(...)
Unzue izena errotaren nagusiaren deitura izan zitekeen (cf. Molino de Ugarra Ezporogi eta Zaren), baina ezin bazter dezakegu huntz landare-izena ['Landare-igokaria, zurtoinetan sortzen zaizkion sastraitxoen bidez horma eta zuhaitz-enborrei itsasten zaiena eta hostoak beti berdin dituena', HLEH-ren arabera.] osagarri duen toponimoa delako ustea, XVI. mendeko lekukoa honen alde mintzo baita (errota zegoen bertan). Honela izatekotan, aipatu huntz izenaz gain, ugaritasunezko -zu atzizkia eta -(g)une 'tegia', 'tokia' atzizkitik bokal arteko sudurkaria erori ondoan atera den -ue genituzke [Ikus Etxague eta antzekoentzat Mitxelenak FHV-ko 305. orrialdean eta AV-ko 157.ean ematen duen azalpena]. Zernahi gisaz, badakigu Eslaba eta Galipentzuren arteko mugan zegoela. Bertan oraindik ere jendearen gogoan dagoen errota egon zen, Barranco del Lezcal-etik gertu. Hirurogei urte pasatuak dituzten gure informatzaileen gurasoek errota lanean ezagutu zuten, eta beraz bizi luzea izan zuela esan daiteke, gutxienez XIII. Mendetik XX.era bitarte iraun zuelako. Eraikuntzaren zaharkinak oraindik ere ikusgai daude aipatu alderdian. Pieza de Unzue errotaren gibelean zegoela dirudi.
(...)