(V, G, B; Lar, Añ), astokume (AN; SP, Urt, Añ, Arch VocGr, Dv, H, A), arstokume, asto-ume (SP), astakuma (V-gip) Ref.: A (astakume, astokume); Bon-Ond 142; Iz ArOñ , Ulz (astokumia); Etxba Eib; Elexp Berg (astakuma).
Cría del asno. "Ânon ou ânine" SP. "Pullus asininus, astoaren umea, astokumea " Urt II 403. "Pollinejo" Lar. "Asno, (c.) astoa; asna, astaemea; la cría, asto o astakumea " Añ. "Pollino" A. "Pollino. Astakumian gaiñ juan da solora " Etxba Eib.
Eta eriden zezan Iesusek asto-ume arbat, eta iar zedin haren gainean. Lç Io 12, 14 (He, Leon astokume, TB astoume, EvS asto hüme, Ol, IBe astakume; LE astoko, Or astotxo). Ezarririk berén abillamenduak asto-ume gainean. Lç Lc 19, 35 (Oteiza, Brunet astakume). Eta han zeudenetarik batzuk erran ziezén, zer ari zarete, laxatzen baituzue asto-umea? Lç Mc 11, 5 (He, Leon asto ume). Arsto-kumea harzara. "L'ânon va à reculons" . O Pr 39. Frogaturik ikhasi dut astokumea bidean unhatua denean bilha dabillala nora aparta. SP Phil 317 (He 318 asto kumea). Hamar zezen gazte, hogoi asto eme, eta hamar asto kume. Urt Gen 32, 15 (Dv, Bibl astokume). Etzaio barkatuko [...] ez eta asta-kume txarrari ere. Mb OtGai III 186. Zamariaren izenaz ezagutzen dira Garaino, Gañezari [...], Asto, Astoeme, Astokume, eta beste abere zamarako direanak. Izt C 167s. Aitari astakume bi galduta, Saul etxeko morroi batekin asto billa joan zan. Lard 155 (429 asto-kume). Erdenen tzei astaña bat lotruk eta bere asto umia arekin. Hual Mt 21, 2 (Ur astokume, Ol, Ker, IBe astakume; Lç, He, Ip, Dv, IBk, (h)ume, SalabBN pullua, Samper pollinoa). Astoaren (Astuan) umeak, astakumeak. EZBB I 47. Astokume gazte indartsu bat. Enb 177. Bildotsen urrena asto zintzarridunak naaste, ta astakume ta asteme, atzetik astogaiñean astazaiarekin. Or Mi 42. Orra, zure erregea badator, astakume gañean eserita. Ir YKBiz 375. Jauzika zoroak zerabiltzkin astakumeak aruntzaxeagoko belardian. TAg Uzt 153. Astakume bat aurkituko duzue lotuta. IBk Lc 19, 30.
v. tbn. Astar I app. XXVI. AB AmaE 244. Urruz Urz 48s (a.-k.). Asthokume: Arch Gram 59.