(...)
Parmi les terminaisons à signaler il faut retenir les suivantes : tegi ou degi, toi ou doi, ti ou di; ces trois particules ont des significations analogues; la première exprimant l’idée d’habitation, la seconde celle d’abri, et la troisième celle d’occupation : Apheztegi «demeure de l’abbé (laïque)», Barrandegi (barren) «salle, hall, extrême, cour intérieure», Ameztoi «couvert de chênes tauzins», Ilhardoi «planté de haricots», Amezti «couvert de chênes tauzins; Zugarramurdi «cours d’eau venant des massifs d’ormeaux»; et sans doute Laburdi pour Lau-urdi «arrosé par quatre eaux, par quatre rivières», le pays de Labourd avec la Bidassoa, la Nivelle, la Nive et la Bidouze
(...)
(...)
Le suffixe di ou ti n’indique point la quantité mais la nature, la qualité : urdi « terrain où il y a de l’eau », amezti « plantations de chênes tauzins ». La quantité s’exprime par eta o u keta, aga et egi : Ezpeleta « les buis », Harriet « les pierres », amezketa « les tauzins », ametzaga « bois de tauzins », zumarraga « forêt d’ormes », Liçarrague « Fresnaie » ; otaegi « terrain où il y a trop de genêts épineux », zumalakarregi « endroit où il y a de la bourdaine en excès ». Je ferai remarquer à ce propos qu’on traduit souvent à tort ametz par « charme » et zumalakar par « tilleul »
(...)
ameztoi-amoztoi-amezti -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 90. or.
(...)
L’usage multiséculaire, avec les modifications phonétiques qu’il entraîne inévitablement, joint à l’éloignement du sens concret initial a rendu nombre de bases lexicales très familières du vocabulaire usuel méconnaissables dans les toponymes en général et les noms de maisons en particulier. C’est le cas d’un nom botanique comme ametz “chêne tauzin”, arbre familier des collines et landes basques, et dont le dérivé ameztoi “bois de tauzins” documenté à des dizaines d’exemplaires dans les domonymes anciens et médiévaux est habituellement articulé et écrit amoztoi par simple effet d’assimilation vocalique (voir le chapitre IV), ce qui accentue la difficulté de l’identifier au lexème de base ametz autant qu’au nom moderne du “bois de tauzins” prononcé généralement amezti par la même évolution
(...)
Qué: Oikonimoa, deitura Dónde: Euskal Herria Origen:
ORP.MAISMED
amezti > amesti -
(2016)
IZ.06, 40 / 43. or. (s. v. Sestao)
(...)
Euskarazko testua: Izan ere, mailegu zaharrenetan latinekiko S eta X (-ks- ahoskatuta) Z bihurtzen ziren euskaraz: saporem > zapore eta mataxam > matazam edo *Sextano > *Zeztano. Halaber, bokalen arteko -n- galdu eta *Zeztao forma agertu zen. Kontuan hartu behar da sudurkariaren erortzea euskal fonetikaren ezaugarri bat dela, bai jatorrizko hitzetan (*ardano > ardao) bai maileguetan (latinezko catena > katea). Azkenik, -zt- kontsonante taldea -st- ahoskatzera pasatu zen: Amezti, Arezti > Amesti, Aresti edo Zeztao > Zestao. /// Gaztelaniazko testua: En los prestamos latinos antiguos S eta X (pronunciada -ks-) se covertían en Z en euskara: saporem > zapore y mataxam > matazam o *Sextano > *Zeztano. Asimismo, la -n- intervocálica se pierde, quedando la forma *Zeztao. Hay que señalar que esta caída de la nasal es una característica de la fonética vasca que se da tanto en palabras de origen vasco (*ardano > ardao) como en préstamos (del latín catena(m) > katea). Posteriormente, el grupo consonántico -zt- paó a pronunciarse -st-: Amezti, Arezti > Amesti, Aresti o Zeztao > Zestao
(...)
Qué: Toponimoa, deitura Dónde: Bizkaia Origen:
IZ.06
Título: EAEko toponimia datu basea, Aldundietako 1:5000 eskalako mapetan errotulatzeko
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza, Eusko Jaurlaritza
Lugar: Gasteiz
Fecha: 1986-2003
Referencia:
Notas: Deikerren aritutako ikertzaile taldeak banan-banan eginiko arautze proposamenak ere jasotzen dira. Honako epeetan burutu da lana: Bizkaia, 1985-1989; Araba eta Gipuzkoa, 1991-1994; Bizkaia (2), 2001-2003; Araba (2), 2005-2006; Gipuzkoa (2), 2007-2008.
