OEH - Bilaketa

162 emaitza zamari bilaketarentzat

Sarrera buruan (21)


Sarrera osoan (141)

Euskaltzaindia. OEH. Orotariko Euskal Hiztegia
goiburua
txipa.
sense-1
1. (AN, L, B, BN, Ae, Sal, S, R; Aq 70 (R), Añ (AN), H (S), Arzdi Peces ; -pe AN-larr-ulz, B), xipa (L, BN, S; Lecl, Arch VocGr, VocBN , Dv, H), zipa (L-ain, B) Ref.: VocPir 494; Bon-Ond 145; A (txipa, xipa, zipa); Lh (xipa); Lrq; Iz Ulz (txípe), IzG (txipek), R 299; Izeta BHizt2 (txipe).
Bermejuela; en gral., nombre aplicado a diversos peces pequeños de agua dulce. "Bermejuela" Añ. "Le fretin, l'ablette" Arch VocGr. "Véron, petit poisson" VocBN. "Ablette, able" VocPir. "Bermejuela. En B llaman txipa a la bermejuela de frente lisa, y axkalo a la que tiene ciertas púas en la frente" A. "Korkoiñak lau gisatakoak dirade: xipa, txikiena; korrokoin, aunditxoago [...] (L)" Ib. (s.v. korkoin). "(Phonixus loevis) [...]. También es (Cobitis taenia), pececillos de agua dulce, de la familia de los ciprínidos" Arzdi Peces. "Menu poisson d'eau douce (terme générique)" Lrq.
Zünükian ikhusi jendiak, zaldiak, mandoak, manurgak ibilten txipak bezala gora behera herrekan. Egiat 166. Gau guzian nekaturik ibiligára ta eztúgu lográtu txipa bát ére. LE ( in BOEanm 1674 (voc.) ). Arraintto bat ziren atzaman; / txipa beno handiago etzen. Arch Fab 155. Egun, xipak saretan bezala hatzeman ditut yende hek oro. Elsb LehE 136. Orko latsetan txipa ta zapatariak baino ugariago dira emen catfish auek. A Ardi 3. Hor, agerian, / xipak lorian. Ox 126. Ur-eskasez naski, / xipak akidurari / ezin ihardoki. Etcham 113. Bai barbotan bai emen "txipak" izeneko arrai txikietan. Anab Usauri 107. Xipa galdu behar izokinaren hartzeko. EZBB II 134.
azpiadiera-1.1
(Usado irónicamente).
Lau kiloko zarbo bat altxatu du. Lanak izan dituela holako xipa baten biltzeko, ezin ukha. Herr 7-6-1956, 2.
azpiadiera-1.2
(L-côte ap. A ), xipa (SP, Dv).
"Sorte de petit poisson de mer" SP. "Muge" Dv. "Mújol pequeño" A.
azpiadiera-1.3
" Txipa bat bezala busti nüzü, je me suis trempé jusqu'aux os, litt. comme une chipe" Lh. Cf. TXIPA EGIN, txipatu.
Badukea irauteko gemenik aski, xipa bezala bustirik horxe baitago doidoi [pilotaria]? JE Bur 31.
azpiadiera-1.4
Beitzakian xipari nontik zorroa idok.GH 1930, 418.
sense-2
2. " Xipa (L, BN, S), [...] terme de mépris pour les femmes" Lh.
azpisarrera-1
TXIPA-BELAR (-belhar S; Foix ap. Lh). Ref.: Alth Bot 13; A. "Menthe aquatique" Alth Bot 13.
Bagentozan biok, zamaturik, mendietatik, Platero txipabelarrez; ni amabirjina-lore oriz. "Almoraduj" . Amez Plat 64 (ap. DRA).
azpisarrera-2
TXIPA EGIN. "(AN-5vill, Sal), calarse, mojarse compeltamente" A. v. txipatu.
azpisarrera-3
TXIPA-OSATZAILE. "Txipaosazale (R), insecto de patas largas, que se desliza en la superficie de las aguas trazando líneas oblícuas" A.
azpisarrera-4
TXIPA-SARE. "Xipa-sare, en Ezpeleta se usa esta palabra para decir que una ropa está como una criba (Lander)" DRA.
azpisarrera-5
TXIPA-ZAMARI (S ap. Lh y Lrq; xipa- H). Zapatero, tejedor (insecto acuático). "(S-saug), araignée d'eau" Lh.
txipa
<< txapakatu 0 / 0 ur >>
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper