Toponyms (Place names)

- Help

*: Replace one or more characters
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Replace a single character
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Dorrao - Places - EODA

Dorrao (Kontzejua)

Entity:
Populamendua/Herri ofiziala
Status of decision:
Commission's publication 
Situation: Ergoiena
  • torrano - (1257) JIM.IRZ.LR , N.119

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • torrano - (1350) URAN.FMM , 267

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • domingo de torrano - (1364 [1989]) JIM.ESTN , 146. or. (441. oharra, 216. or.)
    (...)
    XIII. «Arrizabalaga (Campanas) y Artederreta (Carrascal)» [en Fontes Linguae Vasconum, XXI, núm. 53 (1989), Pamplona: Gobierno de Navarra, pp. 75-85] […] 4. Artederreta y Muru cabe Artederreta […] Designando el espacio del actual paso del Carrascal y sus edificios, el topónimo aparece desde mediados del siglo XIII, como Artederreta, Artedareta, Artedarreta, Artidarreta.440 [«Artederreta»: Mención más antigua recogida: año 1257, JIMENO JURIO, 1970, núm. 28; 1270, GARCÍA ARANCÓN, 1985, núm. 87, p. 172; año 1349, MUNITA LOINAZ, 1984, núm. 74. Las menciones son más abundantes durante el siglo XIV. IDOATE, 1965-1974, LI, núms. 511, 586 y 705; LII, núm. 780. «Confraria de Artedareta», «de Artederreta», en visitas pastorales de 1570, 1772, 1575. AP Unzué, Libro 10 Cuentas, ff. 24, 27 y 30. «Basílica de Nuestra Señora de Artederreta» (1570), AP Unzué, Libro 1° Cuentas, f. 23v] Sus inmediaciones eran «Artederreta aldea», y «Artederreta zelaia» la «Plana de Artederreta» 441 [«Artederreta aldea», término de Muru: año 1603, AGN, Protocolos Asiáin, Car. 12. Término de Unzué: «Pieza de la primicia en Artederreta aldea que afronta con pieças de la Venta», AP Unzué, Libro 1° Cuentas, f. 6. En inventario de 1723 la misma finca es situada en «Venta aldea», topónimo perpetuado hasta nuestros días. «Pieça en el termino de Unzue, en el que llaman Artederreta celaya, que afruenta con camino que ban para Olcoz» (1597). AGN, Protocolos Barásoain, Car. 1, núm. 62. Domingo de Torrano fue ahorcado «en la plana de Artederreta (Muruarte de Reta)» (sic) (1364). IDOATE, 1965-1974, LI, núm. 774]
    (...)

    What: Antroponimoa
    Situation: Artederreta
    Origin: JIM.ESTN

  • domingo de torrano - (1364 [1989]) JIM.ESTN , 148. or. (458. oharra, 217. or.)
    (...)
    XIII. «Arrizabalaga (Campanas) y Artederreta (Carrascal)» [en Fontes Linguae Vasconum, XXI, núm. 53 (1989), Pamplona: Gobierno de Navarra, pp. 75-85] […] 4. Artederreta y Muru cabe Artederreta […] Consecuencia del emplazamiento y de ser lugar de intenso tránsito es otra circunstancia que aumentó su celebridad. Durante el siglo XV fue Artederreta lugar de ejecución pública de maleantes.458 [Ahorcados en Artederreta: año 1344, Miguel Sánchiz de Oitz; año 1364, Domingo de Torrano; año 1365, Semén Xeméniz de Monreal. IDOATE, 1965-1974, LI, núms. 511 y 774; LII, núm. 780] La pérdida de la lengua vasca entre los habitantes de la comarca durante el siglo XIX afectó al topónimo Artederreta de dos maneras: A. Deformación, por asimilación al castellano, en Muruarte de Reta, consolidada como denominación oficial. B. Sustitución por el fitónimo Carrascal.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: JIM.ESTN

  • lope torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 611 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 151C)

    What: Zergaduna [non podiente]
    Situation: Done Mikel (Lizarra)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • pero sanchiz de torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 626 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 160C)

    What: Zergaduna [fijosdalgo]
    Situation: Azagra
    Origin: CAR.PNAXIV

  • johan de torano - (1366) CAR.PNAXIV , 550 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 106v B)
    (...)
    Johan de Torano [IIen florines et meyo]
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea
    Origin: CAR.PNAXIV

  • johan de torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 548 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 100v)
    (...)
    Item [doblen florin et meyo] Johan de Torrano
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea (Nauarreria)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • pero garcia de torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 551 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 107r A)

    What: Zergaduna
    Situation: Etxarri Aranatz
    Origin: CAR.PNAXIV

  • torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 551 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 107r A)

    What: Zergaduna
    Situation: Etxarri Aranatz
    Origin: CAR.PNAXIV

  • miguel de torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 539 B (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 92r B)
    (...)
    Miguel de Torrano, III florines
    (...)

    What: Zergaduna
    Situation: Iruñea (Correyeria)
    Origin: CAR.PNAXIV

  • lope torrano - (1366) CAR.PNAXIV , 551 A (D.c dok. [AGN, sign. gb.], 107r A)

    What: Zergaduna
    Situation: Etxarri Aranatz
    Origin: CAR.PNAXIV

  • torrano - (1532) , F.44V

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • torrano - (1587) LEK.ENAV , 134 C
    (...)
    Obispado de Pamplona [pueblos] bascongados.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: LEK.ENAV

  • torrano - (1591) ROJ.CSOBP , F.161

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • torrano - (1802) DRAH , II, 387
    (...)
    l. del valle de Ergoyena, del 3.º part. de la mer. y ob. de Pamplona, arcip. de Araquil, r. de Navarra, sobre la izquierda del riachuelo que atraviesa el valle, y en la parte mas austral de él. Confina con Lizarraga, Unanua y sierra de Andía á 7 leguas por o. de Pamplona. Hay una parroquia servida por un cura, un beneficiado , un capellan y un sacristan. Se cuentan en su feligresía 43 casas útiles y en ellas 223 almas. T.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: DRAH

  • torrano - (1829 [1553, 1587]) CENS.CAST.XVI , Ap. 160, 311b
    (...)
    En el lugar de Torrano treinta y seis vecinos y seis habitantes [...] Torrano / [VECINOS:] 40 / [PILAS:] 1
    (...)

    What: Herria
    Situation: Arakil [gaur Ergoiena]
    Origin: CENS.CAST.XVI

  • doŕau'n - (1926) ETX.EEI , Euskera III-IV (1926), 112, 121. or.
    (...)
    Apezanekua (Eŕgoyena'ko Doŕau'n...) 112. or.; Apezanekua, Peŕkixanekua (Doŕau'n) 121. or.
    (...)

    What: Herria
    Situation: Ergoiena
    Origin: ETX.EEI

  • torrano, torrauna - (1930) GAR.SL , RIEV, XXI, 445. or.
    (...)
    Con los materiales que acabamos de presentar al lector vamos a intentar el inducir algunas reglas generales más que nada como proceder heurístico con hipótesis de trabajo. //...// El sufijo -ano podemos tomarlo. como -aun en Torrano, Torrauna; Elkano, Elkaun; Atano, Ataun; Arano, Arauna; Solano, Solaun; Berano y Belaun; Olano y Olaun. //...// Yo no tengo al sufijo -ano por diminutivo como dicen las «Indicaciones elementales de Toponimia», pág. 26 y Sabino Arana (Apellidos euskéricos dice 121) que se contradice en la p. 43.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: GAR.SL

  • torrano - (1930) GAR.SL , RIEV, XXI, 442. or.
    (...)
    Creemos de interés el publicar reunidos ciertos discutidos sufijos toponímicos para obtener de este modo relaciones entre los mismos pues a veces resultará que sean distintas formas evolutivas del mismo en el tiempo o en el espacio. // Los agruparemos de la siguiente forma: //...// -ano. Larrano, Argiñano, Bilbano, Agiriano, Argintzano, Berezano, Gallano, Etxano, Latsano, Galdakano, Amatiano, Lazkano, Garitano, Berano, Torrano, Elkano, Artano, Solano, Arriano, Atano, Arano, Barañano, Berrizano, Otxandiano.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: GAR.SL

  • torrano - (1945) CB.MAT , IV-1, P.86

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • torrano - (1945) CB.MAT , IV-2, P.94
    (...)
    Evol. -ano > -aun
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • torraun - (1945) CB.MAT , IV-2, P.94
    (...)
    Evol. -ano > -aun
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • torrano - (1945) CB.MAT , X-1, P.212

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • torrano - (1945) CB.MAT , IV-1, P.89

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • turrius - (1945) CB.MAT , IV-1, P.89

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • turrianum - (1945) CB.MAT , IV-1, P.89

    What:
    Situation:
    Origin: CB.MAT

  • torrano, dorrau - (1956) M.IFOV , 340. or.
    (...)
    Son abundantes los nombres propios cuyas formas oficiales o más antiguas tienen una n intervocálica que falta en las populares o más recientes (Azkue, Morfología vasca, [Bilbao 1925], p. 30; S. de Altube, RIEV 14, 1923, pp. 518 ss.): [v oharra: “De fonética vasca”, 517-534] [...] Torrano (Nav.), pop. Dorrau
    (...)

    What: Herria
    Situation: Nafarroa
    Origin: M.IFOV

  • torrano, dorrau - (1956) M.IFOV , 179. or.
    (...)
    Algunos nombres de población que actualmente tienen una sonora inicial aparecen transcritos con sorda en algunos documentos: [...] En otros casos es la forma popular la que muestra la sonora: // Camou-Mixe, vasc. Gamu-Amikuze; Torrano (Nav.), vasc. Dorrau
    (...)

    What: Herria
    Situation: Nafarroa
    Origin: M.IFOV

  • torrano: dorrau - (1961) ETX.URI , 223. or.
    (...)
    TORRANO, Azkue’k berdin, baiñan bertakoek DORRAU.
    (...)

    What: Herria
    Situation: Nafarroa
    Origin: ETX.URI

  • torrano - (1966) AZK.EDIAL , 34 C
    (...)
    Dialecto guipuzcoano
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: AZK.EDIAL

  • torrano: dorrau - (1974) TXILL.EHLI , 178 A

    What:
    Situation:
    Origin: TXILL.EHLI

  • torrano: dorrao (dorraoar) - (1976) E.EUS.LIZ.KN , Euskera, XXI (1976, 1), 302. or.
    (...)
    Kodea: 4.1.2.2.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: E.EUS.LIZ.KN

  • dorrao torrano - (1989/01/30) NAO , 13. zkia., 258-260. or. [BOE, 298, 1989/12/13, 38731-38732. or.]
    (...)
    Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] ARANATZ [...] DORRAO TORRANO
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: NAO

  • torrano: dorrao - (1990) EUS.NHI , 0910002 P.231

    What:
    Situation:
    Origin: EUS.NHI

  • dorrao / torrano - (1992) NA.TM , VIII, 30

    What:
    Situation:
    Origin: NA.TM

  • dorrao / torrano - (1996) BEL.DEN , 161
    (...)
    Probablemente 'lugar propiedad de una persona llamada *Torr-'. De *Torr- + -ano, siendo el primer elemento un nombre de persona no identificado y el segundo un sufijo que indica propiedad. Ver en apéndice -ano [Sufijo que tiene su origen en el latino -anus y que sigue a un antropónimo (nombre de persona), generalmente el del primitivo dueño de la propiedad. Julio Caro Baroja (948) considera que los nombres que presentan el sufijo -ano se referían al fundus, mientras que los [que] portan -ana indican lugar "donde existieron villas más importantes como construcción, es decir, urbanas". El sufijo -ano fue y es pronunciado popularmente en euskera com -au, con pérdida de la -n- intervocálica. La forma popular vasca de aquellos que terminan en -iano era en -iu o en -io. Se trata de un fenómeno antiguo atestiguado ya en el siglo XI pero que sólo esporádicamente aparece en fuentes escritas, quizá por considerarse vulgar. Por último, y como indica Michelena (949), no debe confundirse -ano con -no diminutivo vasco que también aparece en toponimia (444. orr.)]. Comentario lingüístico: Julio Caro Baroja (336) piensa que los nombre de persona Turrius o Turrianus pueden formar parte del nombre de la localidad. Añade que Turrus es nombre de régulo antiquísimo. La forma vasca, hoy oficial, Dorrao (pronunciado Dorrau, Dorrou) impide proponer una traducción como 'torre pequeña', ya que la -n- del sufijo diminutivo no se pierda en ningún caso. La antigüedad de Dorrau, variante que debió haber sido propuesta en vez de la inédita Dorrao, queda probada por topónimos de Ergoiena: Dorrauquodermioa (1640, CARASATORRE); Dorrau elizondoa (1772, CARASATORRE). Nunca *Dorrao. Traducciones curiosas y explicaciones populares: Traducción de este género es: 'colina limpia'.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: BEL.DEN

  • dorrao / torrano - (1996/05/01) NA.IZ , 091-0002

    What: Concejo
    Situation: Nafarroa
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (1999) NA.IZ , 091-0002

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2000) EL.BEL.NA.TOP , 62

    What:
    Situation:
    Origin: EL.BEL.NA.TOP

  • dorrao - (2005) SAL.OSTN , 93
    (...)
    Del mismo modo, que Gollano o Vaquedano fueran en nuestra lengua Gollao, Bakedao es algo que no debe extrañar a nadie, pues en Ergoiena tenemos Dorrao (pronunciado Dorrau, Dorro), Torrano en castellano, en Gipuzkoa Lazkao, procedente de Lazkano que en castellano da Lazcano, y en Bizkaia Galdakao, en castellano Galdácano. Zolina, en el valle de Aranguren era denominada en euskera Zolia, de la misma manera que la localidad llamada en castellano Oiquina, en Gipuzkoa, celebre por sus huevos, es en euskera Oikia; Tajonar, en el mismo valle navarro era, como se ha dicho, Taxoare en euskera, Ardanaz Ardatz, Aldunate Alduate... Etc., todos con pérdida de nasal intervocálica y, cuando las vocales que quedan en contacto son del mismo timbre, con reducción de las mismas.
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: SAL.OSTN

  • torrano / dorrao - (2005) SAL.OSTN , 98
    (...)
    Terminaciones con nasal intervocálica. Nombres basados en antropónimos más sufijo -ano / -ao, -o. Abínzano / Abintzao, Amillao / Amillano, Arellano, Argiñao / Arguiñano, Arinzano, Bakedao / Baquedano, Baríndano, Berrio- (?), Cerréncano (despoblado), Galdeano / Galdio, Gollano / Gollao, Gindano (con velar sonora inicial y dental sonora tras nasal, normales en lengua vasca), Guirguillano, Labiano / Labio, Otano / Otao, Otiñano, Torrano / Dorrao, Undiano / Undio, Zandio (?; no se han encontrado variantes del tipo de *Zandiano o *Sandiano).
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: SAL.OSTN

  • dorrao / torrano - (2006) NA.IZ , 091-0002

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2007) NA.IZ , 091-0002

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2008) NA.IZ , 091-0002

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2009) MTNA100 , 580/4740

    What: Herria
    Situation: Ergoiena
    Origin: MTNA100

  • dorrao / torrano - (2009) NA.IZ , 091-0002

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2011) NA.IZ , 091-0002
    (...)
    Concejo
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao / torrano - (2012) NA.IZ , 091-0002
    (...)
    Concejo
    (...)

    What:
    Situation:
    Origin: NA.IZ

  • dorrao (gazt. torrano) - (2013) IZ.03 , 16. or.
    (...)
    Agiriak alde batera utzita, batzuetan toponimo baten normalizazioa ahozko hizkuntzak berak emango digu. Aiaran, zoritxarrez, euskara galtzen ari zen heinean galdu ziren ahozko erreferentzia gehienak ere, baina batzuetan inguruko eskualdeetako euskaldunek edo garrantzi apalagoko toki-izenek gorde dituzte forma horiek. Horren adierazgarri dira Gasteizko Miñao / Miñano herriak edo gertuago daukagun Kexaa / Quejana. Euskarazko antzinako arau fonetiko baten arabera, hiztunek bokal arteko -n galdu egin zuten izen berezi askotan, adibidez: Aramaio (Araba), Dorrao (Nafarroa), Galdakao (Bizkaia), Zestoa (Gipuzkoa) [7 Gaztelaniaz, hurrenez hurren Aramayona, Torrano, Galdácano eta Cestona erak eman zituztenak]. Herri hauen kasuan badakigu euskarazko forma zein den, bertako euskaldunek erabili egiten dutelako. Miñaoren kasuan toponimia txikia da euskarazko izena -n gabe mantendu duena, adibidez, honako izen hauetan: Miñaogutxirabidea [8 Guti-ren aldagarria da gutxi eta Lautadako toponimian ‘txiki, txikiago’ esanahia izaten du. Aiaran, ordea, maiz ageri ohi da lehenagoko goiti baten aldagai, ‘goikoa’ esanahia duela, eta ohikoak dira horren antzekoak gure lurralde honetan: go(i)ti > gotxi, barruti > barrutxi edo urruti > urrutxi], Miñaoko arana, Miñaorabidea... Kexaaren kasuan badakigu euskarazko forma zein den, Orozko, Zaratamo, Arrigorriaga eta inguruko lurretako euskaldunak aspalditik etorri izan direlako bertako feriara [9 Abeltzaintzako eta nekazaritzako feria ospetsu hori San Joan Bataiatzailearen egunaren inguruan izaten zen eta aldirietako baserritarrak hurbildu ohi ziren, baita oraindik euskaraz hitz egiten duten herrietako asko ere] eta beren ahozko hizkeran Kexaa aldaera erabiltzen dutelako gaur egun ere
    (...)

    What: Herria
    Situation: Ergoiena (Nafarroa)
    Origin: IZ.03

  • Dorrao / Torrano - (2019) NA.TOF , 445568

    What: Espacio urbano
    Situation: Ergoiena (Dorrao / Torrano)
    Origin: NA.TOF

  • Dorrao / Torrano - (2019) NA.TOF , 440352

    What: División administrativa
    Situation: Ergoiena (Dorrao / Torrano)
    Origin: NA.TOF

  • Dorrao / Torrano ()
  • Torrano ()
UTM:
ETRS89 30T X.580523 Y.4747586
Coordinates:
Lon.2º0'46"W - Lat.42º52'40"N

cartography:

The Azkue Library and Archive

CUSTOMER SERVICE HOURS
9:00 - 14:00

The Azkue Library and Archive serves Euskaltzaindia. It is also open to all researchers and it aims to foster research and support the distribution of Basque cultural issues as far as it is able.

  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper