Euskara eskuz esku

194. araua. Artelanen izenak. Pintura, argazkigintza eta eskultura

Gramatika-atalak: Onomastika

Pintura, argazkigintza eta eskulturako sorkarien izenburuen lehen hitza letra larriz hasirik idazten da, baita izenburuaren parte diren izen berezien lehen letra ere, halakorik badago, baina izenburuaren gainerako hitzak letra xehez idazten dira: Askatasuna herriaren gidari, Pertseo Medusaren buruarekin.
Izenburu osoa letra etzanez idazten da. Hala, argi zedarrituta gelditzen da haren hedadura: Babelgo dorrea, Azken afaria.
Salbuespenak badira.
1. Historiaurreko eta Antzinaroko eskulturek ez dute izenburu formalik izaten, ez dute izaten egileak emandako izenburua; modu deskribatzailean izendatu ohi dira, eta, askotan, egilea ere ezezaguna izaten da. Horregatik, ez dira letra etzanez idazten: Venus Milokoa.

2. Pinturak edo eskulturak, batzuetan, oso handiak dira, eta beste monumentu edo eraikin batzuetan txertatuta egoten dira; askotan, iturri apaingarrietan. Orduan, monumentu-izaera hartzen dute; hau da, monumentutzat hartzen dira, eta, horrenbestez, ez dira letra etzanez idazten. Beraz, arkitekturako artelanak balira bezala idazten dira: Askatasunaren estatua (New York).

3. Egileak emandako berariazko izenik ez duten eskulturak edo pinturak modu informalean izendatzen dira, letra etzana erabili gabe: Buda etzan baten eskultura.
Arau honek 191. araua, «Artelanen izenak. Historiaurreko eta Antzinaroko artelanen izenak», eta 193. araua, «Artelanen izenak. Arkitektura», osatzen ditu.
Arauak 120 izenburu ematen ditu euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez. Hona horietarik batzuk.

Euskal izenburua	Frantses izenburua
Askatasuna herriaren gidari	La Liberté guidant le peuple
Alexandroren gudua	La bataille d’Alexandre
Askatasunaren estatua	statue de la Liberté
Azken afaria	La Cène
Azken Judizioa	Le Jugement dernier
Babelgo dorrea	La Tour de Babel
Buruxka-biltzaileak	Des glaneuses / Les glaneuses
Gernika	Guernica
Magoen adorazioa	L’Adoration des mages
Manneken Pis	Manneken Pis
Méduseren baltsa	Le Radeau de la Méduse
Pertseoa Medusaren buruarekin	Persée tenant la tête de Méduse
Venusen jaiotza	La Naissance de Vénus
Venus lotan	Vénus endormie / Vénus de Dresde