JAGONET bilaketa

102 emaitza bilaketarentzat

Emendioa adieraztea: eta (komunztadura juntaduran)

Esaldi koordinatuetan, eta erabiltzen denean, zeinekin komunztatu behar da subjektua, bi esaldietako aditzen erregimena ezberdina bada. Esate baterako:

Jon etorri eta afaldu du ala Jonek etorri eta afaldu du?

Jon afaldu eta joan egin zen ala Jonek afaldu eta joan egin zen?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > determinatzaileak, hitzak > juntagailuak

Emendioa adieraztea: komunztadura juntaduran

Komunztadura emendiozko perpaus juntatuetan; hauxe dator [EGLU IV:49] liburukian: "Emendiozko juntadurak aditza plural-komunztadura hartzera behartzen duela esan daiteke oro har".

Hala ere, salbuespen batzuk egiten dira, horien artean izen-sintagma abstraktuak juntatzen dituzten perpausak [EGLU IV:53].

Abstraktuak soilik? Bazkaria geuk egingo dugu, zuek ogia eta ardoa ekarri behar duzue esaldia zuzena al da? Deskribapenetan, adibidez: Serafin hartza... ugaztuna, 16 cm inguru luzeko gorputza eta 20 cm-ko isats orakorra duena. Horrelakoetan, singularra nahiz plurala erabil al daiteke?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > komunztadura
Unitate-mota: hitzak-aditzak > komunztadura, hitzak > determinatzaileak, hitzak > juntagailuak

Baldintza adieraztea: -z gero (ikasiz gero / ikasten badugu)

Nola berridatzi behar dugu -(e)z gero: alegia, ez-alegiazko ala alegiazko bezala?

Adibidez, Talibanek ez digute ikasten uzten, ikasiz gero aurre egingo diegulakoan esaldia nola berridatzi: ikasiko bagenu aurre egingo geniekeelakoan ala ikasten badugu aurre egingo diegulakoan?

Zalantza-mota: morfologia > aditz-jokoa, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak-aditzak > adizki ez-jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > baldintza

Kausa/ondorioa adieraztea: ezen

Beharrezkoa al da ezen lokailuari bait- eranstea?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > menderagailuak, joskera > diskurtso-markatzaileak, perpausa > kausa, perpausa > osagarriak

Erlatiboa: zein/zeinak (irakasleak, zein/zeinak ondo bizi baitira; irakasleak, zein/zeinak ondo bizi diren)

Erlatibozko esaldietan, ondorengo kasuetatik, zein dira zuzenak?

Irakasleak, ZEIN oso ondo bizi BAITira, ezin dira kexatu.

Irakasleak, ZEINAK oso ondo bizi BAITira, ezin dira kexatu.

Irakasleak, ZEIN oso ondo bizi direN, ezin dira kexatu.

Irakasleak, ZEINAK oso ondo bizi direN, ezin dira kexatu.

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > determinatzaileak, hitzak > galdetzaileak, hitzak > menderagailuak, perpausa > erlatiboak

Modua adieraztea: ikusiz/ikusiaz

Baliokideak al dira ikusiz eta ikusiaz?

Zalantza-mota: morfologia > mugatzaileak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > partizipioa, hitzak > determinatzaileak, perpausa > modua

Denbora adieraztea: -nean / -larik (etorri direnean, alde egin duzu / etorri direlarik, alde egin duzu)

Gurasoak etorri direnean, alde egin duzu.

Gurasoak etorri direlarik, alde egin duzu.

Ontzat ematen al dira horiek biak?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora

Denbora adieraztea: -ko (erori nintzenekoa / erori nintzen unekoa)

Batzuek diotenez, -(e)neko delakoa baztergarria da. Hala bada, zergatik sartu da forma hori? Ez da inondik ere beharrezkoa? Beti da gaitzesgarria? Ez al dago ondo gogoratzen duzu ni uretara erori nintzenekoa esaldia?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > denbora

Modua adieraztea: -la, -larik

Moduzkoetan -(e)larik menderagailua erabil daiteke?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak, hitzak > menderagailuak, perpausa > modua

Aditzaren jokabidea: subjuntiboa (etor dadin / etor dadila esan dit)

Subjuntiboko adizkiek -(e)n atzizkia hartzen dute, batzuetan, eta beste batzuetan, -(e)la.

Noiz erabili -(e)n eta noiz -(e)la? Etor dadin ala etor dadila? Joan zaitezen esan dit / joan zaitezela esan dit? Biak onartzen dira? Noiz bata eta noiz bestea?

Zalantza-mota: sintaxia > aditza, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: hitzak-aditzak > adizki jokatuak, hitzak > menderagailuak, perpausa > osagarriak

Sede principal

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Centro de Investigación

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Sedes

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Asociación

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper