- Info

*: Remplacer un ou plusieurs caractères
(mendi*, aba*za, *mendi)

?: Remplacer un seul caractère
(oihan?, e?titxu, ?adriano)

Eritz - Pertsona-izenak - EODA

Eritz

Sexe:
masculin 
Hypocoristique:
No 
Normatif:
publication de la Commission 

Latineko Felixetik atera den Erdi Aroko euskal izena. Besteak beste, 1046. urtean ageri da Leiren (Nafarroa).

  • heliz - (0940 [1900, 1995]) DRPLV , V, 52, 55 eta 57. or. (30. oin oharra)
    (...)
    las formas más antiguas tenían f- inicial, la cual [...] aparece como h- aspirada, como ocurría en castellano antiguo, atribuyéndose este fenómeno a efectos de sustrato, lo que sucede también en las formas valpostanas Heliz a.940 ChartValpuesta 18 > Heriz a.968 ChartValpuesta 42, por lat. Felix [...] Recuérdense las formas valpostanas señaladas arriba: Heliz a.940 ChartValpuesta 18 [...] En cualquier caso, parece claro que en área occidental de la Rioja y parte de Burgos, para el siglo X se estaba en el estadio de h-, como se ve por las formas Heliz > Heriz documentadas arriba, registrándose también la forma escrita como Eliz
    (...)

    Que: Ponte izena (Felix)
    :
    Origine: DRPLV

  • heliz (felix) - (0940 [1900, 1995]) DRPLV , V, 83. or. (3. oin oharra)
    (...)
    Debe tenerse en cuenta que Heliz corresponde al nombre de persona latino Felix, propio de hablantes vascos, y que en el Cartulario de Valpuesta se registra, junto a Heliz, también la variante Heriz, con paso de -l- intervocálica a -r- propia también de hablantes vascos, cfr. Heliz + (940, ChartValpuesta XVIII) y Heriz + (968, ChartValpuesta XLII). Esta es además la opinión, muy importante por cierto, de Rodericus Petri de Valdivielso, canónigo de Valpuesta que hizo el traslado del becerro gótico al de letra francesa en 1236, pues modifica por Felix en el f. 14 el del documento XVIII, mientras que mantiene como Heriz en el f. 13 el del XLII, sin duda porque se le escapaba su sentido
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Valpuesta
    Origine: DRPLV

  • heriz - (0968 [1900, 1995]) DRPLV , V, 52, 55 eta 57. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Heriz a.968 ChartValpuesta 42, por lat. Felix [...] Recuérdense las formas valpostanas señaladas arriba: [...] Heriz a.968 ChartValpuesta 42, por lat. Felix [...] En cualquier caso, parece claro que en área occidental de la Rioja y parte de Burgos, para el siglo X se estaba en el estadio de h-, como se ve por las formas Heliz > Heriz documentadas arriba, registrándose también la forma escrita como Eliz
    (...)

    Que: Ponte izena (Felix)
    :
    Origine: DRPLV

  • heriz - (0968 [1900, 1995]) DRPLV , V, 83. or. (3. oin oharra)
    (...)
    Debe tenerse en cuenta que Heliz corresponde al nombre de persona latino Felix, propio de hablantes vascos, y que en el Cartulario de Valpuesta se registra, junto a Heliz, también la variante Heriz, con paso de -l- intervocálica a -r- propia también de hablantes vascos, cfr. Heliz + (940, ChartValpuesta XVIII) y Heriz + (968, ChartValpuesta XLII). Esta es además la opinión, muy importante por cierto, de Rodericus Petri de Valdivielso, canónigo de Valpuesta que hizo el traslado del becerro gótico al de letra francesa en 1236, pues modifica por Felix en el f. 14 el del documento XVIII, mientras que mantiene como Heriz en el f. 13 el del XLII, sin duda porque se le escapaba su sentido
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Valpuesta
    Origine: DRPLV

  • eliz - (0969 [1910, 1995]) DRPLV , V, 52, 55 eta 57. or. (30. oin oharra)
    (...)
    en Cardeña no tiene h-inicial: Eliz testis a.969 CDCardeña 229 [...] Recuérdense las formas [...] señaladas arriba: [...] en Cardeña no tiene h-inicial: Eliz testis a.969 CDCardeña 229 [...] En cualquier caso, parece claro que en área occidental de la Rioja y parte de Burgos, para el siglo X se estaba en el estadio de h-, como se ve por las formas Heliz > Heriz documentadas arriba, registrándose también la forma escrita como Eliz
    (...)

    Que: Ponte izena (Felix)
    : Cardeña
    Origine: DRPLV

  • eriz - (1045 [1881]) CIERB.IABAL1 , F.190 [LU.NOBDP, II, 156. or.]
    (...)
    Cartulaire de Leyre [...] fº 190, dompno Eriz (ch. de 1045)
    (...)

    Que: Gizona
    : Leire
    Origine: LU.NOBDP

  • eriz - (1046 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    IB-22 dompno Eriz a.1046 DocLeire 36
    (...)

    Que: Ponte izena (Felix)
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • eriz aceariz - (1068 [1881]) CIERB.IABAL1 , F.192 [LU.NOBDP, II, 154. or.]
    (...)
    Chartes [...] de 1068 (ibid. [cart. de Leyre], fº 192): Eriz Aceariz
    (...)

    Que: Gizona
    : Nafarroa
    Origine: LU.NOBDP

  • eriz acutiz, eriz aceariz - (1068 [1881]) CIERB.IABAL1 , F.192-193 [LU.NOBDP, II, 156. or.]
    (...)
    Cartulaire de Leyre [...] fº 192-3, Eriz Acutiz, Eriz Aceariz (ch. de 1068)
    (...)

    Que: Gizonak
    : Leire
    Origine: LU.NOBDP

  • eriz akutiz - (1068 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Eriz Akutiz [...] a.1068 DocLeire 84
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • eriz aceariz - (1068 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Eriz Aceariz a.1068 DocLeire 84
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • eriz calvus - (1068 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Eriz Calvus a.1098 DocLeire 162
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • fortes heriz de apardose - (1088 [1881]) CIERB.IABAL1 , F.46 [LU.NOBDP, II, 156. or.]
    (...)
    Cartulaire de Leyre [...] fº 46, Fortes Heriz de Apardose (ch. de 1088)
    (...)

    Que: Gizona
    : Leire
    Origine: LU.NOBDP

  • fortes heriz de apardose - (1088 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Fortes Heriz de Apardose a.1088 DocLeire 127
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • eriz calvus, eriz - (1098 [1881]) CIERB.IABAL1 , F.25 [LU.NOBDP, II, 156. or.]
    (...)
    Cartulaire de Leyre [...] fº 25, Eriz Calvus, don Eriz (ch. de 1098)
    (...)

    Que: Gizona[k]
    : Leire
    Origine: LU.NOBDP

  • eriz - (1098 [1983, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    clerici de Garde don Eriz et don Vichio a.1098 DocLeire 162
    (...)

    Que: Ponte izena
    : Garde
    Origine: DRPLV

  • veriz caluus /beriz/ - (1098 [1983, 1995]) DRPLV , V, 56. or. (30. oin oharra)
    (...)
    No puedo dejar de señalar que lo que Angel J. Martín Duque da como: Eriz Calvus a.1098 DocLeire 162, Ricardo Cierbide, en cambio, en el Becerro Antiguo de Leyre manuscrito lo lee como: Veriz Caluus a.1098 f.27, lo que supone un Beriz con b- inicial, que, por otra parte, se da en préstamos de este tipo en lengua vasca, conservándose en la actualidad algunas soluciones de b-, mientras que en zona guipuzcoana y adyacentes dicha oclusiva lene, que pasaría a ser sonora, se ha desplazado hacia la sorda p- entre los hablantes que se han mantenido reacios hasta nuestros días a la pronunciación de f-, consolidándose como su consonante correspondiente, ya que otros hablantes vascos llegaron a asimilar dicha f- tempranamente, produciéndose una serie de ultracorrecciones en lengua vasca, tales como, pongamos por caso, frakak (plural) 'pantalones', que otros pronuncian prakak, por lat. braca, o, en la propia lengua ibeni 'puesto' pasó a ser ifeni / ifini, y en consecuencia existe también ipini, además de imini, ésta última con asimilación de nasalidad
    (...)

    Que: Antroponimoa
    : Leire
    Origine: DRPLV

  • eriz - (1102 [1951, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    Eriz a.1102 CDPedroI 114
    (...)

    Que: Ponte izena
    : Aragoi
    Origine: DRPLV

  • eriz - (1103 [1968, 1990]) DRPLV , III, 174. or. (Lizarrako jardunaldiak, OV, 7. liburukian argitaratu gabe)
    (...)
    Et Eriz, 1103, doc.22, Artajona, nombre de persona equivalente a Felix, tratándose de la misma forma con evolución fonética vasca [José María Jimeno Jurio, Documentos medievales artajoneses (1070-1312), Pamplona 1968].
    (...)

    Que:
    :
    Origine: DRPLV

  • eriz - (1103 [1968, 1995]) DRPLV , V, 55. or. (30. oin oharra)
    (...)
    et Eriz a.1103 DocArtajona 22
    (...)

    Que: Ponte izena
    : Artaxoa
    Origine: DRPLV

  • eles > eles, els, elz, elzi, eis, eiz, ez, ezi, eriz - (1881) LU.NOBDP , II, 156. or.
    (...)
    ELES, nom d'origine probablement gothique, commun dans les chartes pyrénéennes, où il apparaît sous des formes très-diverses (Eles, Els, Elz, Elzi, Eis, Eiz, Ez, Ezi). Il est devenu en basque Eriz, en vertu de la permutation de r et de l dont nous avons déjà donné un exemple frappant
    (...)

    Que: Gizon izena
    : --
    Origine: LU.NOBDP

  • eriz - (1966-1973 [2005]) IÑ.SATR.PV , 155. or.
    (...)
    Antroponimoa
    (...)

    Que:
    :
    Origine: IÑ.SATR.PV

  • ERIZ - (1972) SATR.EI.72 , 14
    (...)
    ERIZ. Leyre, doc. 28, 1046. RIEV, 6,407. NVP, p. 12
    (...)

    Que: Gizon izena
    : --
    Origine: SATR.EI.72

  • Eriz - (1972 [1974]) TXILL.EI , 181
    (...)
    Eriz (N, 1046)
    (...)

    Que: Gizon-izena
    : --
    Origine: TXILL.EI

  • ERIZ - (1977) SATR.EI.77 , 22
    (...)
    Leire, 1046; RIEV. 6, 407; NVP., p. 12
    (...)

    Que: Gizon izena
    : --
    Origine: SATR.EI.77

  • ERIZ - (1983) SATR.EI.83 , 26
    (...)
    (1046)
    (...)

    Que: Gizon-izena
    : --
    Origine: SATR.EI.83

  • ELIZ - (1985) ETXDE.EPIZ , 517
    (...)
    ELIZ (Félix) "Hau da orroitzapena Hitur Elizena": He aquí el recuerdo de Hitur Félix (Emeterio Sorazu, Antropología y religión, 242 P.).
    (...)

    Que: izena
    :
    Origine: ETXDE.EPIZ

  • ERIZ - (1985) ETXDE.EPIZ , 517
    (...)
    ERIZ (Felix?): Eriz Akutiz, Eriz Azeariz (1068), Sancio Eriziz (1027) (Mitxelena: Apellidos Vascos, 85 P.).
    (...)

    Que: izena
    :
    Origine: ETXDE.EPIZ

  • eriz edo eritz - (1993/01/22) OB.AG , 3.3
    (...)
    Onomastika batzordeak Gasteizen izandako bileran onartutako izena
    (...)

    Que: Mutil izena
    :
    Origine: OB.AG

  • feles, (h)eliz, (h)eriz - (1995) DRPLV , V, 53. or.
    (...)
    [(H)eliz, (H)eriz aldaera dokumentalez ari da] las cuales no pueden suponer, bajo el punto de vista fonético, más que la forma gráfica de antropónimos pronunciados, al menos en su origen, exclusivamente por hablantes vascos, ya que la -x (-ks) final pasó a ser normalmente entre aquellos sibilante africada sorda, representada en el Cartulario gótico por una -z, seguramente después de haber sido reducida a -s [24. oin oharra: La -s latina correspondía a una -z fricativa dorsoalveolar vasca que en posición final se neutralizaba, realizándose como africada, cfr. la forma neutra latina corpus, -oris, que pasa a la lengua vasca como *gorpuz > gorputz, 'cuerpo'], como se ve en las formas de tipo románico escritas como Feles, que, con alguna mayor frecuencia, también se documentan [...] y se aprecia además el paso de -l- intervocálica a -r-, normal en lengua vasca desde época temprana, como se ve también por el testimonio aducido
    (...)

    Que: Ponte izena (Felix)
    :
    Origine: DRPLV

  • eriziz (< eritz ‘félix’ ?) - (2000) SAL.STAIN , 127. or.
    (...)
    En otras ocasiones la forma con sibilante final únicamente la documentamos como patronímico, mientras que la forma en -ain da o daba nombre a alguna localidad: Akutiz (patronímico) / Akotain, Akutain (despoblado del valle de Longida; Akotain era, además, el nombre de una casa de Viscarret / Gerendiain en 1796 [12. oharra: Protocolo de Auritz (Burguete), carpeta nº 42 (J. J. Aquerreta)]) sobre *Akut (Acutus era, al parecer, nombre conocido en la Edad Media), Eriziz (patronímico) / Eriztain (despoblado de Orba), tal vez sobre Eritz ‘Félix’, Genduleiz, Genduliz, Gentuliz (patronímicos) / Gendulain (existen cuatro localidades navarras con este nombre. Cf., además, el topónimo Gendulaga de Esnotz, 1789 [13. oharra: Ibíd. [Protocolo de Auritz (Burguete), carpeta nº 42 (J. J. Aquerreta)]]) sobre Gendul(e) ‘Centol’, Sansoiz (patronímico) / Santsoain, Antsoain (localidades de Navarra) sobre Santso, Antso ‘Sancho’, Zuritz (patronímico) / Zuriain (localidad de Esteribar) sobre Zuri ‘Blanco’...
    (...)

    Que: Deitura patronimikoa
    :
    Origine: SAL.STAIN

  • eritz (giz.) - (2001) GOR.SAL.EIZ , 112
    (...)
    Latineko Felixetik atera den Erdi Aroko euskal izena. Besteak beste, 1046. urtean ageri da Leiren (Nafarroa). // Nombre vasco medieval, que, por ejemplo, se documenta en Leire (Navarra) en el año 1046. Su origen es el latino Felix.
    (...)

    Que: Gizon-izena
    : --
    Origine: GOR.SAL.EIZ

Siège social

  • B
  • BISCAYE
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBAO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Centre de recherche

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Represéntations

  • A
  • ALABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 VITORIA-GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GUIPUSKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 SAINT SÉBASTIEN
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAVARRE
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 PAMPELUNE
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

L'association

  • P
  • PAYS BASQUE NORD
  • Château Neuf
    15, place Paul Bert
    64 100 Bayonne
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper