1.
(V, G, AN-5vill-ulz, B; VP 89r, Lar, Añ, Izt 31r, VocCB, H, ZamVoc),
sutei (V-gip, G-nav; VocCB.(BN)H),
supegi (S)
Ref.:
A (sutegi, supegi); SM EiTec1 ; Etxba Eib (suteixa); Iz ArOñ (sutéi), Als (suteiya), Ulz ; Garm CEEN 1970, 130; Elexp Berg . Fragua, crisol; fragua, taller del herrero."Crisol de herrería"Iz ArOñ. "Fragua, por antonomasia, herrería. Txirixo-kaleko buruan zan gure aittitzen suteixa" Etxba Eib..
Errementaldegian, harotzaren sutegian, hauskoak aize emaitetik gelditzen direnean, badirudi eztela surik. Ax 325 (V 215). Sutegian goritu den burniari. Mb JBDev 212. Burnia sutegian baño irazakiago irtengo naz. Cb Eg II 39. Arotzak burdiña gorria sutheitik moldatzeko idoki onduan. AR 46. Urtzalliak bete biar dau sutegija miaz. Mg PAb 126. Irur itze beár yágo / jositzéko Jesuséki, / emén sutegía dágo / egitéko suaréki. LE Kop 150. Nekeak ta krutzeak arimea garbituten deuskue, suak urrea legez ta mea olako sutegiak legez. Añ NekeA 225. Burnia sutegian berotzen eta erazekitzen da. AA I 412. Sutegiko malluak ez aute esnatzen. It Fab 255. Sarthu zela beraz [harotx] haren sutegian. Gy 135. Burdina sutegian baino khaldatuagoa ilkhiko naiz. Dv LEd 81. Suteiko ikatza. HerVal 188. Sutegian goritutako burnia. Arr May 50. Bere surzuloak / zirudien olako / sutegiko auspoak. Azc PB 129. Ezau i aizeak beingoan eroango. Zein sutegitan egin daue soiñeko txartes ori? A BeinB 41. Eztakit zeñen fundiziyuan edo sutegiyan ari diran egiten. Iraola 107. Sutegiko auspoen antzera puzka. Ag G 104. Matrallak, sudurra, ezpanak, andi ta trauskillak ebazan, sutegiren baten mallukadaka egiñak irudijela. Kk Ab I 31. Manu txikiren suteira jun naz / ikasteko errementari. Enb 165. Sutegian arotza dakuste. Or Eus 53. Ta gero sutegian ezpata zarren bat eta satairen bat edo beste baditugu zokoratuta. NEtx Antz 23. A zelako mallukadak emon eutsazan bere sutegira eroan ebanean! Bilbao IpuiB 89. Bein sutegi baten aurretik igaro omen zan Pitagora. Zait Plat 54. Ango sutegiak mantentzeko bear bearrezkoa izan zan [...] egur-ikatza. Garm EskL I 70s. Txillarraren egurrik lodienakin ikatza egiten omen zuten sutegietarako, errero ta perratzailleen esku-lanetarako. Ostolaiz 133. Herriko errementariak bere sutegia eskeini zidan. MEIG IX 138 (en colab. con NEtx). En DFrec hay 2 ejs. de sutegi. v. tbn. Astar II 152. Izt C 130. AB AmaE 264. Jaukol Biozk 69. Sutei: Kk Ab II 187.
azpiadiera-1.1
(H). (Fig.).Lugar donde se fabrica, se fragua. [Gorputza] da gertatzen diran gaiztakeria guztien edo geienen sutegia. AA III 614.
Luxurijaren sutegi ta ats zikin au guztiau ta geijago ikusiko dabeena, entzungo dabeena ta sentiduko dabeena. fBOlg 100.
Oñaztarren sutegi. "De los rayos las fraguas"
.GaztMusIx 125.
sense-2
2.
(Urt V 313, Lar, Añ, VocBN; Dv (BN), H),
sutei (H). "Fogón"Lar, Añ.
"Cocina"Añ.
"Âtre, foyer"VocBN. .
Giltzak gerrian, horak suthegian. "Au foyer ou à la cuisine"
.OPr 609.
Eskubitara, ormaren erdialdean, sutegia bere laratz eta guzi eta bertatik esegita pertz bat. EtxdeJJ 28.
Gar biziek xinpartak zerabilzkiten [salako] sutegian. MdeHaurB 6.
Sartzearen ondoan [artzainaren etxola] hunek sutegi ttipi arrunt bat. LarreArtzainE 34.
azpiadiera-2.1
Horno, hornillo de un altar. Aldareko sutegiaren azpian ezarriko dituzu. "Arulam"
.DvEx 27, 5 (Ur sutoki).
Sutegi khetsu bat agertu zen, eta suzko kriselu bat haragi zathituen artetik iragaiten zena. "Clibanus"
.DvGen 15, 17 (Urt, Ur, Ol, Bibl, BiblE labe, Ker laba).
azpiadiera-2.2
Kamionen itzalpean jarri giñan. Lau arri aundi ta lasto legorrarekin, sutegia. Gañean ontzia, berekin ekarritako urez betea. Anab Aprika 78.
azpiadiera-2.3
"(BN-baig), hogar, foguera, fig.: habitación. Etxe horrek bi sutegi ditu
"A.
Egitan esaten dizut, sutegi ontatik luzaro gabe aterako naizela. EtxdeJJ 106.
sense-3
3.Lugar lleno de fuego. Purgatorioko sutegi goritik. AñMisE 21.
Eta gaixtoak eroriko ifernuko sutegi izigarrietara. DvLEd 273.
Bildurtu nintzan lurrak uts einda bear nebala / ondatu bere erraietako sutegian. ABAmaE 170.
sense-4
4."(V-m), tanda, grupo de jugadores, bando. Sutegi bik diardue, están jugando dos tandas de jugadores"A.
sense-5
5.sutei (Foix ap. Lh; -th- S-saug ap. Lh). "Râteau à retirer les pains du four" Lh (s.v. su). "Perche avec râteau pour ramener la braise" Ib. (s.v. sut).
azpisarrera-1
SUTEGI-HAUSPO.
Fuelle de fragua. Ikaraturik esnatzen dire [lastatxoriak] ta zoraturik sareetara doazi sutegi-auspo antzeko otsa ateraz. OrMi 76.
Bedoñak lenbiziko arnasean asmatutakoa urreztatu arte, sutegi-auspoai eragin bear die. TAgY 1933, 23.
azpisarrera-2
SUTEGI-GARI(sutei- G-goi). "Cuartal de trigo al año y otro de maíz por cada familia [que cobraba el herrero por afilar las herramientas]" Arin AEF 1960, 67.
azpisarrera-3
SUTEGI-PALA. "Una barra llamada sutegi-pala
"(1817). GoiBur 282.