Toponyms (Place names)

(...)
Oraingo Senda del Paso da, euskarazko Pausubidea bera (ikus sarrera hau). Butzuandia edo Butzuandieta-ra ere bide honetatik joaten zen (ikus sarrera hauek).
(...)

(...)
Río oscuro-ra doan Senda del Paso-ren adierakidea da 1807ko hau (ikus Iturrinagusia sarrera).
(...)

(...)
Pausua El Paso erdaldunaren ordain euskalduna da. Behin bakarrik ediren dugu, diptongoaren ordez -a- bokal hutsa duela, beharbada erdararen eraginez. Aztergai dugun honekin batera Pausubidea erabat euskalduna ere azaltzen da (ikus sarrera hau).
(...)

(...)
Aurrerago Camino de Balatua izena hartzen duen bidea da. Fuente de Las Tercianas-en ondoko pausura doalako deitzen bide zaio honela, eta euskarazko Pausubidea-ren ordain erdalduna dela zalantzarik ez dago (ikus Camino llamado Pausua, Pausubidea eta Pausuamaia sarrerak).
(...)

(...)
Magdalena sarreran ikusi ditugun El Paso de la Magdalena direlakoetako bat dugu hau, hain zuzen Camino de Balatua eta Río oscuro-ren elkargunean dagoena. Gaurregun El Paso esaten bazaio ere bertan bada xubingo bat. Gaurko El Paso aipatu xubingo horretatik El Pozo de las Adobas-aino luzatzen da, Río oscuro-ren albotik, Los Zugarres edo Zugarketa-ren paretik. Euskaraz Pausua esaten zitzaion pasagune honi.
(...)

(...)
Ikus Camino llamado Pausua, Pausuamaia eta Pausubide sarrerak.
(...)

(...)
Aurreko bera izan bazitekeen ere, hau beste pausu bat dela uste dugu, aurreko horretatik gertu samar zegoena. Izan ere, eta ikusi dugun moduan, Amaia hilerriaren ondoko alderdia da, eta Pausuamaia dermio honetako pausua izan zitekeen, alegia, gaurko Puente del Cementerio aldean zegokeena, erdarazko Paso de Amaia bera. Toponimo honen osagaien ordena oso bitxia da, geure hizkuntzan *Amai(a)pausua espero baigenuen, lehenik zehaztua eta gero zehaztailea, alegia (cf., halere, San Martin Unxeko Bide- elementua duten toponimoak [Euskararen mugak atalean.] edo Iruñe ondoko Mendillorri < Mendielorri). Honen arrazoia Paso de Amaia erdaldunaren eraginean bilatu behar dela dirudi. Edozein modutan, pausua errekan zegoen, lihatze baten (edo batzuren) alboan.
(...)

(...)
Dokumentazioko Camino llamado Pausua edo oraingo Senda del Paso-ren adierakidea da.
(...)

(...)
Izen honen etimologia zein izan daitekeen ez dakigu, baina ez dugu uste mendebaldeko amaitu (< hamabi + tu [FHV, 496 eta 539 . orr.]) 'bukatu' aditzarekin zerikusirik duenik. Lehen aldiz 1584ean ediren dugu. Urrotz eta Lizoain herrietan azaltzen den beste Amaia ere, Leatxekoa bezala, ubide baten ertzean zegoen. Egungo Lamaia [lamáya]-k herri ondoko, El Calvario eta Cuesta de la Magdalena-ren arteko, alderdi bat ematen du aditzera. Barranco edo Río de Amaia [Amaia-tik Río oscuro-ra jaisten den errekasto txiki bat ere bada, baina dokumentazioko río-k Barranco de Amaia edo Río de Amaia gaurko Río oscuro bera dela pentsa erazten digu.] Puente del Calvario-koa da, hots, Río oscuro bera. Canto del Río de Amaia hilerri ondoan dagoen gainttoa zatekeen, adierazi nahi zena urbazterra bera ez bazen behinik behin. Paso de Amaia gaur zubia dagoen tokian egon zitekeen, baina Los Zugarres-en aldameneko El Paso ere izan zitekeen. Egungo forma 1849an azaltzen da aurreneko aldiz.
(...)