30ean, Bat aldizkariaren zenbaki berezia aurkeztuko da Euskaltzaindiaren egoitzan. Zenbaki bikoitza da, Soziolinguistika Klusterrak eta Akademiak elkarlanean argitara eman dutena, eta gai monografiko modura euskal soziolinguistika arloko gai nagusietako bat hartu du: diglosia.

Hala, Mikel Zalbide euskaltzainak idatzi du zenbaki honen muina den Diglosiaren purgatorioaz. Teoriatik tiraka txostena. Ondoren, txosten horretan planteatzen diren gaiei erantzunez Euskal Herriko zazpi soziolinguistek eman diote erantzuna. Hauek dira: Paula Kasares, Iñaki Martinez de Luna, Julen Arexolaleiba, Maria-Jose Azurmendi, Xabier Isasi, Lionel Joly eta Joxe Manuel Odriozola.

Aurkezpena honako hauek egingo dute: Mikel Zalbide euskaltzainak, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Belen Uranga Bat aldizkariko koordinatzaileak.

Congrès Permanent de la Lenga Occitana erakundea sortu da. Abenduaren 16an, Bordelen, Akitaniako Kontseiluaren egoitzan egindako batzarrean eratu zen erakunde berria. Akitania eskualdeko erakunde askotako ordezkariez gain, Frantziako Hizkuntzen Ordezkaritza Nagusiaren eta Kultura eta Komunikazio Ministerioaren ordezkariak bertan izan ziren, besteak beste. Euskaltzaindia ere joan zen batzar horretara, ondoko ordezkariekin: Andres Urrutia euskaltzainburua, Aurelia Arkotxa buruordea eta Jean-Baptiste Coyos euskaltzaina. Euskaltzainburuak, gainera, hitz batzuk esan zituen.

Aporlòc, Associacion prefigurativa de l'organisma de regulacion de la lenga d'Òc elkartearen ekimenez jaio da Congrès Permanent de la Lenga Occitana. Elkarte horrek lan handia egin du azken urtean, eta, besteak beste, hainbat hizkuntza akademiarekin harremanetan jarri da, euren berri izateko. 2010eko uztailean, Aporlòc elkarteko kideek Euskaltzaindia bisitatu zuten.

Euskaltzainburuaren hitzak ekarri ditugu hona.

 Andres Urrutiaren hitzak 52,07 Kb

Abenduaren 2an, Orozkoko mapa toponimiko-topografikoa aurkeztu zen. Ikerketa Felix Muguruza Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko kideak egin du. Harekin batera, hauek egin zuten aurkezpena: Josu San Pedro Orozkoko alkateak, Begoñe Olabarria Euskara zinegotziak, Mirari Alberdi Eusko Jaurlaritzako Estandarizazio teknikariak eta Mikel Gorrotxategi Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko idazkariak.

Orozkoko Udalak 2.000 izen baino gehiago biltzen dituen maparen 2.500 ale argitaratu ditu. Herriko etxeetako postontzi guztietan banatuko da eta herriko museoan ere eskuratu ahal izango da.

Euskaltzaindiaren webguneak 77.248 bisita izan zituen azaroan. Bestalde, webguneko orriek 475.288 bistaratze izan zituzten hil berean.

Akademiaren webgunean gehien bisitatutako edukiak Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Hiztegi Batua izan ziren. Hauek dira datuak:

Joan den ostiralean, abenduaren 16an, Euskaltzaindiak Agosti Chahoren omenezko jardunaldia egin zuen Baionan, haren jaiotzaren bigarren mendeurrenaren harira. IKER zentroan burutu zen jardunaldia Akademiaren Literatura Ikerketa batzordeak antolatu zuen. "Agosti Chaho eta erromantizismoa Euskal Herrian" izan zuen goiburu nagusia eta hauek izan ziren hizlariak: Beñat Oihartzabal, "Chaho eta euskal gramatika"; Txomin Peillen, "Euskararen iturriak Chahoren hiztegiaren hitzaurrean"; eta Ana Toledo, "Aitor-en oihartzuna Hego Euskal Herrian".

Arratsaldean, ageriko bilkura egin zuen Euskaltzaindiak. Xabier Kintana idazkariak sarrera-hitzak esan zituen, eta ondoren Jean Haritschelharrek -"Euskal Herria Chahoren begietan"- eta Patri Urkizuk -"Agosti Chahoren obraz eta bere eraginaz"- hitzaldi bana eman zuten.

Europako toponimia aski xehe arautu ondoren, Ekialde Hurbileko eta Ipar Afrikako toponimia nagusia lantzeari ekin dio Euskaltzaindiko Exonomastika batzordeak. Lan horren lehen emaitza dira 162. eta 163. arauak: bietan argitaratu ditu Euskaltzaindiak Turkia, Azerbaijan, Armenia eta Georgiako toponimia eta alfabetoetako euskararako transkripzio-irizpideak.

Euskaltzaindia Agosti Chahoren omenezko jardunaldia egiten ari da gaur, abenduaren 16an, Baionan, IKER zentroan, haren jaiotzaren bigarren mendeurrenaren harira. Literatura Ikerketa batzordeak antolatu duen jardunaldi hori goizean burutu da,  "Agosti Chaho eta erromantizismoa Euskal Herrian" izenburupean. Hauek izan dira hizlari: Beñat Oihartzabal, "Chaho eta euskal gramatika"; Txomin Peillen, "Euskararen iturriak Chahoren hiztegiaren hitzaurrean"; eta Ana Toledo, "Aitor-en oihartzuna Hego Euskal Herrian".

Arratsaldean, ageriko bilkura egingo du Akademiak, leku berean. Hau izango da egitaraua:

• 17:00: Xabier Kintanaren Euskaltzaindiko idazkariaren sarrera-hitzak
• 17:15: Jean Haritschelhar, "Euskal Herria Chahoren begietan"
• 18:00: Patri Urkizu, "Agosti Chahoren obraz eta bere eraginaz"

Abenduaren 2an, Euskararen Nazioarteko Egunaren ospakizunen barruan, Bilboko Udalak Xabier Gereño zena omendu zuen. Omenaldi horren bitartez, idazle eta ohorezko euskaltzainak euskararen alde egindako lana goraipatu nahi izan zuen Udalak, eta honela adierazi zuen: "Gereño euskara batuaren bultzatzaile nagusietako bat izan zen, batez ere erabileraren aldetik. Idazlea zen neurrian, euskarazko eleberri-egile eta antzerkigilerik oparoenetakoa izan zen, ehun liburu baino gehiago argitaratu baitzituen. Bere garaiko euskarazko agerkari guztietan idatzi zituen artikuluak, bai eta hiztegiak, euskara ikasteko metodoak eta gai askotako eleberri ugari, antzerki-lanak eta mundu osoko pertsona ospetsuen biografiak ere".

Xabier Gereñoren seme-alabek jaso zuten oroigarri plaka, Iñaki Azkuna alkatearen eskutik. Euskaltzaindiaren izenean, Xabier Kintana idazkaria eta Jose Luis Lizundia diruzaina izan ziren.

Xabier Gereño idazle eta ohorezko euskaltzaina izan zena apirilaren 8an hil zen, Bilbon, 86 urte zituela.

Azaroaren 30ean, Gernika-Lumoko toponimia liburua aurkeztu zuten Gernika-Lumoko Udalak eta Euskaltzaindiak. Aurkezpenean Esperanza Uriarte Gernika-Lumoko Udaleko Euskara arloko zinegotziaz eta Bittor Zarrabeitia euskarazko teknikariaz gain, Onomastika batzordekide eta egilea den Iratxe Lasa Arana eta Mikel Gorrotxategi batzordeko idazkaria izan ziren. Lana orain dela urte asko hasi zen eta jende askok hartu du parte, ahozko bilketan eta maparen edizioan.

Gernika-Lumoko 510 toponimo jaso ditu Iratxe Lasak, Onomastika batzordeko idazkariaren zuzendaritzapean. Toponimo bakoitzari buruzko fitxa osatu da, jatorria, etimologia, aldaerak, gertakizunak eta abarrak zehaztuz.

 Iratxe Lasaren eta Mikel Gorrotxategiren aurkezpena 1,09 Mb

Andolin Eguzkitza zena gogoan izango dute datorren ostiralean, abenduaren 16an, Santurtzin, jaio zen herrian, eta egun horretatik aurrera txoko bat izango du zabalduko den zentro kultural berrian, hots, Mamariga Kulturgunean. Zentro hori ostiralean bertan inauguratuko da, eta, besteren artean, Andolin Eguzkitzaren omenezko panel bat ikusgai jarriko dute. Bestalde, "Euskera agerkaria" erakusketa zabalduko da, eta urtarrilaren 9ra arte egongo da zabalik. Erakusketak 92 urte bete dituen Euskera Akademiaren agerkari ofizialaren ibilbidea eta edukiak ditu hizpide. Euskaltzaindiak antolatzen du, Bilbao Bizkaia Kutxaren laguntzarekin.

Andolin Eguzkitza (Santurtzi, 1953 - Bilbo, 2004) idazle eta euskaltzain osoa izan zen, orain arte Ibaizabalen itsasadarraren ezkerraldean Euskaltzaindiak izan duen kide bakarra. Bere omenez erakutsiko den panel horretan bere bizitzaren zertzelada batzuk gogoratzeaz gain, hark idatzitako liburuak ere ekarri dituzte gogora.

Urtero bezala, Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokan izan da Euskaltzaindia. Abenduaren 4tik 8ra bitartean egin den Azokan, saltokia jarri du Akademiak eta urte osoan argitaratutako liburuak izan ditu salgai. Aurten, Real Academia Galegaren argitalpen batzuk Akademiaren erakustoki berean egon dira. Izan ere, Azokaren 46. edizioaren gonbidatu nagusia Galiziako kultura izan da, eta aukera hori aprobetxatuz, Euskararen Akademiak lekua egin dio Galiziako Akademiari bere mahaian.

Besteren artean, argitaratu berri diren Euskal Gramatika. Lehen Urratsak - VII (Perpaus jokatugabeak) eta Erlea aldizkariaren 5. zenbakiak oso harrera ona izan dute Azokan. Jende asko hurbildu da Euskaltzaindiaren argitalpenak ikustera, galdera eta iradokizun ugari ere egin dituztelarik.

Abenduaren 1ean, Bilbo Zaharra Forumek antolatutako "Hitza eta musika" izeneko jardunaldien hirugarren eta azken saioan, Joseba Tapiak eskaini zuen Eta tira eta tunba emanaldia.

"Hitza eta musika" jardunaldiak Euskaltzaindiaren aretoan egin dira. Azaroaren 9an egin zen lehen ekitaldia, Miren Agur Meabek eta Ibone Ibazetak eskaini zuten Bitsa eskuetan saioarekin. Bigarren saioa azaroaren 17an izan zen, Xabier Amuriza eta Jon Maiaren eskutik, Mende baten aldarria proposamen artistikoa aurkeztu zutelarik.

Datorren ostiralean, abenduaren 16an, Euskaltzaindiak Agosti Chahoren omenezko jardunaldia egingo du Baionan, IKER zentroan. Jardunaldia goizean izango da, eta Literatura Ikerketa batzordearen ekimenez antolatu da. Bestalde, arratsaldean ageriko bilkura burutuko du Akademiak. Jean Haritschelhar eta Txomin Peillen euskaltzainek horren guztiaren berri eman zuten, abenduaren 9an, Baionan egindako prentsaurrekoan.

Hauxe izango da egun horretako egitaraua:

Jardunaldia: "AGOSTI CHAHO ETA ERROMANTIZISMOA EUSKAL HERRIAN"

• 10:00: Beñat Oihartzabal, "Chaho eta euskal gramatika"
• 10:45: Txomin Peillen, "Euskararen iturriak Chahoren hiztegiaren hitzaurrean"
• 11:30: Ana Toledo, "Aitor-en oihartzuna Hego Euskal Herrian"

Ageriko bilkura:

• 17:00: Xabier Kintanaren Euskaltzaindiko idazkariaren sarrera-hitzak
• 17:15: Jean Haritschelhar, "Euskal Herria Chahoren begietan"
• 18:00: Patri Urkizu, "Agosti Chahoren obraz eta bere eraginaz"

Euskaltzaindiak uztailetik abendura bitartean kaleratu dituen liburuak bildu ditugu hemen. Besteren artean, Euskal Gramatika. Euskal Gramatika. Lehen Urratsak – VII (Perpaus jokatugabeak) liburukia, “Euskal Gramatika. Lehen Urratsak” izeneko bildumari amaiera ematen diona argitara eman da. Bernardo Atxagak zuzentzen duen Erlea aldizkariaren zenbaki berria, bosgarrena, aste honetan bertan plazaratu da, eta baita Euskera agerkariaren azken emaitza, eta Narrazioak eta olerkiak 2010 ere.

Bestalde, urtarriletik uztailera bitarteko argitalpenak ikusteko sakatu hemen.

Argitalpen horiekin guztiekin, urtero bezala, aurten ere Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azokan izango da Euskaltzaindia. Abenduaren 4tik 8ra bitartean izango den Azokan, saltokia jarriko du Akademiak eta urte osoan argitaratutako liburuak izango ditu salgai. Aurten gainera, Real Academia Galegaren argitalpen batzuk Akademiaren erakustoki berean egongo dira. Izan ere, Galiziako kultura izango da aurtengo Azokaren gonbidatu nagusia. Beste ekitaldi batzuen artean, abenduaren 5ean, 13:00etan, Dario Xohan idazle eta Real Academia Galegako kidea eta Pako Aristi idazle euskalduna "Galegoz eta euskaraz, Galiziaz eta Euskal Herriaz" gaiaz mintzatuko dira.

Gaur, abenduaren 2an, Bernard Etxepareren 1545eko Linguae Vasconum Primitiae liburuaren argitalpen faksimilea aurkeztu da Eusko Legebiltzarrean. Jatorrizko testuaz gain, oraingo ortografiarako egokitutako euskarazko bertsioa ere badu edizio berriak, baita gaztelaniazko, frantsesezko, ingelesezko, alemanezko eta italierazko itzulpenak ere. Legebiltzarrak eta Euskaltzaindiak argitara eman dute eta erakunde bion arteko elkarlanaren emaitza da.

