(...)
Santa Elena ermita zeharo hondatua dago eta harri txar batzu besterik ez da gelditzen lehen ermita zegoen tokian, El Mayo-tik datorren bideak eta Erbiña-tik datorrenak bat egiten duten alderdian [Demetrio Aribe jaunak dioskunez lehen paretak zutik zeuden, baina berak ez du teilatua zeukala ezagutu.]. Inguruko lurrei ere Santa Elena deitzen zaie. Antzina ermitaz landa zubia ere bazen (Puente edo Pontarrón de Santa Elena), aipatu bidea El Riacho-rekin gurutzatzen den gunean. Bertan, berriki arte ikus zitekeen harrizko pareta orain lurrez estalia dago. Cruz de Santa Elena Camino de Sangüesa-n zegoen, ermita ondoan (ikus Crucillada sarrera), bidegurutzean.
(...)

(...)
Gure eskualdeko Crucillada izenak gaztelaniako encrucijada 'bidegurutzea'-ren adierakidea da. Ikus daitekeenez, nafarrerak gordetzen duen alboko sabaikaria dauka, gaztelaniaren belarearen ordez (cf. Los Cascallos [PRA-Oibar, 2. k-bis.], El Cascallo, 1570ean [Id.], Los Cascaxos 1652an [Id., 26. k..], Los Cascajos 1710ean [Id., 32. k.], Oibarren, edo El Modrojal Galipentzun / El Modrollar Uxuen. Ikus azken sarrera hau). Toponimo hau Galipentzun ezezik Oibarren (Las Crucilladas 1596an [Id., 15. k.], La Crucicada 1759an [Id., 60. k.]) eta San Martin Unxen ere (La Cruzijada, 1758an [PRA-San Martin, 44. k.]) aurkitzen dugu. Euskal ordainak Leatxeko Bidegurutzatua eta Bidegurutzea dira. Ermita de la Crucillada Santa Elena-ko ermita zela dirudi. Cruz de la Crucillada ermita ondoko bidegurutzeko gurutzea zatekeen.
(...)