Bethartea - Lieux - EODA
Bethartea (-a) (Maison)
-
betart -
(1350 [2000])
ORP.MAISMED , V. kap., 238. or.
Que: Etxe noblea
Où: Baigorri [Urdoze]
Origine: ORP.MAISMED -
enecart de betart -
(1366)
CAR.PNAXIV , 676 A (E dok. [AGN, Caj. 171, nº 29])
(...)
P. [I florin] Enecart [sic. Errecart] de Betart
(...)Que: Handizuren etxea
Où: Baigorri
Origine: CAR.PNAXIV -
bethartia -
(1970)
IP.KAT.B , --
Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER -
betarte -
(1983)
ORP.MMPB , --
Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER -
béthartia -
(1987)
IGNF.25 , 1345 ouest
Que: Etxea
Où: BAIGORRI
Origine: IGNF.25 -
arte -
(1995)
DRPLV , V, 198. or.
(...)
Berdintsu gertatzen da etxe-izenetan toponymo berak hurrengo argigarriren bat daramanean -gorago etxe-izen ez direnetan ere ikusi dugu-: Goitia / Beitia, Goikoa (Goikoetxea) / Bekoa, Goieaskoa (Goieaskoetxea) / Beaskoa (Beaskoetxea), Go(i)ena (Go(i)enetxea) / Barrena (Barrenetxea), Go(i)enengoa / Barrenengoa (Barrenengoetxea), Onaindia / Araindia, Aruzkoa / Onuzkoa, Garaia / Beherea, Ga(i)nekoa eta Goitikoa / Azpikoa (Azpitikoa) (Azpikoetxea), Garaikoa (Garaikoetxea) / Beherekoa, Aurrekoa (Aurrekoetxea) /Ostekoa (Osteikoa, Ostaikoa, Ostenkoa, Ostaikoetxea) [142. oin oharra: Eta baita Osteingoechea ere, Fog. 1704, Gatikan] eta Atzekoa (Atzekoetxea), Emetikoa (Emendikoa) / Andikoa (Andikoetxea), Zaharr(a) / Berri(a) (Barria), Erdikoa, Aurtena (Aurtenetxea), Aurtenekoa, Aurtenengoa, Auzokoa (Auzokoetxea), Urrutia (Urrutikoetxea, Urritikoetxea), Bengoa (Bengoetxea / Beingoetxea) (Beingoa), Goia, Ga(i)na, Bein, Beina (Beiña) [143. oin oharra: Bada Beinacoa baserria Ipazterren, Fog. 1796, aurretik finkaturiko Beina formari artikulurik kendu gabe sorturikoa, agian pertsona bati hala deitzen zitzaiolako, gaztelaniaz '(la) casa de Beina' litzateke formazio derivatuaren itzulpen jatorrizkoa], Azpia, Bitarte, Aurre, Aldea, Aldekoa, Basterra (Basterretxea), Zearra, Etxenagusia, Urrengoa, Errota, Etxaun, Soloa, Zelaia, Buru, Arte, Ondo, Uriarte, Arteetxe, Saletxe, Abeletxe, Jauregi, Torre(a) (Torretxea), Etxabarria, Etxatxua, Ormaetxea, Nagusia (Etxenagusia), Andia (Etxeandia) / Txiki(a), Txikerra, eta baita -txu edo -txo berrekailu diminutivoa ere bestea baino tipiagoa dela adierazteko, eta horren ondorik Txikerrena, eta abar. Badira Urazurrutia eta Urazandi ere, bigarrenak kasuren baten Urazemendi ere izan dezakeela, uren nongo aldetik begiratzen den [144. oin oharra: Hori gertatzen da Deban, uraz bestaldean dagoen etxeari Urazandi deitu izan baitzaio, baina Mutrikuarrek Urazemendi. Hala erran zidan Gerardo Elortza irakasle eta ene adiskide on denak]. Batzutan dokumentazioan ikusten da Goitia bat Goikoa bihurtu dela, eta Beitia berriz Bekoa. Dokumentazioa mapetan jarririk agian zerbait argituko litzateke khronologiari dagokion arazoa. Horretarako gai asko bildu beharko litzateke aurretik
(...)Que: Oikonimo-osagaia
Où: Euskal Herria
Origine: DRPLV -
betarte -
(2000)
ORP.MAISMED , V. kap., 238. or.
Que: Etxe noblea
Où: Baigorri [Urdoze]
Origine: ORP.MAISMED -
betart -
(2000 [1350])
ORP.MAISMED , III. kap., 118. or.
(...)
à Cambo 1249 urcjndoy cacographie pour 1505 urcudoy
(...)Que: Etxea
Où: Baigorri [Urdoze]
Origine: ORP.MAISMED -
betart -
(2000 [1350])
ORP.MAISMED , III. kap., 107. or.
(...)
begi “oeil” est une métaphore connue et ancienne pour nommer des sources, parfaitement explicitée dans le nom d’Urrugne 1598 ubegui (la phonétique avec effacement de la vibrante de ur indique à coup sûr une formation ancienne) littéralement “oeil d’eau”. Il forme le curieux nom “Ascombéguy” du hameau et maison noble de Lantabat, attesté au Cartulaire de Dax vers 1160 en traduction gasconne ol de tasson “œil (source) du blaireau” (voir plus loin: les noms d’animaux). Le nom de la paroisse de “Béguios” en Mixe et de la “salle” unique maison noble du lieu est l’un des plus constamment cités depuis le début du XIIe siècle sous des formes d’abord diversement cacographiques selon toute apparence (1105 bigaoos puis à peu d’années de distance 1119 bigaos, 1125 bigios, 1150 beguios), la forme basque moderne “Behauze” visiblement altérée par la prononciation courante n’étant guère utile pour l’étymologie: comme c’est aussi le lieu d’autres noms médiévaux à référence hydronymique 1350 yturroç “source froide”, 1412 ithurrssarry “source dans le fourré”, il n’est pas déraisonnable de proposer pour ce nom à suffixation “aquitaine” bien connue (voir le chapitre IV) un radical faisant allusion à l’eau. La forme de composition de begi étant bet-, il a lieu de rapporter sans doute au même betarte (1350 betart) “entre sources” en vallée de Baïgorry
(...)Que: Etxea
Où: Baigorri
Origine: ORP.MAISMED -
betart -
(2000 [1366])
ORP.MAISMED , IV. kap., 184. or.
(...)
Changements des syllabes finales ou internes: // - les syllabes finales du type “occlusive non labiale+voyelle palatale” -ge, -gi, -di donnent en composition devant voyelle l’occlusive sourde -t-: sur errege “roi” 1340 erretelia “cabane du roi de Navarre” sur les monts d’Ossès, sur begi “oeil, source” peut-être 1366 betart à Baïgorry
(...)Que: Etxea
Où: Baigorri
Origine: ORP.MAISMED -
béthartia -
(2004)
IGNF.TDAT , 1345
Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER -
bethartea (-a) -
(2005)
IP.TOP.IKER , LLAP
Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER -
bethartea (-a) -
(2006)
IP.TOP.IKER , BBAP
Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER -
bethartea (-a) -
(2008)
IP.TOP.IKER , 10980
(...)
64477 udal-kodea IGNFren arabera. IGNF Generikoa: ECAR: Hameau, gpe d'habit°, habit° isolée, maison forest. IGNF UTM X: 30070; UTM Y: 10705
(...)Que:
Où:
Origine: IP.TOP.IKER
- Béthartia (officiel)
- Béthartia (français)
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
- B
- BISCAYE
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBAO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 SAINT SÉBASTIEN - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
- A
- ALABA
- Gaztelako atea, 54
01007 VITORIA-GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GUIPUSKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 SAINT SÉBASTIEN - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAVARRE
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 PAMPELUNE - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
L'association
- P
- PAYS BASQUE NORD
- Château Neuf
15, place Paul Bert
64 100 Bayonne - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
