Leku-izenak

(...)
"...Ansa-nea; (...) Paraje: Buruntza..." jabea: M.A.U.
(...)

(...)
KOKAP.: Buruntza mendiaren hego mendebaldean zegoen, Ubalategiko iturritik metro batzuk gorago. // OHAR.: Bost informatzailek aipatu digute Ubalategi aldean izan zen baserriaren izena, baina, hauek esandako izenarekin behintzat, dokumentazioan aipamen urriak aurkitu ditugu. Joxe Eizmendi jaunak osatutako baserrien zerrendan, berriz, Buruntza auzoan desagertutako baserrien artean Ansanea edo Arantzeta izenekoa aipatzen du. Lehenengo izena informatzaileek aipatu diguten bera da eta Arantzeta beste inon aurkitu ez dugun arren, bai, ordea, Ar(a)(n)eta izenekoa. Egia da bi hauek etimologia ezberdinetan oinarrituta daudela, baina ezin ukatu fonetikoki duten antza. Kontutan izan behar da ere Joxe Eizmendi izan dela izena aipatu digun bakarra eta, beraz, ezaguna ez izateak eragina izan dezakeela. Dena den, Araneta Antsania deituriko baserriaren jatorrizko izena izatearena oinarri handiegirik gabeko susmoa besterik ez da. Aipatu ere, 1615-etik 1857-ra bitarteko dokumentuetan ez dela Araneta baserriaren aipamenik egiten. // Bertara inguratu garen arren ez dugu baserriaren aztarnarik aurkitu, baina tokia sasiz beteta dagoenez, baliteke estalita egotea.
(...)

(...)
Le terrain bas et plat: vallée, plaine, plateau, terres et positions basses. // Haran/aran “val, vallée” est en concurrence avec ibarr “plaine” et aussi “vallée” par extension de sens comme l’indiquent les formes gasconnes, avec bat héritier direct du latin valle, Lantabat et Ostabat en basque “Landibarr” et “Oztibarr”. Les deux mots fournissent directement des toponymes comme le tautologique “Val d’Aran” aujourd’hui en zone romane des Pyrénées centrales et le village homonyme de Haute-Soule (1337 aran), ou celui de (Saint-Just)-Ibarre (1350 yvarra), et des composés ou dérivés comme Ibarrola (1167 ybarola réduit dans l’usage basque à “Ibarla”) dans le même Ostabarès, Ibarron (1233 ivarren) en Labourd, Larribar (1268 larrival, 1304 larraybat, 1308 larrayvarr) en Mixe. Pour les noms de maisons les noms simples sont assez rares: haran (1412 haranea) à Iholdy, Itxassou, ibarr (Censier ibarre) à Chéraute, Macaye (1245 ibar). Un peu partout de nombreuses maisons sont nommées par leurs divers composés ou dérivés: haramburu, haraneta, aranko, arandoki, arhanegoiti, arangoitz, haraneder, haranxipi, haranguren, ibarburu, ibarbeheiti, ibarbehere, ibarrondo, ibarguren, ibarmendiburu, ibarrarte…
(...)