JAGONET bilaketa

63 emaitza bilaketarentzat

Lexikoa: batez besteko / batezbesteko

Zalantza handia ikusten da goiko hitz edo esapide horien balioan eta erabileran. Zein da idazkera zuzena?

Zalantza-mota: lexikoa, ortografia > grafiak, ortografia > zuriuneak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, karaktereak > letrak

Lexikoa: atzizkiak / hitz elkartuak / hitz eratorriak

  1. Euskaltzaindiaren 25. arauan, "Loturik idaztekoak diren hitz elkartuak" atalean, d) puntuan aipatzen dira bigarren osagaia -dun, -gin, -gile, -zain, -zale... duten elkarteak; eta e) puntuan, berriz, bigarren osagaia -aldi, -buru, -gizon, -(g)une... duten elkarteak. Baina aipatutako -gin, -gile, -zain, -(g)une... horiek ez al dira atzizkiak? Atzizkiak baldin badira, hitz eratorrien osagaiak izango dira, ez hitz elkartuenak. Horrela bada, nolatan aztertzen dira hitz-elkarketari dagokion atalean? Zein da horren arrazoia? Nonbait irakurri ere egin dut horietako batzuei erdi-atzizki izena ere ematen zaiela. Zergatik erdi hori?
  2. Bidenabar, nola idatzi behar dira Epelegain eta Arotzenea etxe-izenak: elkarturik ala marratxoz loturik?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz elkartuak, lexikoa > hitz eratorriak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, karaktereak > letrak, karaktereak > markak

Hitz elkartuak: erabilera-eremua

Hiztegi-kontu batek kezkatzen gaitu aspaldian. Zein hobetsi behar dugu: arazo ekonomikoa ala ekonomia-arazoa?; zergen aitorpena ala zerga-aitorpena?; ogasun forala ala foru-ogasuna?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz elkartuak, lexikoa > maileguak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak

Denbora adieraztea: lehengo (lehengo egunean / *beste egunean)

Zuzena al da Beste egunean ez zinen etorri esatea?

Zalantza-mota: lexikoa > kalko baztergarriak, sintaxia > sintagma-egiturak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > determinatzaileak, hitzak > izenak, hitzak > kalko baztergarriak

Lexikoa: ezina (ezin jasoa / jaso ezina)

Zuzena al da hau ezin jasoa da esaldia? Badakigu ohikoagoa dela jaso ezina, baina uste dugu eginahala eta ahaleginaren antzekoa izan daitekeela.

Zalantza-mota: lexikoa > orokorra
Unitate-mota: hitzak-aditzak > partizipioa, hitzak > adjektiboak, joskera > hitz-ordena

Aditzaren jokabidea: joan berri (da/du)

Joan berri naiz ala joan berri dut?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > adjektiboak, lokuzioak/kolokazioak

Esapideak: kapaz izan (kapaz gara / *kapazak gara)

Nola esan behar da pluralean: kapazak gara ala kapaz gara?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, lokuzioak/kolokazioak

Esapideak: hobe izan (hobe dut esatea/esan/*esaten)

Hobe dut esan/esatea/esaten bezalako esapideetan zein erabili behar dugu? Zer kasutan bakoitza?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > partizipioa, hitzak > adjektiboak, joskera > esapideak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Aditzaren jokabidea: erraz izan, erraza izan (eskalatzea/eskalatzen)

Erraza da eskalatzea = erraza da eskalatzen?

Zalantza-mota: lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak > adjektiboak, hitzak > menderagailuak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak

Kuantifikazioa adieraztea: neurtu, pisatu (bi metro luze da, bi kilo pisatzen ditu)

Zein da egokiagoa neurtu aditza erabiltzean: Zenbat luze zara? ala Zenbat neurtzen duzu?

Eta pisatu aditzaren kasuan, zuzena al da Zenbat pisatzen duzu? galdetzea?

Zalantza-mota: morfologia > zenbakiak, lexikoa > kalko baztergarriak, lexikoa > lokuzioak/kolokazioak, sintaxia > aditza, sintaxia > esapideak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > adjektiboak, hitzak > kalko baztergarriak, joskera > aditz-joskera, joskera > izen-joskera, lokuzioak/kolokazioak, zenbakiak > kardinalak

  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper