50535 emaitza bilaketarentzat - [601 - 650] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z1:BatHizt | 1992-10-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:08 |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
- [E306]: "Hurrengo batean aztertzeko utzi da. '-ztatu' amaieradun batzuk badira Hiztegi Batuko zerrendan ('hautseztatu', 'irineztatu', 'igeltsuztatu'...), baina zer gertatzen da gainerakoekin? 'kautxuztatu', 'marmoleztatu', 'kartoiztatu'... egin litezke?" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
adrendu hartu.
Naf.
g.er.
trebetasuna.
- [E123]: 'OEHko adibideak M. Izetarenak dira. Nafarrek esan bezate g.er. den ala ez' (2001-03-28).
- [I202]: 'Malerrekan ere Baztanen bezala trebetasuna adierazteko erabiltzen da. Adrendu hartu. Malerrekan ere erabiltzen da, 'asmatu' ('atinar') adierazteko' (2001-04-18).
- [E114]: 'Ik. Lizarragan adrendu hartu "atinar, acertar; comprender"' (2001-04-13).
- [E123]: 'beraz, Baztanen eta Malerrekan ezaguna bada, eta bizirik badago, g.er. marka ken dakioke'.
- Erabakia: Erabakia (2001-04-27): 'adrendu eta adrendu hartu hitzetan delako "g.er." oharra kentzea erabaki da. Adrendu hartu-rentzat 'era hartu' esanahia emango da. Adibide gisa, berriz, honako hau: Makina berriari adrendu hartu dio'. Erabakia (2001-06-29): 'adrendu sarrerari "g.er." marka kentzea onartu da. Honen parean, adrendua hartu 'era hartu' ere emango da. Makina berriari adrendua hartu dio moduko adibide bat eskainiko da'. Erabakia (2001-07-20): 'adrendua hartu: horrela ematea onartu zen bere garaian eta ez, mugatzailerik gabe'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
HLEH-EuskHizt: AS / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS: (zerbaiten) adrendu hartu / EskolaHE: AS
hartu.
adrendu sarrerari dagokion azpisarrera.
Naf.
g.er.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Zub.
izond.
trebea.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
adreza, adrezatzen.
Ipar.
g.g.er.
zaio/dio ad.
zuzendu, norabideratu.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Ipar.
trebetasuna.
- [E123]: 'OEHko adibideak ikusirik, g.g.er. emango nioke, azken adibideak XIX mendekoak dira, eta Zaldubyrenak' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'ahoz oso erabilia da. Beraz, Ipar. Herr. markak erantsiko zaizkio'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
adriatiko izond.: Itsaso Adriatikoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
adskriba, adskribatzen.
du. ad.
Zuz.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E306]: "'adskribatu' sartuz gero, 'adskripzio' ere bai (ala nahitaez 'adskribatze'?)" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh38 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 38 (Berria 1, Elhuyar 14, Laneki 15, UEU 8); ETC 271
Elhuyar: adsorbatu du ad. (Kim.) adsorber / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0. / Euskalterm: adsorbatu (Kim).
Sarrera gisa jasotzea proposatu da, dagokion markarekin.
Fis.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh34 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 34 (Berria 1, Elhuyar 7, Laneki 14, UEU 12); ETC 42
Elhuyar: adsorbatzaile iz. (Kim.) adsorbente / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0 // ZTH: adsorbatzaile (Kim). // ZTHB-Kim: adsorbatzaile.
Sarrera gisa jasotzea proposatu da dagokion markarekin.
Fis.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Tekn. Kim.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:35 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Tekn.
- [E306]: "Aski teknikoa dela uste dugu ('adiabatiko' kenduz gero... hau ere bai, gure ustez)" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Batez ere Bizk.
zoria, patua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1992-12-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:10 |
AS gisa gehitzeko eskatuz (arantzel saihestekoaren ordaintzat proposatua): aduana-zerga .
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1992-12-16 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh69 | 2020-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu aduktore formarik.
aduktore 67: Berria 35, EiTB 14, Laneki 18.
aduktore 18, Berria.
Euskalterm: muskulu aduktore (TN).
Erabilia eta sarrera gisa jasotzekoa; beharbada, -k grafiarekin lehenestekoa unea da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh35 | 2023-06-14 |
Ez dugu aurkitu.
LB 35 (Laneki 25, UEU 10); ETC 28
Elhuyar: adukzio iz. (Anat.) aducción / Adorez: adukzio iz. (Anat.) aducción / Labayru: adukzio 1 iz. aducción. Adukzioa da, adibidez, T forman zabaldutako besoak gorputzaren ardatzera ekartzea: Aducción es, por ejemplo, volver a acercar al eje del cuerpo los brazos extendidos en forma de T / NolaErran: 0. // Euskalterm: adukzio (Med. TN da).
Sarrera gisa jasotzea proposatu da, dagokion markarekin.
Anat.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | ZS:HBL | 2009-10-13 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Ez dugu aurkitu ap. ZTC-EPG; ik. Geologia HE: adularia / en adular; adularia / es adularia / fr adulaire.
Izen propiotikoak: Adula mendiak, Suitza, eta Mineralak.
-aria: cf. grosularia.
- Erabakia: Osoko Bilkura (2015-10-30): Onartua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:39 | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:HBL | 2002-09-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
-gile.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): adulteriogile
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:005 | 2002-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adultero 8, Lç (adib., "Nazione gaixtoa eta adulteroa signo eskez dago", "gizon harrapariak, iniustoak, adulteroak", "Ezaiz adultero izanen"); adultera 6: Lç 4 (adib., "jenerazione adultera eta bekhatore hunetan", "Beraz senharra bizi deno adultera deithuren da"), Lg II ("Jesu-Kristoren eztitasuna emazte adultera baten alderat"), AA I ("alakorik egingo balu, deituko zaio adultera"); adulter 1, Lg I ("Bethsabee adultertzat ezagutua izaterat zohala").
adultera 1, AEK ("Horrela, sudur berriak egiten zituzten #mdash# esan behar emakume "adulterei" sudurra mozten zietela"); adultero (eta andre adultero) 4: Ejercicio santuac ("onen agiria emakume Samariatarrak, Zagukok, Madalenak, Mateok, andre adulteroak [...] eman dute"), BAtx Gizona ("orduan azaldu da nire andrea, leninista sutsu bat ia denok dakizuen bezala, eta adulterotzat tratatu nau aurreneko hitzetik"), E. Agirre ("Fariseua belauniko jarri eta otoitz egiten hasi zen, honela: Jauna, eskerrak eman nahi dizkizut besteak ez bezalakoa naizelako: lapurra, zuzen kontrakoa, adulteroa..."), M. Garmendia ("Hamasei urteko neskato batek, 30eko hamarkadako andregai txinatar batek, kontsolatu al zezakeen bada, eragozpen izan gabe, pena adultero hartatik"); adulteriogile 1, TesBer (Mt 12,39: "Seinale eske dabilan jende gaixto eta fideltasungabea! #mdash# [OinOh] H.h., adulteriogilea").
Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE, Euskalterm, ez eta beste hauetan ere: EIH, EuskHizt, ElhHizt, HiruMila, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Cf. adulteriogile ap. BiblE: Lk 18,11; Jn 7,53 (tit.); Erm 7,3 (bis); 1 Ko 6,9; Heb 13,4; Is 57,3; Jr 7,9; Ez 16,32; 23,37.45; Os 4,13.14; Ml 3,5; Jb 24,15; Es 6,20 (tit.); 6,26; 30,20; 7,1 (tit.); Si 23,21 (tit.); 25,2.
Erdal adúltero / adultère formen ordainak: adulteriogile : HiruMila, ElhHizt; ezkontza-nasle , ezkonausle , ezkon-loitu , ezkon-kutsudun : PMuj DCV; ezkontza-zikintzale : Casve FE (ezkontzezikinzale), HaizeG FB, T-L LBF; ohatzegile : Casve FE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt.
fr (DLLF): adj y s adultère (que comete adulterio); adj adultéré, e (falsificado), corrompu, e (lenguaje); it (S. Carbonell): adj y s adultero; fig falsificato, corrotto; de (Langenscheidts): adj 1 ehebrecherisch, 2 verfälscht; m Ehebrecher; en (Collins): 1 adj adulterous; 2 nm adulterer.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
iz.
adulteriogilea.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): adultero iz. 'adulteriogilea'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: Ik. haguntsu / EuskHizt: / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
haguntsu, lerdetsu.
-ti.
- [E208]: "adur, adur-zapi eta adurti falta dira".
- [E123]: "goragoko sarreratan, adur eta lerde eman dira sinonimotzat; bestalde, hagun dagokion lekuan dator, inolako sinonimorik edo adierarik markatu gabe. Sarrera honetako proposamena onartuko bagenu, hiru hitzen arteko sinonimiak sistematikoki markatu beharko genituzke". (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): "sinonimo gisa lerdetsu ematea ongi ikusi da, baina haguntsu beste zerbait da: 'apartsu'. Horrenbestez, hitz hau ez da emango sinonimo gisa".
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh125 | 2020-07-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu aerobik/aerobic formarik
aerobik 126: Berria 16, DiarioVasco 98, EiTB 6, Consumer 6; aerobic 85: Argia 3, Berria 6, Deia, DiarioVasco 48, EiTB 14, Elkar 3, Consumer 3, Goiena, HABE 3, Jakin, Laneki, UEU.
aerobik 5: Berria 3, Jon Arretxe, Eider Rodriguez; aerobic 2: Berria, Joxan Elosegi.
Euskalterm: aerobic (TN).
Erabilia eta sarrera gisa jasotzekoa; beharbada, -k grafiarekin lehenestekoa unea da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Teknizismo onartzekoa: hainbat eremutan erabilia (Kiroletan, Dietetikan, uren arazketan, etab.)
-iko izond. erref.
izond.
Tekn.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:36 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
iz.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E306]: "Izenondotzat ere erabiltzen da ('aerobiko'-ren sinonimoa)" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm |
aerodinamika Fis.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:40 | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
-iko izond. erref.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1992-12-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
-al izond. erref.
izond.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
frantsesaren arabera eratua eman du Elhuyar-ek, eta egokiagoa dirudi aeroirristailu-ren aldean.
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'sartzea onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
es eta fr bederen bada.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1992-12-16 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
- [E109]: 'Letra larriz?' (2001-04).
- [E123]: 'zergatik?'
