(...)
Behin bakarrik dokumentatu dugu, eta ez dakigu non zegoen. Etimologiari dagokionez, elorri-ren eratorri baten aurrean gaudela garbi dago, beste herri batzutan ere agertzen delako, noiz edo noiz Elorzu-tik atera den Elosu edo Eloso-rekiko txandaketan: Atetz ibarreko Osinaga herrian, adibidez, alderdi bera izendatzen duten Beloso [PRA-Ihaben, 10. k., 1646.], Eloso [Id., 19. k., 1695, egun ere bizirik, [elóso] itxuraz.], eta Elosu [Id., 9. k., 1638, egun ere bizirik, [eléoésu] formaz.] ditugu, Urrotzen [Agoizko hipotekak, 3, 719. or., 1852.] tartekoa den Belosu daukagu, eta Iruñea eta Burlataren artean Cuesta de Beloso ezaguna dago. Gulibarko Aginaga herrian, azkenik, Belordi dugu [1945eko katastroan azaltzen da, eta gaur egun ere bizirik dago ([beléo?rúi] ebakitzen dute).], arrunta den Elordi-ren ordez (cf. Elordia Leatxen). *Elorzu elorri eta ugaritasunezko adiera duen -zu atzizkiaz osaturik dago. Hemendik, Elosu aterako zen (cf. Orzaize > Osés [Izen erdaldundu hau gaur arrunta den Ortzaize-tik baino errazago azaltzen da Orzaize-tik abiatuta. Izen honen bilakaeraz ikus J. Baptiste Orpustanen Toponymie basque liburua, Presses Universitaires de Bordeaux, Bordele, 1990, 99-100. orr.], Gorza > Güesa [Elosu, dena den, zahar samarra dela dirudi: cf. Elhossu baina Zuhazu 1025eko Donemiliagako "Reja" ezagunean. TAV, 26. or. Mitxelenak dioenez izen honek ongi frogatzen du erdarazko ursu > oso-ren kidekoa den *elhorr(i)-zu > Elhossu pausuaren aspaldikotasuna. Id., 107. or.], eta azken honetatik Eloso lortzea erdararen eraginez azal liteke [Dena den, -o hori XVII. Mendean erdararen eraginari leporatzea zaila da, batez ere oraindik ere (hein batean bederen) euskaldun dirauen Atetz bezalako eskualde batean. Imotz ibarrean Elóso edo Elúso dugu Muzkitzen eta Zarrantzen, azken honetan Elórdi toponimoa ere bizirik dagoelarik. Oskotzen berriz, Elúsu dugu.], edo hobeki bokal asimilazioz. Hasierako b- hori sekundarioa da, eta gure hizkuntzan arrunta den hitz hasierako herskaria / Ø txandaketaren barruan kokatu beharra dago (cf. Uztarri / buztarri; ustel / bustel...).
(...)