(...)
Eta ezar zezan Iaunak lo egiteko guthizia handi bat *Adamen gainera, gero hura lo zetzala har zezan haren seihets hezurretarik bat eta krea zezan *Eva: harzaz aditzera emaiten zuela ezen senharra eta emaztea eztiradela gorputz bat, haragi bat, eta odol bat baizen
(...)
(...)
Baina beldur naiz nolazpait, nola sugeak *Eva seduzitu ukhan baitu bere fineziaz, hala zuen pensamenduak ere korrunpi eztitezen *Kristean den sinplizitatetik
(...)
(...)
O Iongoikom Aita *Adam lurretik formatua, eta *Eva haren saihetz hezurrez moldatua lur zohitik illkhi dena gero ere lurrera, epheak iragan eta bihurtzen da berera
(...)
(...)
Agurerregina ama bihotz emearena, eta esparantza kristau penatu guztiena, nigarrezko haranetik zuri auhen tristeak, heltzen darozkitzu *Eua flkoaren umeak
(...)
(...)
Agur zure gana gaude oihuz *Ebaren seme desterratuok: zure gana gaude hatsbeherapenez aiez eta nigarrez nigarrezko haran hunetan: ea bada gure arartekoa, zeure begi miserikordiazko horiek itzul itzatzu gure gana, eta *Iesus benedikatua zure sabeleko fruitua erakuts diazaguzu desterru hunen ondoan
(...)
(...)
Hunela *Adamen seme pobreak, hunela *Ebaren alaba miserableak gezurrari garraizka; hunela iguzkiari hedoipetik behatzen diogu, hunela ilhun denean behatzen diogu eta ez argi denean
(...)
(...)
Badakite zeruko burgezek zein alegera den hango egoitza; bainan *Evaren seme desterratuak hatsbeherapenez daude ikusteaz zein kiratz, samin eta unhagarri den hemengoa
(...)
(...)
Iainkoak *Eba ekharri zioen *Adam gure lehen aitari, eta hura eman zioen emaztetzat; eta Iainko hark berak, Ô ene adiskideak, bere ezin ikusizko eskuaz egin du zuen ezkontzako amarra sakratuaren korapilloa, eta bata bertzeari eman zaituzte, zergatik bada eztuzue elkhar maite amudio guziz saindu, guziz sakratu, eta guziz Iainkozko batez
(...)
(...)
Halako da herioa, bere sortzia, eta izatia *Adamen, eta *Ebaren bekhatutik, ukhenez geroz, egunko eguniala drano, ian du eta iretsi sei, edo zazpi mila, urthe hontan, edo ungureno hontan, eztakit zonbat milione gizon eta emazte, kondia eztaki Ienkoak berak baizi, ian du eta iretsi, otso hark ala baina orano ezta kontent, ezta ase
(...)
(...)
qq, baina gure parte apala, eta inferiora baita gure gorpitza, itxusi da, disforme, lur eta erhauts, hala dio, Jenesian Ienkoak *Adami, eta *Ebari bekhatia eginez geroz, qq
(...)
(...)
Salvtatzen zvtvgv erregiña miserikordiaren ama: ohoratzen zvtvgv gure bizitzia, eztitarzvna eta esparantxa bezala: zuri gaude oihvz *Ebaren haur herratiak, zuri gaude hasperenez eta nigarrez lekhv nigarrezko hontan: eia beraz gure arartekosa, zure miserikordiazko begiez sogigvzv, eta *Jesvs zure seme benedikatia bizitze honen ondoan erakuts izagvzv: A bihotz bera, A dohatsia, A *Maria Birjina eztia
(...)
(...)
Bazikizie zelvko ekhoiliarrek, zuñen alagrantziaz betherik den hura: hasperen egiten dizie *Evaren haur desterratiek, haur kharatstarzvnez, eta debeiarzvnez betherik delakoz
(...)
(...)
Hitz berak dionagatik edo egin zuen bere bekatu ta lan gaiztoagatik; bada *Evari deabru galduak arrotu zion burua *Paradisuan esan zionarekin, esan zion aldian: Jangoikoaren erakoak izain zarate, berak debekatu dizuten arboletik jan-ezkero; ta izanen zelakoan jan zuen berak eta jan-erazi zion bere senarrari ta gelditu ziran biak Jangoikoaren erakoak ez, baizik deabru galgarriaren gis gaiztokoak eta bekatuz belztu-itsusiak eta sekulako su-gai egiñak
(...)
(...)
Hau egiten zuten judatar berak ziran deabru gaiztoaren eskupe galduan arkitzen ziranak eta kastigu-pen agitz gogorrerako bihi ta gai guztiz egokiak; eta alko gaiztoak ziran lurreko beren gauzak galzeko beldurrez ta Jangoikoaren honran ez egin naizik egin behar zuten ta *Jesusek esaten ziena; eta etzuten egin nai hau, zeren *Eva galduaren eran siñisten zuten deabru gaiztoak hordu berean gogora ematen ziena, ematen bazien ere len *Eva zoratuarekin egin zuena bere aldian oriekin egin naiez
(...)
(...)
Hau egiten zuten judatar berak ziran deabru gaiztoaren eskupe galduan arkitzen ziranak eta kastigu-pen agitz gogorrerako bihi ta gai guztiz egokiak; eta alko gaiztoak ziran lurreko beren gauzak galzeko beldurrez ta Jangoikoaren honran ez egin naizik egin behar zuten ta *Jesusek esaten ziena; eta etzuten egin nai hau, zeren *Eva galduaren eran siñisten zuten deabru gaiztoak hordu berean gogora ematen ziena, ematen bazien ere len *Eva zoratuarekin egin zuena bere aldian oriekin egin naiez
(...)
(...)
Egin ta eragin zuen bekatuagatik, bada, bigarren aldian gelditu zen andrea senar-pekoa ta leneko gisan senar jaun-pekoa ez, baizik senar nagusi-pekoa, Interprete berak dionaz; ta Eskritura Santak adirazten duen gauza da Interprete onek diona; bada bere lan errebes gaizto hau egin ondoan, esan zion, dio Eskritura Santak, Jangoikoak *Evari: Gizonaren eskupekoa zara gaurgero ta eragiñen dizu nai duena: qq
(...)
(...)
Deabru gaiztoak len eman zion *Evari gogora ta hitzez ere adirazi zion aren ta aren senar *Adanen gaitzerako zela orien bien ta munduko beste guzien onerako Jangoikoak egin zuen gauza
(...)
(...)
Oriek biak eta gu guziok bere grazian ta adiskidanzan iduki naiez ta eroaren hitzetara bage zerura guziok eramateko debekatu zion Jangoikoak *Adani Paradisuko sagar batetik jatea; ta deabru gaiztoak ari ta guri geren ditx andi hau galerazi naizik sartu zion gogoan *Evari gezur andi bat; bada sartu zion enbidiz ta gaizki naiez zela Jangoikoak egin zien debekanza; bada ortik jan ezkero, jaten badezue, esan zion *Evari, izanen zarazte Jangoiko beraren gisako doatsu zori onekoak: qq; ta Jangoikoak beraren gisako besterik ez ekusi naiez debekatu ta eragotzi dizue jate hau
(...)
(...)
Oriek biak eta gu guziok bere grazian ta adiskidanzan iduki naiez ta eroaren hitzetara bage zerura guziok eramateko debekatu zion Jangoikoak *Adani Paradisuko sagar batetik jatea; ta deabru gaiztoak ari ta guri geren ditx andi hau galerazi naizik sartu zion gogoan *Evari gezur andi bat; bada sartu zion enbidiz ta gaizki naiez zela Jangoikoak egin zien debekanza; bada ortik jan ezkero, jaten badezue, esan zion *Evari, izanen zarazte Jangoiko beraren gisako doatsu zori onekoak: qq; ta Jangoikoak beraren gisako besterik ez ekusi naiez debekatu ta eragotzi dizue jate hau
(...)
(...)
Bere errate gezurti gaizto onekin burua arrotu ta eragin zion deabru galduak *Evari ta *Evaz *Adani Jangoikoak debekatu zien jate galgarria ta erditsi zuen nai zuena edo ark nai zuen gisan Jangoikoak biak paradisutik botatzea, ta bien ondorengo guziei arako ta zerurako bidea galeraztea ta oriei berei ta bidenabar guri guzioi len edo gero eriotzaren atzaparretan bizia galeraztea
(...)
(...)
Bere errate gezurti gaizto onekin burua arrotu ta eragin zion deabru galduak *Evari ta *Evaz *Adani Jangoikoak debekatu zien jate galgarria ta erditsi zuen nai zuena edo ark nai zuen gisan Jangoikoak biak paradisutik botatzea, ta bien ondorengo guziei arako ta zerurako bidea galeraztea ta oriei berei ta bidenabar guri guzioi len edo gero eriotzaren atzaparretan bizia galeraztea
(...)
(...)
Brobatvrik dago gaiza , seroretatik azken emaztialadrano, sagramentian berze gaiza hanitzetan bezala, emaztek egin eztirokenetarik ari dela gizona hala ezpaliz, Jinkoak egin lvke *Eva *Adam beno lehen, bena debeiatv edo lotsatv zatekelakoan, bera zian egin lehenik gizona
(...)
(...)
Mila esker deutsaguzala Jaunari bera geure Amatzat, geure jaoletzat, geure Erreginatzat emon deuskulako; bada beragandik itxaroten dogula arzeia ugari bere agindura ifini dituzan zeruko ondasunak, eta berba baten esateko, bera egin dabelako bigarren *Eva, erbestetu, edo desterretako mundutik lenengo *Evak ekarri zituzan aijari, zispuru, zotin, eta negarrak, eta idigiteko arek zarratu zituzan zeruko atiak
(...)
(...)
Mila esker deutsaguzala Jaunari bera geure Amatzat, geure jaoletzat, geure Erreginatzat emon deuskulako; bada beragandik itxaroten dogula arzeia ugari bere agindura ifini dituzan zeruko ondasunak, eta berba baten esateko, bera egin dabelako bigarren *Eva, erbestetu, edo desterretako mundutik lenengo *Evak ekarri zituzan aijari, zispuru, zotin, eta negarrak, eta idigiteko arek zarratu zituzan zeruko atiak
(...)
(...)
Salbe Erregiña, ta Ama miserikordiazkoa, bizitzia, ta dulzuria, Salbe esperanza geuria; Zuri deiyez gagoz *Evaren ume desterraduok; Zugana dagoz zizpuruka, llantu ta negar egiten dogula negarrezko erri onetan
(...)
CAR.PNAXIV - La Población de Navarra en el siglo XIV
Abbreviation: CAR.PNAXIV
Author: CARRASCO PÉREZ, Juan
Title: La Población de Navarra en el siglo XIV
Work note: Colección Histórica de la Universidad de Navarra XXIX
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Nafarroako Unibertsitatea
Place: Iruñea
Date: 1973
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Lç.Ins - Othoitza ecclesiasticoen forma & Catechismea
Abbreviation: Lç.Ins
Author: LEIZARRAGA, Jean
Title: Othoitza ecclesiasticoen forma & Catechismea
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Arrotxela
Date: 1571
Reference:
Notes: Othoitza ecclesiasticoen forma (A1r-B7v orrialdeak) eta Catechismea (B8r-F6v orrialdeak).
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
OEH.ONOM - Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Abbreviation: OEH.ONOM
Author: Euskaltzaindia
Title: Orotariko Euskal Hiztegiko testu corpusa, Onomastika
Work note: 2 liburuki
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Barne-erabilerarako dokumentua
Place: Bilbo
Date:
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Lç - Testament Berria
Abbreviation: Lç
Author: LEIZARRAGA, Jean
Title: Testament Berria
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Arrotxela
Date: 1571
Reference:
Notes: Thomas Linschmann eta Hugo Schuchardt-en edizioa, Estrasburgo, 1900.
Honen argitaraldi faksimilea, Euskaltzaindia, Donostia, 1979.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Mat - Doctrina Christiana. Aita Esteve Materre San Franciscoren ordenaco fraideac eguina
Abbreviation: Mat
Author: MATERRE, Esteban
Title: Doctrina Christiana. Aita Esteve Materre San Franciscoren ordenaco fraideac eguina
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1617
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
EZ.Man2 - Manual devotionezcoa II
Abbreviation: EZ.Man2
Author: ETCHEBERRI, Joannes "Ziburukoa"
Title: Manual devotionezcoa II
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1627
Reference:
Notes: Aipatzen den edizioa Bordeleko bigarrena da, 1669koa.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
EZ.Man1 - Manual devotionezcoa I
Abbreviation: EZ.Man1
Author: ETCHEBERRI, Joannes "Ziburukoa"
Title: Manual devotionezcoa I
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1627
Reference:
Notes: Aipatzen den edizioa Bordeleko bigarrena da, 1669koa. Patxi Altunaren edizio kritikoa ere erabili da lehenengo liburuki honetarako, Bilbo, 1981.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
EZ.Noel - Noelac eta berce canta espiritual berriac
Abbreviation: EZ.Noel
Author: ETCHEBERRI, Joannes "Ziburukoa"
Title: Noelac eta berce canta espiritual berriac
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Baiona
Date: 1697 [1630]
Reference:
Notes: Lehenengo edizioa 1930ekoa dela pentsatzen da. Aipatzen den edizioa, Lino Akesolok eginikoa da, Donostia, 1970.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Harb - Devocio escuarra, mirailla eta oracinoteguia
Abbreviation: Harb
Author: HARAMBURU, Jean de
Title: Devocio escuarra, mirailla eta oracinoteguia
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1635
Reference:
Notes: 1690ekoa Harizmendik zeharo aldaturiko edizioa da.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
EZ.Eliç - Eliçara erabiltceco liburua
Abbreviation: EZ.Eliç
Author: ETCHEBERRI, Joannes "Ziburukoa"
Title: Eliçara erabiltceco liburua
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1636
Reference:
Notes: Oro har bigarren ediziotik egiten dira aipuak, Bordele, 1665.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Ax - Guero
Abbreviation: Ax
Author: AGERRE AZPILIKUETA, Pedro de "Axular"
Title: Guero
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1643
Reference:
Notes: Luis Villasante, Bartzelona, 1964.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Hm - Ama Virginaren Officioa
Abbreviation: Hm
Author: HARIZMENDI, Cristobal de
Title: Ama Virginaren Officioa
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bordele
Date: 1658
Reference:
Notes: Julien Vinsonen edizioa erabili da, Chalon-sur-Saône, 1901. Argitaraldi faksimilea, Donostia, 1978. Jatorrizko edizioko orrialdea aipatzen da.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
SP.Imit - Iesusen Imitacionea
Abbreviation: SP.Imit
Author: POUVREAU, Silvain
Title: Iesusen Imitacionea
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Donostia
Date: 1979 [1660]
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
SP.Phil - San Frances de Sales Genevaco ipizpicuaren Philotea
Abbreviation: SP.Phil
Author: POUVREAU, Silvain
Title: San Frances de Sales Genevaco ipizpicuaren Philotea
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Paris
Date: 1664
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Tt.Onsa - Onsa hilceco bidia
Abbreviation: Tt.Onsa
Author: TARTAS, Jean de
Title: Onsa hilceco bidia
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Ortheze
Date: 1666
Reference:
Notes: Aipatzen dena bigarren edizioa da, besteak beste, M.J.B. Darricarrère-ren ohar biografiko, gramatikal, lexikografikoak eta abar dakartzana, Paris, 1911.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
Gç - Eguia Catholicac
Abbreviation: Gç
Author: GASTELUÇAR, Bernard
Title: Eguia Catholicac
Work note: Lino Akesolo (ed. krit.). Euskararen lekukoak 8
Notes: Zenbaki erromatarrez ematen da liburuki zenbakia (I edo II).
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
CatLlo - Cristiñau Doctrinia Aita Gaspar Astetec erderaz escribidua [...] Orain eusquerara biyortua, urteiten dau arguitara cerbaist gueiyagoturic laudiyoco Abade Jaunen encarguz eta costuz
Abbreviation: CatLlo
Author: Izenik gabe
Title: Cristiñau Doctrinia Aita Gaspar Astetec erderaz escribidua [...] Orain eusquerara biyortua, urteiten dau arguitara cerbaist gueiyagoturic laudiyoco Abade Jaunen encarguz eta costuz
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher:
Place: Bilbo
Date: 1828
Reference:
Notes:
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
AZK.CPV - Cancionero popular vasco
Abbreviation: AZK.CPV
Author: AZKUE ABERASTURI, Resurrección María
Title: Cancionero popular vasco
Work note: 11 liburuki
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: A. Boileau y Bernasconi
Place: Bartzelona
Date: 1921-1925
Reference:
Notes: "Las mil y una canciones populares vascas" tituluaz ere argitara emana. Jatorrizko edizioa honako liburu hauetan zegoen banatua:
01.- Canciones amorosas.
02-a.- Canciones báquicas.
02-b.- Canciones cuneras.
03.- Danzas.
04.- Danzas sin palabras.
05.- Endechas y elegías.
06-a.- Epitalamios.
06-b.- Canciones infantiles.
07.- Canciones festivas.
08.- Canciones narrativas.
09-a.- Canciones de oficios.
09-b.- Canciones religiosas.
10.- Romances y cuentos.
11.- Canciones de ronda.
Erreferentzietan kanta zenbakia ez ezik, Euskaltzaindiaren argitalpenaren liburukia eta orrialdea ere ematen da aditzera [Bilbo, 1990, bi liburuki]. Ondoren, kortxete artean, jatorrizko liburukien eta haietako orrialdea ere ematen dira osagarri gisa.
Type: bibliografia
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
KINT.PI - Ponte-izenak
Abbreviation: KINT.PI
Author: EGUZKITZA BILBAO, Andolin & KINTANA URTIAGA, Xabier
Title: Ponte-izenak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine: 620
Publisher:
Place:
Date: 1994
Reference: XXXIX (1994, 3), 1377-1385
Notes: Euskaltzaindiaren XIII. Biltzarrean aurkeztutako txostena. Exonomastika lantaldeak, Miarritzen, 1994-7-1/2an antolatu V. Onomastika Jardunaldietan aurkeztutako txostena.
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: dokumentazioa
OB.AG - Batzar agiriak
Abbreviation: OB.AG
Author: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordea
Title: Batzar agiriak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Onomastika batzordeko agiritegia
Place: Bilbo
Date:
Reference:
Notes:
Type: artxibategia
Extraction: partziala
Field: arautzea
ARAUZ.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abbreviation: ARAUZ.066
Author: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordea
Title: Santutegiko izen ohikoenak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine: 620
Publisher:
Place:
Date: 1997
Reference: XLII (1997, 1-2), 85-105 (66. araua)
Notes: Bilbon, 1996ko ekainaren 28an eta 1997ko urtarrilaren 31n onarturik, Euskera agerkarian ez ezik, 66. arau gisan ere argitaratu zen. Erreferentzietan agerkariko alea, orrialdea eta arau zenbakia ematen dira aditzera.
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako erauzketa eta migrazioa.
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
ARAUA.177 - Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak
Abbreviation: ARAUA.177
Author: Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea
Title: Antzinateko pertsona-izenak eta izen mitologikoak (III). Bibliako pertsona-izenak
Work note:
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskaltzaindia
Place: Gasteiz
Date: 2014
Reference:
Notes:
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
ARAUA.066 - Santutegiko izen ohikoenak
Abbreviation: ARAUA.066
Author: Euskaltzaindiko Exonomastika Batzordea
Title: Santutegiko izen ohikoenak
Work note: 66. arau emendatua, zuzendua eta osatua
Elaborator:
Colection:
Magazine:
Publisher: Euskaltzaindia
Place: Iruñea
Date: 2019
Reference:
Notes:
Type: artikuluak
Extraction: guztizkoa
Field: arautzea
Legal notice
This onomastic corpus takes into account the contents of works by third parties, taking into account their prestige and competence in the field. To this end, Euskaltzaindia has applied for the corresponding permissions and licences, so that the necessary intellectual property rights have been obtained, except in the case of error or omission. Should you observe the existence of any content that you believe may infringe the rights of third parties, please inform Euskaltzaindia immediately by sending an e-mail to the following address (info@euskaltzaindia.eus) so that the appropriate measures can be taken immediately.
Headquarters
B
BISCAY
Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Research Center
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAN SEBASTIAN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Local offices
A
ÁLAVA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA/GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GIPUZKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAN SEBASTIAN