Leku-izenak

(...)
Zamudio (la cassa y torre de), Zamudio a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (el molino de la torre de), Zamudio, a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (Arteaga el molino de la torre de), Zamudio, a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (Fulla la caseria de la torre de) [Gueldo y Daño (barrios de)], Zamudio, a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (Olaboniaga la casería de la torre de), Zamudio, a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (Olariaga la casería de la torre de), Zamudio, a.1704
(...)

(...)
Zamudio) (Ugaldeguren de Atras la caseria de la torre de). Zamudio, a.1704 -azkenengo honetan ez da torrekoa denik erraiten, haren referentziapean agertzen bada ere-
(...)

(...)
Zamudio (la casa torre de), Zamudio a.1796
(...)

(...)
Zamudio (la torre de), Zamudio a.1799
(...)

(...)
Zamudio-ko alkate jaunak eskatzen duenari erantzunik, agiriaren araura Zamudio dorretxea ipintzea proposatu nahi zaio, jadanik herrian jarririk duten Torre Malpika-ren ordez, herritarrek mende honetan zehar Palazio deitu omen diotenari. Izan-ere, Juan Ramon Iturriza-ren Historia General de Vizcaya 1793 urtean kopiaturikoa aipaturik, Zamudio-ko torrea, -casa torre de Zamudio-, XVIII mendean Malpica markesarena zela baieztatzen da aipaturiko agirian. // Nik neure aldetik ziurta dezaket, gainera, Bizkaiko Fogerazioetan hurrengo hau biltzen dela, zein informazio Elisabeth Olasolo irakasle eta ikertzaile trebe denak eta biok eskura baitugu, eta lan osoa laster argitara emaiteko baitugu [...] Onomastikako batzarrean trataturiko gaiarekin funtsean bat etorririk ere ez nuke, hala-ere, erran gabe gelditu nahi ezin ontzat har dezakedala hain tradizio zaharreko den Zamudio deituraren aldamenean, -ez da ahantzi behar Rafael Mikoleta XVII mendean Bilboko apez pilongo zenaren bigarrena zela, hain-zuzen-ere hiriko familiarik ospetsuenetarikoarena, Londres-en gordetzen den euskaraz ikasteko methodo famatuaren egile baita-, dorretxe forma berria ipintzea. Arrazoia berezkoa da, inguruko toponymian edonon torre forma besterik agertzen ez dela, eta ohitura horretara moldatu behar dela. // Beraz, Zamudio torrea / Zamudiotorre, edo halako zerbait eskaini behar zaio, dudarik gabe, eskabidea egin duen alkate jaunari Bizkaiko eta beste alderdi batzutako tradizio zaharraren araura, eta ez atzean dorretxea hitza itsatsirik
(...)

(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)