Leku-izenak

(...)
Ciertamente Burguieta corresponde al nombre de varios caseríos de Abadiano en la Fog. Vizc. de 1704, tal como lo había señalado Juan Gorostiaga, donde también se registra Burguia, todos ellos en la cofradia de Gastelu. El último de ellos lleva, con toda probabilidad, artículo singular, a juzgar por la existencia del nombre de la conocida villa de Burguy (1350, PN-XIV. Mon. p. 383) en Vayll de Roncal, lo que es extensible al caso de Murguía
(...)

(...)
Burguia (la casa de) [Gastelu (cofradia de)], Abadiano, a.1704 [...] Burguia (Juan de) [Burguia (la casa de) (propietario no residente)] [Gastelu (cofradia de)], Abadiano, a.1704
(...)

(...)
Burguieta Atzecoa (la casa de) [Gastelua (cofradia de)], Abadiano, a.1704
(...)

(...)
Burguieta Azecoa (la casería de) [Gastelua (cofradia de)], Abadiano, a.1745
(...)

(...)
Burguieta Acecoa (la caseria de) [Gastelua (cofradia de)], Abadiano, a.1796
(...)

(...)
Ciertamente Burguieta corresponde al nombre de varios caseríos de Abadiano en la Fog. Vizc. de 1704, tal como lo había señalado Juan Gorostiaga, donde también se registra Burguia, todos ellos en la cofradia de Gastelu. El último de ellos lleva, con toda probabilidad, artículo singular, a juzgar por la existencia del nombre de la conocida villa de Burguy (1350, PN-XIV. Mon. p. 383) en Vayll de Roncal, lo que es extensible al caso de Murguía
(...)

(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)

(...)
Hypothesi modura baino ez bada ere Burgia toponymoa, ondorioz deitura ere bilakatu dena, badirudi burgua formarekin konpara litekeela. Nafarroa Beherean eta Zuberoan phonetikaren aldetik ez luke problemarik batere, zeren burgu + -a automatikoki burgia bilakatzen baita vokalen artean garaturiko [j] baten eraginez, hau da, burguya > burgia, artikulurik ez duenean burgu forman mantendurik. Mendebaldean, ordea, phenomeno phonetiko hau ez da egungo egunean ezaguna, baina hala-ere, bereziki Orozko aldean, bada nolabait horren arrasto izan daitekeen itxurakorik, eta agian garai zaharretan stratifikazioa egiterakoan eragina izan zezakeen [19. oin oharra: Cfr. ene lan "Algunas cuestiones relacionadas con la [j] en lengua vasca", (II. Euskal mundu biltzarra, 1987-VIII-31 -IX-4), De re philologica linguae uasconicae 11. Bilbao 1987, 25 orr.orr., non zenduin < zenduan, flexio verbala dela-ta hurrengo hau baitiot "Zenduin de Orozco va ligado al fenómeno fonético que se da allí en los plurales terminados en -u, es decir que puñuikaz, 'con los puños', es puñu + -ak + -gaz, donde probablemente se dió la acción de una [j], de una manera semejante al sul. eskia, '(la) mano', de esku + -a. El ejemplo puñuikaz lo tomo de Azkue de una nota manuscrita en su ejemplar del Modo Breve de aprender la lengua Vizcayna, editado por Dodgson en 1897, donde dice: puñuicas a la orozkoana"]. Hypothesia besterik ez denez gero inork infirma dezan arriskutik atera arte behinik-behinekotzat baizik ezin izan dezakegu guzti hau. Edozein modutan ere aipatuko dugun Burgia delakoak ez du gero *Burgu Zarra egiten Burgia Zarra baizik, -gorago Burgozar eta Burgoazar era bietakoak ikusi ditugu, bigarrenean artikulua izenari itsatsirik gelditu zaiola-. Jose Luis Lizundia-k diostanez Burgi zarra erraiten dute in situ
(...)