Gaurko aurkezpenenean bi erakundeotako ordezkariak izan dira: Legebiltzarraren Mahaia osatzen duten kideak, Arantza Quiroga presidentea buru zutela, batetik, eta Andres Urrutia eta Xabier Kintana Euskaltzaindiaren euskaltzainburua eta idazkaria, bestetik. Kintana liburuaren koordinatzailea eta edizioaren arduraduna izan da. Liburuak Arantza Quiroga Legebiltzarreko presidentearen eta Andres Urrutia euskaltzainburuaren hitzaurrez gain, Kintanaren testu bat ere badu, Etxepareren bizitza eta obraren jakingarri batzuk eransten dituena.

Bihar, abenduaren 2an, Eusko Legebiltzarrean, goizeko 9:00etan, Bernard Etxepareren 1545eko Linguae Vasconum Primitiae liburuaren argitalpen faksimilea aurkeztuko da. Jatorrizko testuaz gain, oraingo ortografiarako egokitutako euskarazko bertsioa ere badu edizio berriak, baita gaztelaniazko, frantsesezko, ingelesezko, alemanezko eta italierazko itzulpenak ere. Legebiltzarrak eta Euskaltzaindiak argitara eman dute eta erakunde bion arteko elkarlanaren emaitza da.

Liburuaren edizio berria egiteko asmoa Euskara jalgi hadi plazara erakusketaren ondorioz sortu zen. Erakusketa hori Euskaltzaindiarekin batera antolatu zuen Legebiltzarrak, eta aurtengo otsailetik martxora arte egon zen ikusgai erakunde horren egoitzan. Bertan, Bernard Etxepare-ren 1545eko Linguae Vasconum Primitiae liburuaren ale originala erakutsi zen lehenengo aldiz Euskal Herrian; liburua Frantziako Biblioteka Nazionalean dago, Parisen, eta Gasteizko erakusketara ekartzea erabaki zenean digitalizatu zen, kalitate handiko irudiak lortu zirelarik. Erakusketaren komisarioa Xabier Kintana Euskaltzaindiko idazkaria izan zen.

Azaroaren 17an, Bilbo Zaharra Forumek antolatutako "Hitza eta musika" izeneko jardunaldien bigarren saioan, Xabier Amuriza eta Jon Maia aritu ziren, eta Mende baten aldarria emanaldia eskaini zuten.

"Hitza eta musika" jardunaldiak Euskaltzaindiaren aretoan egiten ari dira. Azaroaren 9an egin zen lehen ekitaldia, Miren Agur Meabek eta Ibone Ibazetak eskaini zuten Bitsa eskuetan saioarekin. Hirugarren saioa, eta azkena, gaur, abenduaren 1ean izango da, iluntzeko 19:00etan; Joseba Tapiak Eta tira eta tunba emanaldia aurkeztuko du.

Gaur, azaroaren 30ean, Erlea kultura aldizkariaren bosgarren zenbakia aurkeztu da Bilbon, BBK Aretoan. Aldizkaria Euskaltzaindiak argitaratzen du eta Jose Irazu "Bernardo Atxaga" idazle eta euskaltzain osoa da zuzendaria. Pamiela argitaletxea arduratzen da edizioaz eta diseinuaz. Erlea 5 aldizkariak bi gai nagusi ditu: Euskal Herria eta komikiak, batetik, eta autoak, bestetik. 

Bernardo Atxaga zuzendariarekin batera, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Gorka Martinez BBK Fundazioko buruak aurkeztu dute aldizkaria. Atxagari biek eman dizkiote eskerrak, egiten duen lanagatik, eta euskaltzainburuak BBKren babesa ere azpimarratu du, aldizkaria argitaratzen laguntzen baitu.

Atxagak azaldu bezala, Erlea aldizkariak baditu hiru ardatz nagusi: batetik, idazle ezagunen lanak argitaratzea; bestetik, hain ezagunak ez diren, edo ia anonimatuan diren sortzaileenak ezagutaraztea; eta hirugarrenik, alde grafikoa, hots, “azalean ikusten dena -esan du-, artistak eta pintoreak aldarrikatzea, alegia”. Horiei eutsi die bosgarren zenbakiak. Honek, hala ere, Erlea aldizkariren ikurra dakar, Bernardo Atxagaren hitzetan: marrazki bat, Jon Zabaletak marraztutako erle bat, behin eta berriro agertzen dena aldizkariaren orrietan, testuen artean jolasean: “Erlearen ikurra aurkitu dugu eta erabiliko dugu”.

Euskaltzaindiak parte hartu du azaroaren 17, 18 eta 19an Italiako iparraldean, Civitat / Cividale del Friule herrian burutu den Nomi, Luoghi, Identità. Toponomastica e Politiche Linguistiche (Izenak, lekuak, identitatea. Toponomastika eta hizkuntza politika) izen den kongresuan. Antolatzaileak Gruppo di Studio sulle Politiche Linguistiche (GSPL), Societa di Linguistica Italiana (SLI) eta Societa Filologica Friulana izan dira, Udineko Unibertsitatearen eta Regione autonoma Friuli Venezia Giuliaren laguntzarekin.  

Joan den irailean, Bartzelonan egin zen "Izenak eguneroko bizitzan" izeneko ICOSen XXIV. kongresuan partaide izan ziren Italiako biltzarra antolatu dutenak. Hauek, bertan izan ziren Euskaltzaindiaren ordezkarien hitzaldiak entzun ostean, interesa erakutsi eta espresuki eskatu zioten Akademiari parte har zezan orain burutu berri den kongresuan. Hala bada, Mikel Gorrotxategi Nieto Onomastika batzordeko idazkaria hizlari izan da biltzarrean, eta "La normalización de la toponimia en el País Vasco, estado actual y problemas (políticos, sociales, lingüísticos...)" izeneko hitzaldia eman du.

Erlea 5 aldizkariak bi gai nagusi ditu: Euskal Herria eta komikiak, batetik, eta autoak, bestetik. Zenbaki berri honetan hauek izan dira partaide: Piarres Aintziart, Iñaki Aldekoa, Jon Alonso, Kepa Altonaga, Kike Amonarriz, Uxue Apaolaza, Iñigo Aranbarri, Marisol Bastida, Iñaki Berazategi, Miel A. Elustondo, Estibalitz Ezkerra, Jose Fernández de la Sota, Aritz Galarraga, Juan Gorostidi, Felix Ibargutxi, Juan Kruz Igerabide, Jacinto iturbe, Joxemari Iturralde, Koldo Izagirre, Manu Lopez, Joseba Luzuriaga, Xabier Mendiguren, Lourdes Otaegi, Iñaki Mendizabal, Lorenzo Rojo, Joxean Sagastizabal eta Iban Zaldua. Irudigileak, ostera, Ernesto Valverde, Jon Zabaleta eta Marta Cárdenas izan dira.

Bestalde, goizean, Erlea 5 kazetariei aurkeztuko zaie, prentsaurreko batean. Goizeko 11:30ean izango da, leku berean, hots, BBK Aretoan (Bilboko Kale Nagusia, 19).

 Erlea 5 aldizkariaren aurkibidea 106,46 Kb

Euskal Gramatika. Lehen Urratsak – VII (Perpaus jokatugabeak) liburukia Euskaltzaindiaren Gramatika batzordeak egin duen lanaren emaitza da eta amaiera ematen dio "Euskal Gramatika. Lehen Urratsak" izeneko bildumari. Andres Urrutia euskaltzainburuak, Andoni Sagarna Iker sailburuak eta Pello Salaburu Gramatika batzordeko buruak gaur aurkeztu dute Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan. Salabururen esanetan, "lan txukuna da, erabilgarria eta zenbait gauzatan argia emango duena".

Liburua eskuratzeko sakatu hemen.

Euskaltzaindiak Jorge Cortes Izal izan zenaren erretratu bat eman dio haren familiari. Erretratu hori Jorge Garcia Alegria pintoreak egin du, eta Akademiari eman, Cortes Izalen sendiari oparitzeko. Bigarren erretratua ere pintatu du Garcia Alegriak, eta hau Euskaltzaindiari eman dio.

Hala, azaroaren 18an, Jorge Cortes Izal euskaltzain urgazle izandakoaren familiak Euskaltzaindiaren Nafarroako ordezkaritza bisitatu zuen, erretratua jasotzeko. Sagrario Aleman eta Andres Iñigo euskaltzain osoek eman zieten oparia bertaratu ziren Esther Leon Cortes Izalen alargunari eta Xabier Cortes semeari.

Garcia Alegriak Euskaltzaindiari emandako irudia Nafarroako ordezkaritzan jarri da.

Euskaraz eta gaztelaniaz gain, Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Akademiaren Argitalpen Katalogoa frantsesez ere kontsulta daitezke Euskaltzaindiaren webgunean, gaurtik aurrera.

EODA deitutako datu-basean, Euskaltzaindiaren Onomastika batzordearen lanak biltzen dira. Lanok lau multzo nagusitan banatzen dira: pertsona-izenak, deiturak, toponimia (leku-izenak) eta exonimia (Euskal Herritik kanpoko leku-izenak).

Argitalpen katalogoa liburuz eta aldizkariz osatua dago. Kontsulta egiterakoan, liburu guztien oinarrizko informazioa eskaintzen da: egilea, bilduma, editorea, hizkuntza, prezioa eta gaia. Katalogoa gaika antolatu da: Euskaltzaindiaren agerkari ofiziala: Euskera; euskal literatura klasikoa; Linguistika; Soziolinguistika; Onomastika eta Toponimia; hiztegiak eta izendegiak; Gramatika arloa; euskaraz trebatzeko irakurgaiak; Dialektologia; Euskaltzaindiaren lan instituzionala; sarituriko literatura lanak (BBK-Euskaltzaindia); katalogoak; euskal aditzarekiko ikerketak (Pedro Irizar); eta bestelakoak.

Argitalpen asko bertsio digitalean eskaintzen dira, "Hizkuntza baliabideak" izeneko atalean.

Gaur zortzi, azaroaren 30ean, BBK-k Bilboko Kale Nagusiko 19. zenbakian daukan aretoan,  Erlea 5 aurkeztuko da. Zenbaki berriak bi gai edota atmosfera nagusi ditu: autoak, batetik, eta Euskal Herria eta komikiak, bestetik. Aurkezpen bikoitza egingo da:

• goizeko 11:30ean, prentsaurrekoa egingo da eta
• iluntzeko 19:30ean, jendaurreko aurkezpena. Aldizkariaren irakurketa berezia egingo da, musika eta irudiak ere izango dituena.

Dagoneko esan daiteke, zuzentasunez, aldizkaria euskal literaturaren bildumarik esanguratsu eta ederrena izateko bidean dagoela. Ezagunak diren egileekin batera, berriak edo ez oso ezagunak ekarri ditu bere orrietara. Bestalde, artista eta argazkilari askoren lana jaso du.

Datorren ostiralean, azaroaren 25ean, goizeko 11:30ean, Euskal Gramatika. Lehen Urratsak – VII (Perpaus jokatugabeak) liburukia aurkeztuko du Euskaltzaindiak, Bilbon, egoitzan. Liburuki  horrek Euskaltzaindiaren Gramatika batzordeak egin duen lanaren emaitza da eta amaiera ematen dio Euskal Gramatika. Lehen Urratsak izeneko bildumari.

Bilduma horretako lehenbiziko bi liburukietan izen-sintagma (EGLU I, 1985) eta aditz-sintagma (EGLU II, 1987) aztertu zituen Gramatika batzordeak. EGLU III-an (1990) diskurtso edo testu mailako loturak izan zituen aztergai. EGLU IV-an (1994), juntagailuak. Azkeneko bi liburukietan (EGLU V, 1999 eta EGLU VI, 2005) mendeko perpaus jokatuak aztertu dituzte. Oraingo liburukian, EGLU VII honetan, perpaus jokatugabeak aztertzen dira, hots, aditza bai baina aditz jokorik ez duten perpausak.

Ordu erdi geroago, 12:00etan, Euskal Gramatika. Lehen Urratsak - VII liburukia euskaltzainei eta batzordekideei aurkeztuko zaie, ageriko bilkura batean.

Gaurtik, eta abenduaren 14ra bitartean, Euskera agerkaria Euskaltzaindiaren agerkari ofizialari buruzko erakusketa zabalik egongo da Gasteizko Ignacio Aldecoa Kultura Etxean. Erakusketak 92 urte bete dituen Euskera Akademiaren agerkari ofizialaren ibilbidea eta edukiak ditu hizpide eta Xabier Kintana Euskaltzaindiko idazkaria da komisarioa. Gida-liburu bat argitaratu da, lau hizkuntzatan: euskaraz gain, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez.

Erakusketa ikusteko ordutegia hau izango da: astelehenetik ostiralera, 9:00etatik 14:00etara eta 16:00etatik 20:00etara; larunbatetan, aldiz, 9:00etatik 14:00etara.

"Euskera agerkaria" hainbat lekutan izan da ikusgai: Bilboko eta Donostiako Liburu Azoketan, Jean-Baptiste "Battittu" Coyosen sarrera-ekitaldian eta Gasteizen bertan, Artium Museoan, XVI. Jagon Jardunaldiak egin ziren egunean. Euskaltzaindiak antolatzen du, Bilbao Bizkaia Kutxaren laguntzarekin.

Akademiak Euskaltzaindia eta Araba liburuxka kaleratu berri du. Joan den ostiralean, azaroaren 11n, aurkeztu zuen Gasteizen, XVI. Jagon Jardunaldien barruan. Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Manu Ruiz Urrestarazu Arabako ordezkariak egin zuten aurkezpena.

Euskaltzaindia eta Araba liburuxkak Akademiak Araban egin eta egiten dituen ekitaldien berri ematen du eta euskaraz eta gaztelaniaz argitaratu da. Honako atalak ditu:

• Harreman instituzionalak: Araba Euskaltzaindiaren sortzaile; Euskaltzaindiaren ofizialtasun juridikoa; Euskaltzaindiak Araban dituen hitzarmenak.
• Ordezkaritzaren bulegoak eta ordezkariak
• Batzordeak eta egitasmoak
• Euskaltzaindiaren biltzarrak eta ekitaldiak Araban
• Euskaltzainak Araban
• Argitalpenak: Arabarekin lotura duten argitalpenen berri ematen da.
• "Araba eta euskara", 1990eko azaroaren 8an, Arabako euskaltzain oso, ohorezko eta urgazleek Euskaltzaindiaren Jagon sailarekin egin zuten adierazpena ere liburuxkan jaso da.

 "Euskaltzaindia eta Araba" euskaraz 152,72 Kb

 "Euskaltzaindia eta Araba" gazteleraz 129,70 Kb

Orain arte ez da udal biblioteka ofizialik izan Ziraukin. Hala ere, bada aurrekari bat. 70eko hamarkadaren bukaeran, gazte batzuk Udaleko solairu batean beren liburuak uzten zituzten, jendeak mailegatu eta irakur zitzan. Gaur egun, Lizarraldeko herri honetan ume ugari dago; horietatik bi herenak euskaraz ikasten du, eta, beraz, bibliotekak umeentzako euskarazko material anitza eskaintzen du.

Euskaltzaindiaren webguneak 68.622 bisita izan zituen irailean. Bestalde, webguneko orriek 338.610 bistaratze izan zituzten hil berean.

Akademiaren webgunean gehien bisitatutako edukiak Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Hiztegi Batua izan ziren. Hauek dira datuak:

Euskaraz gain, Euskaltzaindiaren argitalpen katalogoa gaztelaniaz kontsulta daiteke Akademiaren webgunean. Katalogo hori zabala eta anitza da, eta liburu eta aldizkariz osatua dago. Kontsulta egiterakoan, liburu guztien oinarrizko informazioa eskaintzen da: egilea, bilduma, editorea, hizkuntza, prezioa eta gaia.

Bilaketak eta kontsultak errazte aldera, katalogoa gaika antolatu da: Euskaltzaindiaren agerkari ofiziala: Euskera; euskal literatura klasikoa; Linguistika; Soziolinguistika; Onomastika eta Toponimia; hiztegiak eta izendegiak; Gramatika arloa; euskaraz trebatzeko irakurgaiak; Dialektologia; Euskaltzaindiaren lan instituzionala; sarituriko literatura lanak (BBK-Euskaltzaindia); katalogoak; euskal aditzarekiko ikerketak (Pedro Irizar); eta bestelakoak.

Argitalpen asko bertsio digitalean eskaintzen dira, "Hizkuntza baliabideak" izeneko atalean. 

Euskal Onomastikaren Datutegiaren (EODA) gaztelaniazko bertsioa eskura dago Euskaltzaindiaren webgunean, eta gaurtik aurrera kontsultagai. Orain arte euskarazko testua bakarrik zegoen webgunean.

EODA deitutako datu-basean, Euskaltzaindiaren Onomastika batzordearen lanak biltzen dira. Lanok lau multzo nagusitan banatzen dira: pertsona-izenak, deiturak, toponimia (leku-izenak) eta exonimia (Euskal Herritik kanpoko leku-izenak).

Euskaltzaindiak Etxepare, Aldudeko medikua liburua Akademiaren webgunean jarri du. Argitalpen digitala hemen kontsulta daiteke.

Etxepare, Aldudeko medikua liburuarekin Kepa Altonaga egileak 2003ko CAF-Elhuyar zientzia-dibulgaziorako saria irabazi zuen. Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Akademiaren arteko hitzarmenari esker argitaratu zen. Altonagaren esanetan, Etxeparek eboluzionismoa euskararen mundura sartu nahi izan zuen.

Gaur, azaroaren 11n, Euskaltzaindiaren Sustapen batzordeak antolatuak, "Arabatik Arabara euskaraz" izeneko Jagon Jardunaldiak, hamaseigarrenak, egin ditu Akademiak, Gasteizko Artium Museoan. Arabako elkarte eta erakundeekin batera, eta Foru Aldundiaren laguntzarekin, egin ditu Akademiak jardunaldi hauek.

Iciar Lamarain Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol saileko diputatuak, Andres Urrutia euskaltzainburuak, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko buruak eta Erramun Osa batzordeko idazkariak zabaldu dituzte Jardunaldiak. Egun osoan zehar eman diren hitzaldiak laster argitaratuko dira hemen.

Bestalde, jardunaldia Henrike Knörr zena gogoratuz amaitu da.

Atzo, azaroaren 9an, Euskaltzaindiaren egoitzan, Miren Agur Meabek eta Ibone Ibazetak Bitsa eskuetan emanaldia aurkeztu zuten, Bilbo Zaharra Forumek antolatutako jardunaldien lehen saioan. Jardunaldi horiek hitza eta musika izango dute hizpide.

Hiru emanaldik osatuko dute jardunaldiok, eta ostegunetan egingo dira. Bigarren saioa azaroaren 17an izango da, iluntzeko 19:00etan; Xabier Amurizak eta Jon Maiak Mende baten aldarria emanaldia eskainiko dute.

Azaroaren 11n, ostiralean, Akademiaren Sustapen batzordeak antolatuak, XVI. Jagon Jardunaldiak egingo ditu Euskaltzaindiak, Gasteizen, Artium Museoan, "Arabatik Arabara euskaraz" izenburupean. Arabako elkarte eta erakundeekin batera, eta Foru Aldundiaren laguntzarekin, egingo ditu Akademiak jardunaldi hauek. Gainera, egun osoan zehar, Euskera Euskaltzaindiaren aldizkari ofiziala eta Araba oinarritzat hartuta, Akademiak argitara emandako liburuak hizpide dituen erakusketa bat ikusgai izango da. Eta, jardunaldiak amaitzeko, Henrike Knörr zena omenduko dute.

Jardunaldi horien nondik norakoa azaltzeko, prentsaurrekoa egin dute gaur, Arabako Foru Aldundian, bi erakundeek. Aldundiaren izenean, Iciar Lamarin Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirol saileko diputatua izan da, eta Euskaltzaindiarenean, Sagrario Aleman Sustapen batzordeko burua eta Manu Ruiz Urrestarazu Akademiaren Arabako ordezkaria.

 XVI. Jagon Jardunaldien egitaraua 36,04 Kb

Narrazioak eta olerkiak 2010 liburua kalean da. Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak eta Euskaltzaindiak deitutako 2010eko Resurreccion Maria Azkue sarietan irabazle izandako narrazioak eta olerkiak batzen dira liburu honetan. Euskaltzaindiak eta Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioak urtero deitzen dute lehiaketa hau, eta urtero argitaratzen dute liburua. Euskal eskola-umeak eta gazteak literaturgintzara bultzatzeaz gainera, euren artean irakurketa indartzea dute helburu nagusi sari hauek.

2010ean, hauek izan ziren irabazleak: Maialen Uriarte, Garazi Alegria, Edurne Bilbao, Mikel Kaltzakorta, Aritz Olarte, Amaia Iturriotz, Elene Etxaniz, Irati Oregi, Asier Badiola, Anartz Izagirre eta Mikela Atxorena. Akzesita lortu zuen Leire Akizuren lana ere argitaratu da liburuan.

Epaimahaikideak hauek izan ziren: Yolanda Arrieta, Igone Etxebarria eta Antton Irusta, A mailan; eta Joseba Butron, Jabier Kaltzakorta eta Mayi Iza, B mailan.

Bestalde, Resurreccion Maria Azkue Literatur Sarien edizio berrirako lanak aurkezteko epea 2011ko abenduaren 16an amaituko da. Lanak helbide honetara bidali beharko dira: Euskaltzaindia. Plaza Barria, 15. 48005 Bilbo. Oinarriak ikusteko sakatu hemen.

 Liburuaren aurkibidea 29,53 Kb

Liburua eskuratzeko sakatu hemen

Etzi, azaroaren 9an, hasiko dira Bilbo Zaharra Forum jardunaldi berriak. Hiru emanaldik osatuko dute "Hitza eta musika" izeneko egitaraua, eta, betiko legez, Euskaltzaindiaren egoitzan egingo dira, Bilboko Plaza Barrian, iluntzeko 19:00etan.

Miren Agur Meabek eta Ibone Ibazetak emango diete hasiera "HItza eta musika"  jardunaldiei. Esan bezala, etzi izango da saioa, Meabek eta Ibazetak "Bitsa eskuetan" emanaldia eskainiko dutelarik. Astebete geroago, azaroaren 17an, Xabier Amurizak eta Jon Maiak osaturiko bikoteak "Mende baten aldarria" emankizuna eskainiko du. Hirugarren saioan, abenduaren 1ean, Joseba Tapiak "Eta tira eta tunba" emanaldia aurkeztuko du.

Jakina denez, Bilbo Zaharra Forumaren ekitaldiak Euskaltzaindiak babesten ditu hasieratik. Irailaren 22an, Bilbo Zaharra euskaltegiaren eta Euskaltzaindiaren arteko elkarlana berretsi zen, bi erakundeek lankidetza hitzarmen bat sinatu zutelarik.

Eusko Ikaskuntzak antolatuta, Deustuko Unibertsitatearen laguntzarekin, "Ahozko corpusak esparru elebidunetan" izeneko jardunaldia egin zen azaroaren 3an, Bilbon. Adolfo Arejita Ahozko tradizioa biltzeko egitasmoaren zuzendariak parte hartu zuen, eta Euskaltzaindiaren Ahozko Tradizioko Hizkeren Corpusaren  (ATHC) nondik norakoa azaldu zuen.

Euskaltzaindiak abian jarritako egitasmo horren helburua ahoz transmitituriko edukiak gorde, sailkatu, era selektiboz transkribatu eta ondoko ikerkuntzetarako oinarritzat eskaintzea da.

Espainiako Zientzia eta Berrikuntza Ministerioan, Euskaltzaindia ikerkuntzarako entitate gisa inskribatu da. Akademia sorreratik bertatik ikerkuntza lanetan dabil buru-belarri, baina azken urteotan areagotu egin du arlo horretan egiten duen ahalegina. Hala bada, Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak, Euskal Hiztegi Etimologikoa, Euskararen Historia Soziala edota Ahozko tradizioa biltzeko egitasmoak dira, besteak beste ikerkuntza mailan Euskaltzaindiak abian jarri dituen proiektuetako batzuk.

Bestalde, gogoratzekoa da Euskera Euskaltzaindiaren agerkari ofiziala ISOC-eko datu-basean indizatzen dela. ISOC CSIC (Consejo Superior de Investigaciones Científicas) erakundeak kudeatzen du. CSIC, Espainian ikerketan dabilen erakunde publikorik handiena da eta Zientzia eta Berrikuntza Ministerioari atxikita dago.

Azaroaren 11n, ostiralean, Akademiaren Sustapen batzordeak antolatuak, XVI. Jagon Jardunaldiak egingo ditu Euskaltzaindiak, Gasteizen, Artium Museoan, "Arabatik Arabara euskaraz" izenburupean. Araban euskarak suspertze bizkorra izan du, azken 40-50 urte hauetan. Horiek horrela, euskararen iragana, egungo egoera eta etorkizunari buruz hausnartzeko, Arabako euskaldunen ezaugarriak zein diren ikasteko, euskarari buruzko diskurtso berriaz iritziak trukatzeko antolatu ditu Euskaltzaindiak XVI. Jagon Jardunaldiak, Arabako elkarte eta erakundeekin batera, Arabako Foru Aldundiaren laguntzarekin.

Era berean, hainbat administraziotan garabidean den hizkuntza politika edota Arabako gizartearen eremu desberdinetatik, erabilera sustatzeko edo euskarari beste arlo batzuetan sarbidea emateko asmoz, abiatu diren egitasmoak aztertu eta hizpide ere izango dira, jardunaldi hauetan.

Izen-ematea

Euskaltzaindiaren XVI. Jagon Jardunaldiak irekiak izango dira, bai eta doakoak ere, eta entzule bezala nahi duena joan daiteke.

Izena emateko epea azaroaren 10ean amaituko da. Izena emateko sakatu hemen edo hemen. (Oharra: galdera ipintzen duen eremuan, XVI. Jagon Jardunaldietan entzule bezala joan nahi dela jarri behar da).

 XVI. Jagon Jardunaldien egitaraua 85,74 Kb

Amaitu da urrian zehar "Izanaren izena" izenburupean Elgoibarko Izarra Kultur Elkarteak eta Udalak burutu duten hitzaldi zikloa. Ziklo horren bigarren hitzaldian Jesus Mari Makazaga euskaltzain urgazle, Akademiako Gramatika batzordeko idazkari eta EHUko Euskara Zerbitzuko buruak Elgoibarko ahozko euskara liburua aurkeztu zuen. Liburua EHUk eta Euskaltzaindiak argitaratu zuten, Akademiaren Iker bildumaren 25. zenbakia da eta 2011ko apirilean aurkeztu zen Akademiaren egoitzan.

"Izanaren izena" zikloaren lehen hitzaldia urriaren 5ean egin zen, hauek hitz egin zutelarik: Amaia Pinacho eta Nerea Alaba Elgoibarko Toponimia lanaren egileek, eta Mikel Gorrotxategi Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko idazkari eta lan horren tutorea izan denak. Zikloaren azken saioan Mikel Gorrotxategi izan zen hizlari, urriaren 26an. Gorrotxategik "Amaia, debekatuta zaude!"  izeneko hitzaldia eman zuen.

Miren Lourdes Oñederra euskaltzaina izendatu dute Societas Linguistica Europaea (SLE) erakundearen "Executive Committee"ko kide. Irailean burutu zuen SLE erakundeak bere urteko 44. biltzarra, eta bertan izendapen berriak egin zituen. Euskaltzaina 2014ra arte izango da batzorde betearazle horren kide.

Societas Linguistica Europaea (SLE) 1965ean sortu zen, Parisen, André Martinet hizkuntzalari ospetsuaren ekimenez, hura lehen presidentea izan zelarik. Erakunde horrek mundu osoko eskola ezberdinetako hizkuntzalariak batzen ditu.

Oñederra euskaltzain osoa da, 2007ko azaroaren 30ean izendatua. Filologia Hispanikoan lizentziaduna, eta Euskal Filologian doktorea, Euskal Herriko Unibertsitateko katedraduna da. Idazlea ere bada, eta besteren artean, Eta emakumeari sugeak esan zion liburuaren egilea da, sari asko jaso zuena. Aurretik ere izana da Lourdes Oñederra SLE-ren "Executive Committe"ko kidea (1999tik 2005era).

Urriaren 28an Euskaltzaindiaren Luis Villasante Euskararen Ikergunea inauguratu zen Donostian. Ikerguneak Euskaltzaindiak Gipuzkoan dituen zerbitzu, egitasmo eta lantalde guztiak batzen ditu: ordezkaritza ez ezik, Jagonet Zerbitzua, Joanes Etxeberri egitasmoa (Euskararen Historia Soziala) eta Euskaltzaindiaren Hiztegigintzan lan egiten duten taldeak ere.

Ekitaldian euskalgintzaren ordezkaritza zabala izan zen, bai eta herri-aginteekiko ordezkari hauek ere: Martin Garitano Gipuzkoako ahaldun nagusia, Juan Carlos Izagirre Donostiako alkatea, Carmen Gutierrez Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirola saileko zuzendari nagusia, Miren Dobaran Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara sustatzeko zuzendari nagusia, Frantxua Maitia Euskararen Erakunde Publikoaren burua, Máximo Gomez Euskarabidearen zuzendari kudeatzailea eta Lourdes Auzmendi Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikorako sailburuordea. Bestalde, Miriam Villasante Luis Villasanteren iloba eta Joxe Mari Arregi Arantzazuko Frantziskotarren goardiana han izan ziren, eta Andres Urrutia euskaltzainburuarekin batera "Luis Villasante Euskararen Ikergunea" izena daraman plakari estalkia kendu zioten.

Hona ekartzen ditugu Andres Urrutia euskaltzainburuak esan zituen hitzak.

 Andres Urrutiaren hitzak 89,73 Kb

Gaur, urriaren 28an, Euskaltzaindiaren Euskararen Ikergunea inauguratu da Donostian. Euskaltzaindiak Gipuzkoan dituen zerbitzu, egitasmo eta lantalde guztiak batuko dira bertan: ordezkaritza ez ezik, Jagonet Zerbitzua, Joanes Etxeberri egitasmoa (Euskararen Historia Soziala) eta Euskaltzaindiaren Hiztegigintzan lan egiten duten taldeak ere. Ikerguneari Luis Villasante 1970etik 1988ra euskaltzainburua izan zenaren izena jarri dio Akademiak.

Luis Villasante Euskararen Ikergunea izena bistaratzea izan da, hain zuzen ere, gaurko ekitaldiari hasiera eman dion unea. Euskaltzainak, herri-aginteekiko ordezkariak, Luis Villasanteren senitartekoak eta Arantzazuko Frantziskotarren ordezkariak bertan zirela, Andres Urrutia euskaltzainburuak, Miriam Villasante Villasanteren ilobak eta Joxe Mari Arregi Frantziskotarren goardianak "Luis Villasante Euskararen Ikergunea" izena daraman plakari estalkia kendu diote. Plaka altzairuzkoa da, Villasanteren aurpegiaren irudia dauka, eta Ikergunearen izena, lau hizkuntzatan idatzita: euskaraz, frantsesez, gaztelaniaz eta ingelesez. Euskaltzaindiaren izena eta ikurra, eta gaurko data ere ikus daitezke plakan. Gaurko ekitaldiaren amaieran, plaka horren oroigarriak banatu zaizkie Villasanteren sendiari, herri-aginteei eta Arantzazuko Frantziskotarrei.

Esan bezala, Villasanteren senitartekoak eta Arantzazuko Frantziskotarrak gonbidatuak izan dira gaurko ekitaldian. Eurekin batera, herri-aginteekiko ordezkari hauek izan dira: Martin Garitano Gipuzkoako ahaldun nagusia, Juan Carlos Izagirre Donostiako alkatea, Carmen Gutierrez Arabako Foru Aldundiko Euskara, Kultura eta Kirola saileko zuzendari nagusia, Miren Dobaran Bizkaiko Foru Aldundiko Euskara sustatzeko zuzendari nagusia, Frantxua Maitia Euskararen Erakunde Publikoaren burua, Maximino Gomez Euskarabidearen zuzendari kudeatzailea eta Lourdes Auzmendi Eusko Jaurlaritzaren Hizkuntza Politikorako sailburuordea. Horiek guztiek, Andres Urrutia euskaltzainburuarekin batera, hitza hartu dute gaurko irekitze ekitaldian.

Atzo, urriaren 26an, Gipuzkoako Kutxak eta Euskaltzaindiak hiru urteko iraupena izango duen lankidetza hitzarmen bat sinatu zuten, Euskaltzaindiak Donostian izango duen Euskararen Ikergunetik sustatuko diren hainbat proiektu bultzatzeko asmoz. Izan ere, Euskaltzaindiak egiten duen ikerkuntza lana sendotzea da hitzarmenaren xede nagusia; hori dela eta, Kutxak 150.000 euroko kopurua emango dio Akademiari. Sinatze ekitaldia atzo egin zen, Donostian, hauek sinatu zutelarik: Kutxaren izenean, Carlos Ruiz Komunikazio eta Gizarte Ekintzako zuzendariak, eta Euskaltzaindiarenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak.

Lankidetza hitzarmenak 2011n garatuko diren zenbait egitasmo zehaztu eta finkatzen ditu. Hala, Euskaltzaindiaren Hiztegia (Adierak eta Adibideak), Lexikoaren Behatokia, Herri Literaturaren Corpusa eta Euskararen Historia Soziala, egitasmoek bultzada jasoko dute.

Urriaren 28an, ostiralean, Euskaltzaindiaren Euskararen Ikergunea inauguratuko da Donostian, goizeko 11:30ean. 2010eko martxoan, Donostiako Udalak erabaki zuen Tolare baserria Euskaltzaindiaren esku uztea. Tolare XVIII. mendeko baserri bat da eta 800 metro koadro ditu. Hor kokatuko da Akademiaren Euskararen Ikergunea.

Euskaltzaindiak Gipuzkoan dituen zerbitzu, egitasmo ate lantalde guztiak batuko dira bertan: ordezkaritza ez ezik, Jagonet Zerbitzua, Joanes Etxeberri egitasmoa (Euskararen Historia Soziala) eta Euskaltzaindiaren Hiztegigintzan lan egiten duten taldeak ere.

Urriaren 28an egingo den inaugurazio ekitaldian, Euskaltzaindiaren Euskararen Ikergunearen izena bistaratuko da, dantzariak eta txistulariak lagunduta. Ondoren, euskaltzainburuak eta herri-aginteekiko ordezkariek hitz egingo dute.

2010eko Oroitidazkiak ondoko atalak ditu: Xabier Kintana Akademiaren idazkariaren sarrera, Erakundearen jarduerak, Akademia jarduera, Erakunde Zerbitzuak eta Herri Administrazio eta erakundeak.

Argitalpen digital hau "Erakundearen berri" sailean kontsulta daiteke, Oroitidazkiak atalean.

Ur Apalategi eta Miren Agur Meabe idazle eta euskaltzain urgazleek sari bana jasoko dute Euskadi Literatura Sarietako 2011ko edizioan: Ur Apalategiren Fikzioaren izterrak ipuin bildumak euskarazko narratibako saria jasoko du; Miren Agur Meabe, aldiz, euskarazko haur eta gazte literaturaren atalean saritu dute, Errepidea lanagatik.

Fizkioaren izterrak liburua Susa argitaletxeak kaleratu zuen. Epaimahaikideen iritziz, "maisutasunez erakusten ditu Apalategik giza harremanen argi-ilunak -botere nahiak, arrakastaren obsesioa, amodio kontu gatazkatsuak, hizkuntz konplexuak- euskal literaturaren munduan, baita gure identitatearen iraupenerako funtsezko diren beste zenbait arlotan ere".

Errepidea liburua Erein argitaletxeak eman zuen argitara. Epaimahaiak hauxe azpimarratu du: "Road-movie baten antzera egituratua, idazkera poetikoaren eta gordinaren arteko oreka erakargarrian, betiere sujerentzia indartuz eta pertsonaiei itxaropena kendu gabe, 12 urtetik aurrerako irakurleentzako idazlan paregabe hau nabarmendu nahi dugu".

Bestalde, Joseba Sarrionandiak ere irabazi du 2011ko Euskadi Literatura Saria, euskarazko saiakera alorrean, Moroak gara behelaino artean? liburuagatik.

Hauek dira aldizkarian aipatzen diren Euskaltzaindiaren argitalpenak:

• Alegiak eta bertze neurtitzak. Egilea: Gratien Adema "Zaldubi". Paratzailea: Henri Duhau
• Egiategiren filosofo hüskaldunaren ekheia (bigarren liburukia). Egilea: Jüsef Egiategi. Paratzailea: Txomin Peillen
• Gramatika emendakinak. Zuberoako euskaraz. Egilea: Jüje Etxebarne. Laguntzailea: Aek, Xiberoko Gaü Eskola Laminak
• Escritores euskéricos contemporáneos. Egilea: Gorka Aulestia
• Kadet eta Bettiriño. Paratzailea: Manuel Padilla
• Euskal Herriko Udalen Izendegia. Egileak: batzuk. Paratzaileak: Andres Iñigo, Patxi Galé

Euskaltzaindia Espainiako Unibertsitate Argitaletxeen elkarteko kidea da. UNE-k espainiar Estatuko Unibertsitateen nahiz Ikerketa Zentroen argitaletxe eta argitalpen zerbitzuak batzen ditu. Argitalpen guztien berri ematen dituen Unelibros seihilabetekaria argitaratzen du.

Euskaltzaindiaren webguneak 53.332 bisita izan zituen irailean. Bestalde, webguneko orriek 338.610 bistaratze izan zituzten hil berean.

Akademiaren webgunean gehien bisitatutako edukiak Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Hiztegi Batua izan ziren. Hauek dira datuak:

Urriaren 17an, astelehenean, egin zen Euskaltzaindian 2011ko Ondarearen Europako Jardunaldien azken saioa. "Argiak eta aurrerapena. Bizkaia Ilustrazioaren garaietan" izenburupean, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatu dituen jardunaldi horiek urriaren azken egunera arte iraungo badute ere, Euskaltzaindiaren saioak amaitu dira jada.

Bost izan dira Akademiak eskaini dituen saioak. Saio horietan, Akademia eta Azkue Biblioteka ezagutzeko bisita gidatuekin batera, zazpi hitzaldi eskaini dira. Hitzaldi horietan, besteak beste, euskara euskal hiztunen behar berrietarako eguneratzeko lanak zertan diren azaldu da, euskararen jatorriaz eta bilakaeraz hitz egin da, eta euskarazko izenak berreskuratzeko eta normalizatzeko orain arte egin den bideaz mintzatu da. Saio horiek guztiek "Euskara, ondare immateriala" deituriko egitaraua osatu dute. Xabier Kintanak, Mikel Gorrotxategik, Aritz Abaroak, Josune Olabarriak eta Pruden Gartziak eman dituzte saioak. Hitzaldietan 41 pertsona egon dira, eta bisita-gidatuetan, berriz, 31.

"Izanaren izena" izenburupean, Elgoibarko Izarra Kultur Elkarteak eta Elgoibarko Udalak prestatu duten hitzaldi zikloan parte hartzen ari da Euskaltzaindia. "Izena duenak izana duelako" azpititulua duen ziklo horretan hiru gai izango dira hizpide: Elgoibarko toki-izenak, ahozko euskera, eta euskal izen-abizenen historia. Lehen saioa urriaren 5ean egin zen, eta hauek hitz egin zuten: Amaia Pinacho eta Nerea Alaba Elgoibarko Toponimia lanaren egileek, eta Mikel Gorrotxategi Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko idazkari eta lan horren tutorea izan denak.

Elgoibarko Udalak Gotzon Garate izeneko I bekaren deialdia egin zuen 2009an, eta aldi berean lankidetza hitzarmena sinatu zuen Euskaltzaindiarekin, Akademiaren laguntza jaso ahal izateko. Beka Nerea Alabari eta Amaia Pinachori esleitu zitzaien, eta lanari ekin zioten, Mikel Gorrotxategiren zuzendaritzapean. Orotara, 3.000 toki-izen jaso, bildu eta arautu dituzte. HItzaldian esan zuten moduan, Elgoibarko toponimia-mapa abendurako prest izango da.

Hurrengo hitzaldia bihar, urriaren 19an, izango da. Jesus Mari Makazaga euskaltzain urgazle eta EHUko Euskara Zerbitzuko burua Elgoibarko ahozko euskaraz mintzatuko da. Izan ere, izen bereko liburua publikatu zuen Makazagak, EHUk eta Euskaltzaindiak argitaratua, eta apirilean aurkeztu zuen Akademiaren egoitzan.

Azkenik, urriaren 26an, "Amaia, debekatuta zaude! euskal izen-abizenen historia" izeneko hitzaldia emango du Mikel Gorrotxategik. Hitzaldi guztiak Elgoibarko Kultura Etxean izango dira, iluntzeko 19:00etan.

Irailaren 24an eta 25ean, Korsikako Bastia hirian egin zen Linguimondi Europako hizkuntzen jardunaldietan, Aurelia Arkotxa Euskaltzaindiaren buruordea izan zen. Arkotxak bi mahai-ingurutan hartu zuen parte, batean Euskaltzaindiaren buruorde gisa eta bestean idazle bezala.

Urriaren 14an, Bizkaiko Foru Aldundian egindako ekitaldian, Jose Antonio Arana Martixa zenaren sendiak Manuel Lekuona saria jaso zuen. Iazko abenduan iragarri zuen Eusko Ikaskuntzak 2010eko Manuel Lekuona saria Jose Antonio Arana Martixarentzat izango zela, "mende erdi luzean zehar izandako euskal kulturarekiko konpromiso eta lanaren onarpen gisa".

Gernikako euskaltzaina apirilean hil zen, eta joan den ostiralean bere senitartekoek jaso zuten saria. Guztien izenean, Maiteder Bareño haren alargunak hartu zuen Remigio Mendiburu eskultorearen obra. Ekitaldi horretan, besteak beste, Juan Mari Aburto Lehendakaritzako foru diputatua eta Juan Maria Muñoa Eusko Ikaskuntzako presidentea egon ziren. Bestalde, Maiteder Arana saridunaren alabak eskerrak eman zituen.

Sariaz gain, Jose Antonio Arana Martixaren bio-bibliografia argitaratu du Eusko Ikaskuntzak, egileak Pruden Gartzia eta Josune Olabarria Euskaltzaindiko Azkue Bibliotekako langileak direlarik. Ekitaldian, Pruden Gartzia euskaltzain urgazle eta Bibliotekako zuzendariak hitz egin zuen Arana Martixaren lanaz eta bizitzaz.

 Pruden Gartziaren hitzak 102,35 Kb

Gaur, urriaren 14an, Euskaltzaindiak eta Euskal Herriko Unibertsitateak antolaturik, Jose Ariztimuño "Aitzol" idazle eta kultur eragilea eta Euskal Pizkundea omentzeko, "Euskara biziberritzeko bi ekinaldi XX. mendean. Aitzol eta bere lagunak: Euskal Pizkundea (1927-1936) eta mende bukaerakoa (1980-2011)" jardunaldia egiten ari da Bilbon, EHUren Bizkaia Aretoan (Abandoibarra hiribidean).

Jesus Mari Makazaga EHUko Euskara Zerbitzuko zuzendariak eta Andres Urrutia euskaltzainburuak zabaldu dute Jardunaldia, eta ongi etorria emateaz gain, ekimen honen xedea azaldu dute. Hala, bada, Aitzolek bultzatzen zuen Euskal Pizkundearen kultura-proiektua aldarrikatu dute biek; batetik, Makazagak honela esan du: "Proiektu kultural hark hiru zutabe nagusi zituen: hezkuntza (hezkuntza elebiduna), hizkuntza (euskara) eta kultura (euskal kultura). Bestetik, Andres Urrutiak hauxe adierazi du: "Orduko hura gaurko gizartean txertatzea, horixe da jaso behar dugun mezua".

Goizeko saioan Colin Williamsek, Antxon Narbaizak, Miren Azkaratek eta Lourdes Otaegik hitzaldi bana eman dute. Arratsaldean, 16:00etan, mahai-inguru bat izango da. Colin Williams (Cardiffeko Unibertsitatea), Patxi Baztarrika (Andoaingo Udaleko euskara teknikaria) eta Jone Miren Hernandez (UPV/EHU) izango dira hizlariak, eta gaia "Hizkuntza gutxituak: ezagutza / erabilera. Hizkuntzaren aurreko jarrerak".

Gaur, urriaren 14an, egin da 2011ko Ondarearen Europako Jardunaldien laugarren saioa Euskaltzaindiaren egoitzan. Ezaguna denez, "Argiak eta aurrerapena. Bizkaia Ilustrazioaren garaietan" izenburupean, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen dituen jardunaldi horietan, Bizkaiko hainbat herri ez ezik, hainbat erakunde ere parte hartzen ari dira. Partaide horien artean Euskaltzaindia dago, eta urrian zehar "Euskara, ondare immateriala" egitaraua burutzen ari da.

Gaur, Akademian, hitzaldi bi izan dira: "Euskararen jatorria", Xabier Kintana Euskaltzaindiaren idazkariak emanda, eta "Euskarazko izenen oroimena berreskuratzen, Mikel Gorrotxategi Onomastika batzordeko idazkariaren eskutik. Horrezaz gain, Azkue Biblioteka ikusi ahal izan dute bisitariek, Josune Olabarria langileak gidaturik.

Jardunaldi hauetako hurrengo saioa -azkena Euskaltzaindian- datorren astelehenean, urriaren 17an, izango da. Goizeko 10:00etan bisita gidatua izango da, eta 11:00etan "Euskararen corpusa eguneratzeko lana" hitzaldia emango da.

Gaur, urriaren 13an, Colin Williams hizkuntzalari galestarra Euskaltzaindian izan da, eta Xabier Kintana idazkariak lagundurik, Akademiaren egoitza bisitatu du. Williamsek parte hartuko du bihar, Bilbon, Euskaltzaindiak eta Euskal Herriko Unibertsitateak antolatu duten "Euskara biziberritzeko bi ekinaldi XX. mendean. Aitzol eta bere lagunak: Euskal Pizkundea (1927-1936) eta mende bukaerakoa (1980-2011)" izeneko jardunaldian, bi erakundeok Aitzol eta Euskal Pizkundearen omenez burutuko dutena. Jardunaldia Bilbon egingo da, Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaia Aretoan (Abandoibarra hiribidean)

Jardunaldi horretan, Colin Williamsek "Europe's Long Century of Language Recognition: Policies and Outcomes’" izeneko hitzaldia emango du, goizeko 9:30ean. Hitzaldian aldibereko interpretazio-zerbitzua izango da, ingelesetik euskarara.

Colin H. Williams Galesen jaio zen 1950ean. Cardiff-eko Unibertsitateko irakaslea da. Gizarte zientzetan, giza geografian eta hizkuntza plangintzan aditua da. 2000. urtean, Hizkuntzaren Galesko Kontseiluko kide izendatu zuen Galesko Batzar Nazionalak. 2010. urtean, Galesko hamalau taldek gutun irekia bidali zioten hango Kultura ministro Alun Ffred Jonesi, eta bertan eskatzen zioten galesa hizkuntza ofizial egiteko, eta hura eskoletan nahiz kalean bultzatzeko neurriak hartzeko. Sinatzaileen artean Colin Williams zegoen.

Gaur, urriaren 13an,  egin da Euskaltzaindian Ondarearen Europako Jardunaldien hirugarren saioa. Gaurko hitzaldia Aritz Abaroa Ahozko tradizioa biltzeko egitasmoaren teknikariak eman du, "Euskararen herri hizkerak" gaiari buruz. Aurretik, Josune Olabarria Azkue Bibliotekako langilearen eskutik, Euskaltzaindiaren egoitza bisitatu dute bertaratu direnek.

"Euskara ondare immateriala" lerroburua da Akademia erabiltzen ari dena, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen dituen jardunaldi horietan parte hartzeko.

Hurrengo saioa bihar, urriaren 14an, izango da. Bi hitzaldi izango dira: "Euskararen jatorria" (10:00etan) eta "Euskarazko izenen oroimena berreskuratzen" (12:00etan). Bestalde, 11:00etan, Euskaltzaindiaren Azkue Biblioteka bisitatzeko aukera egongo da.

Abian da Tafallako Oinez Basoa. Igandean, urriaren 9an, baso horren lehen zuhaitzak landatu zituzten Garces de los Fayos ikastolako ikasleek eta Andres Iñigo, Sagrario Aleman eta Xabier Kintana euskaltzainek, Akademiaren izenean. Hala, bada, Nafarroako Ikastolen Elkarteak eta Tafallako ikastolak martxan jarritako egitasmoari ekin zioten, helburu bikoitzari begira: batetik, euskara bultzatzea, eta bestetik, Ingurumenaren aldeko konpromisoa hartzea. Euskararendako ekarpena Tafallako Garcés de los Fayos ikastolari lagunduz gauzatuko da, eta ingurumenarendakoa, berriz, “Oinez Basoa” sortuz. Igandean, xede horiek lortze aldera, Euskaltzaindiaren babesa izan zuten Tafallako euskaltzaleek.

Aurten, Tafallako Monte Plano mendian 8,3 hektareako lur-zatia landatuko da arteekin eta erkametzekin, guztira 6.700 zuhaitz izanen direlarik. Antolatzaileen esanetan, "ez dadila arte bat bera ere babestu gabe gelditu; hala, denon artean naturari berak aurrez emandakoa itzuliko diogu, denon artean euskarari historian dagokion tokia itzuliko diogun bezalaxe. Zuhaitzak eta euskal hizkuntza, etorkizunaz blaiturik".

Urriaren 16an izango da aurtengo Nafarroa Oinez, Tafallan.

Institut d´Estudis Catalans (IEC), eta Consello da Cultura Galega erakundeekin batera, Euskaltzaindia Madrilgo Liber Azokan izan da. Azoka urriaren 5etik 7ra egin da, bertan liburuarekin zerikusia duten profesional ugarik parte hartu dutelarik. Aipatu hiru erakundeak erakustoki berean izan dira, eta hortxe aurkeztu ditu Akademiak bere azken lan eta argitalpenak. Horretaz gain, helburua, Katalunian eta Galizian Akademiaren pareko lana egiten ari diren erakundeekin harremanak sakondu, eta egiten ari den lana erakustea izan da.

Nazioarteko liburu azoka honek garrantzi handia dauka, bai Espainiar Estatuan, bai eta Hego Aamerikan ere. Bertan, ekoizpena erakusteaz gain, profesionalek elkarren berri izateko eta akordioak bideratzeko topaleku ona dute. Aurten nobedade aipagarrienetako bat Corner Digital espazioa izan da. Bertan, hainbat enpresetako ordezkariak digitalizazioak argitalpen sektoreari dakarzkion aukera berriez mintzatu dira.

Euskaltzaindiaren ordezkariak hauek izan dira: Erramun Osa idazkariordea, Ricardo Badiola Argitalpen eragilea eta Jon Artza Argitalpen banaketa arduraduna. Azokan, Euskaltzaindiko saltokian izan diren bisitariei harrera egiteaz gain, argitalpen alorreko berrikuntzez informazioa biltzen izan dira. Horretarako hainbat saltoki bisitatu, eta zenbait hitzalditan ere izan dira entzule gisa.

Jator eta maitasun handiz egin da aurreko asteburu honetan Xalbador eta Xabier Leteren omenezko eguna Urepeleko herrian.

Larunbaterako programatuta zegoen Benito Lertxundiren kantaldia bertan behera utzi behar izan zuten, azken orduan. Hala ere, Kepa Junkerak eta bere taldeak ezin hobeto bete zuen haren hutsartea; eta Urepelen bildu zirenek pozik hartu zuten Keparen emanaldia, eta bai dantzan egin ere gogotik aldian-aldian, goizeko ordu txikiak arte.

Gaur, urriaren 7an, egin da Euskaltzaindian Ondarearen Europako Jardunaldien bigarren saioa. Gaurko hitzaldia Mikel Gorrotxategi Onomastika batordeko idazkariak eman du, "Euskarazko izenen oroimena berreskuratzen / Recuperando el recuerdo de los nombres vascos" gaiari buruz.

"Euskara ondare immateriala" lerroburua da Akademia erabiltzen ari dena, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen dituen jardunaldi horietan parte hartzeko. Atzo, urriaren 6an, egin zen lehen saioa: batetik, bisita gidatua egin zen, Josune Olabarria Azkue Bibliotekako langilearen eskutik, eta bestetik, Xabier Kintana Euskaltzaindiaren idazkariak "Euskararen jatorria" izeneko hitzaldia eman zuen.

Urriaren 13an, ostegunean, bisita gidatua egingo da, 11:00etan, eta "Euskararen herri hizkerak" hitzaldia emango da, 12:00etan.

"Euskara, ondare immateriala". Euskaltzaindiaren egitaraua 172,74 Kb

Jose Ariztimuño "Aitzol" idazle eta kultur eragilearen omenez, urte osorako antolatu dituzten ekitaldien baitan, urriaren 14an, ostiralean, hura eta Euskal Pizkundea omenduko dituzte Euskaltzaindiak eta Euskal Herriko Unibertsitateak, Bilbon. Bi erakundeok, beste hainbat eragilerekin batera, "Aitzol - Euskal Pizkundearen urtea" ekimenean parte hartzen ari dira, Joseba Ariztimuño, "Aitzol" hil zeneko 75. urteurrenaren kariaz. Izan ere, aurtengo urriaren 17an, 75 urte beteko dira Jose Ariztimuño "Aitzol" (Tolosa, 1896 - Hernani, 1936) fusilatu zutela.

Jardunaldia Bilbon egingo da, Euskal Herriko Unibertsitatearen Bizkaia Aretoan (Abandoibarra hiribidean) eta bi helburu nagusi izango ditu: batetik, Euskal Pizkundea euskara biziberritzeko ahalegin oso moduan hartzea, Soziolinguistikaren begiekin aztertuaz; eta, bestetik, ahalegin hura eta azken 25 urte hauetakoa alderatzea.

Sarrerra doan izango da. Izena emateko sakatu hemen.

Jardunaldiaren egitaraua 143,80 Kb

Gaur, urriaren 6an, 2011ko Ondarearen Europako Jardunaldien lehen saioa egin da Euskaltzaindiaren egoitzan. Izan ere, urrian zehar, "Argiak eta aurrerapena. Bizkaia Ilustrazioaren garaietan" izenburupean, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen dituen jardunaldi horietan, Bizkaiko hainbat herrik ez ezik, erakunde batzuek ere parte hartuko dute, eta gordetzen duten ondarea publikoari erakutsiko. Erakunde horietako bat, hain zuzen ere, Euskaltzaindia da, "Euskara, ondare immateriala" berariazko egitaraua prestatu duena.

Hala, bada, gaur, Akademian, bisita gidatua egin da, Josune Olabarria Azkue Bibliotekako langilearen eskutik. Gero, Xabier Kintana Euskaltzaindiaren idazkariak jardunaldi hauetako lehen hitzaldia eman du, "Euskararen jatorria" izenburupean.

Bihar, urriaren 7an, "Euskarazko izenen oroimena berreskuratzen / Recuperando el recuerdo de los nombres vascos" hitzaldia emango du Mikel Gorrotxategi Onomastika batzordeko idazkariak. Gaztelaniaz izango da.

"Euskara, ondare immateriala". Euskaltzaindiaren egitaraua 172,74 Kb

Urtero bezala, aurten ere Nafarroa Oinez festarekin bat egin du Euskaltzaindiak eta irailaren 30ean Tafallan hainbat ekitaldi egin zituen. Aurtengo Nafarroa Oinez herri horretako Garcés de los Fayos ikastolak antolatzen du. Batetik, goizean, Euskaltzaindiaren osoko batzarra egin zen, Tafallako Udaletxean. Bestetik, El movimiento de las ikastolas. Un pueblo en marcha liburua eta Euskaltzaindia eta Nafarroa argitalpena aurkeztu ziren. Ondoren, euskaltzainek ikastola bisitatu zuten.

Bisitaren ostean, Francisco de Eraso eta David Jaime Dean Tafallako euskaltzaleen oroitzapenezko plakak inauguratu ziren. Azkenik, arratsaldean, Sustapen batzordeak lan-bilera egin zuen, eta gero ageriko ekitaldia egin zuten Akademiak eta ikastolak.

Hona ekartzen ditugu, batetik, Rexu Urrutia ikastolako zuzendariaren eta Andres Iñigo Euskaltzaindiaren ordezkariaren hitzak, eta bestetik, Angel Irisoren eta Jose Mari Espartzaren hitzaldiak.

Joseba Sarrionandia idazle eta euskaltzain urgazleak irabazi du Euskadi Literatura Saria, euskarazko saiakera alorrean, Moroak gara behelaino artean? liburuagatik. Epaimahaiak hauxe azpimarratu du: "Edukien aldetik, oso ondo egituratuta, ondo garatzen dira ideiak, formalki oso sendoa, lan handia, oso dokumentatuta. Originaltasuna, urteak pasako dira eta euskal kulturan klasiko bat bihurtu daitekeen lana. Ate asko zabaltzen dituen lana, kontsultarako ere baliagarria. Diskurtso ugaritasuna, eta era berean azpimarratzekoa ere bada pentsaera nagusitik kanpoko ikuspegi ezberdinak eskaintzeko ahalegina. Kultura aniztasunaren aldeko aldarria. Azkenik, edizio lan handia dago atzean, titulu sugerentea, argazkiz eta azalpenez betetako lana".

Liburua Pamiela argitaletxeak eman zuen argitara.

Joseba Sarrionandiak hainbat sari irabazi ditu bere bizitzan zehar. Besteak beste, Espainiako Kritikaren Saria bi aldiz eman diote, 1986an, Atabala eta euria liburuagatik, eta 2001ean, Lagun izoztua lanagatik.

Datorren larunbatean, urriaren 8an, Xabier Leteren omenezko kontzertua egingo da Bilbon, Euskalduna jauregian. Ekitaldia 20:00etan hasiko da eta, aurreko guztietan bezala, kantari eta musikariek ez ezik, poeta eta bertsolari ezagunek ere parte hartuko dute. Hauek izango dira Bilbon: Mikel Urdangarin, Antton Valverde, Pier Paul Berzaitz, Jabier Mugurutza, Amaia Zubiria, Anje Duhalde, Arantxa Irazusta, Petti, Erramun Martikorena, Alex Sardui, Kirmen Uribe, Hodei Etxarte, Unai Iturriaga eta Igor Elortza.

Artista horiekin batera, Karlos Gimenez piano-jotzailea, Joxan Goikoetxea teklatu-jotzailea, Francisco Herrero biolin-jotzailea, Luis Fernandez biolontxelo-jotzailea eta Txema Garces eta Xanet Arozena gitarra-jotzaileak ariko dira.

R. M. Azkue Literatur Sarietarako deialdia egin dute Bilbao Bizkaia Kutxak eta Euskaltzaindiak. Urtero bezala, deialdia bi modalitatetan egin da, narrazioan eta olerkian. Modalitate bakoitzean bi maila izango dira: A maila, 11 eta 14 urte bitarteko gazteentzat; eta B maila, 15 eta 18 urte bitartekoentzat. R.M. Azkue Sariek idazle gazteak literatura mundura erakartzea dute helburu nagusia. Edizio berrirako lanak aurkezteko epea 2011ko abenduaren 16an amaituko da. Lanak helbide honetara bidali beharko dira: Euskaltzaindia. Plaza Barria, 15. 48005 Bilbo.

Hala, bada, goizean, Euskaltzaindiaren osoko batzarra egin da, Tafallako Udaletxean. Gero, El movimiento de las ikastolas. Un pueblo en marcha liburua eta Euskaltzaindia eta Nafarroa argitalpena aurkeztu dira. Ondoren, euskaltzainek ikastola bisitatu dute eta bisitaren ostean, Francisco de Eraso eta David Jaime Dean Tafallako euskaltzaleen oroitzapenezko plakak inauguratu dira.

Arratsaldean, Akademiaren Sustapen batzordeak lan bilera egingo du, Kultura Etxean. Eta azkenik, 17:30ean, Kultura Etxean ere, ageriko ekitaldia egingo du Euskaltzaindiak, ikastolarekin batera.

Euskaraz ez ezik, Euskaltzaindiaren 2010eko Oroitidazkia frantsesez eta gaztelaniaz ere irakur daiteke, gaurtik aurrera, Euskaltzaindiaren webgunean. Izan ere, orain arte euskarazko testua bakarrik zegoen  webgunean. Euskaltzaindiak 2010ean egin zituen lanen berri ematen duen txostena da Oroitidazkia, eta PDF formatuan eskaintzen da.

2010eko Oroitidazkiak ondoko atalak ditu: Xabier Kintana Akademiaren idazkariaren sarrera, Erakundearen jarduerak, Akademia jarduera, Erakunde Zerbitzuak eta Herri Administrazio eta erakundeak.

Argitalpen digital hau "Erakundearen berri" sailean kontsulta daiteke, Oroitidazkiak atalean.

Arantxa Urretabizkaia idazle eta euskaltzain urgazleak Euskal Egile Gorenaren Saria irabazi du. Mario Onaindia Fundazioak eman dio, politikariaren heriotzaren zortzigarren urteurrenean, Urretabizkaiaren ibilbidearengatik eta mundua ikusteko duen "modu kritikoagatik". Saria urriaren 1ean jasoko du.

Aurtengo Nafarroa Oinez dela eta, Euskaltzaindiak eta Garcés de los Fayos ikastolak antolatu dituzten ekitaldien barruan, datorren ostiralean, irailaren 30ean, El movimiento de las ikastolas. Un pueblo en marcha liburua aurkeztuko da Tafallan. Liburu hau Euskaltzaindiaren Jagon bildumaren 13. zenbakia da. Akademiaren eta Ikastolen Elkartearen arteko lankidetzaren emaitza da eta BBKren laguntzarekin argitaratu da.

Liburuak Ikastolen historia soziala kontatu nahi du, eta historia horrekin zerikusia duten datuak, gertaerak, edota lekukotzak biltzen ditu, besteak beste. 2010ean, euskaraz argitaratu zen, Ikastola mugimendua. Dabilen herria izenburuarekin eta orain gaztelaniaz kaleratu da; itzulpena Jorge Giménezek egin du. Aurkezpen bi egingo dira: goizean, Andres Urrutia euskaltzainburuak eta Koldo Tellitu Euskal Herriko Ikastolak europar kooperatibaren presidenteak aurkeztuko dute, eta arratsaldean, ageriko bilkuran, Iñaki Etxezarreta Ikaselkar-eko zuzendariak. Bestalde, bilkura berean, Andres Iñigok Euskaltzaindia eta Nafarroa liburuxka aurkeztuko du.

 Liburuaren aurkibidea 57,30 Kb

Akademiak Euskaltzaindia eta Nafarroa liburuxkaren bigarren argitaraldia prestatu eta kaleratu berri du. Datorren ostiralean aurkeztuko du Tafallan, bertan izango baita Euskaltzaindia, aurtengo Nafarroa Oinez antolatzen duen Garcés de los Fayos ikastolarekin batera.

Euskaltzaindia eta Nafarroa liburuxkak Euskaltzaindiak Nafarroan egin eta egiten dituen ekitaldien berri ematen du eta euskaraz eta gaztelaniaz argitaratu da. Honako atalak ditu:

• Harreman instituzionalak eta hitzarmenak: Nafarroako Gobernua, Iruñeko Udala, Euskalerria Irratia, Nafarroako Unibertsitate Publikoa.
• Euskaltzaindiaren biltzarrak, bilerak eta ekitaldiak Nafarroan: nazioarteko biltzarrak, omenaldiak, mendeurrenak, sarrera hitzaldiak, edota Nafarroa Oinez dela eta egin diren ekitaldiak.
• Nafarroako euskaltzainak: Nafarroako euskaltzain oso, ohorezko eta urgazleen zerrenda.
• Argitalpenak: Nafarroarekin lotura duten argitalpenen berri ematen da.

Urtero bezala, aurten ere Nafarroa Oinez festarekin bat egingo du Euskaltzaindiak eta datorren ostiralean, irailaren 30ean, Tafallan, hainbat ekitaldi egingo ditu.

Batetik, goizean, Euskaltzaindiaren osoko batzarra egingo da, Tafallako Udaletxean. Bestetik, 12:00etan, Garcés de los Fayos ikastolan, El movimiento de las ikastolas. Un pueblo en marcha liburua eta Euskaltzaindia eta Nafarroa argitalpena aurkeztuko dituzte Andres Urrutiak, Koldo Tellituk eta Andres Iñigok. Ondoren, euskaltzainek ikastola bisitatuko dute. 13:15ean, Francisco de Eraso eta David Jaime Dean Tafallako euskaltzaleen oroitzapenezko plakak inauguratuko dira. Arratsaldean, 16:00etan, Akademiaren Sustapen batzordeak lan bilera egingo du, Kultura Etxean. Eta azkenik, arratsaldeko 17:30ean, Kultura Etxean ere, ageriko ekitaldia egingo du Euskaltzaindiak, ikastolarekin batera.

Hauxe izango da ageriko ekitaldiaren egitaraua:

• Agurra: Rexu Urrutia, Garcés de los Fayos ikastolako zuzendaria.
• Angel Iriso "Zaki" irakaslearen hitzaldia: "Garcés de los Fayos ikastolaren historia".
• Jose Mari Espartza idazlearen hitzaldia: "Euskara Tafallaldean".
• Kanta. Aitorren hizkuntz zaharra, ikastolako ikasleak.
• El movimiento de las ikastolas. Un pueblo en marcha liburuaren aurkezpena. Aurkezlea: Iñaki Etxezarreta, Ikaselkar-eko zuzendaria
• Euskaltzaindia eta Nafarroa argitalpenaren aurkezpena. Aurkezlea: Andres Iñigo, Euskaltzaindiaren Nafarroako ordezkaria.
• Kanta. Hamaika 11n, Ikastolako ikasleak.
• Azken hitzak: Andres Urrutia, euskaltzainburua

XXI. mendean euskara izaten ari den bilakaera ikertzeko Euskaltzaindiak eratua duen corpusa da Lexikoaren Behatokia.

2009an ekin zion egitasmo horri. Lehen urtean 4 milioi testu-hitzeko corpus lematizatu eta etiketatua sortu zuen,  Berria egunkariko edukiekin. 2010ean beste 6 milioi erantsi dizkio, Berria-koak, EITB-koak eta Argia-koak. Aurten iturri horietako eta beste bi iturritako edukiak gehituko zaizkio: El Diario Vasco-koak eta Deia-koak.

Urrian zehar, "Argiak eta aurrerapena. Bizkaia Ilustrazioaren garaietan" izenburupean, 2011ko Ondarearen Europako Jardunaldiak egingo dira Bizkaiko hainbat herritan. Aurten, Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen duen ekimen honetan, Euskaltzaindiak hartuko du parte. Hala, bada, hilaren 6an hasita, "Euskara, ondare immateriala" izena daukan egitaraua prestatu du Akademiak, eta, besteren artean, Azkue Bibliotekan gordetzen den ondarea ezagutzeko aukera emango du.

Euskaltzaindiak urriaren bost egunetan hartuko ditu Jardunaldiak. Egun horietan, Akademia eta Azkue Biblioteka ezagutzeko bisita gidatuekin batera, zazpi hitzaldi eskainiko dira. Hitzaldi horietan, besteak beste, euskara euskal hiztunen behar berrietarako eguneratzeko lanak zertan diren azalduko da, euskararen jatorriaz eta bilakaeraz hitz egingo da, eta euskarazko izenak berreskuratzeko eta normalizatzeko orain arte egin den bideaz mintzatuko da.

Informazioa eskuratzeko 94-4158155 telefonora dei dezakezu.

 Euskaltzaindiaren egitaraua, Ondarearen Europako Jardunaldietan 172.74 Kb

Euskararen jakitean, erabileran zein haren aldeko sustapenean eragin nahian, hitzarmena sinatu dute Bilbo Zaharra euskaltegiak eta Euskaltzaindiak. Hori bai, bi erakundeon arteko lankidetza aspaldikoa da, eta ezaguna da euskaltegiak sustatzen duen Bilbo Zaharra Forumak antolatutako ekitaldiak Euskaltzaindiak babesten dituela.

Hiztegi Batuaren azken bertsioa eskura dago Euskaltzaindiaren webgunean, orain arte Akademiak arautu dituen hitz guztiak jasotzen dituena. Kontsultak egin ahal izateko, bilaketa mota bi erabil daitezke: batetik, kontsulta interaktibo gisa, eta bestetik, A-tik Z-ra arteko PDF dokumentu bakar gisa.

Jakina denez, Euskaltzaindia Hiztegi Batuaren bigarren itzulia egiten ari da. Onartu ahala, bigarren itzuli horren hitz-zerrendak txertatu egiten dira Hiztegi Batuan.

"Telesforo Monzon (1904-1981): bergararra, politikaria, kultura-gizona" izeneko erakusketa ikusgai dago Bergaran, Udalaren Pleno aretoan. Erakusketa Bergarako Udalak antolatu du, Olaso Dorrea Sorrerakundearen laguntzarekin, eta Monzon politikari, idazle eta euskaltzain urgazlearen ibilbidea du hizpide, haren heriotzaren 30. urteurrenean.  Urriaren 2ra arte egongo da zabalik.

Erakusketak hiru atal ditu -bergararra, politikaria, kultura sortzailea- eta objektu original ugari erakusten ditu, Olaso Dorrea Sorrerakundeak utzitakoak. Euskaraz, gaztelaniaz eta frantsesez aurkezten da. Hau da ordutegia:  astelehenetik ostiralera, 18:00etatik 21:00etara, eta asteburuetan 12:00etatik 14:00etara eta 18:00etatik 21:00etara.