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'letra larriz behar ote duen galde egiten du ohargileak. Horretaz ezer ez esatea erabaki da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:005 | 2002-09-10 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh13 | 2020-04-21 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
aeroplan(a) 1, Xikito ("Harek bürdüñ bidia ere ebilazten aeroplanak dia orai hegaltatzen"); aeroplano (eta -u) 6: Urruz Zer ("Eta begira, esan zion Andre Errosak, ez al zenduten arkitu bidean oraingo aeroplano oietakorik?"), And AUzta ("Lenengo aeroplanoa"), Kk Ab 3 ("Zerien eruen izen goituez, aeroplanuen", "Guk diñogu, darantzu Astokillok, idiyok eztabela egaiz egin, egaizkin edo aeroplanuen eroan dituez", "Trenian erueten dabenak eztau añeketaik eiten, aeroplanuen daruenak eztau egaiz-eiten"), Arti Ipuin ("Zoritxarrez honela izan zen, ni Madriletik aeroplanuan etorri nintzeneko, bere arima ezpaitzegoen bere gorputzarekin"); aireplan 3: Barb Sup ("Haizeak hartzen diozka Piarresi bere galtzak, eta galtza hek bazoazin orai, han, airean, ezti eztia, aireplan edo tresna hetarik bat bezala"), JE Ber ("Gainera fotografiak, telegrafak, telefonek, berebilek, aireplanek, radiofoniak etzaizkotena dardaratzen zainak..."), StPierre ("Gauaz Anglesek harrotu gintuzten izigarriki beren aireplanekin"); aideplano (eta -u) 6: Salav 5 (adib.: "Egun batez, gu an lanean ari giñala, etorri zan gorrietako aideplano bat", "Eta baziran gora begira gelditzen ziranak, aideplanoren bat ote zan pentsaturik"), Alzola Atalak ("Ezta zarata aundirik entzuten emen, aideplanuen baten zurrunbadea izan ezik") // eta OEH argitaratuan, GKetx Loiola 2 ("Aideplanuan ibilita nago", "Aize-utsuneetan aideplanuak zabu aundiak egiten omen dituzte"), JJIrazusta NorkBB ("Zueri ere eskutitz bat bidali nizuten, itxasontzitik jetxi eta aideplanoz").
aeroplano (eta -u) 5: Kk Ab eta Urruz Zer (OEHko agerraldi beretan), Akes ("Erri onetan, Krup lantegi izugarrian egiñak omen ziran Gernika puskatu ziguten aeroplano madarikatuak"), Egin 1984 ("Baina hau oso zaila izanik, besterik ezean, zepelin, globo, delta, aeroplano eta abarrez baliatu behar izan dugu, gaurdaino, airetan geure burua zintzilikaturik ikusi ahal izateko"), Zubk ItxasA ("Iru aeroplano pasa ta bat itxasora jausi, ekarri Seberianok ekarri, Seberianok barrako onduan itxi. Umetako kantua"); aideplano 2: BAtx Nikol ("Baina azkenean, oso-oso azkenean, Nikolasak beste palanka bati tira-eta aideplanoa bide onean jartzea lortu zuen"), Tx Garmendia ("Inglesa eta Gaztelera mendean zitun neskax bat gendun gidari aideplanotik jetxi orduko, eta berari esker jakin-min guztiak ase genitun"); aireplanu 1, R. Egiguren ("Aireplanu bat sekuestratu behar zuela esaten zidan behin eta berriro"); airuplan 1, Herr 1946 ("airuplan ihiztariak marrumaz eta hixtuka, Anamit guziak lurrari kontra itzatzen bezala dituztelarik").
aeroplano : HiztEn // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, LurE, Euskalterm.
aeroplano : HiruMila // Ez dugu aurkitu ap. EIH, EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Erdal aeroplano / aéroplane formen ordainak: abioi : ElhHizt, HiruMila; aide-ontzi : PMuj DCV; aidezko : Casve FE; aireko : ElhHizt, HiruMila, HaizeG FB; aireplano : ElhHizt, HiruMila; hegazkin : ElhHizt, HiruMila, Lur EG/CE eta EF/FE, PMuj DCV (egazkin).
fr (DLLF): aéroplane; en (Collins): aeroplane, airplane (US); it (S. Carbonell): aeroplano; de (Langenscheidts): Flugzeug, Aeroplan.
aeroplano iz. [Oharra: Euskaltzaindiak, aeroplano-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du; ik. aireplano; hegazkin; aireko].
aeroplano 14: Argia 5 (Kontuz ibiltzeko, hurrena guri botako zizkigutela bonbak. Gehiago ez ziren etorri aeroplanoak), Berria (Ni ez naiz hasiko aeroplanoak hartzen Londresen hitzaldi bat emateko), Erlea (Zeruan dena zen ona eta han guk ez eduki eta ez ezagutu arren bazirela genekien gauza guztiak zeuden, aeroplanoak eta gure herria osorik kabitzen ziren barkuak, eta infernuan, dena gori-gori, sua besterik ez, sua gaizto eta bihurrientzat.), Goiena (Handiko izkinatik gerturatzen ari den ile zerratua duen hura burusoiltzen antzemango duzu, bekokitik buru gainerantz, edo garondo paretik bekokirantz; batek daki, igual Normandian tropa aliatuak bezala hasiko zaio buru larrua azaleratzen, norabide guztietan, laster aeroplanoak bertan lur hartzeko eran gure laguna), Karmel 2 (Gerrea, nire inguruan, holan hasi zan: Astelehena zan. Arratsaldeko hirurak-laurak aldera Oiz aldetik zeru goian -broum, broum, broum- aeroplanoak.), Uztarria 2 (Alperrik saiatzen naiz tortilarekin, patata zatiekin eta frutarekin: mingainera iritsi orduko, esku zartaz eraisten dituzu sigi-sagan datozkizun aeroplanoak King Kong kume baten pare).
aeroplano 1, Pello Salaburu (Eta hiru urte geroago, 1903ko abenduaren 17an, Wright anaiek aeroplanoa asmatu zuten).
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Debekua bere horretan uztea proposatu da. Ordezko formak finkatuta daude, baina badaezpada gomendioa mantentzea proposatu da.
Ik. aireplano, hegazkin.
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): aeroplano* e. aireplano; hegazkin
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:33 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
es + fr + en behintzat bada (spray ez bezala).
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E306]: "Kontuan izan ez dela beti 'spray'-ren sinonimoa. Bada kontzeptu bat 'aerosol' terminoaz soilik adierazten dena ('Gas edo gas-nahaste batean (airean, esaterako) esekita dauden partikula solido edota likidoek osatutako sistema egonkorra.'). Beraz, 'aerosol' hitza mailegatzeko arrazoi gehiago daude" (2001-01-23)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:38 | 1997-03-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh121 | 2020-12-23 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Iñaki Azkuneren erantzuna gure kontsultari (1997-04-30): Entziklopedian aerosorgailu eskaini duten arren, sorgailu eoliko hobetsiko luke gaur, inguruko paraleloak direla eta: sorgailu hidrauliko bezalakoak sorgailuetan; zentral eoliko, estazio eoliko bezalakoak multzoen adierazleetan (hauek erabiliak dituzte: ik. Elhuyar ZT 31, 7; 53, 34-35); haize-turbina ere erabili izan da (id. 22, 46-48), baina horrek sorgailua bera gabe honen euskarria adierazten du (ardatza eta paletak); modu metaforikoan, haize-errota ere agertu izan da (id. 53, 34-35; 72, 37).
Ez dugu aerosorgailu eta sorgailu eoliko formarik aurkitu.
aerosorgailu EB 3 dira (Elhuyar: "Aerosorgailu batek probetxatzen duen energia, bi faktore nagusien araberakoa da; Hamaika gizaseme ari da haizearen energiaz baliatzeko tresnak, aerosorgailuak diseinatzen eta horien martxa aztertzen; Tresna egokiren bidez haize-errota edo aerosorgailuen bidez alegia"); ez dugu sorgailu eoliko forma aurkitu. Ik. gainera: elektra sorkailu EB 1 (Elhuyar), elektrika sorgailu EB 1 (J.M. Angulo).
aerosorgailu : HiztEn, Euskalterm 1; sorgailu elektriko : AB38 1, HiztEn (AS); generadore isotopiko : LurE (AS).
es aerogenerador, generador eólico / fr aérogénérateur, éolienne: Adorez; (Meteor.) aerosorgailu / Elhuyar: (Electr.) aerosorgailu, haize-sorgailu / Labayru: aerosorgailu, haize-sorgailu / Zehazki: - / NolaErran: haize-; haize-errota.
es 'aerogenerador'en ordainak: en (Collins): wind turbine; de (Slaby-Grossmann): m Windkraftwerk; ez dugu aurkitu besteetan: fr (DLLF / Le Petit Robert); it (L. Ambruzzi); ca (DCC); es 'generador de x'renak: it (L. Ambruzzi): generatore di energia; generatore di audiofrequenza (de audífono); de (Slaby-Grossmann): bes <Aut> Generator m (eléctrico); ez dugu aurkitu besteetan: fr (DLLF / Le Petit Robert); ca (DCC); en (DEIL).
ik. Termium-ekook, en / fr segidan: wind Turbine / wind Turbine; wind turbine cluster / batterie d'aérogénérateurs; wind turbine array / batterie d'aérogénérateurs; wind turbine fan / ventilateur à turbine éolienne; aeolian fan / ventilateur à turbine éolienne; wind turbine generator / éolienne; wind driven turbine / aérogénérateur; wind turbine with reversing blades / machine à clapets battants; wind turbine with counterrotating blades / aéromoteur à hélices contrerrotatives; wind turbine with flapped ring wing diffuser / aéromoteur à diffuseur annulaire.
aerosorgailu 121: Aizu, Argia 7, Berria 33, EiTB 27, Elhuyar 42, Consumer 4, Jakin, Laneki 3, Uztarria 3; sorgailu eoliko 2: Berria, Elhuyar; haize sorgailu 1: Argia; haize-sorgailu 1: Berria.
aerosorgailu 23: Berria 13, Juan Luis Zabala 9; sorgailu eoliko 1: Berria.
Euskalterm: haize-sorgailu (TN), aerosorgailu (3).
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
sorgailu iz. Zerbait, bereziki energia edo indarra, sortzen duen gailua. Sorgailu elektrikoek energia elektrikoa ekoizten dute. Sorgailu nuklearrak. Azken garai honetan, kostaldean haize sorgailu ugari jarri dira. Elektrizitate sorgailua.
sorgailu eoliko modukoak erabiliagoak izan litezke, gaur.
Oso erabilia da, nahiz haize(-)sorgailu proposatu zen garai batean, adibidea den EHn eta termino normalizatua Euskaltermen, baina erabili, badirudi aerosorgailu erabiltzen dela. Jasotzekoa.
- [E306]: "I. Azkunek garai batean emandako informazioa eguneratu beharrean gaude: Elhuyarrek Eusko Jaurlaritzako Ingurugiro Sailerako prestatu duen 'Ingurugiroaren Hiztegi Entziklopedikoa'-n eta EVE-EEErako prestatu duen 'Energiaren Hiztegi Entziklopedikoa'-n, 'haize-sorgailu' eta 'aerosorgailu' eman ditu. Beraz, bi forma horiek onartzea proposatzen dizuegu. 'Eoliko' oso gutxi erabiltzen dugu gaur egun, gehienetan 'haize-' eginez moldatzen gara ('haize-energia', 'haize-sorgailu', 'haize-turbina', 'haize-baliabideak', etab.), baina argi dago hori gure aukera dela, 'eoliko' erabat onargarria delako ('hidrauliko', 'nuklear', 'elektriko' eta abarren antzera)" (2001-01-23)
- [E123]: 'hitz honek badu bere txostena, inguruko hizkuntzak zertan diren argitzen duena. Behar bada ing. eta alemanaren bidetik jo dezakegu haize-... eginaz' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'ez da onartu sartzea'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh43 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 43 (Berria 18, EiTB 13, Elhuyar 1, Elkar 4, Consumer 3, Goiena 1, Jakin 1, Laneki 2); ETC 184
Elhuyar: aerostatiko izond. (Fis.) aerostático, -a / Adorez: aerostatiko adj. aerostático/ca / Labayru: aerostatiko 1 adj. Fis. aerostático -ca. Globo aerostatikoan ibiltzea da bere ametsa: Su sueño es montar en un globo aerostático / NolaErran: 0.
Erabilia da eta sarrera gisa jasotzea proposatu da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +