(...)
Izen honen etimologiaz ikus -aga atzizkiari eskainitako atalean dioguna. Gaurregungo Muñaga [muñága]-k La Sierra-ko eremu txiki bat izendatzen du. Murilloko bideberriaren ondoan dago, Santa Maria la Blanca-tik ez oso urrun, Urteaga-n, Basandia-ko mugan, Portillo de los Bojes-i hurran. Usteltze prozesua zein izan den 1622ko Buñaga aldakiak erakusten digu. lehenik hasierako a-ren aferesia burutu dateke, eta gero b > m pausua (edo nahasketa) [1892ko katastroan Anmuniaga dugu, baina hemen azaltzen diren izenetako asko erabat itxuragoiztoturik daude, eta ez dugu uste aldaera hau aintzakotzat hartu behar den.]. 1766ko Alto de Abuñaga idoira iritsi aitzinetik Carretera de la Sierra-n dagoen Portillo de los Bojes-koa izan zitekeen, inguruetan ez baita besterik, eta 1594eko Pueyo de Abuñaga-rekin identifikatu behar dela dudarik ez da (ikus Camino del Pueyo de Abuñaga sarrera). Nolanahi ere, ez dakigu bertan agertzen den fazeria zer izan daitekeen (Abuñaga bera?). Gaurregungo Balsa de Muñaga Balsa de Abuñaga zen 1588an, eta hortaz beldurrik gabe esan dezakegu idoi zaharra dela, gutxienez laurehun urte badituenez gero. Val de Abuñaga zein zen ez dakigu, baliteke Basandia aldera dagoen zulo modukoa (errepidea gainetik igarotzen da) izatea, baina hau ez da inolaz ere segurua.
(...)