Toponyms (Place names)
Oko - Places - EODA
Oko (Lekua, udalerriko auzo nagusia)
-
eita hoco -
(0932)
CB.MAT , VII-3, P.163
(...)
Salinas de Añana. Escritura año 932 (131)
(...)What:
Situation:
Origin: CB.MAT -
domingo de oquo -
(1232-1251- [1930])
LAC.OV , 248. or. [AHN, 74 b, fol. 11]
(...)
a) Apellidos y apodos [...] Domingo de oquo... Domingo de Leyçarra
(...)What: Antroponimoa
Situation: Nafarroa
Origin: LAC.OV -
ocho -
(1250)
FORPC.CFMNA , N.101
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oquo -
(1268)
FEL.CEINA , N.543
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
hoco -
(1280)
ZAB.COMPNA , N.693
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oquo -
(1319)
FEL.CEINA , N.477
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oquo -
(1350)
CAR.PNAXIV , 359
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oquo -
(1350)
CAR.PNAXIV , 359 A (B dok. [AGN Reg. Comptos, Caj. 31, nº 59], 32v A)
What: Zergaduna
Situation: Val d'Ega
Origin: CAR.PNAXIV -
oquo -
(1366)
CAR.PNAXIV , 603 A (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 147A)
(...)
Summa: IIII fuegos, valen X florines
(...)What: Herria
Situation: Egaibar
Origin: CAR.PNAXIV -
oquo -
(1366)
CAR.PNAXIV , 603
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
lope martiniz doco -
(1366)
CAR.PNAXIV , 631 B (D.d dok. [AGN, sign. gb.], 163v[r]B)
What: Zergaduna
Situation: Los Arcos
Origin: CAR.PNAXIV -
oquo -
(1396)
LACMAR.CDI1 , N.544
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oco -
(1532)
, F.41
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oco -
(1534 [1967])
NAN.C , N.530, F.489 [ID.PDNA, 322. or.]
(...)
Oco, Murieta, Mendiribarren, Olexoa (Olejua), Baigorri, Ancín, Learza, Etayo, Abáigar y Legaria
(...)What: Biztanledun lekua
Situation: Egaibar
Origin: ID.PDNA -
oco -
(1587)
LEK.ENAV , 131 B
(...)
Obispado de Pamplona [pueblos no bascongados].
(...)What:
Situation:
Origin: LEK.ENAV -
oco -
(1591)
ROJ.CSOBP , F.157
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oco -
(1802)
DRAH , II, 171
(...)
l. del valle de Ega, del, 2.º p a r t . d e la mer. de Estella, arcip. de LaBerrueza, dioc. de Pamplona, r. de Navarra, en una pequeña cumbre á distancia de un quarto de legua del rio Ega y sobre su derecha; tiene abundancia de encinas y robles de excelente calidad, y ocupa el centro del valle; siendo su vecindario de 50 personas. La parroquia se titula de S. Millan, con un cura abad y un beneficiado para su servicio: como á medio quarto del lugar por e. se halla la ermita de S. Bartolomé, que es un santuario de mucha devocion, y como el asilo en las necesidades del valle: venérase allí una reliquia del santo, y para su culto hay erigida con bula pontificia una hermandad ó cofradía, en la que están todos lo eclesiásticos y vecinos. Para su buen gobierno se nombra todos los años un alcalde que alterna por los 8 pueblos, y un mayordomo en cada lugar que recauda las derramas que se echan á los hermanos para los gastos comunes: soló el lugar de Learza no entra en esta hermandad, la qual tiene su capellan con obligacion de celebrar tres veces cada semana en la basílica del santo. El rey Teobaldo I, estando en París el lunes de Quasimodo de 1250, que fué á 5 de abril, concedió á los de Oca privilegio para que no pudieran jamas ser enagenados de la corona, en atencion á sus buenos servicios. Cárlos II en 20 de abril de 1351 cedió, estando en Pamplona, el señorío de este pueblo, Etayo y Riezu á Beltran Velez de Guevara; y aunque se los quitó después porque sirvió á sus enemigos, reconciliado con él, se los restituyó en 26 de agosto de 1368: posteriormente volviéron á la corona. Sobre frutos y gobierno V. EGA. T.
(...)What:
Situation:
Origin: DRAH -
oco -
(1829 [1553, 1587])
CENS.CAST.XVI , Ap. 167, 307a
(...)
En el lugar de Oco catorce vecinos [...] Oco / [VECINOS:] 15 / [PILAS:] 1
(...)What: Herria
Situation: Berrotza [gaur Egaibar]
Origin: CENS.CAST.XVI -
oco -
(1945)
CB.MAT , VII-3, P.163
(...)
Valle de Ega
(...)What:
Situation:
Origin: CB.MAT -
oko -
(1974)
LIZ.LUR , 45. or.
(...)
Ega haranean, Abaigar, Olesua, Oko, Legaria, eta Murieta herritxoak bakoitza udal banatan daude; Etaiok Leartza du bere barrutian eta Antzinek Mendilibarri
(...)What: Herria
Situation: Nafarroa
Origin: LIZ.LUR -
oco: oko -
(1974)
TXILL.EHLI , 175 A
What:
Situation:
Origin: TXILL.EHLI -
oco: oko (okoar) -
(1978)
E.EUS.UD , Euskera, XXIII (1978, 1), 329. or.
What:
Situation:
Origin: E.EUS.UD -
oco: oko (okoar) -
(1979)
E.UDAL , 40
What:
Situation:
Origin: E.UDAL -
oco: oko -
(1990)
EUS.NHI , 1840001 P.243
What:
Situation:
Origin: EUS.NHI -
oco / oko -
(1995)
NA.TM , XXIV, 162-163
(...)
Ega ibarreko herria, Lizarra merinerrian. 3,6 kilometro koadroko mugapea du, eta Murieta (N), Abaigar (E), Olexua (SE), Etaiu (S) eta Legaria (W) ditu muga. Hegoaldetik hasita herriak malda leuna egiten du Egaren ubiderantz, hego muturretik hurbil pasatzen baitzaio. Etxagunea erdian du, 502 metroko altueran. Klima du mediterraniar kontinentala. "Jendeztatu baino lehen udal mugapea estaltzen zuten hariztietatik gaur zazpi hektarea baizik ez dira gelditzen" (GEN, VIII, 166). Laborantza lurra da garbiki gailen (306 Ha., mugapearen ehuneko 90,5 alegia) bestelakoaren gainetik, eta idor lurreko laborea (274 Ha.) bazka berdea, patata eta barazkarien gainetik. Ardantzeak behiala garrantzi zerbait izan bazuen ere, ia erabat itzali da, horretan partzela kontzentrazioa, 1966an egina, izan delarik bultzagarri. Tradiziozko azienda, hau da, lanerako azienda (zaldi, mando, asto), behi azienda esnetarako, ardi, zerri eta etxe animaliak (oilo eta untxiak), ia erabat desagertu dira. HISTORIA: Herritik hurbil bada Eneolitiko-Brontzeko aztarnategi bat, zeru azpikoa. Herriaren izena zenbait aldaki formalekin heldu zaigu XIII. mendetik: Occo, Ocho, Oquo. Erregeren manupeko herria izan zelarik erdi aroan, Teobaldo I.a erregeak agindu zuen Paristik ezen "Okoko gizonek egin ziguten mesedearen aldera" hiria sekulako eratxeki zekiola Errege ondareari, eta ez zedila inoiz ezergatik zilegi izan hura besterentzea, baldin eta nekazariek urtero 300 soseko petxa ordaintzen bazioten Erregeri San Miguel egunean, Inongo gaztelutako morrontzatik ere libratuz (1250). Handik mende batera Karlos II.a Gaiztoak hautsi egin zuen bere aurrekoaren promesa, hiriko petxa eta errentak eman zizkiolarik, Etaiu eta Errezukoekin batera, Beltran Pérez de Guevarari (1351). Leonor printzesak mesedeak eman zizkion Martín de Allori, bertako jauregiaren jabeari (1476) eta Fernando Katolikoak berretsi (1514). Haren ondorengo batek, Juana de Beaumontek, baimena eskatu zuen kapera bat eraikitzeko parroki elizaren ebanjelioaren alderdian, Miguel de Altunak marrazturiko trazaduraren arabera (1598), Iruñeko diozesi artxiboan gordea baita. Data hartan beste jauregi bat bazen; haren jabeak kontzejuari eskatu zion berak urtero Santa Ageda egunean auzotarrei ematen ohi zien ogi eta ardo otamena. Zerrizantzaz XVI. mendeko datuak baditugu. Kontzejuak harizti bat zeukan eta hango ezkurrez zerriak bazkatzen zituen. Latorre lizentziatua parrokiako abate zelarik, Iruñeko Katedralaren kalonjea, auzotarrek hiru urtez eten zuten zerrikume dekumaren pagamendua, esanaz Okon eta inguru guziko herrietan ohitura zaharra zela abateek ematea zerramentzako aketzak edo hala egin ezean zerrikume dekuma ez pagatzea (1569). Okoko San Bartolomé basilika, joan den mendean Abaigarko herrira aldatua, Ibarreko herri guziak osakide zituen obrari baten egoitza izan zen. Juan de Heredia, ermitazaina ahakarrean hasi zen herriko alkate eta Obrariaren priorea izaten zenarekin, eliza eta hari zatxekion ospitalaren eraikinak utziak zituela salatuz (1613). Herria Ega ibarrekoa izan zen 1846ra arte, orduan berezi baitzen bere gaineko udala eratzeko; 125 bizilagun besterik ez zuen (1860). Merinerri honetako beste herri batzuk ez bezala, Okoko populazioak gora egin zuen pittin bat mende honetan, harik eta 1950ean 191 bizilagun bildu zituen arte; geroztik berriz behera egin du 1992an 95 izan arte.
(...)What:
Situation:
Origin: NA.TM -
oco -
(1996)
BEL.DEN , 317
(...)
Significado dudoso. Comentario lingüístico: Alfonso Irigoyen recoge la definición de la voz aucade Du Cange: «terrae portio arabilis, fossis vel saepibus undique clausa, idem quod olca». Derivadas de éstas son el castellano huelga y el francés ouche, ambas con un significado de 'jardín', 'huerta junto a un curso de agua'. Sugiere, igualmente, la relación de las citadas palabras con la voz vasca elge, de similar significado. Este autor piensa que es difícil probar, a pesar de las apariencias y de la equivalencia en el significado, que las voces antiguas olca y auca tengan el mismo origen. También relaciona ambas voces con otra *cocca, de la que derivaría el topónimo Huesca y voces como oska, koske 'hendidura'. Alfonso Irigoyen (686) en su discurso de entrada en la Real Academia de la Lengua Vasca (Euskera, 20, 1975, pp. 161-186) al referirse a los numerosos nombres de población del tipo Oca, Ocaña... opinaba que era «difícil no pensar que, en último término, la palabra tiene su origen en alguna lengua céltica». Traducciones curiosas y explicaciones populares: Traducciones de este género son: 'lugar de racimos de uvas'.
(...)What:
Situation:
Origin: BEL.DEN -
oco -
(1996/05/01)
NA.IZ , 184-0001
What: Lugar
Situation: Nafarroa
Origin: NA.IZ -
oco -
(1999)
NA.IZ , 184-0001
What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
oco (oko) -
(2000)
EL.BEL.NA.TOP , 77
What:
Situation:
Origin: EL.BEL.NA.TOP -
oco -
(2006)
NA.IZ , 184-0001
What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
oco -
(2007)
NA.IZ , 184-0001
What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
oko (okoar) -
(2007/07/17)
OB.AG , 1.2
(...)
Onomastika batzordeak Gasteizen izandako bileran onartutako izena
(...)What: Udalerria
Situation: Nafarroa
Origin: OB.AG -
oco -
(2008)
NA.IZ , 184-0001
What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
Oko: okoar -
(2009)
ARAUA.155 , LIII (2008, 3), 999. or.
(...)
Oko (euskara); Oco (ofiziala). Herritar izena: okoar. Eskualdea: Egaibar. Merindadea: Lizarra
(...)What: Udala
Situation: Nafarroa
Origin: ARAUA.155 -
oco -
(2009)
NA.IZ , 184-0001
What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
oco -
(2009)
MTNA100 , 560/4720
What: Herria
Situation: Nafarroa
Origin: MTNA100 -
oco -
(2011)
NA.IZ , 184-0001
(...)
Lugar
(...)What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
oco -
(2012)
NA.IZ , 184-0001
(...)
Lugar
(...)What:
Situation:
Origin: NA.IZ -
Oco -
(2019)
NA.TOF , 446049
What: Espacio urbano
Situation: Oco
Origin: NA.TOF
- Oco ()
- Oco ()
ETRS89 30T X.568433 Y.4721011
Lon.2º9'50"W - Lat.42º38'22"N
cartography:
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
The Azkue Library and Archive
9:00 - 14:00
The Azkue Library and Archive serves Euskaltzaindia. It is also open to all researchers and it aims to foster research and support the distribution of Basque cultural issues as far as it is able.