Toponyms (Place names)

(...)
Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua // AEZCOA [...] ARIA
(...)

(...)
DECRETO FORAL 253/1993, de 6 de septiembre, sobre la composición y denominaciones de la zonificación “Navarra 2000”
(...)

(...)
Aezkoako herria eta udalerria, Zangozako merinerrian eta Agoizko epaile-barrutian. Auriztik Izabara doan NA-140 eskualdeko errepidetik du sarbide, Aribetik izan ere. 8,1 kilometro karratuko azalera du eta mugak, berriz, hauek: Aezkoako Mendiak (I) eta Orbara (E), Aribe (HE eta H) eta Garraldako (M) udalerriak. Geologia aldetik lurrak Behe Eozenokoak dira nagusiki. Klima azpiatlantiar menditarra. Lur gehienak larreak dira (622 Ha); arboladiak 322 Ha betetzen ditu (263 pagadia, 60 hariztia eta 9 pinadia), eta bakarrik 65 Ha dira lur landuak, batez ere patata berantiarretarako (36 Ha). Abeltzaintzari dagokionez, txurra arrazako ardi aziendak eta behi azienda piriniarrak garrantzia du beti. HISTORIA: Erregeren jaurerria izan zen, eta urteoro petxak ordaindu behar izaten zituen, Aezkoa ibar eta udalerriko gainerako herriek bezala. Antso Azkarrak 4.500 sosetan zenbakatu zituen eta hainbat pribilegio eman zien aetzei (1229). Joan II.aren eta Vianako Printzearen arteko liskarraren ondotik, erregek Aezkoako herritarren portaera saritu zuen kaparetasun pribilegioa eta denendako frankizia emanez (1462). Historiaren Errege Akademiaren Hiztegi Historikoaren arabera (1802), ibarreko alkateak eta gerla-kapitainak gobernatzen zuten herria, baita herritarren artean hautaturiko erregidore batek ere. 1845ean Aezkoako udal batasunaren haustura gertatu zen eta Aria, beste herri batzuk bezala, udal bilakatu zen. Orduan, Pascual Madozek dioenez, 28 etxe, eskola bat, San Andresko eliza eta bi ermita zeuden herritik kanpoko bi kaskotan, bata Donejakueri eta bestea San Migeli eskainiak. Donejakuekoa 1617ko inbentarioan agertzen da eta izena ematen zion "al término y endredera llamada Juan done Jacue". Madozek, bere DGEHan, segitzen du erranez lur malkartsua zela eta ugari zirela bazterrotan piztia kaltegarriak (otsoak, azeriak, basurdeak) eta bestelako ehiza-espezieak (eperrak, erbiak, untxiak, orkatzak eta basahuntzak). Lurrak laboreak ematen zituen (garia, oloa, garagarra), babak, patatak eta lekariak, baina ez herriak jateko adina. Familia mailako ehundegiak zeuden, herritarrek janzten zuten oihal lakarra egiten zituztenak. 1864an 79 eraikin zituen, 19 borda eta Donejakueko ermita barne, eta 230 biztanle. 1900an 193 baizik ez ziren eta 1981ean, berriz, 76. HIZKUNTZA: Gaur egun 30 urtez goitikoek euskaraz dakite, hegoaldeko nafarrera garaiaren eta hegoaldeagoko euskalkien arteko aldaera.
(...)