Toponyms (Place names)

(...)
Osuin (*usuin?) 'osin' izena eta biribila izenondoa ditugu hemen. Dugun lekukotasun bakarrean usun- agertzen denagatik garbi dago, bailarako beste herrietako toponimoak (cf. Lixuñeta Eslaban, Liguxuñeta Zaren, Usunbeltz herri-izena, Osuinbelz dokumentazioan... [Egungo Osinaga herri-izena Osuinaga zen 1366an. L. Urabayen, "Sobre cambios en los nombres de pueblos de Navarra", RIEV, 16, 1925, 289-297. orr.]) eta Leatxeko bereko Usuñeta eta Usuñetako bidea ikusita, izen honen jatorrizko forma *usuin (< osuin) dela, eta usun- elkarketan sortu dela (cf. Nafarroako hiriburuaren izenaren elkarketako Iruin-, Irun-, Iruñ- aldaerak, adibidez Eslabako Iruinportillua toponimoan) [Izaban usun- aldaera duten Usunondoa eta Usunukaltea 'osinugaldea' ditugu. Ikus DTR, 387. or.]. Badaiteke Usunbiribila eta Usuñeta putzu bera izatea, behin baino gehiagotan ikusi bezala -eta atzizkia ager dadin pluraltasuna derrigorrezkoa ez denez gero. Badaiteke, orobat, Usunbiribila eta Pozo de Olibeta bat eta bera izatea, orain drainatua egon arren lehen putzu handi-sakon-biribila zelako.
(...)

(...)
Olibo 'olibondo' izena eta -eta atzizkia ditugu toponimo honetan. O + e > e pausorako cf. Agezako Erresoreta (< errege + soro + eta) edo Oibarko Soreta ( < soro + eta). Oliboak ugariak ziren eta dira gure alderdian, eta hau dela kausa Olibeta toponimoa ere arrunta da (guk Ageza, Eslaba, Galipentzu eta Morionesen aurkitu dugu). Uxuen La Oliveta dugu, baina hau La Oliva monastegi-izenaren txikigarria da. Olibeta [òlibéta]-k Oibarrekin, El Rebote, La Mazuela eta La Muga-rekin mugatzen du. Barranco de Olibeta La Sierra eta Gabaran aldetik heldu dena da, hots, gorago Barranco de Detrás de la Magdalena eta beherago Barranco de Nobeletaondoa deitu ohi den erreka. Pozo de Olibeta errekan dago, Puente de las Viñas eta Oibarko errepidetik hurbil. Dokumentazioko 1723ko Las Olibetas eta 1783ko Olibetas funtsik gabeko aldakiak dira, egungo izenak salatzen duenez, eta notarien gogo erdalduntzaileari leporatu beharko dizkiogu.
(...)

(...)
Una explicación alternativa a la dada para Andozketa es pensar que, en lugar de un topónimo con base antroponímica y terminación -otz, tenemos el término andosco que aparece en la reja (1025), o mejor, una variante de aquel con -z-; la alternancia -s- / -z- no sería difícil de explicar ante oclusiva (cf. Ezkirotz / Esquíroz, N, por poner un ejemplo); es decir, podríamos pensar en una variante *andozko con el significado que GORROCHATEGUI y LAKARRA (1996, p. 120) dan a andosco de « carnero (no castrado) semental » y el sufijo locativo-abundancial -eta, que puede aparecer con nombres de animales, como por ejemplo en Akerreta (N), si en la base está aker « cabrón » y no algo diferente, o en Anuzita (A, de Anuceta < Anunceta), si como quiere GONZÁLEZ DE VIÑASPRE (2007, p. 1150-1151) la etimología es *anuntz « ahuntz » « cabra » más -eta. Uno de los problemas que tiene esta hipótesis es que de -o + -e en euskera esperaríamos –oe- o –ue- más que –e-; compárese el actual Azpilkueta (N), Aitzpilcoeta, Ayzpilcoeta en 1366. No obstante, hay evoluciones de -o + -e > -e-: errege « rey » + soro « pieza », « labrantío » + -eta > Erresoreta, olibo « olivo » + -eta > Olibeta, soro + -eta > Soreta (SALABERRI 1994, p. 543)
(...)