(...)
Pelau (Pelao [peláo] edo Pelau [peláu] orain) herriaren ondoko eremu laua da, eta Ageza, Eslaba, Lerga eta bestetako Zabala, Zabalea-ren kidea dugu. Jatorria, Eslabako Plaondoa aztertzean esan dugunez, latineko planu-n bilatu beharra dago. Leatxeko izenaren berezitasuna, hasierako multzoaren iraupenaz landara (cf. laua 'zelaia' hitz arrunta), bokal anaptitikoaren eransketan datza (cf. Plau Zaren). Bokal arteko sudurkariaren erortzea, jakina denez, arrunta da gure hizkuntzan (cf. Galipentzuko Melenas / Meleas). Garbi dago, dokumentazioa ikusita, egungo aldaera horietako baten amaierako -o hori bokalismo erdaltzailez edo herri-etimologiaz sortu dela, eta jatorrizkoa -u dela, etimologiaz dagokion moduan. 1602an Palau forma agertzen da, beharbada asimilazioz. Hau, alabaina, kasu isolatua da eta ez oso fidagarria. 1773an herri-etimologiaren ondorena dirudien Pelado dugu. Pelau-k El Sasico, Aranzulo, Done Xurio (lehen), Sandiandore, Zubieroria eta La Plaza-rekin mugatzen du.
(...)