50535 emaitza bilaketarentzat - [401 - 450] bistaratzen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
AS: adibidez
- [E109]: 'Bidenabar, adibide bat ezartzen bada, garbi utz liteke koma erabili behar dugun ala ez. "Zuk, adibidez, ez duzu hitz bete", edo' (2001-04).
- [E123]: 'ongi iruditzen zait'.
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'adibide-ren azpisarrera gisa ematen den adibidez-ekin, etsenplu bat emango da, koma artean behar duela erakutsiz: Zuk, adibidez, ez duzu hitza bete'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:004 | 2002-09-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
forma berri ongi eratua, eta onartzekoa, gutxitan erabilia den arren.
- [K201]: "Hitz hori ere sar daiteke 'ejemplario' adierazteko" (2000-10-04)
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): adibidetegi
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:01 | 1993-09-29 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
AS
adib. laburdura jasotzeko eskatuz.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: adieraztezin / LurE: + / ElhHizt: adieraztezin / EskolaHE: +
-z(i)+e-.
-ezin.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adierazgarri 1 iz.: besoan zeraman taldearen adierazgarria. 2 izond.: adibide adierazgarriak aipatu ditu.
-z(i) + g-.
1. iz. ("besoan zeraman taldearen adierazgarria"); 2. izond. ("adibide adierazgarriak aipatu ditu").
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:007 | 2002-09-10 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
adierazi behar dena.
- [E123]: 'adiera ematean 'adierazi (behar) dena' emango nuke, ez baita nahitaez geroko zerbait, 'adierazi dena' ere izan daiteke' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia: ''adierazi (behar) dena''.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:11 | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adierazkor: hitz adierazkorren ortografia.
"hitz adierazkorren ortografia"
- [E109]: 'Adibidea erantsiko bagenu?' (2001-04).
- [E123]: 'lehen itzulian dugu arautua adierazkor adibide eta guzti: hitz adierazkorren ortografia'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z5:EEBS:41 | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:06 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
adib. gisa gehituz: adierazpen-askatasuna.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:27 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: - / LurE: + / ElhHizt: - / EskolaHE: -
-tze/-pen.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
ik. OEH: AS.
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Bazt. Ik. aditzera eman.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
HLEH: AS / EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: AS / ElhHizt: - / EskolaHE: AS
Bazt. Ik. aditzera eman.
- [E109]: 'MA andreak dio ez duela OEHn aurkitu. Nik ere ez. Baina Añibarrok badakar: 'adietan emoteco'. Esku liburua (1845eko argitaraldia), 86' (2001-04).
- [E123]: 'arrazoi du HK jaunak. OEHko corpusa begiratu eta ohartu naiz Añibarrok adibide mordoa duela, eta Otxoluak eta Kardaberazek ere (Eusqueraren Berri Onac) erabili dute. Arrazoi gehiago, nik uste, aipatu gabe uzteko, edo sartzekotan, batez ere Bizk. 'aditzera eman' egiteko, eta ez izartxoa eman eta aditzera eman utzi batasunerako aukera bakar moduan'.
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): 'aipatzearen aldeko agertu dira hamabi euskaltzain 'aditzera eman' esanahia duela adieraziz'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
izond.
ulergaitza.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
Bbehin, onarpen eske aurkeztua: lantaldeak asmatua baita.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH: 4 ager. (Zink Crit, Pi Imit, Egan 1955).
HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
berria da, "asmatua", eta onarpen eske aurkezten duena lantaldeak, 'distraitu' adierazi beharra dagoelako eta horretarako egokia delakoan (osaeraz zalantzazkoa izan arren: aditzoin + -gabe osaerakoak #mdash#cf. sinesgabe#mdash# salbuespena baitira).
adigabe(tu), adigabetzen.
-gabe-tu.
da/du ad.
- [E123]: 'adi iz. onartuko bagenu, ez legoke inolako zalantzarik aditz honen osaeraz' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'adigabe eta adigabetu biak sartuko dira'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak besterik gabe onartua |
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ulergaiztasuna.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:14 | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
1 iz. azalpena; adibidea. 2 izond. ulergarria; aditzea merezi duena, gogoangarria.
