Agata - Pertsona-izenak - EODA
Agata
Grezierako Agathé 'ezkontza' izenetik dator, latineko Agatharen bitartez. Santa Agata III. mendean bizi izan zen, Catanian (Italia), non martirizaturik hil baitzen. Euskal Herrian harenganako debozio edo jaiera handia izan da eta elezahar asko sortu dira beraren inguruan. Kondairetan, sarri, abere itxura (katuarena edo ahuntzarena) hartzen du. Santuaren eguna otsailaren 5ean da. Mutrikun (Gipuzkoa) Santabata esaten zioten. Amikuzen (Nafarroa Beherea) honela kantatzen da:
Santa Agata andere, aurten bezala gero re;
Santa Agatak egortzen gaitu badukezun deus ere.
Aldaera: Agate (Deun-ixendegi euzkotarra.
-
agatha -
(1635)
Harb , 359
(...)
Santa *Agatha, othoitz
(...)Que:
Où:
Origine: OEH.ONOM -
agatha -
(1636)
EZ.Eliç , 347
(...)
*Maria *Magdalena saindua, *Agatha saindua, *Luzia saindua, *Agnes saindua, *Zezilia saindua, *Catharina saindua, *Anastasia saindua, birjina eta alhargun saindu guztiak
(...)Que:
Où:
Origine: OEH.ONOM -
totâ sanctagatana salzedia, totâ santagatanâ salsediâ -
(1638)
O.NUV , passim
(...)
totâ sanctagatana salzedia (II, XVII. kap., 373. orr. [0890. orr.]) Tota de Santa Águeda de Salcedo, Lope Diaz Bizkaiko jaunaren konkubina // totâ santagatanâ salsediâ (II, XVII. kap., 377. orr. [0894. orr.]) Tota de Santa Águeda de Salcedo, Lope Diaz II.aren konkubina
(...)Que: Antroponimoa
Où: --
Origine: O.NUV -
agatha -
(1814)
UskLiB , 141
(...)
Santa *Agatha, othoi egizv gvgatik
(...)Que:
Où:
Origine: OEH.ONOM -
Agate -
(1910)
AR.DIE , 19
(...)
Gixonena: Agata. Emerena: Agate. Gazteleratuta: Águeda ó Ágata
(...)Que: emakumezkoen izena
Où:
Origine: AR.DIE -
Agata -
(1910)
AR.DIE , 19
(...)
Gixonena: Agata. Emerena: Agate. Gazteleratuta: Águeda ó Ágata
(...)Que: gizonezkoen izena
Où:
Origine: AR.DIE -
santa agata -
(1921-1925)
AZK.CPV , 0976. zkia., II. lib., 1127. or. [11. lib., 065. or.]
(...)
Ponte-izena [NB, Amikuze, Santa agata andere]: Santa Agata andere aurten bezala gero ere; Santa Agatak egortzen gaitu badukezun deus ere
(...)Que:
Où:
Origine: AZK.CPV -
Agata -
(1966)
EUS.NENP , 6 . or.
(...)
Agata (Ark.) [Ark. = izen arkaikoa]
(...)Que: Emakume izena
Où:
Origine: EUS.NENP -
1. agata, 2. ageda -
(1994)
KINT.PI , XXXIX (1994, 3), 1379. or.
(...)
Gazt. Ageda / Fr. Agathe
(...)Que: Ponte-izena
Où:
Origine: KINT.PI -
Agata -
(1994)
IÑ.SAL.NANTR , 1416 or.
(...)
Agata: ez dugu sekulan pertsona-izen gisara aurkitu, baina toponimian behin baino gehiagotan azaltzen da, beti erdarazko Agueda-ren euskarazko kidetako (Gazolatz, Lerga, Turrillas... ).
(...)Que: pertsona izena
Où:
Origine: IÑ.SAL.NANTR -
Agata -
(1997)
ARAUZ.066 , Euskera, XLII (1997, 1-2), 88. or.
(...)
Águeda (gaztelania); Agathe (frantsesa)
(...)Que: Santu-izena
Où: --
Origine: ARAUZ.066 -
agata (em.): (fr.) agathe -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 344
Que: Emakume-izena
Où: --
Origine: GOR.SAL.EIZ -
agata (em.): (gazt.) águeda -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 339
Que: Emakume-izena
Où: --
Origine: GOR.SAL.EIZ -
agata (em.) -
(2001)
GOR.SAL.EIZ , 172
(...)
Grezierako Agathé'ezkontza' izenetik dator, latineko Agatharen bitartez. Santa Agata III. mendean bizi izan zen, Catanian (Italia), non martirizaturik hil baitzen. Euskal Herrian harenganako debozio edo jaiera handia izan da eta elezahar asko sortu dira beraren inguruan. Kondairetan, sarri, abere itxura (katuarena edo ahuntzarena) hartzen du. Santuaren eguna otsailaren 5ean da. Mutrikun (Gipuzkoa) Santabata esaten zioten. Amikuzen (Nafarroa Beherea) honela kantatzen da: Santa Agata andere, aurten bezala gero re; Santa Agatak egortzen gaitu badukezun deus ere. Aldaera: Agate (Deun-ixendegi euzkotarra). // Procede del griego Agathé ('boda') latinizado como Agatha. Santa Ageda vivió en el siglo III en Catania (Italia) donde fue martirizada. En el País Vasco ha gozado de gran devoción, por lo que se han generado multitud de historias sobre ella. En muchas de las leyendas adopta forma de animal (gato o cabra). Su onomástica es el 5 de febrero. En Mutriku (Gipuzkoa) era conocida como Santabata. Variante: Agate (Santoral vasco).
(...)Que: Emakume-izena
Où: --
Origine: GOR.SAL.EIZ -
Agata -
(2019)
ARAUA.066 , 6. or.
(...)
Águeda (gaztelania); Agathe (frantsesa); Agatha (ingelesa)
(...)Que: Santu-izena
Où:
Origine: ARAUA.066
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
- B
- BISCAYE
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBAO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 SAINT SÉBASTIEN - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
- A
- ALABA
- Gaztelako atea, 54
01007 VITORIA-GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GUIPUSKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 SAINT SÉBASTIEN - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAVARRE
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 PAMPELUNE - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
L'association
- P
- PAYS BASQUE NORD
- Château Neuf
15, place Paul Bert
64 100 Bayonne - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
