OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Aditz-izenak eta aditzoina (era burutuaz gain)

afaita, afaitatzen.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Aditz-erregimena

da/du ad.

Diakronia

Zah.

Forma baten adiera(k)

apaindu.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aitzin.

Erabileremu dialektala

Ipar.

Forma baten adiera(k)

afalaurrea.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-aurre.

Txostenaren laburpena

begiratu dira afaldar, afaltiar, aihaltiar, aigaltiar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

afaldar (eta -p-) 12 dira, G eta EB 1 (Or Eus, Ir YKBiz 2, Zait Plat 2, Lab SuEm; MIH; -p-: A Ardi 2, Or Eus, Lab SuEm 2); afaltiar IE 1 (Ox) eta OEH argitaratuan beste 1 ("hogoita bizpahiru afaltiarrek gozatu dute...": Herr ap. DRA).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afaldar 1 (MEIG); apaldar 1 (B. Latiegi); afaltiar 2 (Elgoibar Euskara Mintegia Euskal Hizkuntza eta Literatura; Izeta in Herria 1983).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afaldar : HiztEn-LurE; HiruMila ("ik. afaltiar"); afaltiar : AB38 1, HiztEn ("ik. afaldar"); ElhHizt; HiruMila. Cf. PMuj DVC (afaldar, afaltiar, apaldar, apaltiar); ez dugu aurkitu ap. Casve EF.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: afaltiar / EskolaHE: +

Euskaltzaindiak euskara baturako proposatua

Arauak jasoa du, "h. afaltiar" markatuz.

Euskara batuan hobestekoa

Ik. afaltiar.

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tar/-tiar.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak.

Euskaltzaindiaren Arauak

afaldu, afal, afaltzen. du (Heg.) edo da (Ipar.) ad.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-ondo.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-ordu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-oste.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: †  / EuskHizt: afaltiar / HiztEn: Ik. afaldar / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tar/-tiar.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-toki.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Behe-mailako formaren aldean hobestekoa

Heg. Beh. Ik. zaletasuna, harrokeria, etab.

Jatorrizko forma

afari, afal-

Forma arautuaren azalpenaz oharra

AS gisa gehitzeko eskatuz: afari arin, afari-lege, afari-merienda ; afaritan, afaritara .

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak

arin.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

afari sarrerari dagokion azpisarrera.

Forma baten adiera(k)

afariusia, barau-egunetako afaria.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

AFARI-LEGE (V-gip), APARI-LEGE. Ref.: Etxba Eib; Elexp Berg. (Empleado en la expresión afari legea egin). "Afari legia eiñ, cumplir con la hora de cenar. Gaurkuagaittik, eiñ dogu afari legia, naiz da porruegaz" Etxba Eib. "Afai legia eiñ" Elexp Berg. * Nere apari-legea eginda etxetik irten naiz. Alz Ram 25. Illuntze-aurrean egin zuen langilleak marandioan bertan apari-legea. TAg Uzt 294. Apari legea egin zezan exeri zuten. JAIraz Bizia 76. Gau baten, alai, mai-inguruko / batu da lagun taldea, / ta ardangelako txoko batean / egin apari-legea. NEtx LBB 290. Afari legia eiñda, lotarako gertau ziranian. Etxba Ibilt 461. Gure apari-legea garaiz egiten genin. Ataño TxanKan 85. -- (Con bete) * Bete dezagun guk ere Gabon-apari-legea. NEtx Antz 131. -- (En otros contextos) * Besteak apari-lege bat jarriko ziteken. Ataño TxanKan 191. Apari-lege bat artu. Ib. 127. Apari lege bat eman ziguketen: atuna ta ura. Ataño Espetx 44. -- Bazkari ta apari legezkoak, gazte jendearen dantza-saioak eta irrintziak.NEtx LBB 19.

LB: 17 “Bazen tarte jakin bat afalostean, funtzionarioak kontrolean biltzen zirena, euren afari legea egiteko” (Elkar); EPG: 8 “Gauez, afari legea egiteko, janari txinatarra eskatu genuen telefonoz.” (Iban Zaldua); ETC: “Euskaldun zintzoen modura afari legea egin behar dugula, alegia” (Argia).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: [afari-lege] afari-legea eginda lotarako prestatu ziren: cenaron algo y se dispusieron a ir a la cama; Adorez: afari-legea egin, egiten: du ad. cenar informalmente, escasamente; afari-legea egin dugu: hemos hecho una colación (cocina ligera); Labayru: [afari-lege] Afari-legea egin dogu txokolatea eta ogia janda: Hemos hecho una cena frugal comiendo chocolate y pan.

[afari] afari lege, afari-lege iz. Afari arina. (Batez ere afari legea egin esapidean erabiltzen da, jatordu hori egiteko betebeharra-edo nolabait bete dela adierazteko). Gaurkoagatik, egin dugu afari legea. Etxera iritsi, afari legea egin eta ohean sartu zen. Afari legea egin eta orbel gorriaren gainean etzan ziren. Gaua pasatzeko aterpea eskaini zioten, baita afari legea ere.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Azpisarrera egitea proposatu da bazkari(-)legea egin formarekin egin zen bezala. Beraz, afari(-)lege azpisarreratik kentzekoa da oharra eta adibideak.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa afari, lege eta egin sarreretan.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Hitz elkartu sistematikoki (berr)ikustekoak

-merienda.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

afari sarrerari dagokion azpisarrera.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-keta.

Erabilera-oharrak

afariketan egin, ibili, jardun esapideetan erabiltzen da batez ere.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

Egingo dugu afariketan, ni aita eta zu ama?

Forma baten adiera(k)

haur-jokoa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

afariketa aztertzean proposatua. jolasean azpisarreraren eredura moldatzea proposatu da, afariketan adberbioa sarrera bihurtuz (eta, beraz. afariketa sarrera ezabatuz) eta ohiko aditzak zein diren adieraziz. OEHn ageri diren bi adierak bereiztea komeni da (1 haurren jolasa; 2 helduen jokaera). afariketan egin adibide gisa mantentzekoa da.

Kategoria

adb.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

AFARIKETAN EGIN, AFARIKETAN IBILI, AFARIKETAN JARDUN a) "Jugar (los niños) haciendo comedia de los asuntos de los mayores. Eiñgo dogu afariketan ni aitta ta zu ama? Afariketan zebizen umiak Txantxa Zelaixan. Afariketan jardun dabe goiz guztian" Etxba Eib. "Etxekoandrezketan ibiltzea, beste errietan apariketan ibiltzea esan oi-da; baita koziñeketan ibiltzea ere. Itz auek, aurren jolasak (dendari dirala-ta abar) adierazi oi-dute" NEtx Nola 24n. b) "Se dice también así, cuando los mayores, faltos de juicio o seriedad, parece que actúan como niños. Afariketan ibilli al aiz, orretara agertzeko? Gauzia benetan artu biarrian, afariketan jardun dabe" Etxba Eib

LB: 0; EPG: 0; ETC: 0.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

Elhuyar: 0; Adorez: afariketan egin, egiten: du ad. jugar imitando a niños/ñas; egingo dugu afariketan, ni aita eta zu ama?: ¿jugaremos a ser yo el padre y tú la madre?; Labayru: [afariketan] Egingo dugu afariketan?: ¿Jugamos a comiditas?

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

afariketa iz. Haurren jolasa, helduen egitekoak irudikatzen dituena. (Batez ere afariketan egin, ibili, jardun esapideetan erabiltzen da). Egingo dugu afariketan, ni aita eta zu ama?

Beste sarrera batean argitzekoa

afariketa sarreran, erabilera-ohar gisa eskain liteke.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

afariketan sarrera proposatu berrian adibide gisa uztekoa.

Zerrendako forma adibide gisa ematekoa da

Azpisarrera egin da.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ik. OEH: AS.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: AS / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Atzizkien araberako erabakiak

-n: -tan.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

afari sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

anitz edan ote zuten afaritan?

Atzizkien araberako erabakiak

-ra: -tara.

Zerrendako formari azpisarrera dagokio

afari sarrerari dagokion azpisarrera.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

goazen orain afaritara, gero lotara.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Erabilera-oharrak

leku-denborazko kasuekin erabiltzen da batez ere.

Adibide argigarriak, testuinguru egokiak

afariten ari dira nonbait; jarri ziren mahaian afariteko gogo handiz; deitu gaituzte afaritera.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Forma baten adiera(k)

afari arina, barau-egunetako afaria.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afasiko EB 4 (Txill).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afasia : HiztEn, ElhHizt, LurE, EskolaHE, HiruMila ("Med." edo "Psiquiat." markatua), Euskalterm 8; afasiko : AB50 1; HiztEn, ElhHizt, LurE, EskolaHE, HiruMila, Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu besteetan.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Beste hiztegietako ordainak: Aulestia: aphasia: ezinesanaldi, hizkabezia; BeraLzM: afasia: mingetasun, izketasun; PMuj DCV: afasia: eziñ-esan, itz-geldi, mingetasun; afásico: (rel. a la afasía) itzgeldi, (ataques afásicos) itzgeldialdiak; (que padece afasia) itz-gabe, minge, itz-geldi; Senda-Jakindi: afasia: itz biurtezin; afasia expresiva o motora: ezin-esan, ezinesan; afasia perceptiva o de recepción o de comprensión o sensorial de Wernicke o sordera verbal: irakur-entzunen biurtezin; afasia total o completa: itz-biurtezin osoa. Ez dugu aurkitu ap. Azkue Aurkibidea, Lur EG/CE, Lur EF/FE, Casve FE, HaizeG, T-L LFB.

Erdaretako formak

Erdaretakoak: fr (Le Petit Robert): aphasie, aphasique; it (L. Ambruzzi): (med.) afasia; afasico; ca (DCC): afàsia, afàsic; en (DEIL): aphasia; aphasic; de (Slaby-Grossmann): Aphasie, Sprachlosigkeit, Sprachlähmung / fig. Unentschlossenheit; aphasisch, sprachlos.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Izenondo erreferentzialak

-iko izond. erref.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tate/-tasun.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Izenondo erreferentzialak

-ibo izond. erref.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: afectividad

Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-tasun/-tate banaketa arazo sistematiko-orokorra izan liteke; ez dugu argi eratorri honen premia edo lekua.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu afektibo(tasun), afektibitate formarik aurkitu. Ik. OEH argitaratuan afekto (OA, Urqz, Cb 8, LE Prog, Añ LoraS 3, Gco I, AA 5, CatLlo, Sor Gabon); afekzione (Lç 6, SP Imit 3, Gç, Ch 3, CatLav, Lg, He Gudu 3, CatLan 2, Mercy, Brtc 2, Dh 3, JesBih, UskLiB, MarIl 2, Jaur, Arb Igand); corpusean ageri dira, gainera: afekto : IE 1 (Dv LEd); afektu : B 1 (Gamiz); afekzio : G 1 (Cb Eg III); afektione : Zu 2 (UskLiB); afekziona : IE 1 (Lç Ins); afekzionetsu : IE 1 (SP Phil); afetzione : Zu 1 (Ip Hil).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

EB dira guztiak: afekto 2 (L. Haranburu-Altuna, J. Rafels); afektu 5 (M. Azurmendi, I. Mendiguren; UZEI, eta "afektu-egoera"); afektibo 22 (P. Esnal, J. Sierra, X. Mendiguren Bereziartu, Euskal kulturaren urtekaria 1985, Euskararen programakuntza, J.M. Mendizabal, F. Arbizu, P. Aristi, M.E. Matxinandiarena, M.A. Arilla; eta "afektibo-sozial": SEIE Taldea, Hasierako zikloa; "sozial-afektibo": Euskararen programakuntza; "sozio-afektibo": P. Esnal, A. Biteri); afektibitate 5 (Jakin 1981, Euskal kulturaren urtekaria 1985, SEIE Taldea, B. Urkizu); afekzio 3 (GAO 1990: "Proiektuan aurrikusten ez diren lur edo zerbitzuen afekzioa suposatzen duen aldaketarik ez da baimenduko"; Egin 1986: "Arnasa hartzeko bideen afekzioa, eta erreakziorako ahalmenaren murrizketa orokorra bezalako gaitzak sor daitezke biztanleen baitan"; Hezkuntza berezirako egitamua: "Hezkuntza Bereziko Zentru Espezifikoak beren afekzioen grabedadea eta ardura desberdinaren beharragatik, aurrez aipaturiko geletan hartu ezinak gertatzen diren pertsonak bakarrik onartuko dituzte").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afekto : AB50 1; afektu : DFrec 1; AB50 1; HiztEn; Euskalterm 8 (eta "afektu(zko)" 18); afektibo : DFrec 2; AB38 1; HiztEn; Euskalterm 9; AB50 1; afektibitate : DFrec 2; AB50 4; HiztEn-LurE; Euskalterm 1; afektazio : Euskalterm 3; afekzio : HiztEn; Euskalterm 3.

Adiera bereko beste formen erabilerak

'afectivo, -ividad' itzulitako bihozkoitasun, hunkikortasun eta sentimenezko (AB50); eta 'afección' itzuliak: eragindako: AB50 1; eragipen: AB50 2; eritasun: Euskalterm 6; gaitz: Euskalterm 4; sentipen: AB38 1; AB50 1; Hiztegiotan ez dira afektib-, afektu, afekzio formak aurkitu: DRA, PMuj DVC, Casve FE.

Hiztegietako informazioa

Beste hiztegietako ordainak: a) afección: ElhHizt: erasan, gaixotasun, eritasun, gaitz. // HiruMila: (1. devoción, inclinación) eraspen, lege, onginahi; (2. emoción, sentimiento) afetzione, nahikari, atxikidura, hunkimendu, sentipen; (3. Med.) afekzio. // Lur EF/FE: (1.) maitasun, amore, atxikimendu, eraspen, oniritzi; (2.) txera; (3.) min. // Casve FE: bihotz, maitarzün, etxekidüra; (maladie) eritarzün, gaitz; (fig.) bihotz ximiko. // Haize Garbia: (destination) destingu, zorte, amodio, maitasun; (médi.) eritasun, gaitz. // T-L LFB: maladie, eritasun, gaitz, min; (sentiment) sentimendu, atchikimendu, amodio, maitasun. // PMuj DCV: (1. alteración) aldarte, gorabera, aldaketa; (2. afición, inclinación) ongi-nai, on-iritxi, zaletasun, lege; (3. enfermedad) erizar, min zar, gaitz zar. // Azkue Aurkibidea: estekamendu, nahikari; b) afectivo: ElhHizt: (1.) xeratsu, amultsu; (2. Psicol.) afektibo, afektibitate. // HiruMila: afektibo, hunkibera, hunkior. // Casve FE: bihotzeko; (sensible) beratx, bihozmarddo, minbera, bihozbera. // Haize Garbia: bihotzeko; (sensible) sendikor, beratz. // T-L LFB: amultsu, maitatsu. // PMuj DCV: (1. relativo al afecto) biotzeko; (2. relativo a la sensibilidad) sentikor, minbera, minberati, minberatsu, samurbera; (3. impresionable) sentikor, minberakor, kilipera, erasogarri, iarrosgarri; c) afecto: ElhHizt: (1.) maitasun, estimu, adiskidetasun; (2. Psicol.) afektu; (3.) jarraitzaile, aldeko. // HiruMila: (1. inclinación, cariño) nahitasun, afektu, lera, joran, onirizte, lehi, lege, bihozkada; (2. acogida) abegitasun; (3. sujeto a cargas) lotu; (4. sentimiento) hunkimendu; (5. inclinado) eman, isuri, lotu, zale, -koi. // Lur EG/CE: (1.) txera; (2.) zaletasun, zale. // PMuj DCV: leia, griña, txera, laztan, eraspen, zaletasun, joera. // Azkue Aurkibidea: eraaspen, onerizte, oniriste; jarkitu; d) afectividad: ElhHizt: afektibitate. // HiruMila: afektibitate, hunkiberatasun, afektibotasun. // Casve FE: (faculté) beratarzün; bihozmarddotze, minberatze.

