Basilio (es), Basile (fr)

Deun-ixendegi euzkotarra (Arana eta Eleizalde, 1910) lanean proposatutako izena. Ikus Basilio.

Pascual (es), Pascal (fr)

Grezierako paska hitzetik latineko paschalis 'pazko garaikoa' sortu zen, eta honetatik Bazkoare eta Paskoal euskal izenak. Pazkoz juduek Egiptotik alde egitea eta kristauek Kristoren heriotza eta berpiztea gogoratzen dute; antzinako kulturetan, berriz, udaberriaren etorrera ospatzen bide zen festa honekin. Jaieguna, Pazko asteaz landara, maiatzaren 17an da. Aldaera: Paskoal.

Vigila bisigodotik sortutako izena, Erdi Aroan Euskal Herrian maiz aurkitzen duguna. 913. urtean Valpuestako (Burgos) kartularioan ageri da eta 1032an eta 1135ean Iratxen (Nafarroa) (Ueila Gondesaluiz, Don Beila). Honela deitzen zen Armentia (Araba) herriko apezpikua, 1062. urtean.

Beilaren Erdi Aroko aldaera. 1312. urtean Vela Ferrandiz de Uarea aurkitzen dugu Iratxen (Nafarroa) eta 1366an Vela Periz Barasoainen (Nafarroa).

Belaren Erdi Aroko hipokoristikoa. Arrigorriagako (Bizkaia) Santa Maria Magdalena elizan gordeta zegoen X. mendeko hilarri batean Belaco filius agertzen da. Aiarako (Araba) lehen jauna (XI. m.) Jaun Velaco deitzen zen.

Erdi Aroko euskal izena. Aipamen zaharrena Abadiñoko (Bizkaia) Done Bikendi elizako hilarri batekoa da, non ego Belaza irakur baitaiteke. Berez hegazti izena (Falco sp.) den hau Erdi Aroko Balkoe antroponimoaren baliokidea da.

Erdi Aroko euskal izena. Adibidez, Iratxen (Nafarroa) kausitzen dugu, XIV. mendean.

Erdi Aroan maiztxo aurkitzen dugun euskal izena. Esaterako, Iratxen (Nafarroa) ageri da 1212an. Beranduago, XIV. mendean, oso arrunta izan zen, Euskal Herriko mendebaldean Baltz itxurapean.

Venancio (es), Venant (fr)

Sorburu uenans, uenantis 'ehiztaria'-n duen latineko Venantius kristau izenetik dator. III. mendeko Benantziok iturria sortarazi zuen bere hiltzaileen egarria berdintzeko. Poitiers (Frantzia) hiriko apezpiku izandako San Benantzio bidaiarien patroia da, eta laguntza batez ere mendian norbait erortzen denean eskatzen zaio. Santu hauen egunak maiatzaren 18a (martiria) eta apirilaren 1a (Poitierskoa) dira.