Bestalde, joan den larunbatean, irailaren 17an, Monzon pastorala antzeztu zen Bergaran.

Euskaltzaindiaren Gipuzkoako ordezkaritzak egoitza berria du. Ordezkaritza ez ezik, Jagonet Zerbitzua, Joanes Etxeberri egitasmoa (Euskararen Historia Soziala) eta Euskaltzaindiaren Hiztegigintzan lan egiten duten taldeak ere Tolare baserrian kokatuko dira hemendik aurrera. Hortaz, Erakundeak Gipuzkoan dituen zerbitzu, egitasmo eta lantalde guztiak batuko dira Tolaren.

Hau da helbide berria: Almortza bidea, 6. Tolare baserria. 20018 Donostia.

Telefono zenbakia : 943 428 050. Faxa: 943 428 365

2010eko martxoan, Donostiako Udalak erabaki zuen Tolare baserria Euskaltzaindiaren esku uztea. Tolare XVIII. mendeko baserri bat da eta 800 metro koadro ditu.

Irailaren 5etik 9ra, Euskaltzaindia izan da Bartzelonan egin den "Izenak eguneroko bizitzan" izeneko ICOSen XXIV. kongresuan.

Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeko lau kide izan dira bertan: Jose Luis Lizundia eta Patxi Salaberri euskaltzain osoak eta Patxi Gale eta Mikel Gorrotxategi Onomastika batzordekideak.

"Mugarik Gabeko Telebista" herri ekimena aintzat hartu du Madrilgo Kongresuak, eta tramiterako onartu. Datorren legegintzaldian eztabaidatuko da, eta ekimena lege bihurtzen den bozkatuko. Beraz, Madrilgo Kongresuan atzo hartutako erabakiaren ondorioz, aurrera doa hizkuntza bera duten erkidegoetan irrati-telebista emisioak jaso ahal izateko eskubidea legez bermatu nahi duen herri ekimena. Euskal Herriaren kasuan, Nafarroan Euskal Telebista ikustea da helburua. Gaur egun ETB1 eta ETB2 analogikoan bakarrik ikus daitezke, eta ETB3 eta ETB Sat ezin dira ikusi.

"Mugarik gabeko telebista" kanpaina Herrialde Valentziarrean sortu zen, eta Euskal Herrira 2010eko urtarrilean zabaldu zen. Euskaltzaindiak hasieratik bertatik parte hartu zuen kanpaina horretan. 2010eko uztailean, Espainiako Hauteskunde Erroldaren bulegoan, 651.650 sinadura entregatu ziren, horietatik 559.759 ontzat eman zirelarik. Hortaz, herri ekimenari esker,  lortu behar zen sinadura kopurua (miloi erdi sinadura behar ziren) erraz gainditu zen. Euskal Herrian, eta batez ere Nafarroan, kanpainak arrakasta handia izan zuen, eta Euskaltzaindian 12.420 sinadura bildu ziren.

Xalbador ez ezik, Xabier Lete ere izango du gogoan 2011ko Xalbador Egunak. Urriaren 8an eta 9an Urepelen egingo den aurtengo festaren goiburua "Xalbador eta Xabier Lete" izango da eta, urtero bezala, musika, bertso edota herri kirolak uztartuko ditu. Urriaren 8an, Benito Lertxundik kontzertua eskainiko du, eta 9an, Ez dok Amairuri buruzko bideo bat ikusiko da. Bestalde, Maialen Lujanbio, Amets Arzallus, Sebastian Lizaso eta Juan Jose Eizmendi Loidisaletxe II bertsolariak, eta Erramun Martikorena eta Xendarineko ahizpak Urepelen izango dira.

Deiadarra elkarteak eta Euskaltzaindiak antolatzen dute Xalbador Eguna, eta bi erakundeotako ordezkariek atzo, Donostian eta Baionan, aurkeztu zuten egitaraua. Donostian hauek izan ziren: Andres Iñigo Euskaltzaindiaren Nafarroako ordezkari eta Jagon sailburua, Itxaro Bethart Deiadarra elkarteko kidea, eta Joxe Mari Iriondo ohorezko euskaltzaina. Arratsaldean, aldiz, beste aurkezpena egin zuten, Baionan, eta bertan, Bethartekin batera, Jean-Baptiste "Battittu" Coyos euskaltzaina izan zen, Akademiaren izenean.

Bihar, irailaren 9an, hasiko dira New Yorken Bernardo Atxaga katedra inauguratzeko egingo diren ekitaldiak. Euskal letrei buruzko Bernardo Atxaga katedra Etxepare Institutuak bultzatu du,  eta CUNY (City University Of New York) New York Hiriko Unibertsitateko Graduatu Zentroak hartuko du. Katedra horren xede nagusia hauxe izango da: euskal literatura eta hizkuntzalaritzaren inguruan ikerketa, ikasketa eta ezagutza sustatzea. Katedraren inaugurazio ofiziala irailaren 16an egingo bada ere, hilaren 9tik 16ra bitarte, hainbat ekitaldi egingo dira Unibertsitatean. Besteak beste,  Atxagak berak mintegi bat zuzenduko du.

Euskaltzaindiaren webguneak 32.987 bisita izan zituen uztailean. Bestalde, webguneko orriek 288.528 bistaratze izan zituzten hil berean.

Akademiaren webgunean gehien bisitatutako edukiak Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Hiztegi Batua izan ziren. Hauek dira datuak:

Euskaltzaindiak bere Euskararen Historia Soziala egitasmorako markatzaile baten zerbitzuak behar ditu. Honekin batera aurkezten diren bi dokumentuetan eskaintzen da behar horren inguruko oinarrizko informazioa:

• "Zerbitzu kontratua" izeneko dokumentuan, honen berri zehatza ematen da: eskaera egitea, zerbitzu-beharraren jatorria, funtzioak, kontratazio-baldintzak, aukeratzeko prozedura, aukeraketa, prestakuntza eta argibideak. Zerbitzu-kontratua 130,78 Kb
• Eskabidea egiteko erabili behar diren orriak. Markatze-zerbitzua eman ahal izateko eskaera;123,34 Kb

 

Euskaltzaindiak ordezkaritza zabala izango du Bartzelonan, ICOSen  (International Council of Onomastic Sciences) XXIV. Biltzarrean. "Izenak eguneroko bizitzan" izenburupean egingo den biltzar hau irailaren 5etik 9ra burutuko da. Euskaltzaindiak bere atxikimendua adierazi zuen eta Onomastika batzordeko lau kide izango dira bertan: Jose Luis Lizundia eta Patxi Salaberri euskaltzain osoak eta Patxi Galé eta Mikel Gorrotxategi urgazleak.

Ondo izan.

Euskaltzaindiak urtarriletik uztaila bitartean kaleratu dituen liburuak bildu dira hemen. Besteren artean, Euskararen herri Hizkeren Atlasaren III. liburukia dago, baita "Euskaltzainak" bildumaren bi liburu berri edota "Mendaur", "Iker", "Jagon" eta "Euskararen lekukoak" bildumen azken lanak ere.

Bernardo Atxagak zuzentzen duen Erlea kultura aldizkariaren laugarren zenbakia plazaratu da. Bestalde, Akademiak bilduma berri bi abian jarri ditu: "Izenak" eta "Joanes Etxeberri".

Orotariko Euskal Hiztegian testu libreko bilaketak egitea ahalbidetzen duen sistema prestatu da. Bilaketa-modu hau erabiltzeko, Hiztegiaren (A-Z) PDF fitxategi guztiak jaisteaz gain, indizeak gordetzen dituen Bilaketak.zip (116 MB) artxiboa ere jaitsi beharko du erabiltzaileak.

Argibide guztiak ikusteko sakatu hemen.

Ttipi-ttapa aldizkari hamaboskariak bere azkeneko alean iragarri duenaren arabera, Etxalarko Altxata kultura elkarteak datorren igandean, uztailaren 31n, bere 20. urteurrena ospatuko du. Ospakizun egun horretan Pello Apezetxeari omenaldia eginen dio, meza nagusiaren ondotik izanen den ekitaldian.

Pello Apezetxea euskaltzain ohorezkoa da eta aspaldiko urteetan Etxalarko erretorea da. Euskararen babeste eta sustatze lanetan etengabeko parte-hartzea izan du herrian bertan eta Bortzirietako alfabetatze lanetan, Euskara Mankomunitatean, Ttipi-ttapa aldizkari eta telebistaren sorreran eta ondoko etengabeko jardueran, eta bertze hainbat zereginetan. Zenbait egunkari eta aldizkaritan argitara ematen dituen euskararen inguruko artikuluen idazle ezaguna da, bai eta Etxalarko historiaren eta onomastikaren inguruko ikertzailea ere.

Atzo, uztailaren 28an, sinatu zen Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) eta Euskaltzaindiaren arteko 2011ko lankidetza-hitzarmena. Akademiaren izenean, Andres Urrutia euskaltzainburuak sinatu zuen eta, EEPren izenean, Frantxua Maitia presidenteak. Eurekin batera hauek izan ziren: Aurelia Arkotxa Euskaltzaindiaren buruordea, Jose Luis Lizundia diruzaina eta Xarles Videgain euskaltzaina.

Euskaltzaindiaren 2010eko Oroitidazkia Euskaltzaindiaren webgunean irakur daiteke. Lan hori Euskaltzaindiak 2010ean egin zituen lanen berri ematen duen txostena da eta PDF formatuan eskaintzen da.

2010eko Oroitidazkiak ondoko atalak ditu: Xabier Kintana Akademiaren idazkariaren sarrera, Erakundearen jarduerak, Akademia jarduera, Erakunde Zerbitzuak eta Herri Administrazio eta erakundeak.

Argitalpen digital hau "Erakundearen berri" sailean kontsulta daiteke, Oroitidazkiak atalean.

Pierre Duny Pétré 1914an jaio zen, Donibane Garazin, eta 2005ean hil zen. Idazlea izan zen -poeta, batez ere, baina ipuin eta artikulu asko ere idatzi zituen-. Euskaltzain urgazlea, 1963an izendatua. Kazetaria ere izan zen, baita bilketa etnologiko eta folkloriko garrantzitsuen egilea ere. Bere bizitza zinez interesgarria izan zen, pasadizoz beterik.

Arnaud Duny-Pétré bere semeak Euskaltzaindiaren Azkue Bibliotekari hiru helbide elektroniko helarazi dizkio, "Pierre Duny-Pétré-k idatzi liburu agortu edo ezezagunak" eskaintzen dituztelarik. Hona ekarri ditugu.

Bestalde,  Duny-Pétréren bizitzaren berri izan nahi duenak bi euskaltzain emerituk idatzitako artikuluak irakur ditzake: batetik, Jean-Louis Davantek eginikoa, eta bestetik, Jean Haritschelharrek egin zion hilberri-txostena.

Arnaud Duny-Pétrék emandako informazioa ikusteko, sakatu gehiago irakurri gainean.

Bi argitalpen berezi kaleratu ditu Euskaltzaindiak: batetik, Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina CD-ROMa, eta bestetik, Euskera agerkariaren bi zenbaki berriak. Horrela aurkeztu dituzte Andres Urrutia euskaltzainburuak, Andoni Sagarna Iker sailburuak eta Andres Iñigo Jagon sailburuak, gaur, Donostian, egin duten agerraldian. Eta honela azaldu: Euskera agerkariaren kasuan, "maila zientifikoan aldaketa kualitatiboa dagoelako, arlo horretan, gure agerkaria gora doalako". CD-ROMari dagokionez, hauxe azpimarratu dute: "Euskarri honek erraztasun handiak eskaintzen ditu, bertan dauden edukiak kontsultatzeko. Hortaz, horretan ere, eta teknologia berrien eskutik, aurrera goaz".

Hauek dira, beraz, gaur aurkeztu diren argitalpenak:

• Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina. CD-ROM horretan, 2008ko urriaren 6tik 10era, Iruñean, Euskaltzaindiak egin zuen XVI. Nazioarteko Biltzarraren emaitza jasotzen da. Euskaltzaindiaren Iker bildumaren 26. zenbakia da eta Iruñean egin ziren hitzaldiak, txostenak eta mahai-inguruak biltzen ditu.
• Euskera, 2010, 55, 1 eta Euskera 2010, 55, 2.

Bihar, uztailaren 27an, goizeko 11:30ean, Donostiako ordezkaritzan, Euskaltzaindiak aurkeztuko ditu:

• Pirinioetako hizkuntzak: lehena eta oraina. Bertan, 2008ko urriaren 6tik 10era, Iruñean, Euskaltzaindiak egin zuen XVI. Nazioarteko Biltzarraren emaitza jasotzen da. Oraingo honetan, Euskaltzaindiaren XVI. Biltzarraren emaitza jasotzeko, CD-ROMa formatua aukeratu du Akademiak. CD-ROM hori Euskaltzaindiaren Iker bildumaren 26. zenbakia da eta Iruñean egin ziren hitzaldiak, txostenak eta mahai-inguruak biltzen ditu.
• Euskera, 2010, 55, 1 eta Euskera 2010, 55, 2. Euskera Euskaltzaindiaren agerkari ofizialaren bi zenbaki berriak:
  - Euskera 2010, 55, 1 liburuak Euskaltzaindiaren bizitza akademikoa biltzen du. Besteren artean, Lourdes Oñederra eta Patxi Uribarren euskaltzainen sarrera-ekitaldietako hitzaldian bildu dira
  - Euskera 2010, 55, 2 liburuak ikerketa-lanak jasotzen ditu. Gai nagusiak hauek dira: Euskaltzaindiaren XV. Jagon Jardunaldiak ("Gazteak, aisialdia eta euskara" gaiaren inguruan) eta Akademiaren Literatura Ikerketa batzordeak Literaturaren Historiografiari buruz egin zituen jardunaldiak.

Euskaltzaindiak webgunea eraberritu du eta itxuraz aldatu, eduki berriak ere gehitu dizkiolarik. Webguneak beti eman duen informazioa ematen du: batetik, erakundeari buruzko informazio zabala, eta bestetik, Euskaltzaindiaren Arauak, Hiztegi Batua, Izendegiak, Corpusa edota Azkue Bibliotekaren eta Argitalpen Katalogoak ere. Horrezaz gain, badira, bi eduki berri: Orotariko Euskal Hiztegiaren bertsio berria eta Auspoa bildumaren artxiboa; azken bilduma horren liburuak bere webgunean eskaini ahal izateko, Euskaltzaindiak Gipuzkoako Foru Aldundiaren baimen eta laguntza izan ditu.

Horren guztiaren aurkezpena uztailaren 22an egin zen, Akademiaren egoitzan. Ondoko hauek azaldu zuten webgune berriaren nondik norakoa: Andres Urrutia euskaltzainburuak; Erramun Osa idazkariordeak; Ibon Sarasola euskaltzain oso eta OEHren zuzendariak; eta Joxemari Iriondo ohorezko euskaltzainak. Pello Esnal eta Jabier Kaltzakortarekin batera, Iriondok du Auspoa bildumaren ardura, Antonio Zavala zenak hala erabakita. Haiekin batera, Joakin Berasategi Sendoa argitaletxeko editorea Bilbon izan zen.

2011ko uztailaren 9an jaio zen Hego Sudan estatu berria (eta, dagoeneko, Nazio Batuetako 77 estatuk ezagutu dute), eta Euskaltzaindiak estatu horren izena arautu du gaur.

Arau honi buruzko azalpenak eskaintzen dituzte Jose Luis Lizundia Exonomastika batzordeko buruak eta Alfontso Mujika idazkariak.

(Hego Sudan estatu berria (horiz), 2011ko uztailaren 9an sortua, eta gaur arte hura ezagutu duten Nazio Batuetako 77 estatuak (berdez)

Jose Luis Lizundia eta Alfontso Mujika: Hego Sudan estatu berriaren izena arautu du Euskaltzaindiak  81.11 Kb

Bihar, uztailaren 22an, Euskaltzaindiak bere webgune berria aurkeztuko du. Bihartik aurrera, itxuran ez ezik, egituran eta edukietan ere berrituko da www.euskaltzaindia.net webgunea. Hala, bada, webguneak beti eman duen informazioa emango du. Badira, bai, garrantzizko eduki berri bi: batetik, Orotariko Euskal Hiztegiaren bertsio berria, eta bestetik, Auspoa bildumaren artxiboa.

OEHri dagokionez, bigarren argitaraldi honetan, alde batetik, lehen bost liburukien berrikuspen sakona egin da; beste aldetik hiztegi osoan zuzenketa eta gehiketak egin dira. Auspoaren artxiboari dagokionez, aldiz, Auspoa bilduman 2006ra arte plazaratutako liburu guztiak eskaintzen dira, liburu bakoitzeko PDF artxibo bat sortu delarik. Horretarako, Gipuzkoako Foru Aldundiaren baimen eta laguntza izan ditu Euskaltzaindiak.

Euskaltzaindiaren lan jardueraren azken 10 urteotan lan istripurik ez izanaren ondorioz, Mutualiaren aitorpena jaso du Akademiak. Bere historian lehen aldiz, azken hamarkadan lan istripurik izan ez duten enpresak saritu ditu Mutualia lan-istripu eta gaixotasun profesionalen mutuak.

Euskaltzaindiarekin batera, beste 28 enpresek jaso dute mutua horren aitorpena.

Aipagai dugun liburuak jakin-min handia sortuko du Euskal Herriko historian interesatuta dauden guztien artean. Izan ere, ez da sekretu bat sorginkeriak xarma handia sortzen duela gaur egun herritar xumeen artean, zinean eta literaturan mota horretako gaiak arrakasta itzela izan baitute hamarkadaz hamarkada eta gero eta handia sortuko dutela ematen du, Harry Potter-en sagak argi eta garbi frogatzen duen bezala.

Mundu mailako fenomenoa bada ere, garbi dago Euskal Herrian beste edozein lekutan balio duten arrazoi guztiez gain, beste batzuk ere gaineratzen direla, alegia, euskaldun askoren aburuz sorginkeriak paper berezi bat jokatu du gure herriaren historian.

 Pruden Gartzia: "Gure sorginak eta mundu zabalekoak" 87,71 Kb

Izen bereko artikulua, eslovenieraz, argitaratu da Slomedia.it webgunean. Hauxe da lehen paragrafoa: "Lelo horren pean aurkezten ditu Frantziak, Iraultzaz geroztik, legalki, kulturalki eta linguistikoki bere hiritarrak. Frantziak ez du aintzakotzat hartzen lurraldean historikoki presente dituen herri eta hizkuntzen aniztasuna. Probintzietako gutxiengoei, kopuruz garrantzitsuak izan arren, ez zaizkie Frantzian aitortzen oinarrizko eskubideak ere -errepideetako seinale elebidunak jartzea legearen kontrakoa da leku askotan-".

Andoni Sagarna euskaltzain eta Euskaltzaindiaren Iker sailburuak irakurri du artikulua, baita euskaratu ere. Artikulua osoa berak kudeatzen duen Iparrorratza blogean irakur daiteke.

Euskaltzaindiak Kalendrera (1571) liburua Akademiaren webgunean jarri du. Argitalpen digital hori Iker/Jagon-tegiak atalaren barruan kokaturik dago, eta Euskal testu klasikoak atalean kontsulta daiteke.

Joanes Leizarraga Beraskoizkoaren Kalendrera (1571) Xabier Kintana Euskaltzaindiaren idazkariak paratu du. Liburuan Leizarragaren egutegia faksimilean eskaintzen zaigu, bai eta Xabier Kintanak prestatutako testua ere, lau hizkuntzatan: euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez. Euskaraz kontserbatzen den ale hau, Europako biblioteka batzuk mundu gerra bietan bonbardaketetan erre eta gero, beharbada munduan gelditzen den bakarra da.

Dialnet, mundu hispanikoan, sarrera libre eta doanekoa eskaintzen duen atari bibliografiko garrantzitsuenetarikoa da. Bere helburu nagusia, Interneten, gizarte zientzia alorretako literatura zientifikoari ikusgarritasun handiena ematea da. Horretaz gain, datu-base zabal eta eguneratua eskaintzen du, testu osoko edukiak txertatzea ahalbideratzen duena.

Euskaltzaindiak hainbat libururen dohaintza egin dio Arbizuko Udal Bibliotekari. Ekainean inauguratu zen zerbitzu berri horrek, besteak beste, gramatika, toponimia edota Sakanako euskararen azterketa hizpide duten liburu batzuk jaso ditu, Akademiaren eskutik.

Emandako liburuen artean, hauek daude: Euskal Gramatika Bakuna. Perpaus bakuna; Euskal Gramatika Lehen Urratsak (EGLU) sortaren liburuak; Euskalkia eta hezkuntza, Euskararen tratamenduak: erabilera; Hitz elkartuen osaera eta idazkera edota Sakanako euskara. Burundako hizkera.  Katalogazio lanak egin ostean, jasotako liburuak Bibliotekaren erabiltzaile guztien eskura jarri dira.

Ohi bezala, Akademiaren webgunean gehien bisitatutako edukiak Euskal Onomastikaren Datutegia (EODA) eta Hiztegi Batua izan ziren. Hauek dira datuak:

Uztailaren 5ean, Euskaltzaindiaren egoitzan, Hizkuntzaren Estandarizazioa. Euskararen berreskurapena liburua eta DVDa II aurkeztu zituen Garabide Elkarteak. Lan honetan, hizkuntzen berreskurapena xede, euren estandarizazioak duen garrantzia azpimarratzen da. Euskara batuaren beharrak, arazoak eta bilakaera aztertzen dira, eta Ameriketako herri indigenekin partekatzea du helburu nagusia.

Aurkezpena honako hauek egin zuten: Garabide Elkarteko Elena Herrartek, Jose Luis Lizundia Euskaltzaindiko diruzainak, Alazne Camiña Bizkaiko Foru Aldundiaren Lankidetza arloko ordezkariak, Lolmay Garcia Guatemalako Maya Kaqchikel hizkuntzaren Akademiako buruak eta Alberto Barandiaran Garabideko kide eta egitasmoaren koordinazio lanak egin dituenak.

Mapa egiteko Eusko Jaurlaritzaren toponimia erabili bazen ere, berau osatu eta zuzendu da. Horrez gain, argitaratu baino lehenago bi aldiz jarri da jende aurrean herritarrek parte hartzeko aukera izan zezaten. Mugurutzak azpimarratu zuen bezala, "herritarrek bi bider hartu dute parte, oniritziak, ekarpenak, iradokizunak eta abar egiteko. Horrek, gainera, zilegitasun edo sinesgarritasun bat ematen dio lanari". Maparen atzeko aldean, ortoargazkiaz gain udalak dituen herriei buruzko datu historiko batzuk jaso dira.

Ikerketa eta mapa egin ahal izateko Eusko Jaurlaritzako Lurralde Antolamenduaren laguntza ezinbestekoa izan da. Mapa Dunba Argitalpenak S.L. enpresak egin du.

Bernardo Atxagak zuzendu eta Euskaltzaindiak argitaratzen duen Erlea aldizkariak XXIII. Rikardo Arregi Kazetaritza Sarien Merezimenduzko Aitormena  jaso du. Uztailaren 2an, Andoainen, banatu ziren aurtengo sariak, "Xabier Lete gogoan" lelopean egin zen ekitaldi batean. Hau da Epaimahaiaren arrazoia, sari hau emateko: "Kazetaritzari hertsiki loturiko ekimena ez den arren, Epaimahaiak erabaki du literaturaren arloan inoiz izan dugun aldizkari aberats eta dotoreena izanik beharrezkoa dela Rikardo Arregi Kazetaritza Sariak hori horrela nabarmendu eta aitortzea". Saria Xabier Kintana Euskaltzaindiko idazkariak eta Bernardo Atxagak jaso zuten, Blanca Urgell Kultura sailburuaren eta Ana Karrere Andoaingo alkatearen eskutik. Andoni Sagarna ere ekitaldian izan zen.

Hauek izan dira aurtengo Rikardo Arregi Sariak: sari nagusia, Goienak eskuratu du; kazetari berriaren saria Gaztezuloko Igone Fernandezek jaso du eta kazetaritza lanik onenaren saria Berriako Ainhoa Oiartzabalek. Edizio honetako ohorezko aipamena Miren Jone Azurza eta Ignazio Arregirentzat izan da. Eusko Jaurlaritzak eta Andoaingo Udalak urtero ematen dituzten sarien aurtengo epaimahaia hauek osatu dute: Alazne Aiestaran, Allande Boutin, Odile Kruzeta, Joxe Rojas eta Arantza Urretabizkaiak. Mahaiburua Estanislao Amutxastegi Andoaingo alkate ohia izan da eta idazkaria Patxi Baztarrika.

Euskaltzaindiak Santiago Ezkerra: bizitza eta lanak liburua Akademiaren webgunean jarri du. Argitalpen digital hori Iker/Jagon-tegiak atalaren barruan kokatua dago, eta Bildumak sailaren barruan kontsulta daiteke, Euskaltzainak bilduman.

Santiago Ezkerra beltza: bizitza eta lanak "Euskaltzainak" bildumaren 11. zenbakia da eta Andres Iñigo euskaltzainak paratu du. Bertan Santiago Ezkerra Beltza (1925-2009), Etxarri Aranazko euskaltzain urgazlearen bizi ibilbidea eta bere lanen hautaketa bat eskainitzen da.

Ezkerrak artikulu asko idatzi zuen; liburuan 1954-1986 urteen bitartean Zeruko Argia, Príncipe de Viana eta Goiz-Argi aldizkarietan argitara eman zituen 127 bildu dira. Gai ugari ukitu zituen, guztien gainetik bere abertzaletasuna eta euskaltzaletasuna agerian utziz. Osagarri gisa, Norbert Tauerri idatzitako gutun sail bat txertatu da argitalpenean. Testuen transkribaketan, egileak erabilitako grafia errespetatu da.

Atzo, ekainaren 29an, Abadiñoko toponimia jasotzen duten liburua eta mapa aurkeztu zituen Udalak. Liburuan hainbat urteetako lana biltzen da eta auzolanean egin bada ere, lan gehiena Mila Salterain andreak eraman du eta mapa gauzatzeko Jose Igmacio Arrizabalaga Euskara teknikariaren laguntza izan du.

Liburuak biltzen dituen 800 izen bost multzotan banatu dira: leku-izenak, errekak, baserri eta etxeak, ondare artistikoa eta desagertutako izenak. Horien guztien idazkera, ahoskera eta koordenadak jaso dituzte. Bestalde, antzinako herriko ordenamenduari, gizarte antolaketari edota ekonomia jarduerei buruzko informazio historikoa ere bildu dute. Mapa eta liburua Abadiñoko Udalaren webgunean kontsulta daitezke.

Lan hauen aurkezpenean hauek izan ziren: Jose Luis Navarro alkatea, Argi Abad Euskara zinegotzia, Mila Salterain maparen eta liburuaren koordinatzailea, Jose Igmacio Arrizabalaga Euskara teknikaria, Iñaki Gaminde ikerlari ezaguna, lan honen koordinatzailea izan dena eta, Euskaltzaindiaren izenean, Jose Luis Lizundia eta Mikel Gorrotxategi -Onomastika batzordeko kide eta idazkaria, hurrenez hurren- izenen arautzeaz arduratu direnak.

Hona hemen Michel Etchebest aüzapezaren eta Andres Urrutia euskaltzainburuaren hitzak, baita Ibai Capot-Thornary eta Johañe Sarraillet koblakariek eskaini zituzten bertsoak ere. Bestalde, Robert Labordek irakurri zuen Joan Maria Grangéren testua, Estanguet a casa (Pausaldia etxean) izenekoa, hemen argitaratzen da; testu hori 1945koa da, eta Lapurdin idatzi zuen Grangék. Azkenik, Kirmen Uriberen HIzkuntza bat poemaren letra ere publikatzen da hemen. Poema hori Maddi Ohienartek kantatu zuen, Jean-Christian Irigoienen ("Galtxetaburu") musikarekin.

Argazki batzuk ere hona ekarri ditugu.