Euskara eskuz esku

178. araua. Kanpoko leku-izenei dagozkien herritar-izenak eta jatorri-adjektiboak sortzeko irizpideak. Euskaltzaindiaren gomendioa

Gramatika-atalak: Onomastika

Arau honek kanpoko leku-izenei dagozkien herritar-izenak eta jatorri-adjektiboak sortzeko irizpideak ematen ditu. Herritar-izen edo jatorri-adjektibo konposatua erraten zaio bi izenez (edo adjektiboz) osatzen den izen edo adjektiboari: afro-amerikar.
Herritar-izenak sortzen dira gehienetan leku-izenetik abiatuz eta -(t)ar/-(d)ar atzizkia erabiliz. Halere, salbuespen batzuk badira. Hala nola, katalan idazten da, eta ez *katalandar.
Herritar-izenaren lehen letra xehez idazten da: mauletar, italiar, belgikar... Alta, Kongo Belgikarra idazten da.
Herritar-izen edo jatorri-adjektibo konposatuen kasuan, marratxoa ematen da. Hona adibide batzuk:

Leku-izen konposatu batetik eratorria delarik, loturik idazten da. Adibidez, Hispanoamerika, Latinoamerika, Eurasia eta Indoeuropa leku-izenetatik, hispanoamerikar, latinoamerikar, eurasiar, indoeuropar eratortzen dira.
Leku-izena bi hitzez osatua delarik, herritar-izena hitz bakarrekoa da: Estatu Batuak > estatubatuar, Kaledonia Berria > kaledoniaberritar.

katalan, ingeles, aleman edo alemaniar, belgikar, europar, irandar, portugaldar

eurasiar, latinoamerikar, indoeuropar

*katalandar, *ingalaterratar, *alemandar, *belgiar, *europear, *iranar, *portugalar

*euro-asiar, *latino-amerikar, *indo-europar

178. arau osoa ikusi

764. fitxa, 912. fitxa