Subjuntiboa nola egiten da eskatu aditzarekin: eskatu diote etor dadila ala eskatu diote etor dadin? Eta proposatu, gomendatu eta aholkatu aditzekin?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, joskera > aditz-joskera, perpausa > osagarriak
Zuzena al da Nik ez dut uste gu IZORRA GAITEZEN egiten dutenik, baina kalte egiten digute esaldia?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak
Agindu aditzarekin beti esan behar da, adibidez, isil gaitezela agindu digu irakasleak? Ez da zuzena isil gaitezen agindu digu irakasleak esatea?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak
Agintea adierazteko, bi esaldi-mota aurkitu ditugu: Ez ezazula hori egin! eta Ez dezazula hori egin! Biak dira zuzenak euskara batuan?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak
Euskaltzaindiaren Orotariko Euskal Hiztegia begiratu dut eta adibide hauek aurkitu ditut [OEH:opa izan] sarreran: Merezi du eta opa diogu zeruan goza dadila. Nik opa diet zeruan gerta daitezela. Luzaroan dabilela opa diogu. Orain opa dut izan dezazula zeruetan deskantsua. Zeruak opa diezagula osasuna eta eguneroko ogia.
Horiek horrela, jakin nahi nuke -(e)n bukaera ere zuzena ote den.
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, lokuzioak/kolokazioak, perpausa > osagarriak
Zuzenak al dira honako hiru esaldiok?
Besteez gogoratzeko esatera etorri zara.
Besteez gogora nadin esatera etorri zara.
Besteez gogora nadila esatera etorri zara.
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
afixuak > atzizkiak, hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak
Zein da zuzena, nahiez gero ala nahi ezkero?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza
Zuzena al da Patxi etor dadinean jai handia egingo dugu erabiltzea etorkizunari begirako denborazkoa egiteko?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora
Helburuzko esaldietan, subjektu berbera denean esaldi nagusian eta mendekoan, subjuntiboa erabil daiteke? Adibidez: Leihora hurbildu nintzen, kalea ikus nezan.
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > aditz-izena, hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > helburua
Nola berridatzi behar dugu -(e)z gero: alegia, ez-alegiazko ala alegiazko bezala?
Adibidez, Talibanek ez digute ikasten uzten, ikasiz gero aurre egingo diegulakoan esaldia nola berridatzi: ikasiko bagenu aurre egingo geniekeelakoan ala ikasten badugu aurre egingo diegulakoan?
Zalantza-mota:
morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota:
hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza