Aberanganagusia - Lugares - EODA
Aberanganagusia (Caserío)
-
aberancanensis -
(1051 [1930, 1807])
IRI.LVATM , 7. par., 13. or.
(...)
En un documento de San Millán de 1051, nº 151 [...] entre los confirmantes aparecen [...] sennor Sancio Annussoiz (29. oharra, 90. or.: Llorente: Munnusoiz, nº 42) Aberancanensis confir.
(...)Qué: Auzoa
Dónde: Elorrio?
Origen: IRI.LVATM -
senior sancio annussoiz aberancanensis -
(1051 [1930, 1956])
SERR.CSMC , 151 [M.IFOV, Emerita, 24, 344. or. (15. oharra)]
(...)
En interior de palabra, la nasal originalmente intervocálica puede restablecerse ante consonante cuando, como consecuencia de su pérdida, ha resultado un diptongo nasalizado (Meyer-Lübke, RIEV 15, 1924, pp. 210 y 219). [ae oharra: V. nota m [“Der Schwund des zwischensilbigen n im Baskischen”, 209-238] ] Así, desde el punto de vista fonético, no habría mayor dificultad en relacionar Urzainqui (Roncal, Nav.) con tipos en -anico como Urzanico (año 864, Ayala, Ál.; C. Baroja, Mat. 107). // Pero la explicación de Cuartango y de Durango, tomados como tipos, no puede ser la misma. si para el primero partimos, como es probable, de *Quartānĭcu (Mat. 100-101), tenemos una evolución que en castellano es perfectamente normal: sonorización de la sorda intervocálica y pérdida posterior de la vocal postónica (cf. Quartanigo CSM 47, año 950). Dentro de la zona de habla vasca parece más natural pensar que Durango (y Berango, etc.), nos conduce a formas como Duranco, Turanco [15. oharra: G. Bähr, B. und I., 38-39. Doc. Turanko, año 1053; Duranci (in confini D., CSM 208, año 1072); et alia uinea que dicunt de Duranco in ualle de Scemeno (CSM 65, año 991, Rioja); Senior Sancio Annussoiz Aberancanensis (CSM 151, año 1051, Vizc.)] en conexión con la terminación -anco, bastante frecuente en zonas próximas (Alesanco, Taranco)
(...)Qué: Antroponimoa
Dónde: Bizkaia
Origen: M.IFOV -
sancio nunusoç de aberanka -
(1053 [1542, 1957, 1964])
IRI.LVATM , 19. par., 26. or.
(...)
No se puede dejar de mencionar aquí el documento del año 1053 que hace referencia a la donación del monasterio de Varria (San Agustín de Echevarría) en Elorrio [...] Sancio Nunusoç de Aberanka c[on]f[irmat]
(...)Qué: Antroponimoa
Dónde: Sanagustinetxebarria
Origen: IRI.LVATM -
sancio nunnusoç de aberanka -
(1053 [1964, 1995])
DRPLV , V, 20. or.
(...)
IB-22 Nunuso Narriateç de Loinaç a.1053 MichelenaTextos 32, [San Agustín de Echebarria, Vizcaya], y en el mismo documento sus patronímicos correspondientes: Tellu Nunnusoiç de Arratia, y Sancio Nunnusoç de Aberanka, y, por otra parte, Nonnusso testis 929 y 939 ChartValpuesta 14 y 17, frente a: Nunu hic t feci a.804 ChartValpuesta 1
(...)Qué: Antroponimoa
Dónde: Sanagustinetxebarria
Origen: DRPLV -
joan ibañez de aberanga -
(1430 [2005)
FDMPV.126 , 29, 59. or. [SAL.IKA, 6.5, 152. or.]
(...)
En 1430 [...] era parroquiano de Santo Thomas de Bolibar, así como también Joan Ibañez de Aberanga, morador en Achutegui [...] (Enríquez & Hidalgo de Cisneros & Martínez, 2005, 29, pág. 59)
(...)Qué: Antroponimoa
Dónde: Bolibar
Origen: SAL.IKA -
aberanga -
(1630 [1785])
IRI.LVATM , 19. par., 26. or.
(...)
Aberanga, sin embargo, aparece en un documento de 1630 del Rey de Castilla Don Felipe entre "las 24 casas y vna casilla" "que están fundadas en tierra y suelo de la Anteiglesia de Cenarruza", cfr. Iturriza, Hist. Vizc., II, p. 272, y sigue en pie en la actualidad junto a Guerrica
(...)Qué: Baserri etxea
Dónde: Ziortza (Gerrika)
Origen: IRI.LVATM -
aberanga -
(1704)
BFAH.FOG04 , 0573
Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga -
(1780)
BFAH.ML , 0641
Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga, monte -
(1787-1805)
BFAH.ADM.MEND , reg. 1, 0169
(...)
Zenarruza
(...)Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga, monte -
(1787-1805)
BFAH.ADM.MEND , reg. 1, 0226
(...)
Zenarruza.
(...)Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga -
(1796)
BFAH.FOG96 , 1258
Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0482
Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga, casería y pertenecidos de -
(1799)
BFAH.ADM.JABARB , sig. reg. 1, 658
(...)
Cenarruza.
(...)Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS -
aberanga [3] -
(1826)
BFAH.ESTAT.POL , 21 Ziortza, 15, 21 [13, 19; 1r, 4r]
(...)
[BARRIO] [...] Goierria [...] [CASERIO] [...] Aberanga [...] Aberanga [...] Aberanga
(...)Qué: Baserri etxea
Dónde: Goierria (Ziortza)
Origen: BFAH.ESTAT.POL -
aberanka, aberancanensis -
(1930)
IRI.LVATM , 19. par., 26. or.
(...)
Aberanka coincide con el gentilicio latinizado Aberancanensis del nº 151 de San Millán, véase § 7, que L. Michelena y otros lo relacionan con el actual Berango con interrogación
(...)Qué: Baserri etxea
Dónde: Ziortza (Gerrika)
Origen: IRI.LVATM -
nagusi, nausi, ausi -
(1988)
JIM.ESTN , 69. or.
(...)
IV. Encuesta toponomástica [en Euskera, núm. 33, Bilbao: Euskaltzaindia, 1988, pp. 289-301] (...) 13.3.9. Mayor, Principal (Nagusi, Nausi, Ausi. V. gr. Zizur Nagusi; Ardantze autxia).
(...)Qué: Osagai toponimikoa
Dónde: --
Origen: JIM.ESTN -
aberanga nagusia baserria -
(1988/02/23)
DEIKER.HPS , 21393
(...)
062-32 076
(...)Qué:
Dónde:
Origen: DEIKER.HPS -
ga(i)na -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Qué: Oikonimo-osagaia
Dónde: Euskal Herria
Origen: DRPLV -
nagusia -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Qué: Oikonimo-osagaia
Dónde: --
Origen: DRPLV -
aberanganagusia baserria -
(2003/04/16)
DEIKER.HPS , 21393
(...)
062-32 076
(...)Qué:
Dónde: Markina-Xemein
Origen: DEIKER.HPS
- aberanga - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- aberanga-nausixe - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- aberanga - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- aberanga - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- aberanga nausixe - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- aberanga nausixe - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- Caserío Aberanganagusia (español)
ETRS89 30T X.535805 Y.4789707
Lon.2º33'27"W - Lat.43º15'38"N
Cartografía:
062-32 [FK]Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.
Sede principal
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Centro de Investigación
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Sedes
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Asociación
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
