Toponyms (Place names)

(...)
Bartabustu aski toponimo iluna da guretzat. Itxuraz Galipentzukoak ere diren Bartaquilar eta Bartasteka-rekin hasierako elementua eduki dezake amankomunean, baina hau ez da segurua. -Bustu-k aragoiera zaharreko busto 'behi edo idi-taldea'-rekin lot liteke, 'bustal, bustaliza, boyeral' adiera zuela onartzen bada [Ikus Corominas, DCECH, Busta sarrera.]. Hiruek amankomunean bide duten bart(a)- osagaia zer den ez dakigu, baina Aguilar edo Aquilar dermioak eskuarki mendi edo gainak izaten direnez gero, baliteke bart(a)- hori muino, mendiko, gain, edo horrelakoren batekin erlazionatua egotea, 1335eko Puyo de Vartasteca eta 1645eko Cantera de Bartaguilar-ek idarokitzen duten moduan. Guztiarekin ere, Llano de Bartasteka-ren modukoak ere azaltzen dira, eta gure uste hori erdi (edo erabat) ustela izan daiteke. Galipentzuren mugakidea den Kaseda herrian itxuraz bart(a)- eta loma (?)-z osaturik dagoen Bartthaloma [Id., 65. k., 1764.] edo Barttoloma [PRA-Kaseda, 25. k., 1773.] azaltzen da, eta hau aipatu etimologia horren aldeko argudioa izan daiteke. Auzo herri honetan, gainera, bart(a) elementua izan dezakeen Bartullo [bartúllo] mendia dugu [1692an aurkitu dugu lehen aldikoz (PRA-Kaseda, 6. k.). Beste posibilitate bat hauetako batzu aipatu val-en elkarketako aldakia izan daitekeen var-ekin erlazionatzea da (cf. Varcervera < Valcervera Oibarren), baina inlplosioko -l- > -r- aldakuntza oso berria da.]. Egun disimilazioz edo agian herri etimologiaz Bartagusto [bàrtagústo] bilakatu den hau Camino de Abaiz-en bi aldeetan hedatzen da, El Saso de Lunberri, Beragu, Ardantzeandia, Muga de Eslava eta Peñazamala dituelarik mugakide. Gaurregungo aldaera 1703rako agertzen da. Honen ondoren, halaz ere, Bartabustu dugu 1721ean eta 1729an (ikus gorago), gutxieneko kontuan. 1768an Martta Busto ageri da, eta 1795ean Bartagustu.
(...)