(...)
Esan moduan, El Carasol El Caracierzo-z beste aldeari esaten zaio, eta balirudike izenak trukatuak daudela, hein batez behinik behin. Izan ere, El Carasol hego-ekialdera begira dago, eta ez da oso eguzkialdea, honetan ere mailak bai baitaude.
Dokumentazioko El Carasol, ordea, Iguzkiagerria da (gaurko Izkaerdia), hots, Moriones eta Zareko mugako egutera, Opakoegia-z beste aldeko isuria.
Hortaz, badirudi XVIII. mendean Iguzkiagerria hitz gardena zela oraindik ere, eta (El) Carasol iraultzen zela agirietan.
Gaurko El Carasol San Juan-etik Elordia-raino iristen da. Barranco del Carasol Fuente de Elordia aldetik San Juan-a jaisten den erreka da.
(...)
(...)
Morionesko bidearen gaineko aldeko egutera da, Zaren Iguzkiagerria eta Morionesen Iguzkun (Carasol de las Viñas orain) deitzen zen berbera.
(...)
(...)
Gaurregungo Izkaerdia [ìzkaérdja] Moriones, Ezporogi eta Zareko mugan dago, eguteran, eta ez da dudarik dokumentazioko Iguzkiagerri(a)-rekin identifikatu behar dela [1768ko Eguzki- lekuko honetan baizik ez da ageri. Gainerakoetan beti Iguzki- (edo Iruzki-) dugu, desitxuraketak bazter batera uzten baditugu behinik behin. Hau Mitxelenaren arabera Ekialdeko euskalkietan eta berak "meridional" deitzen duen barietatean azaltzen da (FHV, 64-65. orr.)].
1783ko Yzcaguerria-k eta 1797ko Yruzcagueria-k bitartekari lana egiten dute. Behin gutxienez -g-ren ordez -r- duen aldaera aurkitzen dugu.
Iguzkiagerria-k aipatu auzo herriekin ezezik, La Facería (alta), Zalduzarreta, Gaiu eta Santa Finia-rekin ere mugatzen du. Mendiaren beste isuraldeari (fazeriari, alegia) Opakoegia deitzen zitzaion antzina.
(...)
(...)
El Carasol euskarazko Iguzkun-ekin identifikatu behar dela dirudi. Gaur El Carasol de las Viñas esaten zaio.
Zenbaitetan ordea, Carasol de Loia deritzan eguzkialdea ere izan daiteke, 1721eko agerraldian, kasu.
(...)
(...)
Morionesko Iguzkun-en jarraipena da. Osagaiak Iguzki (iruzki 1722an) eta agerria 'agerian dagoena' dira, eta esan bezala (ikus Leatxeko Iguzkiagerria eta Eslabako Iguzkun) erdarazko carasol, solana edo solano-ren euskal ordaina dugu, eta euskal egutera, iguzkun(e)a, eguzkialdea edo eguz(ki)begia euskaldunen baliokide.
Zaren, Iguzkiagerria-rekin batera, kontrako adiera duten Iparragerria eta Opakuegia (cf. Eslabako Opakoegia eta erdarazko gure alderdiko beste herri batzuetako paco generikoa) daukagu, eta Morionesen Iparraga, Iparragerri-z landara.
(...)
(...)
Morionesko bereko El Carasol (de las Viñas)-en eta Zareko Iguzkiagerria-ren baliokidea bide zen hau, alegia, Zarebidea igarotzen den eguzkialdea ematen zuen aditzera.
Honen adieraz ikus Eslabako izen bereko sarreran dioguna.
(...)
(...)
OBS.- Ver en el glosario AGERRI [AGERRI: agerri, con variantes (agerre, agerru, agirre) y compuestos (iparragerri, iparragirre, aizagerre, aizagirre), está muy representado en los nombres de lugar. Su significado es 'lugar abierto, expuesto, encarado a'. Normalmente se refiere a parajes muy expuestos al viento, de ahí su frecuente composición con nombres de viento: iparragirre 'carazierzo', aizagirre... etc. En los pueblos de Elorz es muy frecuente la equivalencia del actual cara a... (Cara Zulueta, Cara Ezperun...) con compuestos de agerri de la documentación: Zuluetagerri... etc. Esta equivalencia es patente también en una serie de apelativos: carasol y eguzkiagerri (lo que en otras partes se llama solana), iparragerri y caracierzo (ladera o campo orientado al norte, o batido por el viento norte. // En el léxico vasco existe también un arcaico agerri 'presencia', con derivados adverbiales como agerriz 'abiertamente, a la vista']. 'El carasol'.
(...)
OV.11 - Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Abréviation: OV.11
Auteur: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titre: Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Note:
Élaborateur:
Collection: Onomasticon Vasconiae 11
Revue:
Maison d'édition: Euskaltzaindia
Lieu: Bilbo
Date: 1994
Référence:
Notes: NTM bilduma egin zenean, artean argitaratu gabeko doktore tesia.
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: hizkuntza azterketa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Abréviation: NA.TM
Auteur: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titre: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Note: 59 liburuki
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Lieu: Iruñea
Date: 1992-1999
Référence:
Notes: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Type: bibliografia
Origine: guztizkoa
Domaine: ofizialtzea
NAN.PR.OIB - Oibarko protokoloak
Abréviation: NAN.PR.OIB
Auteur:
Titre: Oibarko protokoloak
Note:
Élaborateur:
Collection: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Iruñea
Date:
Référence:
Notes:
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
NAN.HIP.AGO - Agoizko hipotekak
Abréviation: NAN.HIP.AGO
Auteur:
Titre: Agoizko hipotekak
Note:
Élaborateur:
Collection: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Hipoteken Kontularitza saila
Revue:
Maison d'édition:
Lieu: Iruñea
Date:
Référence:
Notes:
Type: artxibategia
Origine: partziala
Domaine: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Abréviation: NA.TOF
Auteur: ZZ. AA.
Titre: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Note:
Élaborateur:
Collection:
Revue:
Maison d'édition: Nafarroako Gobernua
Lieu: Iruñea
Date: 2019tik
Référence:
Notes: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Type: datu baseak
Origine: guztizkoa
Domaine: dokumentazioa
Mentions légales
Le présent corpus onomastique comprend des contenus d’œuvres de tiers, choisis pour leur prestige et leur compétence en la matière. Euskaltzaindia a requis les autorisations et permis correspondants et les droits de propriété intellectuelle nécessaires ont été obtenus, sauf erreur ou omission. Quiconque noterait tout contenu pouvant transgresser les droits d’un tiers est prié d’en informer immédiatement Euskaltzaindia, en écrivant à l’adresse suivante (info@euskaltzaindia.eus), afin que l’Académie puisse aussitôt prendre les mesures nécessaires.
Siège social
B
BISCAYE
Plaza Barria, 15. 48005 BILBAO
+34 944 15 81 55
info@euskaltzaindia.eus
Centre de recherche
V
LUIS VILLASANTE
Tolare baserria. Almortza bidea, 6. 20018 SAINT SÉBASTIEN
+34 943 42 80 50
donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Represéntations
A
ALABA
Gaztelako atea, 54 01007 VITORIA-GASTEIZ
+34 945 23 36 48
gasteizordez@euskaltzaindia.eus
G
GUIPUSKOA
Tolare baserria. Almortza bidea, 6 20018 SAINT SÉBASTIEN