Erdaretako formak

Erdarazko formak: a) 'afección' gaztelaniazkoaren ordainak: fr (DLLF): affection / Med. affection, maladie; it (L. Ambruzzi): affezione, affetto, simpatía, benevolenza, inclinazione; (filial) alterazione; (Med.) affezione, malattia; ca (DCC): afecció; en (DEIL): affection (cariño); (Med.) affection, complaint, disease; de (Slaby-Grossmann): schädliche Einwirkung / (zu) Neigung / Gemütserregung, Affekt / (Med.) herz- und Kreislaufkrankhiet, lungenleiden; b) 'afectivo, -ividad' gaztelaniazkoen ordainak: fr (DLLF): affectif, ive; affectivité; it (L. Ambruzzi): affettivo, sensitivo; affettività, sensibilità; ca (DCC): afectiu -iva; afectivitat; en (DEIL): affective (referente a las emociones); sensitive (sensible); affectionate (cariñoso); affectivity; sensitivity, sensitiveness (sensibilidad); de (Slaby-Grossmann): gemüts- / empfindsam / empfindsames Gemüt / Gemütskräfte; gemütsbewegung / liebessucht / liebebedürftigkeit / (Med.) gesteigerte Gemütserregbarkeit; c) 'afecto, -a' gaztelaniazkoen ordainak: fr (DLLF): affectionné, e; attaché, e; cher, chère / atteint, e (aquejado) / affecté, e; attaché, e (destinado); it (L. Ambruzzi): soggetto a gravami, gravato; (Med.) ammalato, affezione; affetto, amore; cordialità; espressione, vivezza; (Mess.) destinato; ca (DCC): afecte -a; en (DEIL): dear; afecto a, fond of, attached to, subject to, liable to; (Med.) suffering from, afflicted with; de (Slaby-Grossmann): geneigt, zugetan, ergeben, gewogen / bestimmt / angewiesen auf / mit Vorbehalt erteilt / abgabenpflichtig, steuerpflichtig / sehr ergeben / zugeteilt / gemütsbewegung / stimmung / zuneigung / gewogenheit, wohlwollen / affekt / krankheitsanfall / anhänger.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: afekto / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-ektu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

afekzio (Urt I 423), afekzione (Urt I 423, afexione ib. 377, Urt Gram 40), afetzione ( VocBN , Gèze), afekzino (Urt Gram 40). Afecto, sentimiento; deseo, pasión. "Affection" VocBN y Gèze. Tr. Documentado en textos septentrionales desde Leiçarraga (no aparece en Axular ni en Etcheberri de Ziburu). En el s. XIX su uso decae y no hay testimonios del s. XX. Halakotz bada abandonatu ukhan ditu Iainkoak itsusgoatako afekzionetara. Lç Rom 1, 26 (Dv lehia laidotsuenetara, TB lizunkerietarat). Zeren haragiaren afekzionea etsaigoa baita Iainkoaren kontra. Lç Rom 8, 7. Eta asko da nehori gaitzerizterik edo afekzione gaixtorik ez ekartea? Lç Ins D 6v. Presentatzen derauzkitzut ene bihotzeko afekzioneak. SP Imit IV 17, 2 (Mst desira). Libra nazala afekzione gaixto eta amudio desordenatu guzietarik. SP Imit III 4, 1 (Mst desirkünte, Ch amudio lohi, eta gutizia desordenatu). Eta jakiteko zer afekzione eta zer berthute pratikatu behar den oren hetan. Gç 84. Batzuek debozione gehiago dute saindu batentzat bertze batentzat baiño; ordean afekzione hori maizago da humanoa. Ch III 58, 3. Bekhatu benialaren afekzionerik edo amodiorik gabe. CatLav 244. (V 124) Ez diozogula gure bihotzari permeti hura desiratzea, hari afekzionez lotzea. He Gudu 68. Yaidura edo afekzione gaixtoak. Lg I 198. Gloria haboro eman düzüna Jinkuari zure afekzionerik xipienaz, eziez eman beitere kreatürek orok bere akzione handienetzaz. Mercy 22. Bekhatu benialaren ganako afekzionerik gabe. Brtc 237. Bihotzeko sentimendu eta afekzione hautan datza meditazioneko gorphutzaren bigarren phartea. Dh 102. Ikhusten ditu ene pentsamendu eta afekzionetan diren sekreturik minenak. MarIl 61. Birjina Jinkoaren Ama thonagabiari jüntatü zütian afetzioniaz [othoitzen zütügü] . Ip Hil 262. Non inposible bezala baita izan dadin pozoatua afekzione gaxtoen pozoinaz. Arb Igand 113s. Birjina Jainkoaren Ama notha gabeari juntatu zaituen afetzioneaz eta Jesu-Kristo besarkatu duzun aita ordeko amodioaz [...]. San Josephi othoitza [título de una hojita publicada en Bayona] (ap. DRA). v. tbn. Afekzione: Etchart 3.1v. Tt Arima 53. CatLan 114. JesBih 400. UskLiB 63. Jaur 372. (Con -zko, adnom.). Gauza guzién gainetik zuen artean karitate afekzionezkoa duzuelarik. Lç 1 Petr 4, 8.

