(...)
Parmi les terminaisons à signaler il faut retenir les suivantes : tegi ou degi, toi ou doi, ti ou di; ces trois particules ont des significations analogues; la première exprimant l’idée d’habitation, la seconde celle d’abri, et la troisième celle d’occupation : Apheztegi «demeure de l’abbé (laïque)», Barrandegi (barren) «salle, hall, extrême, cour intérieure», Ameztoi «couvert de chênes tauzins», Ilhardoi «planté de haricots», Amezti «couvert de chênes tauzins; Zugarramurdi «cours d’eau venant des massifs d’ormeaux»; et sans doute Laburdi pour Lau-urdi «arrosé par quatre eaux, par quatre rivières», le pays de Labourd avec la Bidassoa, la Nivelle, la Nive et la Bidouze
(...)
(...)
Le suffixe di ou ti n’indique point la quantité mais la nature, la qualité : urdi « terrain où il y a de l’eau », amezti « plantations de chênes tauzins ». La quantité s’exprime par eta o u keta, aga et egi : Ezpeleta « les buis », Harriet « les pierres », amezketa « les tauzins », ametzaga « bois de tauzins », zumarraga « forêt d’ormes », Liçarrague « Fresnaie » ; otaegi « terrain où il y a trop de genêts épineux », zumalakarregi « endroit où il y a de la bourdaine en excès ». Je ferai remarquer à ce propos qu’on traduit souvent à tort ametz par « charme » et zumalakar par « tilleul »
(...)
ameztoi-amoztoi-amezti -
(2000)
ORP.MAISMED, III. kap., 90. or.
(...)
L’usage multiséculaire, avec les modifications phonétiques qu’il entraîne inévitablement, joint à l’éloignement du sens concret initial a rendu nombre de bases lexicales très familières du vocabulaire usuel méconnaissables dans les toponymes en général et les noms de maisons en particulier. C’est le cas d’un nom botanique comme ametz “chêne tauzin”, arbre familier des collines et landes basques, et dont le dérivé ameztoi “bois de tauzins” documenté à des dizaines d’exemplaires dans les domonymes anciens et médiévaux est habituellement articulé et écrit amoztoi par simple effet d’assimilation vocalique (voir le chapitre IV), ce qui accentue la difficulté de l’identifier au lexème de base ametz autant qu’au nom moderne du “bois de tauzins” prononcé généralement amezti par la même évolution
(...)
Que: Oikonimoa, deitura Où: Euskal Herria Origine:
ORP.MAISMED
amezti > amesti -
(2016)
IZ.06, 40 / 43. or. (s. v. Sestao)
(...)
Euskarazko testua: Izan ere, mailegu zaharrenetan latinekiko S eta X (-ks- ahoskatuta) Z bihurtzen ziren euskaraz: saporem > zapore eta mataxam > matazam edo *Sextano > *Zeztano. Halaber, bokalen arteko -n- galdu eta *Zeztao forma agertu zen. Kontuan hartu behar da sudurkariaren erortzea euskal fonetikaren ezaugarri bat dela, bai jatorrizko hitzetan (*ardano > ardao) bai maileguetan (latinezko catena > katea). Azkenik, -zt- kontsonante taldea -st- ahoskatzera pasatu zen: Amezti, Arezti > Amesti, Aresti edo Zeztao > Zestao. /// Gaztelaniazko testua: En los prestamos latinos antiguos S eta X (pronunciada -ks-) se covertían en Z en euskara: saporem > zapore y mataxam > matazam o *Sextano > *Zeztano. Asimismo, la -n- intervocálica se pierde, quedando la forma *Zeztao. Hay que señalar que esta caída de la nasal es una característica de la fonética vasca que se da tanto en palabras de origen vasco (*ardano > ardao) como en préstamos (del latín catena(m) > katea). Posteriormente, el grupo consonántico -zt- paó a pronunciarse -st-: Amezti, Arezti > Amesti, Aresti o Zeztao > Zestao
(...)
Que: Toponimoa, deitura Où: Bizkaia Origine:
IZ.06
Titre: EAEko toponimia datu basea, Aldundietako 1:5000 eskalako mapetan errotulatzeko
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza, Eusko Jaurlaritza
Lieu: Gasteiz
Date: 1986-2003
Référence:
Notes: Deikerren aritutako ikertzaile taldeak banan-banan eginiko arautze proposamenak ere jasotzen dira. Honako epeetan burutu da lana: Bizkaia, 1985-1989; Araba eta Gipuzkoa, 1991-1994; Bizkaia (2), 2001-2003; Araba (2), 2005-2006; Gipuzkoa (2), 2007-2008.
Type: datu baseak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
BFAH.FOG96 - Jaurerriko etxeen errolda (1796)
Abréviation: BFAH.FOG96
Auteur:
Titre: Jaurerriko etxeen errolda (1796)
Note:
Élaborateur:
Collection: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Bilbo-Gernika
Date: 1796
Référence:
Notes: Gaztelaniaz: Archivo Histórico Foral de Bizkaia, Fogueración del Señorío (1796)
Type: artxibategia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
BFAH.FOG98 - Jaurerriko etxeen errolda (1798)
Abréviation: BFAH.FOG98
Auteur:
Titre: Jaurerriko etxeen errolda (1798)
Note:
Élaborateur:
Collection: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Bilbo-Gernika
Date: 1798
Référence:
Notes: Gaztelaniaz: Archivo Histórico Foral de Bizkaia, Fogueración del Señorío (1798)
Type: artxibategia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
BFAH.ESTAT.POL - Lurralde Estatistika Saila, Polizia errolda
Abréviation: BFAH.ESTAT.POL
Auteur:
Titre: Lurralde Estatistika Saila, Polizia errolda
Note:
Élaborateur:
Collection: Bizkaiko Foru Agiritegi Historikoa, Bizkaiko Administrazio atala
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Bilbo
Date: 1824-1826
Référence:
Notes: ECO egitasmoan Euskaltzaindiak eta Bizkaiko Foru Aldundiak 2016an sinatutako hitzarmen baten bidez digitalizatutako bertsioa erabili da erauzketa egiteko. Erreferentzietan pdf karpetak eta orrialdeak eman dira aditzera, segituan, jatorrizko eskuizkribuko orrialde zenbakiak gehituz, halakorik egon denean
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
VIN.INTELB - Importance des noms topographiques, lieux-dits, etc., pour l'étude de la langue basque
Abréviation: VIN.INTELB
Auteur: VINSON, Julien
Titre: Importance des noms topographiques, lieux-dits, etc., pour l'étude de la langue basque
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 34
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1909
Référence: III (1909), 349-356
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
VIN.TB - Toponymie basque
Abréviation: VIN.TB
Auteur: VINSON, Julien
Titre: Toponymie basque
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue: 34
Maison d'édition:
Lieu:
Date: 1912
Référence: VI (1912), 405-411
Notes:
Type: artikuluak
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
JIM.ESTN - Estudios de toponimia navarra
Abréviation: JIM.ESTN
Auteur: JIMENO JURÍO, José María [Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi]
Titre: Estudios de toponimia navarra
Note:
Élaborateur: Roldán Jimeno Aranguren & David Mariezkurrena Iturmendi
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Pamiela
Lieu: Iruñea
Date: 2004
Référence:
Notes: Liburuak Jose Maria Jimeno Juríok idatzitako zenbait artikuluren bilduma da, hil ondoan berrargitaratua. ECO zerbitzuak eginiko migrazioa. Liburuaren orrialdea (edota ohar zenbakia) ematen da erreferentzia gisa, baina edozein kasutan ere kontsulta daiteke jatorrizko artikuluaren identifikazioa "testuingurua"n jaso baita.
Badago Patxi Salaberrik eta Roldán Jimenok paratutako edizio eguneratua: Obras Completas de José María Jimeno Jurío 40, Pamiela, 2012.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
ORP.MAISMED - Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Abréviation: ORP.MAISMED
Auteur: ORPUSTAN, Jean-Baptiste
Titre: Les noms des maisons médiévales en Labourd, Basse-Navarre et Soule
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Izpegi
Lieu: Baigorri
Date: 2000
Référence:
Notes:
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
IZ.06 - Sestaoko toponimia / Toponimia de Sestao
Abréviation: IZ.06
Auteur: TEJEDOR, Jorge Luis
Titre: Sestaoko toponimia / Toponimia de Sestao
Note:
Élaborateur:
Collection: Izenak bilduma 06
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Bilbo
Date: 2016
Référence:
Notes: Testu guztien bi bertsioak jaso dira, euskarazkoa eta gaztelaniazkoa. 9 eta 24 orrialde bitarteko atala "Sarrera / Introducción" izenekoa da eta Luis Alonso Pascual da egilea.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
B
BISCAYE
Plaza Barria, 15. 48005 BILBAO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAINT SÉBASTIEN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
A
ALABA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA-GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GUIPUSKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAINT SÉBASTIEN