Euskaltzaindiaren Hiztegia

Jatorrizko forma

jolas, ik. solas [solas hobestekoa da].

Jatorrizko forma

jolas, jostaketa; josteta, jolas.

Jatorrizko forma

jolasak, jolastoki.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS: jolasean (ibili, ari izan...), jolas egin, jolas(-)ordu, jolas(-)parke.

Sarrera bati dago(z)kion azpisarrera(k)

jolasean {ibili, ari izan...}, jolas egin.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Txostenaren laburpena

ik. oharra s.u. jostaldi.

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Euskaltzaindiaren Arauak

AS

Idazkera hedatuena da

konposatu arruntak.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

jolas(-)bide (eta jolaspide 1) B-G 6: Kk Ab I ("Orain jolasbidian igarkixunakaz asten bagara, Jainkua zirikiatzia ixango da"), Eguzk GizAuz ("Baltsakeria irakasteko baño ames bitxiz gizonai jolasbidea emoteko egiñak obeto dirudie [Mororen Utopia eta Kanpanillaren Eguzki-Uria]"); Xe ("Jolas-bidia jarri / digu kanturako"), Inza Azalp ("Jolasbidez bezala lurra landa bear zuan nekerik gabe"), Tx in Imaz ("Au da jolas-bidia / ipiñi deguna"), MAtx Gazt ("Aberekeriz jolasak indartu, lizunkeria jolaspide jarri") // Ik. OEH argitaratuan, gainera, JFlor: "Bertsolarien kantuzko jolasbidea", "Bertsolarien jolasbidea"; Otag EE 1880: "Zeren gure baserritarrari sekula etzaizka aztutzen aoz ao ikasten dituen jolasbideak".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

jolas(-)bide (eta jolaspide 1) 9, B 1 eta G 8: Kk Ab (OEHko testuinguru berean); A. Arzac ("Bersolaien jolasbidea"), El Día 1932 ("jolas-bide ederrak daude: ping-pong, kartak, irratizkiñ-tramankulua, eta abar"), ADonostia ("Sentarteko jaietan, eztai, bataio, erri jaietan, eta abar, jolasbide bakarra auxe zuan beraz, dantza"), Lab ("Latiñezko 'ludus' itzetik, guk euskeraz 'jostari' edo jolas bidea deitu genezakeana"), J.L. Iriarte 2 ("Oraiñaldian ba-ditugu eskuera milla eratako jolasbideak", "Eta jolasbide jatorrik asmatu zuten"), R. Zapirain ("Zenbait eta zenbait mutikok or aurkituko dituzte ezpairik gabe, beren ikastoletako jarraipen bat jolasbidez eta batez ere eziketa bidez"), Garm Inauteria ("Nereganaño eldu dira Tolosako urian jolaspide aitzakiz gertatzen diren geiegikeri ta neurriz-gorakoen berri, zezen enbolatu, dantzaldi ta beste jolasak direla ta").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

jolas-bide : PMuj DVC (1 -medio de- diversión, recreo, pasatiempo; 2 motivo de habladurías) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-s+b-.

Kategoria

iz.

Maiztasuna

g.er.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: recreo (tiempo).

Ongi eratua da

forma berri eta egokia.

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-garai.

Kategoria

iz.

Euskaltzaindiaren Arauak

iz. eta izond.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-s+g-.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu jolasgune formarik.

jolasgune 75: Aizu 4 (“Horrenbestez, parkea sei alorretan dago banatuta: Terrasauro, Jurasikoko dinosauroak ikusteko; basapiztien Gastornisland lorategia; lehen aipatutako Chavarri jauregia; txikienentzako, Dinotxiki jolasgunea”), Argia 7 (“2007an, ordea, gazteok beren gain hartu zuten komertzioa, dendaz gain dauzkana egunero inguruko baserrietaraino banaketan iristen den kamioia, herriko ostatu bakarra eguneroko otorduak ere eskaintzen dituena, liburutegi txiki bat, haurrentzako jolasgunea, bilerak egiteko gelatxoa...”), Berria 14 (“Azken urteetan Bilboko Udalak hartutako neurriek ez dute bermatzen basoak leheneratzea, Quintelaren arabera; uste du landa eremuak jolasgune bihurtu baino ez duela egin”), Deia 4 (“Morgako Udalak umeentzako jolasguneak berrituko ditu”), DiarioVasco 6 (“Haur ttikienentzat jolasgune berezi bat egongo da eta marrazkiak egiteko aukera ere izango dute bertaratzen diren haurrek”), Euskal Herriko Agintaritza (“Jolasguneetan (parke tematikoetan, esaterako) edota aisialdirako edo dibulgaziorako guneetan”), EiTB 7 (“Helburu nagusia jolasgunean zehar ahal bezain puntu gehien lortzea izango da, baina beste arau batzuk izango ditu”), Elkar 3 (“Bien bitartean Fausto, nahastea aprobetxatuz, jesarlekutik altxatu, jolasgunearen ezkerraldean une batez bakarrik geratutako gurditxora arin hurreratu, barruan zegoen ume txikiari oratu eta ziztu bizian eman zion ihesari ondoko arbolen artetik”), Consumer 21 (“Haur parkeak: 132 jolasgunetako 739 tresna aztertu ditugu, Espainiako 18 hiritan“), Goiena 7 (“Skatepark berria inguru horretan egiten ari diren jolasgunearen elementuetako bat da, baina ez bakara; xake eta ping-pongeko mahaiak ere jarriko dituzte, besteak beste”), Laneki (“Askatasun-giro hartan, elkarteak, fundazioak, auzo etxeak, kultura etxeak, herriko unibertsitateak, jolasguneak... sortu ziren”); jolas(-)gune 33: Berria 3, Deia, DiarioVasco 5, Euskal HerrikoAgintaritza 4, EiTB 4, Consumer 4, Goiena 12.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

jolasgune 1, Pello Zabala (“Aurrerapenak abantan doazen hainbestean, tximistarentzat jolasgune gehiago prestatu dizkio teknikak berak ere: elektronikaz osatu hainbat zirkuito inpreso ttiki, eta dijitalizaturiko hainbat gune ordenadoretako eta beste... mauka oparoa utzi zaio eskura”); jolas gune 1, Herria (“Abentura bat bezala bizitzen den jokoa, jolas gune berezi batean”).

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta jasotzekoa jolasleku eta jolastoki formekin egin den bezala.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

B 2 eta G 4 dira jolasgura (eta jolas-gura) 2: Erkiag Arran: "Alaitasun, jolasgura, barregozo, dantzadeia, orixe izaten da leen itxaropen, egoarriz ta nekez irabazitako saria"; Uzt Sas: "gaiñetik dator ekaitza eta bizkarrian intza, jolas-gurarik gabe illuntzian ari dan bakoitza"; jolasgure (eta jolas-gure, jolas gure) 4: AB AmaE: "Bizkortasuna gorputzean neukan ta biotzean jolas gurea"; Uzt Sas: "Aste-egunak ortan pasa baziñuzen, jaiko jolas-guriak kenduko ziñuzen"; NEtx 2: "Katakumeak baiño jolasgure ta zarata-gogo geiago dute biak", "Jolasgure bizia ekarri dezue gaur".

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

jolasgura 4">J.L. Iriarte ("Baten jolasgura, biren arteko leitasuna ta... askoren zaletasuna"); SGarm Izadia ("Gerta ere gertatzen da jolasgura direla"); J.M. Elexpuru ("Uretan jolas eta jolas ibili gara hirurok ordurarte; gero ere jarraitu dugu, baina nere jolasgura aztoratu xamartua dabil ondorenean"); Satr (izond.: "Itzuli asko eman ondoan, jolasgura hurbildu zitzaion halako batez nagusi hori"); jolas gure 1, I. Linazasoro: "Juanito'k, jolas gurea du".

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

jolasgura : HiruMila, PMuj DVC; jolasgure : PMuj DVC (ik. jolasgura) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-gura.

Kategoria

iz. eta izond.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu jolaskide formarik aurkitu; ik. OEH argitaratuan jolas(-)lagun 3: Enb ("Ikasle-lagun eta / Jolas-lagunak, / Gura dodaz euzkeldun / Bijotz ondunak"); Etxde JJ ("Bi auzotako aurren artean etzegon adintsuak bereizten zitun izotzezko arresirik eta jolas lagunen bearrez, noiz-nai alkarrekin zebiltzan etxe batekoak eta bestekoak"); Ldi UO ("Bekaitzez Iguzkik / begira die; / Zuen yolas-lagun / pozik nentorke...").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

ez dugu jolaskide formarik aurkitu; jolas-lagun 2: A. Barreña ("Jolas-lagunak euskaldunak eta gaztelaniadunak dituenez, hizkuntza biak darabiltza arlo honetan"), J.A. Ormazabal ("Annika eta Tommy Pippiren jolas-lagunak ziren").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

jolaskide : AB38 1 (compañero de juego), HiztEn; jolaserako lagun : AB38 1 (amigo para jugar) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, LurE, Euskalterm.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

jokakide : EuskHizt (XIX), Casve EF, DRA, Lh DBF; joko-lagun : HaizeG FB, DRA (var. de jokakide); jolaskide : ElhHizt, HiruMila; jolas-lagunarte : PMuj DVC (sociedad recreativa); jostalagun : EuskHizt // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE.

Eratorri-konposatu zuzena da, baina zalantzak daude hiztegian jasotzeaz

forma egokia da (eta hiztegietan proposatua), baina erabili gabea; jolas-lagun lehiakidea, berriz, erabili izan da, gutxi bada ere.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-kide/-lagun.

Euskaltzaindiaren Arauak

izond.

Jatorrizko forma

jolas, jolastoki.

Euskaltzaindiaren Arauak

jolastu, jolas(tu), jolasten. da ad.

Euskara Batuko batzordeak argituko du aditzoinaren forma

jolastu, jolas(tu), jolasten.

Aditz-erregimena

da ad.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: jolastun, jolasdun.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Idazkera egokia eskaintzen du

-t-duna hobetsi da, zaharra delako.

Oinarri-eratorrien arteko erregulartasuna

-s+d-.

Kategoria

izond.

Forma baten adiera(k)

berritsua, hitzontzia.