Personal names

Iurretako (Bizkaia) Done Martieren ermitan dagoen Andre Mariaren irudia. Elizatxo honen lehendabiziko aipamena 1072.ekoa da, Antso Peñalengoa erregeak Kukullako Donemiliagari (Errioxa) atxiki zionekoa: '... Sancti Martini de Ihurrieta'. Santuaren eguna uztailaren 4an da.

Amelia (es), Amélie (fr)

Amelia (es), Amélie (fr)

Jatorri zehaztu gabeko izena: batzuen ustez, grekoko amalós izenetik datorke; beste batzuen iritziz, ordea, germanierazko Amalberga izenean duke sorburu. Amalia izeneko santua Belgikan bizi izan zen VIII. mendean. Jatorrizko izenak -a bazuen ere, euskaraz ohikoa da -ia amaiera duten izenetan galtzea hurbiltasun kutsua emateko. Santuaren eguna irailaren 19an da.
Aldaera: Amale.

Jatorri zehaztu gabeko izena: batzuen ustez, grekoko amalós izenetik datorke; beste batzuen iritziz, ordea, germanierazko Amalberga izenean duke sorburu. Amalia izeneko santua Belgikan bizi izan zen VIII. mendean. Santuaren eguna irailaren 19an da. Aldaera: Amale (Deun-ixendegi euzkotarra).

Hitz arrunta, duen esanahiagatik 'ametsa', 'nahikaria' euskaraz pertsona-izentzat usu erabilia.

Laranga auzoko Andre Mariaren adbokazioa, Mutrikun (Gipuzkoa). Horretaz gain, haritz mota bat ere bada (Quercus pyrenaica).

Ezkurra eta Ezpelura ibaien arroak banatzen dituen Malerrekako (Nafarroa) mendia. Osagaiak: ametz 'zuhaitz izena', -di (-ti) eta -a.

Agurain (Araba) inguruan, Entzia mendiko Lezao haitzuloan bizi den izaki mitologikoa. Ile horikoa maiz izaten da leizearen atean ilea orrazten, lamina gehienak bezala. Aiurri atsegin eta onekoa; behartsuen laguna da.

Nafarroan XIV. mendean erabiltzen zen izena (Lerga, 1366).