Toponyms (Place names)

(...)
Antza duenez, aurrekoaren esanahikidea da buztin izenaz eta -tzea ugaritasun atzizkiaz osaturik dagoen hau. Auzo baten izena ere bazen.
(...)

(...)
[-Tze, -tza atzizkiak. Ageza] Toponimo honetan euntze 'larre' izen ezaguna eta berri izenondoa ditugu. Lehen osagaia, Mitxelenak dioenez latineko fenu 'heno'-ren eratorri irregular batetik atera zitekeen [FHV, 492. or.: "En euntze, etc., 'pastizal', no está excluido que nos hallemos ante un derivado irregular de lat. fenu 'heno', con el sufijo vasco -tze, comparable a cast. Henares, bearn. of. Féas, irregular a causa de la conservación de -u: *enu, pasando por el diptongo eu nasalizado, acaba en -eun ante consonante"]. Eboluzioa, autore honen hitzei jarraikiz, hau izanen zen: fenu > *feû > *feun (*feuntze), eta hemendik hasierako f > p aldaketaz (cf. falso > paltsu, feria > peria) *peun (*peuntze) [Honen oztopoa zera da, pentze ibiltzen den ekialdeko eskualdeetan f- > p- aldakuntza ez dela Gipuzkoan bezain arrunta, eta ezpinhorzkaria ongi gordetzen dela (FHV, 262. or.)]. Hau izan daiteke, beraz, gaurregun Euskal Herrian dauzkagun euntze eta pentze-ren jatorrizko forma. Hemendik, eu > e laburketaren bidez ekialdeko pentze [Nafarroa Garaian Zaraitzu, Aezkoa, Erroibar eta Esteribarren erabiltzen da (edo zen). Ikus Ana Mª Echaide, EENEL, 102. or.] aterako zen (cf. *eulitxo > eltxo, euskara, euskera > eskara, eskera...) eta hasierako kontsonante ezpainbikoaren erortzeaz (cf. biku goi-naf., fiku meridio., fiko lap. / iko bizk, edo biro, biru goi-naf., erronk., zarait., firu behe-naf., bizk., p(h)iru goi-naf., behe-naf. / iru bizk. [Mitxelena, FHV, 269. or.]) Nafarroako euntzea [Honetan eragina izango zuten, beharbada, b- / Ø- aurkez dezaketen pareek, alegia, uztarri / buztarri, (h)orma / borma... eta antzekoek]. Atezko Beuntza izena ere aztertzen ari garen euntze / pentze-rekin erlazionatua dagoke, hizkuntzalari errenteriarraren eritziz [Hala ere soroa da orain bertan (Beuntzan) 'prado' adieraz ibiltzen den hitza (ikus Echaideren EENEL, 102. or.)]. Jatorrizko *feuntze-tik *beuntze atera zitekeen (Beuntze [bée}uncìe] nahiz [beéunce] ebakia bertan [NHI, 138. or.], bokal-armoniaz irudiz), hasierako ezpain-horzkariaren ahostuntzez (cf. berme, besta...), eta hemendik, -tze eta -tza elkarren baliokideak izanik, *Beuntze > Beuntza pausoa gauza zitekeen (cf. Ezporogiko Buztintza / Leatxeko Buztintzea). Esanahiari dagokionez, Mitxelenak aipatzen dituen 'pastizal', 'prado'-z gain, 'zaldua' adiera ere izan dezakeela dirudi, J. Juríoren arabera ["«Zendeak», «gorteak»...", 752. or.]: "Por distintas zonas del 'campestre' (de Artajona) hubo prados: 'Prado que ban a la fuente nueva'(1554); 'Prado de Saragorria'(1554); 'Prado de las heras'(1537, 1530); 'Prado de los pozos'(1545), 'Prado grande'(1539), 'Prado pequeño'(1530), 'Prado redondo'. Los tres últimos aparecen también en vascuence: EUNZE ANDIA, EUNZE CHIQUIA(1530, 1554, 1559), UNÇE o EHUNCE BIRIBILLA (1527-59). La voz EUNTZE aparece interpretada en Iruñerria y la Navarra media con multitud de variantes, entre ellas: 'Ainzu, Anchu, Anzu; Eunce, Eunche; Inchu, Inzu; Onze, Unse, Unze, Unzu', y tiene un significado concreto: 'soto' o 'prado' de propiedad comunal cuyas hierbas fueron destinadas a pastos para el ganado mayor. Suelen ser conocidos por el paraje o por un adjetivo: 'Andi, txiki; berri, zar; luze, mear', simultaneando a veces 'Euntze" y 'Soto' (Eunze andia; Soto andia)" [Euntze-ren iparraldeko muga, dirudienez, Ultzama ("el prado llamado eunceandia", dokumentatzen da 1582an, PRA-Ihaben, 1. k.), Larraun eta Arakilgo Murginduetan jarri beharra dago (Echaide, EENEL, 102. or.). Hemendik beheiti, ordea, gure eskualderaino (hau barne) iristen da, zenbait tokitan behintzat larre-ren aldamenean ageri delarik].
(...)

(...)
[-Tze, -tza atzizkiak. Leatxe] Buztin 'arcilla', 'buro' izena, eta -tzea atzizkia dugu Ezporogiko Buztintza-ren baliakide eta jatorrikide den honetan.
(...)