Euskara eskuz esku

137. araua. Adierazpena euskalkien erabileraz Irakaskuntzan, Komunikabideetan eta Administrazioan

Gramatika-atalak: Idazkera morfologia

Adierazpen honetan, Euskaltzaindiak dio euskalkiak eta tokiko hizkerak aztertu eta landu behar direla, ortografia eta azpiegitura zainduz. Euskara baturako eta euskalkietarako esparru eta joko-arau zehatzagoak ezartzen edo berrezartzen ditu.
Hegoaldean, euskarak hizkuntza ofizialaren estatusa badu (gaztelaniarekin batean). Ondorioz, Euskaltzaindiak euskalkien erabilera eguneratu eta sistematizatu du, 1994an atera adierazpen baten bidez: «Euskalkien erabilera Administrazioko 1. eta 2. hizkuntz eskakizunetan».
1994ko agiri horren eranskinean honelako irizpideak finkatu eta proposatu zituen Euskaltzaindiak:
- Ahozkoan eta lagunarteko hizketan ohikoak diren laburtzapenak gaitzetsi egin zituen.
- Tokian tokiko fonetismo bereziak gaitzetsi egin zituen.
- Euskalkian forma bi edo gehiago erabiltzen direnean, batuarekin bat datorrena hobetsi zuen.
- Batasunerako erabaki den deklinabidea derrigorrezkotzat jo zuen, baina bizkaierazko zenbait forma berezi ere ontzat emanez.
- Batasunerako erabaki den aditz-jokoa derrigorrezkotzat jo zuen, baina euskalkiko forma batutzat har daitezkeenak ere ontzat emanez.
- Euskara batuko eta euskalkietako sintaxi-zuzentasuna bat bera dela aitortu zuen.
- Morfologian, hitzen forma dialektal tradiziodunak ere (bakotxa, barri, burruka, edur, elexa, parkatu...) ontzat eman zituen».

137. arau osoa ikusi

595. fitxa