Tipo: datu baseak
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
BFAH.FOG96 - Jaurerriko etxeen errolda (1796)
Abreviatura: BFAH.FOG96
Autor:
Título: Jaurerriko etxeen errolda (1796)
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa
Revista:
Editorial:
Lugar: Bilbo-Gernika
Fecha: 1796
Referencia:
Notas: Gaztelaniaz: Archivo Histórico Foral de Bizkaia, Fogueración del Señorío (1796)
Tipo: artxibategia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
BFAH.FOG98 - Jaurerriko etxeen errolda (1798)
Abreviatura: BFAH.FOG98
Autor:
Título: Jaurerriko etxeen errolda (1798)
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa
Revista:
Editorial:
Lugar: Bilbo-Gernika
Fecha: 1798
Referencia:
Notas: Gaztelaniaz: Archivo Histórico Foral de Bizkaia, Fogueración del Señorío (1798)
Tipo: artxibategia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
BFAH.ESTAT.POL - Lurralde Estatistika Saila, Polizia errolda
Abreviatura: BFAH.ESTAT.POL
Autor:
Título: Lurralde Estatistika Saila, Polizia errolda
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa, Bizkaiko Administrazio atala
Revista:
Editorial:
Lugar: Bilbo
Fecha: 1824-1826
Referencia:
Notas: ECO egitasmoan Euskaltzaindiak eta Bizkaiko Foru Aldundiak 2016an sinatutako hitzarmen baten bidez digitalizatutako bertsioa erabili da erauzketa egiteko. Erreferentzietan pdf karpetak eta orrialdeak eman dira aditzera, segituan, jatorrizko eskuizkribuko orrialde zenbakiak gehituz, halakorik egon denean
Tipo: artxibategia
Extracción: partziala
Campo: dokumentazioa
VIN.INTELB - Importance des noms topographiques, lieux-dits, etc., pour l'étude de la langue basque
Abreviatura: VIN.INTELB
Autor: VINSON, Julien
Título: Importance des noms topographiques, lieux-dits, etc., pour l'étude de la langue basque
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista: 34
Editorial:
Lugar:
Fecha: 1909
Referencia: III (1909), 349-356
Notas:
Tipo: artikuluak
Extracción: guztizkoa
Campo: hizkuntza azterketa
VIN.TB - Toponymie basque
Abreviatura: VIN.TB
Autor: VINSON, Julien
Título: Toponymie basque
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista: 34
Editorial:
Lugar:
Fecha: 1912
Referencia: VI (1912), 405-411
Notas:
Tipo: artikuluak
Extracción: guztizkoa
Campo: hizkuntza azterketa
JIM.ESTN - Estudios de toponimia navarra
Abreviatura: JIM.ESTN
Autor: JIMENO JURÍO, José María [Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi]
Título: Estudios de toponimia navarra
Nota de trabajo:
Elaborador: Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi
Colección:
Revista:
Editorial: Pamiela
Lugar: Iruñea
Fecha: 2004
Referencia:
Notas: Liburuak Jose Maria Jimeno Juríok idatzitako zenbait artikuluren bilduma da, hil ondoan berrargitaratua. ECO zerbitzuak eginiko migrazioa. Liburuaren orrialdea (edota ohar zenbakia) ematen da erreferentzia gisa, baina edozein kasutan ere kontsulta daiteke jatorrizko artikuluaren identifikazioa "testuingurua"n jaso baita.
Badago Patxi Salaberrik eta Roldán Jimenok paratutako edizio eguneratua: Obras Completas de José María Jimeno Jurío 40, Pamiela, 2012.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Abreviatura: ORP.MAISMED
Autor: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Título: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección:
Revista:
Editorial: Izpegi
Lugar: Baigorri
Fecha: 2000
Referencia:
Notas:
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
IZ.06 - Sestaoko toponimia / Toponimia de Sestao
Abreviatura: IZ.06
Autor: TEJEDOR, Jorge Luis
Título: Sestaoko toponimia / Toponimia de Sestao
Nota de trabajo:
Elaborador:
Colección: Izenak bilduma 06
Revista:
Editorial: Euskaltzaindia
Lugar: Bilbo
Fecha: 2016
Referencia:
Notas: Testu guztien bi bertsioak jaso dira, euskarazkoa eta gaztelaniazkoa. 9 eta 24 orrialde bitarteko atala "Sarrera / Introducción" izenekoa da eta Luis Alonso Pascual da egilea.
Tipo: bibliografia
Extracción: guztizkoa
Campo: dokumentazioa
Aviso legal
El presente corpus onomástico toma en consideración contenidos de obras de terceros, atendiendo a su prestigio y competencia en la materia. A dicho efecto Euskaltzaindia ha solicitado los correspondientes permisos y licencias, por lo que se han obtenido los derechos de propiedad intelectual necesarios, salvo error u omisión. En el caso de que observe la existencia de algún contenido que entendiera puede infringir derechos de terceros le rogamos lo ponga inmediatamente en conocimiento de Euskaltzaindia a través de la siguiente dirección de correo electrónico (info@euskaltzaindia.eus) al objeto de poder adoptar inmediatamente las medidas oportunas.