- [E109]: 'Izendondo gisa, horra adibide bat: "Margolari eraikitzaile eta higikor baten obra zaigu aurkeztua Izuran, hunkitzen ditu soegile gehienak denentzat adigarria delako". P. Errekarte, Herria, 18.VII.1996' (2001-04).
- [E123]: 'oso egokia iruditzen zait adibide bat ematea. Baina agian ulerterrazago bat emango nuke, Ipuinaren ondorio adigarriak, esaterako'.
- Erabakia: Erabakia (2001-06-29): azken adibide hau onartu da, 'argiagoa delakoan: ipuinaren ondorio adigarriak'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
ulergarritasuna.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2018-07-17 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adige 22, Berria (Turkian, Jordanian, Israelen eta Sirian sei milioi adige daude, eta komunitate garrantzitsuak dituzte Europan eta Ameriketako Estatu Batuetan); adigear 1, Berria (Adigear Kongresuko burua Murat Brezeg oso kritikoa da).
Ez dugu aurkitu adige formarik.
Ez dugu aurkitu ap. Labayru, Elhuyar, Adorez.
Exon: adige
Adierazle egokia eta erabilia.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
ik. OEH.
HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -
iz.
oparia.
- [E123]: 'OEHko datuak ikusirik Heg. erantsiko nioke' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'Heg. marka gehitzea onartu da'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4B:EEBS:003 | 2002-09-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adiguritsu 3, Erkiag ("Txiliñok, baiña deiez daukadaz, nire nagi alperren zirikatzaille ditut, neure deitzaille, neure aspaldiko adiskidetxu beti bai beti adiguritsu, erreguz ta txeraz diarduenok", "#mdash#Laster ikasiko dozu zuk, bakarrik bere #mdash#iñotsan adiguritsu", "Illunabar artan, zerualdea ozkorri ezarri eban eguzkiak, bere orduko azken-txera adiguritsua egitean").
adiguritsu 3: A Latsibi ("Ain adiguritsua izanda, alan, ain otz ta motz andra uren bat artzeko, ezagun eban bere izatea oso aldatuta eukana"), Onaind ("Ixilpean gaualdi. Goiak izar apain / Adiguritsu dabil illazki lur-soin gain... / Kubil datza gizona, ez dagi zirkiñik; / Zelatan ditu pizti ta gau-ibilkarik"), Azurm ("Aparato ederra zeukaten, eduki ere, eta burgesia manukor adiguritsu morroikorrena esku-makil, beren asmoak ongi betetzeko").
adiguritsu : Euskalterm 1 (mediku arreta adiguritsu: 'exquisita atención médica') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, HiztEn, LurE.
adiguritsu : HiruMila (obsequiador, ra; obsequioso, sa), DRA (obsequioso), PMuj DVC (1 servicial, obsequioso, complaciente; 2 fino, atento, deferente, respetuoso, delicado); ariguritsu : DRA (obsequioso), PMuj DVC (obsequioso, cortés, servicial, atento, afable) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF.
EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -
'arreta handia, arreta berezia' adierakoa da Luis Baraiazarrak ezagutzen duen adiguri, hemengo adiguritsu honen oinarria (Mungia aldean arrunki erabiltzen omen da); adiera hau gehitzeko eskatuko da.
-tsu.
izond.
Batez ere Bizk.
arretatsua.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): adiguritsu izond. Batez ere Bizk. g.er. arretatsua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArauB | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:HBB | 1993-09-29 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
adikatu, adika, adikatzen. da ad. 'nekatu'
adikatu, adika, adikatzen
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh37 | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Ez dugu aurkitu.
LB 37 (Aizu 2, Argia 2, Berria 12, Euskal Herriko Agintaritza 1, EiTB 2, Elhuyar 2, Elkar 7, Bilbao Bizkaia Kutxa Fundazioa, UEU 8); ETC 91.
Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.
Erabilia eta jasotzekoa. Honekin batera adikzio forma ere jasotzea komeni da (mendekotasun forma ez da aski testuinguru guztietan).
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Corpusekoak B dira: adikuna (Añ EL) eta adikune (A BGuzur) bana, eta adikuntza-aldi 2 (KIkV). Argitaratuan, gainera: adikune 1 (A Ezale) eta 4 adikuntza (Ayerb EEs, Zink Crit, Ol Imit).
adikuntza 1 jaso da, B (J.K. Ibargutxi: "Irudi, uste ta ideak doguz gure adimen eta gauzen bitarteko; gure adimena, geu ez garean gauzakaz alkartu daroen zubia. Era onetantxe sortu ta erditu daroagu adikuntza").
adikune : AB38 ('punto de atención'); HiztEn-LurE ('begirada'); adikuntza : DFrec 1.
Hiztegietan: adikune (Bizk. 'begirada'): HLEH-EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Casve EF; DRA. // cf. HiruMila: "1 mirada,adikune zorrotza:una mirada penetrante 2 atención, adikune txikiko haurra: niño de floja atención". // PMuj DVC: "1 B. audiencia. 2 atención, observación, advertencia". // ez dugu hiztegiotan aurkitu: HaizeG, T-L LBF, Lur EF/FE, Lh DBF; adikuntza : HiruMila ("1 comprensión, interpretación, entendimiento. 2 discernimiento, discreción"); Casve EF (interprétation); PMuj DVC (comprensión); DRA ("Inteligencia, sentido en que se puede interpretar un dicho o expresión. Discernimiento, discreción").
HLEH: + / EuskHizt: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Bizk.
iz.
begirada.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-09-10 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z10: LBeh604 | 2020-12-23 | Lantaldearen ustez aipatu gabe uztekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | EHL | 2023-06-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
LBeh (2013-06-10): adikzio 75: Deia (Drogamenpekotasunen adikzioen- VI. Plana), Consumer (Nola kalifikatuko zenuke, beraz, kritika literarioek sortarazten dizuten erreakzioa: ezaxola, haserrea, adikzioa?), Berria 32 (adib.: Kym gaztea krisian dago, adikzio ugari ditu eta gurasoen etxera itzuli da, insomnioa, kontzentrazio falta, pasibotasuna eta adikzioa edo mendekotasuna eragiten dituela adierazi du), EiTB 21 (Eta droga berriek adikzio berriak sortzen dituzte, sexu adikzioari buruz hitz egingo dute gaur), Argia 16 (adib.: droga gogor baten edo adikzio baten menpe ez bagaude, adikzio oso gogorrak sor ditzake), DiarioVasco 4 (adib.: Artxiboetan ibiltzeak adikzioa sortzen du). // adikzio 82: Aizu, Argia 11, Berria 22, Deustuko Unibertsitatea, DiarioVasco 2, Euskal Herriko Agintaritza 28, EiTB 11, Elkar 5, Consumer.
EPG: adikzio 13: Berria 3 (adib.: Emakume bakoitza desberdina den arren, eta arazo desberdinak baditu ere, anorexia eta bulimia adikzioen kategorian sailka genitzake, Literatura ia patologia bezala bizi du tolosarrak, utzi ezinezko adikzio bezala), Iñaki Heras 4 (adib.: Marketinak kontsumorako grina, beharra ala desioa, ez ezik, obsesioa eta adikzioa ere sortzen du), Xabier Olarra 4 (adib.: Egiak eta zentzu komunak diotena aldarrikatzeko adikzioa duena), Ana Urkiza (Gainera, barnetegiak adikzioa sortzen zuen), Harkaitz Cano (goizeko lanbroak hezetutako egunkaria hatzetan sentitu eta ogi egin berriak tinta beltzarekin nahasian sortzen duen usainak, nikotinak adina adikzio sortzen duenak, ez dauka preziorik).
BerriaEL2013: droga mendekotasun (drogomenpekotasun*).
es adicción / fr dépendance: Elhuyar: zaletasun; mendekotasun, menpekotasun; atxikimendu / Nolaerran: menpekotasun, menekotasun, mendekotasun / menpekotasun, mendekotasun, zalekeria / Zehazki: mendetasun, zaletasun / Labayru: - / Adorez5000: -.
Ez dugu aurkitu adikzio formarik.
Euskalterm: adikzio eta mendekotasun (TN).
mendekotasun araua da.
ez dago maileguaren premiarik, aski dira mendekotasun, mendetasun arautuak.
Nazioarteko forma da, eta alde horretatik sartzeko aitzakiarik ez dago. Baina mendekotasun formaren kaltetan gerta daitekeenez, oraingoz ez sartzea proposatu da.
adiktibo forma aztertzean proposatua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:IkHizt | 1992-11-26 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:02 |
hori da euskara osorako formarik egokiena, Ipar. adimendu baztertu gabe
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHL | 2021-04-20 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Adimen argiko gizona: adimentsua (s.u. argi)
Kolokazioa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa adimen argi soila. Beraz, argi sarrerako 13. adiera ezabatzekoa da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa adimen eta argi sarreretan.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-11-14 | Adibide gisa onartzekoa |
Adibide gisa jasoa dago, eta aski da.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh54 | 2022-05-10 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB: 42 (Laneki 19, UEU 18); ETC: 59; adimen(-)atzeratasun : LB 8; ETC 19.
Elhuyar: 0, Adorez 0, Labayru: 0, NolaErran: 0; Euskalterm: adimen-atzeratasun TN, Med.; es retraso mental, retraso intelectual; fr retard mental, retard intellectuel; en mental retardation).
atzerapen 4 iz. Garapenean, adimenean, bizitza mailan, kulturan eta kidekoetan, dagokion, behar duen edo besteak dauden baino atzerago dagoenaren egoera. Afrikako herri askoren atzerapena. Buru atzerapena. atzeratasun 2 iz. (Pertsonen, herrien) atzerapena.
Terminoa da eta azpisarrera gisa jasotzekoa. Bide batez, buru(-)atzerapen adibidea erabat ezabatzekoa da atzerapen sarreratik. Medikuntza arlokoa dela adieraziko da.
Azpisarrera gisa jasotzekoa adimen eta atzerapen sarreretan.
Med.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11: LBeh48 | 2023-06-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ez dugu aurkitu.
LB 42 (Argia 1, Berria 1, Deustuko Unibertsitatea 1, DiarioVasco 3, Euskal Herriko Agintaritza 1, EiTB 2, Elhuyar 1, Elkar 1, Consumer 1, Gomylex 2, Jakin 1, Laneki 11, UEU 16); ETC: 211
Elhuyar: 0 / Adorez: 0 / Labayru: 0 / NolaErran: 0.
Azpisarrera gisa jasotzea proposatu da adimen(-)urritasun formarekin egin den bezala.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | EArau | 2001-07-20 | |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak erabaki gabe utzia |
HezkAdmin: deficiente mental; eta adimen-urritasun: deficiencia mental.
forma-adieren banaketak ezagutuz berrikustekoa, saila osatuz.
- [E306]: "Honekin batera, 'adimen gutxiko', 'minusbaliatu', 'ezindu', 'elbarri'... sail osoa aztertzea mesedegarria litzateke. Nahaste ederra izaten dugu termino hauek erabiltzea egokitzen zaigun une bakoitzean" (2001-01-23)
- [E410T]: "eta adimen-urritasun: "Forma-adieren banaketak ezagutuz berrikustekoak, saila osatuz". UZEIn lehendik genuen abanikoa Adm. Hiztegiaren arabera egokitu dugu, eta adimen-urritasun, adimen-urri(tu) eta adimen urriko erabiltzen ditugu. Guretzat ez dute arazorik sortzen" (J. Agirre, 2000-11-07)
- [K202]: "Beharrezkoa. Guk beste forma hau ere erabiltzen dugu: adimen-urri" (2000-11-24)
- [E123]: 'Hezk. Adm. Hiztegian badator adimen urritasun. Formaz guztiz egokia da, beraz ez dut inolako arazorik ikusten forma hau hartzeko. Dena den, egokia izan daiteke familia berekoekin nolako harremana duen aztertzea' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'adimen urriko eta adimen urritasun, biak, sartuko dira'.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHadib | 2023-11-14 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Ohiko lexien atalean jasotzekoa da, adimen zorrotz forman. Gaur egun EHn adimen argi azpisarrera da, baina beharbada berrikustekoa da eta ohiko lexien atalean sartzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
OEH: ADIMENA ARGITU Iluminar(se), aclarar(se) la mente. Neuk bere zerbait entzun dot, eta ezteutsat iaramonik egin; baiña oraiñ emen dakustanak argituten deust adimena. Ag AL 80. Nire burua lausoturik egon bear izan dau, ta Josetxoren irazkia irakurri dodanean, argittu jat neure adimena. Echta Jos 301. Eskolara zerbait ikastera joan, ta adimena argitu bearrean ate ta leioak itxitzen zizkiguten euskera galeraziaz. Lab EEguna 102. Ordun [Yesuk] adimena argitu zien, Idaztiak ulertzeko. Ol Lc 24, 45 (Lç adimendua ireki). Jauregi-gixonokaz egunian-egunian jardutiaz beraz, berakotan lez etorriko da senera ta laster argittuko yako adimena. Otx 123. Itz onek adimena / argitu baitzizun. Or BM 112. Vodkak adimena argitzen dion araura. Mde HaurB 82. Ez al zitzaien iñoiz etorriko, illunpetan zetzaten beren adimenak argitzera? Etxde JJ 216. Zure aginduen zuzentasuna betikoa da, / argitu egidazu adimena ta bizi izango naz. Ker Ps 119, 144 (Dv emadazu adimendua, Ol ezi nazazu, Or argitu nazazu, BiblE ulertarazi haiek niri). Gurasuak ein leiken / lanik ederrena. / Umiai argitzia / kistar adimena. Enb 112
adib.: adimen iz. Ulertzeko edo ikasteko gaitasuna; pentsamenduaren bidez norbaitek bere buruaz eta inguruaz jabetzeko duen ahalmena. Oroimena, adimena eta borondatea. Adimen laburra, argia. Adimen kamutsa dudalako edo. Adimenik gabeko izakiak. Adimena argitu. Adimena zorrozteko sortua zen josteta. Adimen test bat. Adimen artifiziala. Hitzek badute beste zerbait, adimenez nolabait besarka daitekeen adieraz gainera, adimenak ikusten ez badu ere bihotzak uki dezakeena.
Ez dugu aurkitu adimena argitu formarik.
EPG: adimena argitu 7: Jenaro Garate (Zentzumenak zorroztu, adimena argitu, oroimena zabaldu eta nahimena indartu ahala, zentzumenak eta adimena eta nahimena eta oroimena erabiliko dituen gogoa argitzea eta indartzea da), Xabier Olarra (Metal puska kirastunak, zibilizaziorako eta adimena argitzeko kaltegarriak omen direnak, nahiz eta hiztegi paregabe hau osatzeko, bistan denez, baliagarriak izan), Patxi Altuna (Jainkoaren indarrak adimena argitzen diolako), Elizen arteko Biblia (Orduan, adimena argitu zien, Liburu Santuak uler zitzaten), Aingeru Epaltza (Maite, burua lehertu beharrean lan egin ostean, adimena argitzen laguntzen duten garagardoak), Imanol Unzurrunzaga (ez daukate inongo zer ikusirik gure adimena argitzen duen argiarekin), Asisko Frantzizko (Kapitulu honetan zen anai Antonio ere; honi Jaunak adimena argitu zion).
Azpisarrera gisa jasotzekoa. Cf beherago adimendua argitu forma baztertua.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z9:OEH-AS | 2017-07-04 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
adimena ilundu azpisarrera gida jasotzekoa da, adimena argitu sarreran egin den bezala.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z11:EHdef [2] | 2023-04-18 | Azpisarrera gisa onartzekoa |
Erabili egiten da, baina ez da gardena. Azpisarrera gisa jasotzekoa.
Kodea [?] | Data | Proposamena | |
---|---|---|---|
Araua: | Z3:EArau44 | ||
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z2:HBB | 1992-11-26 | Bigarren mailan onartzekoa |
Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:EEBS:07 |
adimendu h. adimen
ik. adimen