Leku-izenak
Totorika - Places - EODA
Totorika (Auzoa)
-
pero de todoriga -
(1387 [1986)
FDMPV.010 , 8 eta 11 [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
en 1387 se documenta Pero de Todoriga en Bolibar (B), en 1398 Martin Peres de Todorica en Munitibar (B) (Enríquez & Sarriegi, 1986, 8 y 11)
(...)What: Antroponimoa
Situation: Bolibar
Origin: SAL.IKA -
martin peres de todorica -
(1398 [1986)
FDMPV.010 , 8 eta 11 [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
en 1387 se documenta Pero de Todoriga en Bolibar (B), en 1398 Martin Peres de Todorica en Munitibar (B) (Enríquez & Sarriegi, 1986, 8 y 11)
(...)What: Antroponimoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
todorica, martin perez de -
(1404/07/25 [1785])
ITUR.HGV , 317. or. [Dok. BolGerr.]
(...)
Alcaldes ordinarios de dicha villa (Gerrikaitz) (gaur Berreño)
(...)What:
Situation:
Origin: ITUR.HGV -
todorica, joan ero de -
(1404/07/25 [1785])
ITUR.HGV , 322. or. [Dok. BolGerr.]
(...)
Munitibarren edo Bolibarren. “morador en Uriona”
(...)What:
Situation:
Origin: ITUR.HGV -
pero martinez de todorica -
(1430 [2005])
FDMPV.113 , 29, 59 eta 63. or. [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
en 1430 Pedro Martinez de Todorica y Sancho de Todorica en Gerrikaitz (B) y en la misma fecha Joaneco de Todorica morador en Uriona (Enríquez & Hidalgo de Cisneros & Martínez, 2005, 29, pp. 59 y 63)
(...)What: Antroponimoa
Situation: Gerrikaitz
Origin: SAL.IKA -
sancho de todorica -
(1430 [2005])
FDMPV.113 , 29, 59 eta 63. or. [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
en 1430 Pedro Martinez de Todorica y Sancho de Todorica en Gerrikaitz (B) y en la misma fecha Joaneco de Todorica morador en Uriona (Enríquez & Hidalgo de Cisneros & Martínez, 2005, 29, pp. 59 y 63)
(...)What: Antroponimoa
Situation: Gerrikaitz
Origin: SAL.IKA -
joaneco de todorica -
(1430 [2005])
FDMPV.113 , 29, 59 eta 63. or. [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
en 1430 Pedro Martinez de Todorica y Sancho de Todorica en Gerrikaitz (B) y en la misma fecha Joaneco de Todorica morador en Uriona (Enríquez & Hidalgo de Cisneros & Martínez, 2005, 29, pp. 59 y 63)
(...)What: Antroponimoa
Situation: Uriona (Gerrikaitz?)
Origin: SAL.IKA -
maria garcia de totorica -
(1511 [1993)
FDMPV.043 , 158 [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
Maria Garcia de Totorica, Lekeitio, B, 1510-1556, Enríquez et al., 1993: 158
(...)What: Antroponimoa
Situation: Lekeitio
Origin: SAL.IKA -
pero martines de totorica -
(1511 [1998)
FDMPV.078 , 158 [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
Pero Martines de Totorica, Gerrikaitz, B, 1511, Enríquez et al., 1997: 158
(...)What: Antroponimoa
Situation: Gerrikaitz
Origin: SAL.IKA -
martin de tutorica -
(1514 [1997)
FDMPV.079 , 161 [SAL.IKA, 6.27, 159. or.]
(...)
Martin de Tutorica, 1514, Enríquez et al., 1997b: 161
(...)What: Antroponimoa
Situation: Bizkaia
Origin: SAL.IKA -
totorica gurpidea -
(1704)
BFAH.FOG04 , 1116
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica gurpidea -
(1704)
BFAH.FOG04 , 1125
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica burpidea -
(1796)
BFAH.FOG96 , 0747
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica burpidea -
(1796)
BFAH.FOG96 , 1517
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica gurpidea -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0709
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0703
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica larrinaga -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0703
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica gojeazcoechea -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0703
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica goyena -
(1798)
BFAH.FOG98 , 0703
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totoricagoxeascoechea, casa -
(1799)
BFAH.ADM.JABARB , sig. reg. 1, 689
(...)
Arbacegui.
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totoricagoena, casería -
(1799)
BFAH.ADM.JABARB , sig. reg. 1, 689
(...)
Arbacegui.
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
tototicalarrinaga, casa -
(1799)
BFAH.ADM.JABARB , sig. reg. 1, 689
(...)
Arbacegui.
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica jauregui, casería -
(1799)
BFAH.ADM.JABARB , sig. reg. 1, 690
(...)
Arbacegui.
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica -
(1825)
BFAH.ESTAT.POL , 18-1 Arbatzegi, 17-19 [15-17, 8r-9r]
(...)
[BARRIO] [...] Totorica
(...)What: Auzoa
Situation: Arbatzegi
Origin: BFAH.ESTAT.POL -
totorica -
(1860)
NOM.1860 , --
(...)
Arbácegui. Bárrio
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica, barriada de -
(1866)
BAHP.HIP.MARK , I-80. lib., 195
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totoricagoenengoa, caseria de -
(1870)
BAHP.HIP.MARK , II-81. lib., 200
(...)
Arbatzegi. Con sus tierras
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica, barrio -
(1908)
BFAH.ADM.JURMUG , 8. kutxa, 40. exp., 2. zatia
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica -
(1934 [1924])
EDV.25 , 5. or.
What:
Situation:
Origin: DEIKER.HPS -
Totorica -
(1956)
BFA.OG.KAT , --
(...)
Par: 0. Azalean eta parajean dago
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
Totorica -
(1956)
BFA.OG.KAT , --
(...)
Par: 0. Azalean eta parajean dago
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
Totorica -
(1956)
BFA.OG.KAT , --
(...)
Par: 0. Azalean eta parajean dago
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica -
(1960)
NOM.1960 , --
(...)
Arbacegui y Guericaiz. Barrio
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorica: totorika (totorikar) -
(1976)
E.EUS.LIZ.KN , Euskera, XXI (1976, 1), 308. or.
(...)
Kodea: 2.2.1.6.
(...)What:
Situation:
Origin: E.EUS.LIZ.KN -
totorica -
(1980)
IGNE.25 , 062-II (Guernica y Luno)
What:
Situation:
Origin: DEIKER.HPS -
-ika -
(1984)
M.ETA , § 5; 282. or.
(...)
Y, sin embargo, no parece observarse diferencia apreciable a este respecto entre topónimos occidentales, como los en -ika, y orientales como los en -oz(e) (= rom. -ués, òs). Claro que no sabemos si tal coincidencia refleja un estado de cosas antiguo, que se remonta a dos milenios, o es más bien el resultado de la acomodación bimilenaria a hábitos lingüísticos que, a manera de molde común, han igualado o asimilado otras estructuras, si éstas eran en su origen desemejantes. Material pertinente puede hallarse, entre otros, en dos trabajos nada antiguos: Ana M.ª Echaide, “Topónimos en -oz en el País Vasco español”, PV 28 (1967), 11-14, y Manuel Agud, “Áreas toponímicas en el País Vasco”, ASJU 7 (1973), 37-56
(...)What: Atzizki toponimikoa
Situation: Mendebaldeko Euskal Herria
Origin: M.ETA -
TOTORICA: TOTORIKA -
(1986)
HPS.EAE , 36
What: Entitatea
Situation:
Origin: HPS.EAE -
totorica -
(1986)
IRI.LVATM , 35. par., 42. or.
(...)
Algunas veces, no muchas, los topónimos terminados en -ica, suelen tener una variante en -iga para la forma usada en castellano, por efecto de la sonorización de oclusiva sorda intervocálica. Así ocurre en Céniga, vasco Seinke < Zeinka [...] Pero en general aún en castellano se usa la forma normal entre hablantes vascos, cfr. Sondica, Totorica, Gorocica, Barrica, documentada ya el s. Xl, véase § 21, Fica, ant. Fuica, etc.
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: IRI.LVATM -
tororika [sic] -
(1990/07/05)
BAO , 154. zkia., 007.0005
(...)
Bizkaiko Lurralde Historikoko Foru Administrazioa - Foru Aldundiaren Foru Dekretua // Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusia // Estatistika eta informatika beharrizanak direla eta, Gobernu Zentralak (INE), Eusko Jaurlaritzak (EUSTAT) eta Foru Aldundiak, garaiz, Bizkaiko udalerrietarako kodeak hartu zituzten, haiseran bateratsiak izan eta, denboraren poderioz, nahasten joan direnak. Nahasketa hau Foru Sailei ere zabaltzen izan zaie. Estatistika Foru Batzordeak, bere eskumenetan diharduela eta eremu honetan erizpide normalizatuei geroago eta tinkoago eutsi behar zaiela uste duenez, iragan martxoaren 29ko bileran, Gobernu Kontseiluari proposatu zion, ofizialki, erabat eta behin betikoz, INE eta EUSTATek egun udalerrien kodeketarako erabiltzen duen sistema har dezan. Proposamen bera zabaltzen zaie biztanguneei, EUSTATekin baterako sistema hartzen delarik. Honenbestez, Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusiak proposaturik, Bizkaiko Herrialde Historikoko Foru Erakundeen Hautapen, Antolaketa, Erregimen eta Funtzionamenduari buruzko 3/87 Foru Araueko 17. artikuluan ezarritakoa dela bide, Gobernu Kontseiluak 1990eko ekainaren 26ko bileran eztabaidatu ondoren, hauxe. // XEDATU DUT: // 1. Ofizialki eta erabat, udalerri eta biztanguneen kodeaketa eguneratua hartzen da, eranskinean dagoen zerrendaren arabera. 2. Hartutako kodeketak iraun egingo du, udalerrien edo biztanguneen izen aldaketak edo bereizketak ematen badira ere. 3. Udalerri berriak sortzen direnetan, zegoen azkenari zegozkion kodeak esleituko dira, Batzar Nagusiek sorkuntza onetsitako dataren arabera ordenatuta eta alfabetoaren arabera, onespen data batera datorrenean. 4. Biztanguneei dagokienez, erizpide berbera erabiliko da, ezarritako lau digituetarik lehen biak talde biztanguneei eta beste biak banakako biztanguneei dagozkiela kontutan hartuz. Talde biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren udalerriaren barruan. Banakako biztanguneen kodeak hurrenez hurrenekoak izango dira, beren talde biztangunearen barruan. 5. Diputatu Nagusiaren Idazkaritza Nagusiak kodekera hau zuzen aplikatzen denentz gainikusiko du, aldian-aldian udalerri eta biztanguneen zerrenda eguneratua argitaratuko duelarik, beraien kode eta izenekin. 6. Dekretu hau "Bizkaiko Egunkari Ofiziala"n argitaratuko den egunean jarriko da indarrean. Diputatu Nagusia,. JOSE ALBERTO PRADERA JAUREGI. Diputatu Nagusiaren Idazkari Nagusia,. JOSE LUIS BILBAO EGUREN. // ERANSKINA. // Bizkaiko Udalerrien eta beren banakako biztanguneen zerrenda [...]
(...)What: Auzoa
Situation: MUNITIBAR
Origin: BAO -
totorika -
(1991)
NOM.1991 , --
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
Totorika -
(1995/03/10)
EJ.ENT95 , 2633. or.
(...)
OGASUN ETA HERRI ADMINISTRAZIO SAILA KULTURA SAILA 1145 ERABAKIA, 1995eko otsailaren 20koa, Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendariarena eta Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendariarena, Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenei zabalkundea ematen diena. Euskal Autonomi Elkarteko udalei kontsulta egin ondoren eta urtarrilaren 3ko 1/1995 Dekretuaren 7.1.j). eta 13.d) ataletan, apirilaren 30eko 286/1991 Dekretuaren 17.e) atalean eta apirilaren 23ko 258/1991 Dekretuaren 13.c) atalean ezarritakoarekin eta azaroaren 24ko Euskeraren Erabilpena Arauzkotzezko 10/1982 Oinarrizko Legearen 10. atalean ezartzen denarekin bat, biztanleria guneen izenen erabileran batasuna bermatzeko, hauxe ERABAKI DUGU: Erabaki honen Eraskinean agertzen den Euskal Autonomi Elkarteko udalerrien biztanleria guneen izenen zerrendari zabalkundea ematea. Vitoria-Gasteiz, 1995eko otsailak 20. Erakunde Harremanetako eta Toki Administrazioko zuzendaria, IÑIGO BARANDIARAN BENITO. Hizkuntza Aholkularitza eta Informaziorako zuzendaria, XABIER AIZPURUA TELLERIA. Udala: Munitibar - Arbatzegi Gerrikaitz.
(...)What: Biztanleria-entitatea
Situation: Munitibar - Arbatzegi Gerrikaitz
Origin: EJ.ENT95 -
totorika: totorika -
(2000)
E.EUS.GOR.EAE , Euskera, XLV (2000, 3), 1209. or.
What:
Situation:
Origin: E.EUS.GOR.EAE -
totorika -
(2000)
NOM.2000 , --
(...)
13 emakume + 17 gizonezko = 30
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
Totorika: Totorika -
(2001)
EUDEL , 135
What: Biztanle-entitatea
Situation:
Origin: EUDEL -
totorika -
(2001/12/18)
BAO , 241. zkia., 20921. or.
(...)
Munitibarko Udala IRAGARKIA Udal Batzar Osoak, 2001eko azaroaren Han egindako ohiko bilkuran, denen ahobatez (udalbatzarkideen gehiengo absolutoaren aldeko botoa suposatzen duelarik), ondorengoa erabakizuen: 1. Munitibarko biztanle-entitateen zerrenda ofiziala onartzea, honako hau izanik: Munitibar, Berreño, Gerrika, Gerrikaitz, Totorika. 2. 30 egunez agirian egon daitela, inork erreklamaziorik balu, Udalbatza aurrean aurkeztu dezan. Epe hori iragarkia Bizkaiko Aldizkari Ofizialean argitaratzen den biharramunetik hasiko da kontatzen. 3.- Erabaki honen zertifikazioa, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzara bidaltzea. Guztien ezgutzarako argitaratzen dena Munitibarren, 2001eko azaroaren 22an.- Alkateak, Tomás Uberuaga Urriolabeitia. (II-5401)
(...)What:
Situation:
Origin: BAO -
totorika -
(2002)
NOM.GEOGR , Bi.
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorika -
(2002)
EUST.KALE , Bizkaia
What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorika auzoa -
(2003/04/28)
DEIKER.HPS , 21152
(...)
062-31 030
(...)What:
Situation: Munitibar
Origin: DEIKER.HPS -
totorika -
(2009)
LEAART.MAP09 , --
What:
Situation:
Origin: DEIKER.HPS -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 2, 144. or.
(...)
El lingüista guipuzcoano [Mitxelena, Introducción fonética a la onomástica vasca, 1956: 340] pensaba tal vez que Mezkiritz había salido de una anterior *Mezkinitz, a pesar de que la forma con vibrante es muy antigua (Meeçchiriç en 1071) y la única que se documenta. La explicación del nombre parece sencilla: se habría producido disimilación de nasales, convirtiéndose la segunda de ellas en vibrante antes de que se perdiera en posición intervocálica como ocurre en *Markiniz > *Markiiz > Markiz (A) o Laukiniz > *Laukiiz > Laukiz (B). Similar disimilación se habrá producido en el orónimo de Larraun Markiri(t)z, si procede como quiere Mitxelena de Markinitz, derivado tal vez de Markina. Véanse también Amarika, Enderika y Totorika, en el punto dedicado al sufijo -ika.
(...)What: Auzoa
Situation: Bizkaia
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.67, 167. or.
(...)
Zulaika [...] Si partimos del nombre Sullanius (Solin & Salomies, 1994: 173) no hay ningún problema fonético para que de *(těrra, villa) sullanica salga Zulaika, con paso s- > z-, -ll- (L) > -l- y caída de la nasal lene intervocálica, procesos habituales en euskera. Esto explicaría también que, con otra evolución, a partir del mismo étimo saliera Zulerica (Bartholome de Zulerica, Igorre, B, 1745, Irigoien & Olasolo, 1998): *(těrra, villa) sullanica > *Zularica (véanse Amarika, Enderika y Totorika) > Zulerica (por influjo de la vocal cerrada inicial, o, alternativamente, de la primera y de la tercera)
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.27, 158-159. or.
(...)
Totorika (barrio de Munitibar-Arba[tzegi-Gerrikaitz], B) // Lo más sencillo es partir del antropónimo Tutor (también hay Tutorinus, Kajanto, 1982: 362) de donde *(t?rra, villa) tutorica, y, por asimilación de vocales, Totorika. Otra posibilidad es partir de Toutonius (Solin & Salomies, 1994: 189), de *(t?rra, villa) toutonica, de donde por reducción del diptongo no habitual en euskera habría salido *Totonica y, posteriormente, Totorica, con vibrante en lugar de la nasal lene intervocálica, como en lucanica > lukarika 'longaniza' (FHV, 302). El mismo fenómeno ha ocurrido, al parecer, en Amarika y Enderika. // Es de notar, no obstante, que en 1387 se documenta Pero de Todoriga en Bolibar (B), en 1398 Martin Peres de Todorica en Munitibar (B) (Enríquez & Sarriegi, 1986, 8 y 11), en 1430 Pedro Martinez de Todorica y Sancho de Todorica en Gerrikaitz (B) y en la misma fecha Joaneco de Todorica morador en Uriona (Enríquez & Hidalgo de Cisneros & Martínez, 2005, 29, pp. 59 y 63), con -d- que nos lleva tal vez a un tardío y germánico *(těrra, villa) teodorica, de donde pudieron salir el vasco Todorica y el romanceado Todoriga (cf. Zeinka / Céniga). De Todorica, por asimilación, habría salido Totorica, ya para principios del s. XVI (Maria Garcia de Totorica, Lekeitio, B, 1510-1556, Enríquez et al., 1993: 158, Pero Martines de Totorica, Gerrikaitz, B, 1511, Enríquez et al., 1997: 158). Hay también, sin embargo, Tutorica, que habla en favor del mencionado Tutor (Martin de Tutorica, 1514, Enríquez et al., 1997b: 161)
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.33, 160. or.
(...)
Amarika, Amarikagoikoa (casas de Larrabetzu, B) // Omaetxebarria (vide supra) propone como base del topónimo el antropónimo Amalio. Otra posibilidad es pensar en Amanius (Solin & Salomies, 1994: 13), en *(těrra, villa) amanica 'la granja, la propiedad de Amanius', de donde Amarika, con paso de n a r, como en lucanica > lukarika 'lukainka, longaniza'. Para un desarrollo similar, véanse Enderika y Totorika. En este caso, sin embargo, puede tratarse también de una simple disimilación de nasales, como en Mezkiritz (véase lo dicho más arriba)
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.33, 160. or.
(...)
Amarika [...] Amanius [...] amanica [...] de donde Amarika, con paso de n a r, como en lucanica > lukarika 'lukainka, longaniza'. Para un desarrollo similar, véanse Enderika y Totorika
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.40, 162. or.
(...)
Bertericaarte [...]puede deberse a repercusión a partir de Berteyca, o, alternativamente, se puede pensar en una forma surgida de *Pertenica como lukarika 'longaniza' de lucanica (véanse Amarika, Enderika y Totorika)
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA -
totorika -
(2011)
SAL.IKA , 6.44, 162. or.
(...)
Enderika [...] de *(těrra, villa) entenica habrá salido Enterica, con vibrante en lugar de la nasal que de otro modo habría desparecido, seguramente por disimilación de nasales, aunque no es la única explicación posible (véanse Amarika y Totorika)
(...)What: Auzoa
Situation: Munitibar
Origin: SAL.IKA
- totorika - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- totoríke - (1986-2003) [DEIKER.HPS]
- Totorika ()
- Barrio Totorika ()
ETRS89 30T X.533655 Y.4790803
Lon.2º35'2"W - Lat.43º16'13"N
cartography:
062-31 [FK]Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
