EODA osoa

Udaberrian Afrikatik gurera etortzen den txoria ('enara'), olertiari eta literaturari esker udaberriaren adierazle bihurtu dena. Ainara hitza Ekialdekoa da, Lapurdikoa eta erabili izan zen Nafarroa eta Aragoitik Iparraldera espartinak egitera joaten ziren andrazkoak izendatzeko. Aldaerak: Elaia, Enara eta Enare.

Inés (es), Agnès (fr), Agnes (en)

Grezierako (H)agné 'aratza, garbia'-tik dator, latineko Agnesen bitartez. Herri-etimologia dela medio Agnus Dei-rekin lotu zen. Santa Aines Erroman hil zuten, III. mendean, Dioklezianoren garaian. Aines eta Añes Ipar Euskal Herrikoak dira eta Ines eta Inesa Hego Euskal Herrikoak. Santuaren eguna urtarrilaren 21ean da.

• 66. araua: Santutegiko izen ohikoenak (2019)

Ángel (es), Angela (es), Angèle (fr), Angela (en)

Grezierako ángelos 'mezularia' hitzetik latineko angelus sortu zen, eta hemendik euskarazko aingeru. Ezagutzen dugun aipurik zaharrena Basaburu Nagusiko (Nafarroa) 1552ko Aingeru de Igoa da. Duen zabalkundea umeak zaintzen dituen aingeru guardakoarekiko begiruneari zor zaio, izen hau ematearekin haurra babestuago egongo dela uste izaten baita. Aldaera: Gotzon (Deun-ixendegi euzkotarra).

• 66. araua: Santutegiko izen ohikoenak (2019)

Ángeles (es), Angèle (fr)

Grezierako ángelos 'mezularia' hitzetik latineko angelus sortu zen, eta hemendik euskarazko aingeru. Duen zabalkundea umeak zaintzen dituen aingeru guardakoari zor zaio, izen hau ematearekin haurra babestuago egongo dela uste izaten baita. Italiako Santa Angeles santuen egunak urtarrilaren 4an eta 27an dira.
Aldaera: Gotzone (Deun-ixendegi euzkotarra).

Ikus Ainara.

Lapurdin eta Nafarroa Beherean arrunta den ainitz hitzaren aldaera. Ikusi ainitz, anitz, aunitz eta asko.