OEH - Bilaketa

519 emaitza zori bilaketarentzat

Sarrera buruan (24)


Sarrera osoan (492)

Emaitza kopurua 500 elementura mugatua
Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
elkarganatu.
sense-1
(-kh- Urt I 428, Dv, A, elkarganatzea Lecl, H), elkargana (-kh- SP), alkarganatu (V ap. A ; Gèze (-kh-), VocCB ), elgarganatu (Ht VocGr 415), algarganatu (Foix ap. Lh.).
Juntar(se), reunir(se); (euf.) ayuntar(se). "S'assembler, assembler. Elkharganakoan, allans l'un a l'autre. Gaixtoak elkharganarik, ayant assemblé les mechants" SP. "Réconcilier" Ht VocGr 415, Lecl. "Acomodarse, componerse entre sí" , "apiñarse", "assentar paces" Lar. "Se rencontrer" Lh. v. elkarretaratu; elkartu. Tr. Propio de las tradiciones septentrional (ya en Leiçarraga y Belapeyre) y guipuzcoana (al menos desde Larramendi); aparece tbn. ocasionalmente en textos alto-navarros. En vizcaíno sólo lo hemos encontrado en KIkV . Su empleo disminuye notablemente entre los autores septentrionales desde fines del s. XIX, siendo sustituido por elkarretaratu . En DFrec hay 7 ejs. de elkarganatu . Es especialmente frecuente el part. sin -tu: cf., además de los ejs. citados, elkharganaz gero Ax 398 (V 259) y elkharganarik ib. 120 (V 79).
Bethiere bere ahal guziaz huni darreitzalarik, nondik ardi errebelatu eta banatu gaixo guziak elkhargana daitezkeen. Ins A, 7v. Barreiatu eztuán lekhuan elkharganatzen duala. Mt 25, 24 (He, TB, Dv biltzen). Hek [Maria eta Ioseph] elkhargana gabe, izorra eriden zedin Spiritu sainduaganik. Mt 1, 18 (He elkharganat zitezken, EvL elkhargana gabe, Dv, Ur elk(h)arganatu, Ip alkharganatü; Ol batu). Elkharganatzeko amorioa eta desira berretzen baitzaie. Ax 555 (V 355). Nola ikhatz biziek elkarganatzen ditutzunean sua pitzten eta egiten baitute. Ib. 294 (V 196). Erran debotki, eskiak algarganatürik [...]. Bp I 133. Ezkonz sakramentuz elkarganatzen ditu Jangoikoak ezkonzen diranak. Mb IArg I 177. Abereak elkarganatuak dabiltzanean, egon ote zeran premia gabe begira. AA II 143. Bat sorthu balitz Parisen eta bertzea Madrilen tokian, etziren ehun urthez elkharganatuko. Hb Egia 11. Korinton elkarganatu ziran, emendik itsasoz irteteko asmoan. Lard 519. Bere gorputz ta arima [...] berriz elkarganatzen zirela, beinere ez iltzeko. Legaz 17. Viterbon alkarganatuak zeuden Kardenalak. Arr May 170. Zori gaiztoko negar artatik / ziranak sakabanatu, / berriz agorran zortziyan ziran / Zubietan alkarganatu. (1913). FrantzesB II 138. Euskaldun ta Flamenkoak elkarganatu ezin ditezkela. Lh Yol 23. Oraintxe alkarganatu dira begiratu zorrotz bi eta begitik begira tximistak zijoazela zirudin. TAg Uzt 27. Urrena noiz alkarganatuko giñan. JAzpiroz 167. Elkarganaturik eskeini nahi dizkigu hemen, hizkuntza gorabehera, sustrai batetik sortu diren landareak direnez gero. MEIG III 143.
v. tbn. Mat 42. Harb 344. SP Phil 400. He Phil 405. Lar Fueros 225. Lg I 195. Dh 177. Echag 202. Gy 184. Lander RIEV 1910, 595. Ir YKBiz 18. Ibiñ Virgil 97. Alk(h)argana(tu): Izt C 251. Ag AL 126. Urruz Zer 92. KIkV 31. KIkG 20. Munita 19. Anab Poli 112. Lab SuEm 208. Casve SGrazi 22. Elgarganatu: Echag 202. Arch Gram 126. JE Ber 94. Algarganatu: Ip Hil 134.
azpiadiera-1.1
(Con sociativo).
Bizitze hontan penitenzia algarganatü behar baitügü boztarioareki. Bp II 130.
azpiadiera-1.2
[Adberbio] elkharganatzekoak, pariter, simul, una, elkharrekin &c. ES 369.
elkarganatu
<< 1 ehi 0 / 0 epeldu >>

Siège social

  • B
  • BISCAYE
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBAO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Centre de recherche

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Represéntations

  • A
  • ALABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 VITORIA-GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GUIPUSKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAVARRE
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 PAMPELUNE
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

L'association

  • P
  • PAYS BASQUE NORD
  • Château Neuf
    15, place Paul Bert
    64 100 Bayonne
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper