(...)
Badirudi *Oihenarto gure eskualdun jakintsunak batean erran nahi duela *Lapurdi izen hau atheraja dela lapurra bertze hitz hunetarik: eta berriz bertzean badirudi eztela ausartatzen gauza hala dela osoki seguratzera, ezen dio: qq
(...)
(...)
Ordea iduritzen zait *Oihenartoren eginbidea zela, egiteko hunen aiphamenean sarthu zenaz geroztikan, dudak khendurik, eta gauzak hobekiago xehakaturik, munduari argitasunaren emaitea: ezen haren erranaren eredura bat-bederak eztu bertzerik jujatuko, baizik *Lapurdiren deizinoa dela lapurra hitz hunetarik atheraja edo hartua; ezen *Oihenartok zimendutzat hartzen duen arrozoina da, zeren lehenago hango jendeak arrobazerian eta ohoitzan baitzabiltzan
(...)
(...)
Ordea iduritzen zait *Oihenartoren eginbidea zela, egiteko hunen aiphamenean sarthu zenaz geroztikan, dudak khendurik, eta gauzak hobekiago xehakaturik, munduari argitasunaren emaitea: ezen haren erranaren eredura bat-bederak eztu bertzerik jujatuko, baizik *Lapurdiren deizinoa dela lapurra hitz hunetarik atheraja edo hartua; ezen *Oihenartok zimendutzat hartzen duen arrozoina da, zeren lehenago hango jendeak arrobazerian eta ohoitzan baitzabiltzan
(...)
(...)
Arrozoin suerte hau idurizten zait dela belearen elhea, eta funtsik gabeko atso kontua: halarikan ere nahi dut *Oihenartok dioena, egia bailiz bezala besarkatu, handik beretik erakusteko, deizino hunen gainean klarki enganatu zela: frogantzaren zimendutzat hartzen tut haren beraren hitzak, zeinetan baitio: *Lapurdi da eskuarazko, edo bizkaitar izena: nahi dut hori hala den; baina dugun orai jakin nork, eta nongo eskuaran ezarri ahal zuketen deizino hau
(...)
(...)
Hargatik beraz Baptista profeta handiari etzagokan ongi *Zakharias profeta ttipiaren izena: arrozoin haukien eredura erran dezakegu beraz; *Lapurdiren izena, edo deizinoa eztela, *Oihenartok uste duen ithurritik jajoa ez sorthua: halako gisaz non orai bertzetarik hartu behar baitugu deizino hunen zimendua: ezen legeak erraiten du: qq
(...)
(...)
Oraino eskuarak badu bertze diferentzia molde bat, bertze hitzkuntzek eztutena, *Oihenarto gure eskualdunak zer nahi erran dezan arren, zeren izen gehienei emaiten baitiote akhabantza A letra guztietarik lehenbizikoa, naturalena, eta gozoena; gizonak ere lehenbizirik hitzez moldatzen duena; ezen ikhusten dugu, nola haur enozentak hitzen moldatzen hasten direnean, lehenbizirik hasten direla erraiten A, A, A, zeina bertze letren laguntzarik gabe hain eztiki pronunziatzen, eta deklaratzen baita: non mutuek ere hunen bidez, eta kheinuekin batean emaiten baitarozkigute aditzera asko gauza, zeinak hainitz hitzez pena baitkenduke adiarazteko
(...)
(...)
Eta hauk hunela aiphatu eta ondoan, *Oihenartok dioen bezala, daritzat badagotela aiphatzea eskualdunen eta *Carlo *Magnoren harmadaren artean gerthatu ziren gauzei, jakiteko, harmada hunek *Oierriagan izan zuen odol isurizko sarbaskia, eta mundu guztian hanbat harrabots eginikakoa, zazpi ehun, eta hirur hogoi, eta hemezorzigarren urthean
(...)
(...)
Nukelarik hainitz gauza *Oihenartori hemen ihardesteko, guztiarekin ere oraiko aldian uzten tut bertze aldi batekotz, eta xoilki kontentatzen naiz *Ciceronek *Favorinori eman zioen errespustaz: qq
(...)
(...)
*Laurenzena, *Doyhenart, *Etxeberry semek, Ez dituzte ithotzen eraginak amek; Bihotzez aberatsak, mirailak ungiko, Ez da errenkurarik hekien kontrako
(...)
(...)
A ces noms, le texte ajoute ceux des témoins et notaires au moment de la rédaction de l’acte: parmi les cinq “cavers” témoins avec le titre de “monseigneur”, en Willem Arnaut d’Arbide (maison noble de Juxue en Ostibarret), en Pere Arnalt de Luxe (Salle et château de Luxe, principal seigneur mixain avec Gramont), les “jurats” de Bergouey P. de Etcheberrie e Pere de Sulue (pour “Zulua” et “Etxeberria”) et les “paroissiens” de Bidaxun (Bidache) Santz de Gaston (la maison est désignée par un nom de personne) et Iohan d’Oyhanart (“Oihanartea”)
(...)
iohan d'oyhanart -
(2000 [1316])
ORP.MAISMED, V. kap., 279. or.
(...)
Deux noms d’habitants de Bidache témoins à la Réforme de Mixe de 1316 attestent le bilinguisme de la toponymie: // Gaston (1316 santz de gaston: nom roman, les noms de maisons étant de plus en plus des anthroponymes en domaine gascon), // Oihanarte (1316 iohan d’oyhanart)
(...)
BID.LBTLG - Le livre d'or de Bayonne; textes latins et gascons du Xè au XIVè siècle
Abreviatura: BID.LBTLG
Autor: BIDACHE, abbé Jean
Título: Le livre d'or de Bayonne; textes latins et gascons du Xè au XIVè siècle
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Pierre Yturbide & chanoines Daranatz et Dubarat
Lugar: Paue
Fecha: 1906 [1896]
Referencia:
Notas: Publication posthume; les chartes et les listes de censitaires remontent presque toutes à la première moitié du s.13; elles sont intégralement transcrites du Cartulaire manuscrit de l'Église cathédrale de Bayonne, communément appelé Livre d'Or. Ce cartulaire est formé de la transcription d'anciens actes originaux et a été exécuté au s.14 (Arch. dép. BPyr., cote G 54); textes ici: gascon landais du Bas-Adour; 1.078 noms de personne; liste nº TR-192L.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
IKER.27 - Onomastique [et peuplement] du Nord du Pays Basque (XI-XVe siècle)
Abreviatura: IKER.27
Autor: GOIHENETXE, Eugène
Título: Onomastique [et peuplement] du Nord du Pays Basque (XI-XVe siècle)
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Goyhenetche
Lugar: Bordele
Fecha: 1966
Referencia:
Notas: Doktorego tesia. Argitaratua (Xarles Videgain), Iker-27, Euskaltzaindia, Bilbo 2011. Datuak azken argitalpen honetatik jaso dira
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
DA.64 - Pirinio Atlantikoak Departamenduko Artxibategiak
Abreviatura: DA.64
Autor:
Título: Pirinio Atlantikoak Departamenduko Artxibategiak
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial:
Lugar: Paue
Fecha:
Referencia:
Notas: Fr. Archives départementales des Pyrénées-Atlantiques [lehen "des Basses-Pyrénées"]
Tipo: artxibategia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
Gç - Eguia Catholicac
Abreviatura: Gç
Autor: GASTELUÇAR, Bernard
Título: Eguia Catholicac
Nota de trabajo: Lino Akesolo (ed. krit.). Euskararen lekukoak 8
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Euskaltzaindia
Lugar: Bilbo
Fecha: 1983
Referencia:
Notas: Jatorrizko edizioa: Paue, 1686.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abreviatura: OEH.ONOM
Autor: Euskaltzaindia
Título: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Nota de trabajo: 2 liburuki
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Barne-erabilerarako dokumentua
Lugar: Bilbo
Fecha:
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
ES.EHast - Euskararen hastapenak
Abreviatura: ES.EHast
Autor: ETCHEBERRI, Joannes d' "Sarakoa"
Título: Euskararen hastapenak
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Obras vascongadas del doctor labortano Joannes d'Etcheberri (1712), con una introducción y notas por Julio de Urquijo
Revista:
Editorial: Paul Geuthner
Lugar: Paris
Fecha: 1907 [1712]
Referencia: 379-439
Notas: RIEV, 1936ko edizioa aipatzen da. La Gran Enciclopedia Vascak era faksimilean berrargitaratua, Bilbo, 1976.
Tipo: liburu zatiak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Monho - Poèmes basques de Salvat Monho (1749-1821)
Abreviatura: Monho
Autor: MONHO, Salvat
Título: Poèmes basques de Salvat Monho (1749-1821)
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial:
Lugar: Baiona
Fecha: 1972 [1749-1821]
Referencia:
Notas: Pierre Lafitte-ren edizioa, ortografia aldaketekin.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Arch.Fab - La Fontaineren aleghia-berheziak, neurthitzez franzesetik uskarara itzuliak
Abreviatura: Arch.Fab
Autor: ARCHU, Jean B.
Título: La Fontaineren aleghia-berheziak, neurthitzez franzesetik uskarara itzuliak
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial:
Lugar: La Réole
Fecha: 1848
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Hb.Esk - Eskaldunac. Iberia, Cantabria, Eskal-Herriak, Eskal-Herri bakhotcha eta hari darraicona
Abreviatura: Hb.Esk
Autor: HIRIBARREN, Jean Martin
Título: Eskaldunac. Iberia, Cantabria, Eskal-Herriak, Eskal-Herri bakhotcha eta hari darraicona
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Abreviatura: ORP.MAISMED
Autor: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Título: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Izpegi
Lugar: Baigorri
Fecha: 2000
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.