Harremana

    OEH - Bilaketa

    2066 emaitza gai bilaketarentzat

    Sarrera buruan (99)


    Sarrera osoan (499)

    Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
    Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
    goiburua
    biguntasun.
    tradizioa
    Tr. Documentado en autores meridionales desde mediados del s. XVIII. La forma biguntasun, única en textos vizcaínos, es también la más usual en los guipuzcoanos. Hay biguñtasun en Iztueta, Arrue (que tbn. emplea biguntasun ), y en Ardi Galdua de Azkue; biguintasun se encuentra en Mendiburu, Inza e Iraizoz y en algún texto guipuzcoano del s. XX; tbn. en el catecismo guipuzcoano atribuido a Cardaberaz. En DFrec hay un ej. de biguntasun, vizcaíno.
    sense-1
    1. (V, G, AN; VP 8v, Lar, Añ, Dv, H, A), biguintasun (G, AN-ulz-erro, L-sar; Lar, Dv, H, A), bigundasun (V-gip, AN-ulz), biuntasun (V-gip, G), biuintasun (G-to) Ref.: A Apend; EI 324; Etxba Eib; Iz ArOñ .
     Ternura, dulzura; clemencia. "Ternera, blandura" Lar. "Suavidad" Añ. "Mansedumbre" Lar, Añ. "Douceur" Dv. "Sensibilité, tendreté, tendresse, facilité à compartir, à pardonner, s'appaisser" H. "Suavidad" A. " Ama baten biguntasunagaz artzen eban, naiz esker txarrakin erantzun " Etxba Eib.
    Ongi prestatu geren bihotzak gauz on guziak arin egiteko beharko dugun biguintasunarekin. Mb OtGai III 181. Dolore au eztago negarrak egitean, ta ez biguntasuna sentitzean. Cb Eg I 303. Benignidadea edo biotzeko biguintasuna. Cb CatG 18. Etxeko lan geiak zeure biotzeko pozian eta biguntasunian ainbat ugarien eta onduen egitera. msOñ 68r. Ikusi dedanean berorren biguntasuna nere bekatu andiak enzuteko, etorri zat gogora ez dala berori izango esaten duten bezein Santua. Mg CC 125. Aita, beste pekatu guztijak bere enzun deustaz biguntasunaz. Mg CO 181. Zelan artuko nenduban ainbeste amore, erruki ta biguntasunez? Ib. 181. Aserre bage modu onarekin, eta biguntasunarekin hitz egiteko. Gco II 54. Jesus geure Salbadore maitiak [...] erakusten deuskun biguntasuna, humildadia ta karino laarregija. fB Ic I 7. Humildadiagaz, karidadiagaz ta bijotzeko biguntasunagaz. Ib. app., 11. Humiltasun eta biguntasunik andijenagaz erregutu eijuen, emendadu zeitezala. Astar II 85. Zein biguntasun andian Juezen bitartez eraendu zituen [Israeltarrak] . Lard 158. Indarrak ezin duena, biguntasunak beti edo geienean iristen duela. Ib. 44. Jaungoiko, berbakaz adierazo ezin leikianak [...] eta guztiya egiten dauenak biguntasunagaz. Ur BulaAl 1 (BulaG 504 leuntasunarekin). Aditzen bazion bezela biguñtasun guziaz amak hitzegiñ oi zion. Arr GB 51 (ib. 99 biguntasun). Amargarrena, beraztasuna edo biguntasuna. Legaz 52. Erri oni gaur biguntasunez / Begira arren egiozu. AB AmaE 60. Nere Biotzak biguintasunik aundienarekin deadar egin zuan. EE 1885b, 545. Biguñtasun eta debozio andiaz irutan muñ-egiozu Birjiña txit santaren imajiñari. Arr May 90. Zenbat eta beartsuago izan etorrena, ainbat eta biguntasun geiagogaz artu oi eroan. Ag AL 143. Laugarrena, errukitasuna edo biguntasuna. Itz Azald 195. Gero ordea biguntasun au gorroto amorratu biurtu zan. J.M. Tolosa EEs 1913, 179. Begien biguñtasunari esker, bereala neronen kaburatuta, neraman asmoa zein zan itz gutxitan erakutsi nion. A Ardi 57. Agertu zaigu gure Zeruratzale Jaungoikoaren biguintasuna ta gizatasuna. Inza Azalp 58. Zuei arrera txarra egin dizuen erriari baño biguintasun aundiagoa erakutsiko diot nik Sodoma erri gaiztoari. Ir YKBiz 263. Aitaren egokitasunaz, zintzotasunaz eta osasunaz gañera, amaren bigundasuna, otxandasuna ta edertasuna artu zituen gurasoengandik soin eta gogoetan. TAg Uzt 315.
    azpiadiera-1.1
    (En sdo. propio). "Blandura" VP 92v. "Blandura, ternura. Aurtengo madarixak eztauke iñoizko biguntasun aura " Elexp Berg. .
    Gaztelatik ekarten dan [txitxirio] oberenari ezertxu ere zor ez diona, ez anditasunean, ez biguñtasunean, ez guritasunean eta ez gozarotasunean. Izt C 30. Lastai aren biguntasuna larregizkoa da arentzat, oi eza, bere etxekoaz osteangoa. Erkiag BatB 110.
    azpiadiera-1.1.1
    "Seguidillas, cámaras, kakeria, sabel darioa [...], sabel biguntasuna " Añ.
    azpiadiera-1.2
    Flexibilidad; agilidad. "Ductilité" Dv. " Biguntasunak daukaiñai, las que tienen diversas agilidades" Iz ArOñ.
    Noiz ikusiko erakutsiten / Plazetan biguntasuna, / Pelotan beti erdaldun danai / Sartzen diela beldurra? AB AmaE 55. Agure orren biguntasuna / ere ikusi nai nuan. EusJok 98. Gure mutillak ezaunak dira / gerri-biguintasunean. Or Eus 419. Batez ere gerriko biguntasuna bear izaten da ta ortik aurrera ez da alako lan zalla izaten. Anab Poli 92. Egundoko biguntasunak egiten zituen. Uzt LEG II 63. Bazekiten garbitasunak gutxi axola diola hizkuntzari; aberastasunak, biguntasunak, erraxtasunak, berriz, asko. MIH 254.
    azpiadiera-1.3
    (Fig.).
    Gure gizon ikasiak, beren ikastaroakin ba-dirudi galtzen dutela berezko bersolarien itz-jarioa ta etorria ta baita aien irudimenaren ezatasuna ta biguintasuna ere. Inza ( in Jaukol Biozk VI ).
    azpiadiera-1.4
    Comodidad.
    Baña Santuari iduritu zitzaion biguntasun geiegirekin bere gorputza tratatzen zuala. Bv AsL 51. Nola Jesus etzan jaio Belenen biguntasunian. Ib. 22.
    sense-2
    2. Flexión (?).
    Erderak (gaztelerak) eta euzkerak duten alde izugarria, bere berezko taiua, joskera eta biguintasuna, sakonki eta ziatz jakitea eta erabiltzea oso da gauza zailla. Ayerb EEs 1914, 229.

    biguntasun

    biguntasun
    << bigun 0 / 0 bihoztun >>

    Egoitza

    • B
    • BIZKAIA
    • Plaza Barria, 15.
      48005 BILBO
    • +34 944 15 81 55
    • info@euskaltzaindia.eus

    Ikerketa Zentroa

    • V
    • LUIS VILLASANTE
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

    Ordezkaritzak

    • A
    • ARABA
    • Gaztelako atea, 54
      01007 GASTEIZ
    • +34 945 23 36 48
    • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
    • G
    • GIPUZKOA
    • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
      20018 DONOSTIA
    • +34 943 42 80 50
    • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
    • N
    • NAFARROA
    • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
      31002 IRUÑEA
    • +34 948 22 34 71
    • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

    Elkartea

    • I
    • IPAR EUSKAL HERRIA
    • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
      64100 BAIONA
    • +33 (0)559 25 64 26
    • +33 (0)559 59 45 59
    • baionaordez@euskaltzaindia.eus

    Euskaltzaindia

    Hizkuntza baliabideak

    Azkue Biblioteka eta argitalpenak

    Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.

    Orokorrak

    • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
    • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
    • +34 944 158 155
    • info@euskaltzaindia.eus
    z-library z-lib project
    Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
    © 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper