Grezierako ángelos 'mezularia' hitzetik latineko angelus sortu zen, eta hemendik euskarazko aingeru. Ezagutzen dugun aipurik zaharrena Basaburu Nagusiko (Nafarroa) 1552ko Aingeru de Igoa da. Duen zabalkundea umeak zaintzen dituen aingeru guardakoarekiko begiruneari zor zaio, izen hau ematearekin haurra babestuago egongo dela uste izaten baita. Aldaera: Gotzon (Deun-ixendegi euzkotarra).
(...)
Muniainena (la fragua de Marcial) [...] Casa perteneciente a la del Tejedor. “Calle de San Pedro, señalada con el número veinte y seis, con una huerta á la parte del Sur, afronta por la derecha con el camino que conduce á la Iglesia, por la izquierda con dicha calle de San Pedro y por la espalda con huerta de Juan Angel Elizalde”
(...)
(...)
Lorenchena / Chicotena (Mina) [...] Casa de Gerónimo Mina y Micaela Beorlegui, vecinos de Celigueta. “Casa sita en la calle de la Plaza, señalada con el número diez y siete, afronta por la derecha con casa de Antonio Abinzano [274. oharra: Dueño de Pachirena], por la izquierda con casa de Angel Oroz, y por la espalda con huerta de dicho Antonio Abinzano”
(...)
(...)
Eleizalderen oharra: Se propone este nombre (Egutegi 1898: Mayo) como aplicable a los hombres en memoria de la Aparición de San Miguel Arcángel, cuya fiesta celebra la Iglesia el 8 de dicho mes. Así mismo por devoción al Santo Ángel de la Guarda y al Ángel Custodio de la Nación se suele aplicar el nombre de Ángel. En uno y otro caso está bien que los nombres de Ángel y Arcángel se traduzcan al Euzkera por Gotzon y Gongotzon, respectivamente; pero hay, según la Leyenda de Oro, la Beata Arcángela Girnali, carmelita; como hay
San Ángel, religioso carmelita y mr., y San Ángel, religioso franciscano y nir.; y asimismo las Santas Angela Merici y Angela de Fulgino. En estos casos creemos que no procede ya la traducción sino la trascripción ó euzkerización de los nombres Ángel y Arcángel, que podía ser Angeru, Angere para el primero, como en el Fgutegi de 1897, y Arkangeru, Arkangere para el segundo. En el nombre Pastor siguió Arana este mismo criterio, como puede verse en la lista de Santos del mes de Marzo del Egutegi de 1898
(...)
(...)
AINGERU, Angel [addenda // Relación de algunos nombres, procedentes en su mayor parte del Santoral de Arana-Eleizalde, que por su gran difusión en el uso familiar y libre acceso a los libros parroquiales merece figurar en el Nomenclátor Onomástico Vasco]
(...)
(...)
Angel(a), Anxelo, Aingeru: hirugarrena antroponimo modura behin ediren dugu, Garisoainen, eta oikonimo bakun modura bitan (Larunbe, Urtasun); baina oikonimo elkartuetan (alegia, osagarri bat baino gehiago dituztenetan) ere aurkitzen dugu: Mikelaingerua, Xoaneaingerua (Doneztebeko etxeak). Lehena eta bigarrena etxe-izen nahiz pertsona-izen modura ageri dira.
(...)
CAR.PNAXIV - La Población de Navarra en el siglo XIV
Abréviation: CAR.PNAXIV
Auteur: CARRASCO PÉREZ, Juan
Titre: La Población de Navarra en el siglo XIV
Note: Colección Histórica de la Universidad de Navarra XXIX
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Unibertsitatea
Lieu: Iruñea
Date: 1973
Référence:
Notes:
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
O.NUV - Notitia utrisque vasconiae, tum Ibericae, tum Aquitanicae
Abréviation: O.NUV
Auteur: OIHENART, Arnaut
Titre: Notitia utrisque vasconiae, tum Ibericae, tum Aquitanicae
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Eusko Legebiltzarra
Lieu: Gasteiz
Date: 1992 [1638]
Référence:
Notes:
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
DRPLV - De re philologica linguae vasconicae
Abréviation: DRPLV
Auteur: IRIGOIEN ETXEBARRIA, Alfontso (zuz.)
Titre: De re philologica linguae vasconicae
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Deustuko Unibertsitatea
Lieu: Bilbo
Date: 1986-1995
Référence:
Notes: Alfonso Irigoien Etxebarria irakasleak zuzendurik, bost liburuki plazaratu ziren (I-1986, II-1987, III-1990, IV-1992 eta V-1995). Artikuluetako asko beste nonbaitetik hartuak dira. Halakoetan saiatu gara jatorrizko erreferentziak ematen, hala nola "Euskera" aldizkarikoak, Euskalarien nazioarteko jardunaldiak (Bilbao, 1981), eta abar.
Type: aldizkariak
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
NAN.PAPS - Paper solteak
Abréviation: NAN.PAPS
Auteur:
Titre: Paper solteak
Note:
Élaborateur:
Collection: Nafarroako Artxibategi Nagusia
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Iruñea
Date:
Référence:
Notes: Paper solteak: gazt. Papeles sueltos.
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
ID.PDNA - Poblados y despoblados o desolados en Navarra (en 1534 y 1800)
Abréviation: ID.PDNA
Auteur: IDOATE IRAGUI, Florencio
Titre: Poblados y despoblados o desolados en Navarra (en 1534 y 1800)
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 461
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1967
Référence: 108-109 (1967) 309-334
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
EA.GV - Garcivilla / Maisterrena etxeko artxibategia
Abréviation: EA.GV
Auteur:
Titre: Garcivilla / Maisterrena etxeko artxibategia
Note:
Élaborateur:
Collection: Etxeko artxibategia
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Artaitz (Untzitibar)
Date:
Référence:
Notes:
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
IT.UNCIT - Oiconimia del Valle de Unciti
Abréviation: IT.UNCIT
Auteur: ITULAIN IRURITA, Javier
Titre: Oiconimia del Valle de Unciti
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 71
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 2005
Référence: 80 (2005), 85-178. or.
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
NAN.PR.ELO - Eloko protokoloak
Abréviation: NAN.PR.ELO
Auteur:
Titre: Eloko protokoloak
Note:
Élaborateur:
Collection: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Iruñea
Date:
Référence:
Notes: Gazt. Protocolos de Monreal.
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
AR.DIE - Deun-ixendegi euzkotarra, edo deunen ixenak euzkeratuta ta ixentzat ezarrten diran jayetako ixenan euzkerazko ikurrpenak
Abréviation: AR.DIE
Auteur: ARANA GOIRI, Sabino
Titre: Deun-ixendegi euzkotarra, edo deunen ixenak euzkeratuta ta ixentzat ezarrten diran jayetako ixenan euzkerazko ikurrpenak
Note: Pertsona izenak
Élaborateur: Eleizalde'tar Koldobika'k egindako itxaurre bategaz
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euzko-Alderdi Jeltzalia'ren Euzkera'ren bizkai-Batzar Ordia
Lieu: Bilbao
Date: 1910 [1897]
Référence:
Notes: Obras Completas, Sabindiar Batza & Amorrortu, Buenos Aires, 1965; Sendoa, Donostia, 1980.
Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera. 52. orrialdetik aurrerako zerrendako informazioa jaso da, erdara-euskara hurrenkera ematen duena, alegia.
Transkripzioa, Euskaltzaindiko Onomastika zerbitzuko langile Begoña Amondarainek egin du, ECO zerbitzuak eskaturik.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
GOR.NLRD - Uso de nombres vascos y laicos en la República y su posterior censura en la Dictadura
Abréviation: GOR.NLRD
Auteur: GORROTXATEGI NIETO, MIKEL
Titre: Uso de nombres vascos y laicos en la República y su posterior censura en la Dictadura
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Roma
Date: 2020
Référence: Rivista italiana di onomastica, ISSN 1124-8890, Vol. 26, Nº. 1, 2020, págs. 107-126
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
EUS.NENP - Nomenclátor Euskérico de nombre de pila aprobado por la Academia de la Lengua Vasca. / Euskalzaindiak onartutako Euskal Izenlerroa
Abréviation: EUS.NENP
Auteur: Euskaltzaindia
Titre: Nomenclátor Euskérico de nombre de pila aprobado por la Academia de la Lengua Vasca. / Euskalzaindiak onartutako Euskal Izenlerroa
Note: Pertsona izenak
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Bilbo
Date: 1966
Référence:
Notes: OBSERVACIONES. —Los nombres propios que van entre paréntesis (Adameko, Antxoka, etc.) son diminutivos.—Las abreviaturas que van entre paréntesis. se refieren: (Ixen. 1897) al Santoral o lxendegi de Arana-Eleizalde, 1897-1910.—(Tol. 1458), a un documento del Archivo de Tolosa.—(Ark.) a un nombre arcaico: Bazkoare, Anakoz, etc.— (X-XV) a un documento de los siglos X al XV.—En las advocaciones de Vírgenes (Ntra. Sra.) los nombres entre paréntesis se refieren al pueblo respectivo: (Bérriz), Ntra Sra. de Andikona.
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
IÑ.SATR.PV - Jose Mari Satrustegi: ereile eta lekuko
Abréviation: IÑ.SATR.PV
Auteur: IÑIGO ARIZTEGI, Andres
Titre: Jose Mari Satrustegi: ereile eta lekuko
Note: Mendaur I
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia
Lieu: Iruñea
Date: 2005
Référence:
Notes: Jose Mari Satrustegi euskaltzainak Príncipe de Viana hilabetekarian argitara emandako artikuluen bilduma da. Aurkibide onomastiko osoa erauzi da (283-299. or.).
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
SATR.EI.72 - Euskal izendegia
Abréviation: SATR.EI.72
Auteur: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titre: Euskal izendegia
Note: Nomenclátor onomástico vasco
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Iruñea
Date: 1972
Référence:
Notes: Euskaltzaindiaren izendegiaren lehen edizioa izan zen
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
TXILL.EI - Euskal izendegia (1972)
Abréviation: TXILL.EI
Auteur: ÁLVAREZ ENPARANTZA, José Luis ("Larresoro", "Txillardegi")
Titre: Euskal izendegia (1972)
Note: Pertsona izenak
Élaborateur:
Collection: Euskara Batua zertan den
Revue:
Maison d'édition: Jakin Arantzazu
Lieu: Oñati
Date: 1974
Référence: 164-179
Notes: ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako datu-bilketa eta migrazioa.
Type: liburu zatiak
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
SATR.EI.77 - Euskal izendegia
Abréviation: SATR.EI.77
Auteur: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titre: Euskal izendegia
Note: Nomenclátor onomástico vasco / Nomenclateur de prénoms basques
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Iruñea
Date: 1977
Référence:
Notes: Euskaltzaindiaren izendegiaren bigarren edizioa izan zen
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
SATR.EI.83 - Euskal izendegia
Abréviation: SATR.EI.83
Auteur: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titre: Euskal izendegia
Note: Nomenclátor onomástico vasco / Liste des prénoms basques
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Bilbo
Date: 1983
Référence:
Notes: Euskaltzaindiaren izendegiaren hirugarren edizioa zen
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
KINT.PI - Ponte-izenak
Abréviation: KINT.PI
Auteur: EGUZKITZA BILBAO, Andolin & KINTANA URTIAGA, Xabier
Titre: Ponte-izenak
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 620
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1994
Référence: XXXIX (1994, 3), 1377-1385
Notes: Euskaltzaindiaren XIII. Biltzarrean aurkeztutako txostena. Exonomastika lantaldeak, Miarritzen, 1994-7-1/2an antolatu V. Onomastika Jardunaldietan aurkeztutako txostena.
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
IÑ.SAL.NANTR - Nafarroako antroponimiaz XVI. eta XVII. mendeetan
Abréviation: IÑ.SAL.NANTR
Auteur: IÑIGO ARIZTEGI, Andres & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titre: Nafarroako antroponimiaz XVI. eta XVII. mendeetan
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 620
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1994
Référence: XXXIX (1994, 3), 1415-1422
Notes:
Type: artikuluak
Origine: aztergai
Domaine: dokumentazioa
ARAUZ.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abréviation: ARAUZ.066
Auteur: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordea
Titre: Santutegiko izen ohikoenak
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 620
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1997
Référence: XLII (1997, 1-2), 85-105 (66. araua)
Notes: Bilbon, 1996ko ekainaren 28an eta 1997ko urtarrilaren 31n onarturik, Euskera agerkarian ez ezik, 66. arau gisan ere argitaratu zen. Erreferentzietan agerkariko alea, orrialdea eta arau zenbakia ematen dira aditzera.
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako erauzketa eta migrazioa.
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
GOR.SAL.EIZ - Euskal izendegia. Ponte izendegia
Abréviation: GOR.SAL.EIZ
Auteur: GORROTXATEGI NIETO, Mikel & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titre: Euskal izendegia. Ponte izendegia
Note: Pertsona izenak
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia & Justizia, Lan eta Gizarte gaietako Saila, Eusko Jaurlaritza
Lieu: Gasteiz
Date: 2001
Référence:
Notes: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordearen zuzendaritzapean eginiko izen zerrenda da, helburu arauemalea duena. Testua Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan, 2001eko irailaren 14an eta Iruñean, 2001eko urriaren 5ean onartua izan zen eta Euskera agerkarian ere izan zen argitaratua (XLVI (2001-2), 113-1137). Erreferentzietan aipaturiko era bakoitza ageri den liburuko orrialdea ematen da, hala azalpena daramaten izenen zerrenda nagusiari dagozkionak, nola Euskara-erdara hurrenkerako amaierako aurkibideetakoak.
Zerrenda hau EODA zerbitzutik jaso eta ECO egitasmoko Patxi Galék egin zuen migrazioa.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
ARAUA.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abréviation: ARAUA.066
Auteur: Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea
Titre: Santutegiko izen ohikoenak
Note: 66. arau emendatua, zuzendua eta osatua
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Iruñea
Date: 2019
Référence:
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: arautzea
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
B
BISCAYE
Plaza Barria, 15. 48005 BILBAO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAINT SÉBASTIEN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
A
ALABA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA-GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GUIPUSKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAINT SÉBASTIEN