afekzio 58: Berria 2, Deia 3, Deustuko Unibertsitatea, Euskal Herriko Agintaritza, EiTB, Consumer 42 (guztiak dira Medikuntzari lotuak), Karmel, Laneki 4, UEU 3.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

afekzio 150 (144 Xarritonenak dira, Spinozaren Etikaren itzulpena): Piarres Xarriton 144, Josu Zabaleta 3 (afekzio-irudi), Ibon Uribarri 2, Xabier Kintana.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Asko erabili da eta jasotzekoa izan liteke Medikuntzarako.

Forma saihestekoa

Saih. da erabilera arruntean; Tekn. gisa (cf. Med.) izan dezakeen erabilera ez da orain eta hemen erabakitzekoa.

Jakite-arloak

Med.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

LB 36 (Elhuyar 19, Elkar 9, UEU 8); ETC 11.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

Elhuyar: afelio iz. (Astron.) afelio / Adorez: afelio iz. (Astron.) afelio / Labayru: afelio 1 iz. Astron. afelio. Belarrondoko bat emoten badeutsut, Lurraren afelioraino joango zara!: ¡Si te suelto una, vas a ir hasta el afelio de la Tierra! / NolaErran: 0 // Euskalterm: afelio (Astrom. Termino onartua da). /// ZTHB-Astron: afelio.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Erabilia da eta sarrera gisa jasotzea proposatu da, dagokion markarekin.

Jakite-arloak

Astron.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +

Kategoria

izond.

Jakite-arloak

Biol.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Maileguen egokitzapen sistematikoa

-s.

Kategoria

iz.

Jakite-arloak

Hizkl.

Sektore jakin bateko informazioa

Laburtzapenak: Afganistan.

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afghani: HiztEn; afgani: LurE.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

afgani: Estilo Liburua.

Erdaretako formak

Wikipedia: (en) afghani.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

Monetak: iz. (Afganistango dirua).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afganiar 1, A. Lertxundi (“Printzesa? - Printzesa... afganiarra”); afganistandar 1, J.A. Sagastizabal (“Pilotoa Harum-El-Azah afganistandarra zen, hegazkinak azaz gainezka”); afgano 5, X. Gereño (“Gurasoen jaioterria afganoa izanik, bera Iran-en jaioa zen, hirurogei eta hamar urte aurrerago”, “Etxe aurrean eserita zegoela ikusi zuen afganoa hurbiltzen”, “Afganoak aldeko erabakia hartzera animatu nahi izan zuen”, “gerrilari afgano” 2).

Euskaltzaindiaren Arauak

EArauak 38: Afganistan, Afganistango Estatu Islamiarra; afganistandar, afganiar; Kabul; kabuldar.

Atzizkien araberako erabakiak

-tar.

Arlo semantiko sistematikoki osatzekoak

-tar osaerakoak

Euskaltzaindiaren Arauak

EArauak 38: Afganistan, Afganistango Estatu Islamiarra; afganistandar, afganiar; Kabul; kabuldar.

Atzizkien araberako erabakiak

-tar.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu afiliatu, afiliazio formarik aurkitu; beste adieratakoak dira alderdikide eta jelkide.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afiliatu 6 aldiz jaso da: G 2 (R. Zapirain), IE 1 (Herria 1984) eta EB 4 (Zabal 1976; Gipuzkoako Ekonomia; ELA/STV 1992; eta GAO: "afiliatu portzentaia"); afiliazio (eta a. zenbaki, a. portzentaia) EB 10 (GAO, Emakunde 1993 9).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afiliatu : DFrec 16, AB38 1, AB50 3, HiztEn, Euskalterm 14; afiliatze : Euskalterm 1; afiliazio : AB50 1, Euskalterm 9.

Adiera bereko beste formen erabilerak

'afilia-' itzulitako besteak: alderdikide : AB50 5; bazkide(tu) : AB50 3; itsaspen : Euskalterm 1; jelkide : AB50 2; kide : AB50 1, Euskalterm 1; kide egin : Euskalterm 3; kidetu : Euskalterm 2; kidetzapen : Euskalterm 3.

Hiztegietako informazioa

Beste hiztegietako ordainak: a) afiliación: ElhHizt: afiliazio, afiliatze, kide-egite. // HiruMila: afiliazio, kidetza. // Casve FE: kidetze. // Haize Garbia: izen-emaite; b) afiliado: ElhHizt: afiliatu, kide. // HiruMila: afiliatu, kide, alderdikide. // Lur EG/CE: kide; alderdikide. // Casve FE: kide, lagün; c) afiliar: ElhHizt: kide egin, afiliatu, kidetu. // HiruMila: afiliatu, kidetu. // Lur EF/FE: kide egin. // Casve FE: kidetü, lagüntzat hartü; (s') izena eman, saldoan sartü. // Haize Garbia: batasunean hartu; (s') batasunean sartu, izena eman. // T-L LFB: batasunean hartu; (s') batasunean sartu. // Ez ditugu aurkitu besteotan: PMuj DCV, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

es afiliación / afiliado, da / afiliar formen ordainak: fr (DLLF): affiliation / affilié, e; adhérent, e (miembro) / affilier; s'affilier, adhérer; it (L. Ambruzzi): affiliazione, ascrizione, associazione / affiliato, associato, ascritto, aggregato / affiliare, affigliare, associare, aggregare, ascrívere, inscrívere; Pres. afilio, afilío; ca (DCC): afiliació / afiliat -ada / afiliar; en (DEIA): affiliation / affiliated; member; subsidiary / affiliate / to become affiliated to, to join, to become a member of, to join a party; de (Slaby-Grossmann): annahme an Kindes Statt, adoption; aufnahme in eine Körpeschaft od partei; beitritt; mitgliedschaf, zugehörigkeit / angegliedert, angeschlossen, zugehörig; (trabajador al sindicato) gewerkschaftlich, organisierter arbeitnehmer; mitglied / in eine körperschaft aufnehmen. Cf. Termium: en affiliation / fr affiliation; en affiliate / fr affiliée; en affiliated / fr associé.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Botoen berri emango da adostasunik gabeko erabakietan

lau kide zerrendan ematearen alde dira, eta batek zalantzak ditu.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu afiliatu, afiliazio formarik aurkitu; beste adieratakoak dira alderdikide eta jelkide.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afiliatu 6 aldiz jaso da: G 2 (R. Zapirain), IE 1 (Herria 1984) eta EB 4 (Zabal 1976; Gipuzkoako Ekonomia; ELA/STV 1992; eta GAO: "afiliatu portzentaia"); afiliazio (eta a. zenbaki, a. portzentaia) EB 10 (GAO, Emakunde 1993 9).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afiliatu : DFrec 16, AB38 1, AB50 3, HiztEn, Euskalterm 14; afiliatze : Euskalterm 1; afiliazio : AB50 1, Euskalterm 9.

Adiera bereko beste formen erabilerak

'afilia-' itzulitako besteak: alderdikide : AB50 5; bazkide(tu) : AB50 3; itsaspen : Euskalterm 1; jelkide : AB50 2; kide : AB50 1, Euskalterm 1; kide egin : Euskalterm 3; kidetu : Euskalterm 2; kidetzapen : Euskalterm 3.

Hiztegietako informazioa

Beste hiztegietako ordainak: a) afiliación: ElhHizt: afiliazio, afiliatze, kide-egite. // HiruMila: afiliazio, kidetza. // Casve FE: kidetze. // Haize Garbia: izen-emaite; b) afiliado: ElhHizt: afiliatu, kide. // HiruMila: afiliatu, kide, alderdikide. // Lur EG/CE: kide; alderdikide. // Casve FE: kide, lagün; c) afiliar: ElhHizt: kide egin, afiliatu, kidetu. // HiruMila: afiliatu, kidetu. // Lur EF/FE: kide egin. // Casve FE: kidetü, lagüntzat hartü; (s') izena eman, saldoan sartü. // Haize Garbia: batasunean hartu; (s') batasunean sartu, izena eman. // T-L LFB: batasunean hartu; (s') batasunean sartu. // Ez ditugu aurkitu besteotan: PMuj DCV, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

es afiliación / afiliado, da / afiliar formen ordainak: fr (DLLF): affiliation / affilié, e; adhérent, e (miembro) / affilier; s'affilier, adhérer; it (L. Ambruzzi): affiliazione, ascrizione, associazione / affiliato, associato, ascritto, aggregato / affiliare, affigliare, associare, aggregare, ascrívere, inscrívere; Pres. afilio, afilío; ca (DCC): afiliació / afiliat -ada / afiliar; en (DEIA): affiliation / affiliated; member; subsidiary / affiliate / to become affiliated to, to join, to become a member of, to join a party; de (Slaby-Grossmann): annahme an Kindes Statt, adoption; aufnahme in eine Körpeschaft od partei; beitritt; mitgliedschaf, zugehörigkeit / angegliedert, angeschlossen, zugehörig; (trabajador al sindicato) gewerkschaftlich, organisierter arbeitnehmer; mitglied / in eine körperschaft aufnehmen. Cf. Termium: en affiliation / fr affiliation; en affiliate / fr affiliée; en affiliated / fr associé.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Botoen berri emango da adostasunik gabeko erabakietan

lau kide zerrendan ematearen alde dira, eta batek zalantzak ditu.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: afiliación

OEHko datuak [laburduren azalpena]

desafinatu behin jaso da (Sor Gabon: "Ixooo mutillak!! Inaxiyok desafinatzen dik").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afinazio 2 aldiz, EB (L. Fernandez Imaz: "afinazioaz kezkatutako pertsonaiak izan dira eta beren ekarpenen bitartez zortzidun musikalaren banaketaren aniztasun historikoa aberastu egin dute", "Izan ere praktikan afinazio guztiak gutxi gorabeherazkoak dira").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afinatu : DFrec 1, AB38 1 ('afinar' itzulia, eta 'mus. afinar' itzulitako fintze 1), AB50 2, HiztEn, LurE, Euskalterm 3; desafinatu : AB50 2, HiztEn, Euskalterm.

Sektore jakin bateko informazioa

Musika Hiztegia: afinatu; desafinatu.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegiak: afinatu : EuskHizt (ik. gozatu), HiruMila, ElhHizt, EskolaHE (ik. gozatu); desafinatu : Lur EG/CE eta EF/FE. Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

a) Erdal afinar / accorder; jouer edo chanter juste formen ordainak: HiruMila: (mus.) afinatu, gozatu // ElhHizt: (mus.) afinatu // PMuj DCV: (mus.) batera abestu, batera jo; (af. instr. mús.) gozatu // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, Azkue Aurkibidea; b) Erdal desafinar / désaccorder; chanter faux, jouer faux formen ordainak: desafinatu : HiruMila, ElhHizt, Lur EG/CE eta EF/FE; ereskaiztu : PMuj DCV; gozagaizki jo (abestu) : PMuj DCV; gozakaiztu : HiruMila, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea (an?). Ez dugu aurkitu ap. XarHizt, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF.

Erdaretako formak

a) es afinar: fr (DLLF): accorder; jouer edo chanter juste; it (S. Carbonell): accordare, intonare; ca (DCC): afinar; en (Collins): (aut., mús.) to tune; to sing in tune, play in tune; de (Langenscheidts): Instrumente stimmen; tonrein singen (edo spielen); b) es desafinar: fr (DLLF): désaccorder; chanter faux, jouer faux; it (S. Carbonell): discordare, dissonare (stonare); ca (DCC): desafinar; en (Collins): (mús) to be (edo play, sing) out of tune; to go out of tune; de (Langenscheidts): unrein klingen; falsch singen (edo spielen).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: Ik. gozatu

Ez du baldintza minimoa betetzen, baina adierazle bat behar da

desafinatu antonimoarekin batera ikustekoa da; eta a) mailegu onartzekoen minimoa ez dute betetzen (gaztelaniaz bakarrik erabiltzen dira afinar / desafinar formak; beste hizkuntzek, zeinek bere bidetik aurkitu dituzte irtenbideak, eta euskaraz ere beste horrenbeste egin beharko litzateke, gaian adituekin mintzatuz); b) baina ordain egokirik ez dugu ezagutzen: b1) instrumentuez, gozatu proposatuak balio izan dezake afinatu-ren ordaintzat; baina desafinatu-ren ordaina nekez aterako da bide horretatik; b2) giza ahotsaz mintzatzeko, egokiagoa izan liteke akordatu (cf. fr, it) bezalako baten bidea (aipatu dira: adostu / desadostu; edo "libre" samar dagoen aurrindu; eta tonuan / tonutik kanpo jarri); c) Heg. marka dutela onartzekoak izan litezke afinatu eta desafinatu, hobestekoen berri emanez, hauek erabakitzean.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

h. marka kentzea eta tonuan jartze; aurrintze definitzaile gisa jartzea proposatu da. Halaber, afinatu eta desafinatu sarrerei h. markak kentzea proposatu da eta definitzaile bihurtzea bidalketak. (2013-12-17)

Zerrendakoa erabileremu geografiko-dialektal mugatukoa da

Ik. aurrintze.

Kategoria

iz.

Erabileremu dialektala

Heg.

Jakite-arloak

Mus.

Zerrenda osagarriak

HezkAdmin: afinidad.

Jakite-arloak

Tekn. (Mat., Kim., Bot.).

OEHko datuak [laburduren azalpena]

afirmatibo behin agertu da (Tt "Prezepto afirmatiboak eztu obligatzen gizona (...) negatiboak bezala") eta afirmazio bi aldiz, erabilera markatuan (Ldi: "Beste baipen edo afirmazio bat..."; "Politikan, ordea, baipen edo afirmazio zeatzak, baipen larriak eskatzen dira").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

afirmatu forma behin agertu da EB (M. Pagola "Marx ateo izan zen, txikitandik gainera; bainan, baita ere #mdash#Reding`en kontra afirmatu dezakedala uste dut#mdash# ateismoa bere sistimaren erraietan aurkitzen da") eta afirmazio 4 aldiz (Y. Elorriaga: "Itaunaren ostean zehaztu bako sujetoa daukan afirmazioa neskaren jarrera azaltzen", M. Pagola "Afirmazio bat, ordea, era askotan egon liteke sistima baten barnean"; Argia 1983-07-17: "Afirmazio hau ez da gaurkoa, eta betikoa izango litzateke atzetik antolatzen ari den GALEUSCA hau ez balego").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

afirmazio: DFrec 2; AB50 3; Euskalterm 1 ("nazio-afirmazio").

Adiera bereko beste formen erabilerak

'afirmación, afirmativo' itzulitako besteak: AB38: baieztapen 7, baiezpen 3 eta baieztatze 1; baiezkako 2, baiezko 2, baiezkor 1; AB50: baietz (iz.), baiezpen, baieztapen, baiezko; Euskaltermekoak arloka: Politikan afirmazio 1 ("nazio-afirmazio" lexian; cf. fitxa horretako oharra: "Politika hiztegian baiezpen nazional zegoen. Ez du konbentzitzen, sendotzea da ez baietz esatea"); Filosofian, asertzio 1 (aserción, afirmación); baieztapen 5 (eta atzekariaren baieztapen afirmación del consecuente; baieztapen faktual; baieztapenaren bide; baieztapen egiazkotasun), baieztagai 1 (materia de afirmación) eta baieztaldi (ulermenaren baieztaldi momento de afirmación del entendimiento); Psikologian eta Filosofian finkatu 2 (norbera finkatu-nahi deseo de afirmación de sí; norberaren burua finkatu nahi); finkatze (nortasunaren finkatze, nortasun finkatze); finkapen (norberaren finkapen; norberaren finkatze); Hizkuntzalaritzan eta Filosofian baiezko 7 (baiezko adberbio; baiezko perpaus; baiezko proposizio, 'afirmatibo'). // Ik. baietz, baiezko, baiezpen, baieztapen, baieztatu eta baieztu formen adiera-banaketa batzuk: EuskHizt: baietz (iz. Baiezkoa); baiezko (iz. 1. Baietz esatea; ontzat ematea; aurka ez egitea. 2. izlag. Baietz-i dagokion izenlaguna. 3. iz. Zah. Baimena); baiezpen (iz. Baieztea); baieztapen (iz. Baieztatzea); baieztatu (ad. Zerbait egiazkotzat jo, baiezko esaldi batez adierazi); // LurE: baietz. (izen bezala). Baietza eman,...; baiezko. Baietz-i dagokion izenlaguna. // iz. Baietz esatea; ontzat ematea; aurka ez egitea. // Baimena; baiezpen. iz. Baieztea; baieztapen. iz. Baieztatzea; baieztatu. ad. Baieztu, aurreko baiezko batek zeharo garbi utzi ez duen zerbait batez ere. ik. berretsi; baieztu. ad. Zerbait egiazkotzat jo, baiezko esaldi batez adierazi; // HiztEn: baietz. 3. iz. Baiezkoa, baimena, onarpena; baiezko. 2. iz. Baietz esatea. 3. Onarpena, baimena; baiezpen = baieztapen. iz. Baiezt(atz)earen ekintza eta ondorioa; baieztatu. ad. Baieztu, bereziki aurreko baiezko batek zeharo argi utzi ez duen zerbait; baieztu, ad. Zerbait egiazkotzat jo, baiezko esaldi batez adierazi. Onartu, ontzat eman.

Hiztegietako informazioa

Hiztegi batzuetako ordainak: a) affirmation / afirmación: HiruMila: 1. baiezko, baietz. 2. baiezpen, baieztapen. // ElhHizt: 1. Baieztapen; baiezko, baietz. 2. adierazpen, esan. 3. (Ling./Lóg) Baieztapen. // Lur EG/CE: baieztapen.. // Lur EF/FE: baiezko, baieztapen.. // Casve FE: bai, baietz, segürtantxa. // Haize Garbia: bai, bai-etz. // T-L LFB: bai. // PMuj DCV: baietza, baiezko. // Azkue Aurkibidea: baietza; b) affirmatif / afirmativo:HiruMila: 1. baiezko. 2. baiezkotasun. // ElhHizt: baiezko. // Haize Garbia: baiezko. // T-L LFB: baiezko. // PMuj DCV: baiezko.

afirmazio iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, afirmazio-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. baieztapen; baiezko].

afirmazio 11: Berria 5 (“Herri bat gara afirmazioa etorri da gero”), Jakin 3 (“Egiten dituen afirmazio bereziki interesgarri batzuk jasoko ditugu, adibidez hau”), Karmel 2 (“Zientziak aurrera joan ahala gero eta mugimendu gehiago antzematen da (bai makrokosmosean eta baita mikrokosmosean ere), eta behin baino gehiagotan unibertsal bihurtu badira ere teoria batzuk, azkenik okerrak zuzenduz afirmazio honekin amaitzen du”), Uztarria (“Esklaben atzean etxe gehiago egiteko aukera dagoela afirmazioari buruz”); baieztapen 1386.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

afirmazio : Berria 2 (“Kulturgintzaren planteamendua lantzen du monografiko batean, eta erradikalizaziotik jotzen du behin baino gehiagotan: «Euskal kulturak afirmazioa den ukazioa du sustraitzat”), Iñaki Segurola (“Euskaldunen egunkariaren itxiera zuen hitz egiteko aitzakia, eta ezin gehiagoraino harritu ninduten Solé jaunaren esanek, nik nere jardunean erabilitako batzuen oso antzekoak baitziren (mapa, identitatea...), baina guztiz kontrako heldulekutik harrapaturik, hots, afirmazio nazionalaren alderditik.”), Unai Elorriaga (“Baina pentsio bateko balkoi batetik ezin da halako afirmazio erabatekorik egin, begien trukoa izan zitekeelako hura edo, are okerrago, burmuinaren trukoa izan zitekeen, eta burmuina izaki peligrosoa izan daiteke, batez ere etxetik kanpo gaudenean; esate baterako, etxetik zazpi ordura gaudenean, trenez”); baieztapen 590.

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Debekua bere horretan uztea proposatu da. Ordezko formak finkatuta daude, baina badaezpada gomendioa mantentzea proposatu da.

Forma baztertua

Bazt. Ik. baieztapen, baiezko, etab.

Euskaltzaindiaren Arauak

afixa Sin. kartel.

Forma onartuaren aldaera baztergarriak

"eta ez *afitxa" gehituko da