Toponyms (Place names)

- Help

*: Replace one or more characters
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Replace a single character
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Garaioa - Places - EODA

Garaioa (Udalerria)

Entity:
Antolakuntza/Udalerria
Inhabitant:
garaiotar 
Status of decision:
Academy's regulation 
Situation: Aezkoa
  • garayoa - (1253) ARZ.TVDM , 247

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • guarayoa - (1280) ZAB.COMPNA , N.395

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garayoa - (1280) ZAB.COMPNA , N.1893

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garaya - (1350) CAR.PNAXIV , 382 (C dok. [AGN Comptos, Caj. 31, nº 60], 4v)
    (...)
    De la villa de Garaya de XVII fuegos [En el ms. repetido la palabra: fuegos.] que fincauan por cugir, VIIIen s. vt supra, valen VI libras, XVI s. // Item de II fuegos que viuian en altruy casa et auian bienes appretados, VIII s., valen XVI s. // Item de IX soldaderos, VIIIen s., valen LXXII s.
    (...)

    What: Hiria (Garaioa)
    Situation: Aezkoa
    Origin: CAR.PNAXIV

  • garaya - (1350) CAR.PNAXIV , 382

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • johan de garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 543 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 94r B)
    (...)
    Johan de Garayoa, III florines
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea (Ruas Nueuas del Mercado)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • domenga garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 487 B (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 49r A)

    What: Zergaduna
    Situation: Orreaga
    Origin: CAR.PNAXIV

  • pero garayo - (1366) CAR.PNAXIV , 630 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 162vA)
    (...)
    107. Desde aquí hasta el final de esta relación (Maria Garcia) son non podientes
    (...)

    What: Zergaduna [non podiente]
    Situation: Lerin
    Origin: CAR.PNAXIV

  • auria de garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 543 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 96r A)
    (...)
    Auria de Garayoa, III florines
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea (Rua Mayor, Sant Nicollas)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • michel garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 475 A (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 39r A)

    What: Zergaduna
    Situation: Garralda
    Origin: CAR.PNAXIV

  • sancho de garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 550 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 106v B)
    (...)
    Sancho de Garayoa [IIen florines et meyo]
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea
    Origin: CAR.PNAXIV

  • garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 474

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • sancho de garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 548 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 100v)
    (...)
    Item [doblen florin et meyo] Sancho de Garayoa
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea (Nauarreria)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • sancho de garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 542 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 94r B)
    (...)
    Sancho de Garayoa, ferrero, IIII florines
    (...)

    What: Zergaduna, errementaria
    Situation: Iruñea (Ruas Nueuas del Mercado)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • garayoa - (1366) CAR.PNAXIV , 474 A (D.b dok. [AGN, sign. gb.], 38r B)
    (...)
    GARAYOA [...] Summa: XIV fuegos
    (...)

    What: Herria
    Situation: Aezkoa
    Origin: CAR.PNAXIV

  • garayoa - (1532) , F.43

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • gary oyaribe - (1587) LEK.ENAV , 134 A
    (...)
    Obispado de Pamplona [pueblos] bascongados.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: LEK.ENAV

  • garayoa - (1591) ROJ.CSOBP , F.159

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garaioa - (1699) ELA.ABAG.K , I, F.26v

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garayoa - (1767-1778) IRIG.DGLN , 94
    (...)
    Procurador Vidaurre (proceso, fol. 24). En los pueblos Bascongados siguientes: [...].
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: IRIG.DGLN

  • garayoa - (1802) DRAH , I, 298
    (...)
    l. del valle de Aezcoa, del 2.º part. de la mer. de Sangüesa, arcip. de Ibargoiti, ob. de Pamplona, r. de Navarra. Está situado en una llanura á la izquierda del rio Irati, en cuyo curso hay un molino harinero, y confina por e. con las Abaurreas, por s. con Gorraiz, por o. con Villanueva. Es muy corta la cosecha de frutos que se coge en sus términos. Tiene una iglesia parroquial de la advocacion de S. Andres apóstol, servida por un vicario y un beneficiado, 2 ermitas y 245 personas que habitan en una sola casa que se libertó de los estragos de la última guerra, y en barracas y chozas: se gobierna el pueblo por el alcalde y capitan á guerra del valle y por el regidor que elige entre sus vecinos. A.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: DRAH

  • garayoa - (1829 [1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 308b
    (...)
    Garayoa / [VECINOS:] 33 / [PILAS:] 1
    (...)

    What: Herria
    Situation: Ibargoiti [Aezkoa, bereiz]
    Origin: CENS.CAST.XVI

  • garayoa'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 93, 106, 110, 111, 115, 116, 117. or.
    (...)
    Ureta (Lanteno'n, Garayoa'n, Obanos'en...) 93. or.; Oŕdoki (Ibargoiti'n, Beko-Uŕaul'en, Garayoa'n...) 106. or.; Maizteŕa (Gaŕde'n, Garayoa'n, Aribe'n, Gaŕalda'n, Oŕbara'n, Oŕbaizeta'n...) 110. or.; Apezarena (Ustaritze'n, Garayoa'n, Oŕio'n...) 111. or.; Arotx (Garayoa'n...) [...] Zuŕgina (Garayoa'n...) 115. or.; Sastŕearena (Azantza'n, Garayoa'n, Oronotz'en...) 116. or.; Almirantearena (Garayoa'n...) 117. or.
    (...)

    What: Herria
    Situation: Aezkoa
    Origin: ETX.EEI

  • garayoa - (1927 [1992]) DRPLV , IV, 164. or. (50. oin oharra)
    (...)
    En el trabajo de 1927 Azkue señalaba además Ainoa, Belarroa, Zuberoa, Larrinoa, Garayoa y Ustoa, que también son dudosos en alto grado. Así, por.ejemplo, Zuberoa tiene en su base Zubero, documentado varias veces en Vizcaya sin artículo, y sin que, por otra parte, se haya podido reducir a -a el sufijo -aga por carecer de él. Garayoa está formado sobre Garayo, bien documentado, etc., etc.
    (...)

    What: Herria
    Situation: Nafarroa
    Origin: DRPLV

  • garayoa - (1966) AZK.EDIAL , 38 B
    (...)
    Dialecto bajo navarro
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: AZK.EDIAL

  • garaioa - (1968) INTZA.NAF , Euskera, XIII (1968), 84. or.
    (...)
    Iruñetik urrutira gabe, ortxe daukegu Mutiloa, gaur ta aspalditan Mutilva idazten eta aipatzen dena. Or ere bukaerako berezko oa, va’z aldatu egin diote. Naparroarekin ¿ez ote zaigu gauza bera gertatu? Onatx Naparro’ko beste erri askoren izenak: Igoa, Basaburu’n; Unanoa, Ergoyen’en; Garaioa, Saraitzu’n (Salazar); Laboa, Lizoain’en; Aintzioa ta Larraingoa, Erroibar’en; Erroibar deritzaion balle edo ibarra bera, Erroa zen, gaur Erro esaten bazaio ere; eta oien antzean Aezkoa, Amezkoa, ta Izagaondoa ibarrak
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: INTZA.NAF

  • garaioa - (1968-2003) EGIPV , XV, 214

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garaioa - (1974) LIZ.LUR , 50. or.
    (...)
    Aiezkoako bederatzi herriak Abaurregaina, Abaurreapea, Aria, Aribe, Garaioa, Garralde, Orbaizeta, Iriberri eta Orbara dira bakoitza bere udalarekin
    (...)

    What: Herria
    Situation: Aezkoa
    Origin: LIZ.LUR

  • garayoa - (1974 [1987]) DRPLV , II, 159. or. (cf. Euskera, XX, 486. or.)
    (...)
    El origen de garai plantea un problema semejante. Como topónimo es sumamente conocido en el País Vasco en general, y en Vizcaya, sobre todo por ser el nombre de una población situada en una zona alta del duranguesado, además de tratarse de un apelativo común en la lengua. Además de dicha población y otros Garai, existen también Garaio, localidad de la hermandad de Gamboa, Alava, Garayoa, del valle de Aezcoa, Navarra, véase Diccionario Geográfico-Histórico de España, Sec. I, Madrid 1802 // Garaio. por otra parte, es, según el dicc. de Azkue: "(Sc), (árbol) achaparrado, casi en redondo" // Como es sabido garai, además de su dimensión espacial, tiene también significación temporal, y por extensión se emplea además como garaitu, ‘vencer, sobrepasar', etc.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: DRPLV

  • garaioa - (1974 [1987]) DRPLV , II, 159. or. (cf. Euskera, XX, 486. or.)
    (...)
    Es conocido también el documento de donación del monasterio de Varria (San Agustín de Echebarría), en EIorrio, año 1053, que de una copia facsimilar que hoy está en la Academia de la Historia en Madrid L. Michelena transcribe la parte que nos interesa en TAV, p. 31, (10), siguiendo al P. F. Fita y al estudio realizado por Andrés E. de Mañaricúa: ''Ego comitissa domina Leguntia... donaui ad illu(m) monasteriu(m) in uilla q(uo)d dicitur Garaio duas sernas, una(m) de dextera parte de Ecl(esi)a noua, et alia... Garaio debe identificarse sin duda con la actual localidad vizcaína Garay, y la Ecl(esi)a noua se refiere a Elexabarri, según la denominación actual en lengua vasca que se le da a la ermita situada en dicho término. No es necesario insistir sobre su coincidencia con el apellido actual y topónimo Garaio y con la misma forma determinada por el artículo Garaioa. A este respecto L. Michelena señala en Apell. vascos. nº 471, que “-o es, al parecer, un suf. que acompaña adjetivos (cf. nabaro 'notorio' I nabar, nabari): don Belcho de Irurre (Lacarra, 250), Yenego de Berrio (ib., 249); Garaio, Garayoa (cf. garai 'alto, elevado')...
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: DRPLV

  • garayoa: garaioa (garaioar) - (1976) E.EUS.LIZ.KN , Euskera, XXI (1976, 1), 304. or.
    (...)
    Kodea: 5.1.5.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: E.EUS.LIZ.KN

  • garayoa: garaioa (garaioar) - (1978) E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 324. or.

    What:
    Situation:
    Origin: E.EUS.UD

  • garaihoa - (1978) CFN , --

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garayoa: garaioa (garaioar) - (1979) E.UDAL , 29

    What:
    Situation:
    Origin: E.UDAL

  • galain - (1989/01/30) NAO , 13. zkia., 258-260. or. [BOE, 298, 1989/12/13, 38731-38732. or.]
    (...)
    Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] ULTZAMA [...] GALAIN
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: NAO

  • garayoa: garaioa - (1990) EUS.NHI , 1120001 P.225

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • garaioa - (1993/10/06) NAO.NA.2000 , 122. zkia., 112
    (...)
    DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
    (...)

    What:
    Situation: Nafarroa
    Origin: NAO.NA.2000

  • garaioa - (1996) BEL.DEN , 204-205
    (...)
    Significado dudoso. Comentario lingüístico: El nombre para Luis Michelena (423) se trata de garai 'alto', sustantivo 'granero, hórreo', derivado de gara, más el sufijo -o, que según él suele acompañar a adjetivos. Alfonso Irigoyen (424), en un principio, propuso otra vía de explicación según la cual Garaio (Álava) y Garaioa (Aezkoa) tienen su origen en la voz latina *calaneu(m). Esta voz estaría compuesta de cala (cf. Calagurrís, Calagorris / Garagorri...) 'ensenada pequeña' y el sufijo -neu(m). Pero más tarde este autor no ve tan claro está explicación: «De cualquier modo la hipótesis en relación con garai(o) ofrece menor consistencia que la de las otras palabras estudiadas (se refiere a alde-aldai, oste-ostai, usa) por no señalarse ejemplos paralelos en cuanto a su terminación en -ai(o) procedentes de añadir el señalado sufijo, pues de ser así, habría que admitir que constituiría un caso aislado sin otras fuentes de comparación». (163. or.). El nombre lleva -a orgánica por lo que se puede pensar en un sufijo -oa. Véase Apaioa, Aezkoa, Améscoa... En el vascuence de la zona se le llama Gareioa y Gareba.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: BEL.DEN

  • garaioa - (1996) NA.TM , XXXIV, 125-126
    (...)
    Aezkoako herria eta udala, Zangozako merinerriko ipar-mendebaldean. Udalerriak (21,3 kilometro karratu) honako hauekin egiten du muga: Aribe (IM), Hiriberri (IE), Abaurregaina (E), Artzibar (H), Orotz-Betelu (H) eta Garralda (IM). Herrigunea 843 m-ko garaieran dago, "Errekandia" izeneko errekastoak Aribeko barrutian Iratira isuri baino lehen irekitako ibartto batean. Udalerriaren zatirik handiena ibar horretako hego-mendebaldean dago eta leku garaienak, berriz, Sanagra (1.170 m) eta Bizkailuz (1.318 m) mendietan. Klima atlantiar menditarra, eta pagadiak, hariztiak eta ler gorriak ditu. Oihanak 1.128 Ha dira, haietarik 463 pagoz dira eta 316 haritzez. Horren ondotik larreek (1.053 Ha) eta lur landuek (133 Ha) betetzen dute azalera. Azken horien artean garrantzizkoenak patata (52 Ha) eta laborea (42 Ha) dira. Lurzatien berrantolamenduak 53 lur-jabe eta 211 Ha lur ukitu zituen, eta haren ondorioz lurzati kopurua 746tik 181era gutxitu zen. Lurra hiru arlo nagusitan erabiltzen da eta beste hainbat dira bertako ekonomiaren oinak: zuraren ustiaketa, bereziki pagoarena (1.100-1.300 metro kubiko urtean), abeltzaintza (behi eta behor azienda) eta nekazaritza. HISTORIA: Aezkoako gainerako herriak bezala erregeren jaurerria zenez, bere hartako herritarrek petxa bat ordaintzen zioten Koroari, gehi urteko beste zerga bat ehizagatik diru, garagar eta olo bidez. Joan II.ak zerga horiek murriztu eta zentsua besterik ez zuten ordaindu behar izan ibarrari denendako kaparetasun pribilegioa oparitu zionean (1462). 1355ean 19 sutondo agertzen ziren zentsuan eta 14, berriz, 1366an. Orreagako Kolegiatak patronatu eskubidea izan zuen San Andres eliz-parrokiaren gainean 1441etik joan den mendea arte. Herria Konbentzio gerla bitartean (1793-95) suntsitu zuten; etxe bakarra salbatu zen. Hartan eta etxoletan hartu behar izan zuten ostatu bere 245 biztanleek. Eskualde honetako eraikinen estiloaren antzera birreraiki zen, teila zapalez estaliriko hegats pikoko teilatuekin. Pascual Madozek dioenez, 1850 aldera garia, artoa, garagarra, oloa, aizkola, txilarra, babak, ilarrak, patatak eta lihoa biltzen ziren hemen; azienda xehea, ardi, ahuntz eta zerri azienda hazten; eperrak, galeperrak, usoak, zozoak, oilagorrak, erbiak, orkatzak eta basurdeak ehizatzen, eta ugaldeetan amuarrainak, aingirak eta txipak harrapatzen. Industria irin-errota batek eta bertako oihalak egiteko ehundegiek osatzen zuten. Mende honen hasieran 301 biztanle zituen, eta 1986an, berriz, 160 besterik ez. Euskal eremua denez Euskarari buruzko Legearen ariora, Aezkoan izen generikoak euskaraz erabili dira, nahiz eta zenbait kasutan argibide-emaile falta dela eta gaztelaniazkoa baizik ez da bildu ahal izan. Ez da gaztelaniazko generikorik erabili berariazkoa euskaraz bildu bazen.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: NA.TM

  • garaioa - (1996/05/01) NA.IZ , 112-0000

    What: [Udalerria]
    Situation: Nafarroa
    Origin: NA.IZ

  • garaioa - (1999) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • garaio - (2000) ORP.MAISMED , III. kap., 158. or.
    (...)
    les qualifiants, simples comme berri “nouveau”, zuri “blanc”, ou marqués de suffixes qualifiants comme garai peuvent recevoir des suffixes comme tout substantif et former des substantifs dérivés nommant à eux seuls un lieu: berrio, berriotz, berriaga, zuritz, garaio etc.
    (...)

    What: Leku-izenak
    Situation: Euskal Herria
    Origin: ORP.MAISMED

  • garaioa - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 66

    What:
    Situation:
    Origin: EL.BEL.NA.TOP

  • garaioa - (2005) SAL.OSTN , 99
    (...)
    Sea como sea, hay que separar estos nombres [Sufijos con nasal intervocálica. Nombres formados con sufijo -ona / -oa y nombres con sufijo locativo -oa] de los acabados en -oa (Aintzioa, Aezkoa, Ameskoa, Garaioa, Laboa, Nafarroa ...) que nunca presentan -ona en la documentación y que parecen tener una acepción locativa, aunque esta sea bastante más clara en unos casos que en otros: Nafarroa sobre el gentilicio nafar 'navarro', lo mismo que Gipuzkoa sobre giputz 'guipuzcoano (de lengua)' o Aezkoa sobre aetz 'aezcoano'...
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: SAL.OSTN

  • garaioa - (2006) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • garaioa - (2007) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • garaioa (garaiotar) - (2007/03/23) OB.AG , 1.2
    (...)
    Onomastika batzordeak Ziordian izandako bileran onartutako izena
    (...)

    What: Udalerria
    Situation: Nafarroa
    Origin: OB.AG

  • garaiotar - (2007/04/16) OB.AG , 3.2
    (...)
    Onomastika batzordeak Oiartzunen izandako bileran onartutako izena
    (...)

    What: Herritar izena
    Situation: Aezkoa
    Origin: OB.AG

  • garaioa - (2008) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • garaioa - (2009) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • Garaioa: garaiotar - (2009) ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 997. or.
    (...)
    Garaioa (euskara); Garaioa (ofiziala). Herritar izena: garaiotar. Eskualdea: Aezkoa. Merindadea: Zangoza
    (...)

    What: Udala
    Situation: Nafarroa
    Origin: ARAUA.155

  • garaioa - (2011) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • garaioa - (2012) NA.IZ , 112-0000

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • Garaioa - (2019) NA.TOF , 337838

    What: División administrativa
    Situation: Garaioa
    Origin: NA.TOF

  • Garaioa ()
  • Garaioa ()
UTM:
ETRS89 30T X.642698 Y.4753261
Coordinates:
Lon.1º15'1"W - Lat.42º55'10"N

cartography:

The Azkue Library and Archive

CUSTOMER SERVICE HOURS
9:00 - 14:00

The Azkue Library and Archive serves Euskaltzaindia. It is also open to all researchers and it aims to foster research and support the distribution of Basque cultural issues as far as it is able.

  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper