Bernardo (es), Bernard (fr)

Iparraldean ohikoa den Bernat izenaren aldaera txikigarria, lurralde horietatik landa erabat hedatu dena. Ikus Bernart.

Benedicto (es), Benito (es), Bénédicte (fr), Benoît (fr)

Erdi Aroan ageri den Benedikto izenaren aldaera. Ikus Benedikto

Benigno (es), Bénigne (fr)

Gaztelaniazko Deun-ixendegi euzkotarra (Arana eta Eleizalde, 1910) lanean gaztelaniazko Benignoren baliokidetzat proposatutako izena. Azkeneko hau latineko Benignus ('amultsua', 'borondate onekoa') izenetik atera da. Esmirnako San Benigno izan zen Galia kristautu zuena. Santuaren eguna ekainaren 28an da.

Latineko Benedictus izenetik dator. Nursiako (Italia) San Benedikto benediktarren sortzailea izan zen Montecassinon (Italia). Hagitz santu herrikoia zenez izena berehala 'erraztu' zen, eta Benito bihurtu. Ikus Benedikto.

Belasco (es)

Erdi Aroan usu aurkitzen dugun euskal izena. 1131n, esate baterako, Valpuestan (Burgos) ageri da, eta 1173an Artaxoan (Nafarroa) (Berasco Aoçavala). Bele hegazti izenarekin erlazionatu izan da, baina badirudi jatorrian Bigila, Begila, Beila-tik atera den Bela antroponimo gure artean ugaria dugula.

Resurrección (es)

Deun-ixendegi euzkotarra (Arana eta Eleizalde, 1910) lanean gaztelaniazko Resurrección-en baliokidetzat ematen da. Gaur egun honelako izenak gehienbat emakumeek izaten dituzte, baina XX. mendearen hasieran gizonen artean ere arruntak ziren. Kontuan hartu Akademiaren sortzaileetako bat eta lehen euskaltzainburua izandako Azkue Resurrección zela izenez.

Bernardino (es), Bernard (fr)

Deun-ixendegi euzkotarra (Arana eta Eleizalde, 1910) lanean proposatutako izena. Ikus Bernardino.

Bernardo (es), Bernard (fr)

• 181. araua: Erdi Aroko pertsona-izenak (2019)

Bizkaiko bi patroietako bat den Balentin Berriotxoa Elorrion (Bizkaia) jaio zen 1827an. Domingotarretan sartu eta 1857an egungo Vietnam aldera abiatu zen, misiolari. Tamalez, debekaturik zegoen kristautasuna aldarrikatzea eta ezkutuan ibili behar izan zuen, Vinh izena harturik. Azkenik, 1861eko azaroaren lehenean harrapatu eta martirizatu zuten. 1886an haren erlikiak Bartzelonara heltzean hirian ikasten ari ziren euskaldun batzuek jaso zituzten -haien artean geroago ospe handia bereganatuko zuen Sabin Arana zegoen-, apezpikuaren zilarrezko ezaugarriak gainean paratu eta 'gora Berriotxoa!' oihu egin zuten. Amarekin izandako postazko harremanak euskaraz izan ziren; gutunetan 1831n apaiz sartzean amari bidalitako olerkitxo hau aurkitzen dugu: 'Nere amatxo bigunak / Neurtuko du bai denbora / bere bihotzeko kutunak / Kasula bota artean lepora'.

Nafarroako ibarra (Bertizarana) eta jaurerria, Erdi Aroan Mari aitzinean zuela emazteki izentzat erabilia. Jaurerria parke naturala da, azkeneko jabeak horretarako oparitu baitzion Nafarroari, eta Euskal Herriko oihan atlantiko onenetakoa. Udal armarrian arrain-buztana duen lamina bat ikus dezakegu, ezkerreko eskuan orrazia eta eskuinean ispilua dituela.