EPENTESI

(grek. epenthesis, tartekatzea)

Linguistikan, hitzaren barnean etimologiaz ez dagokion soinu bat sartzea da. Adibidez, latinezko librum ek euskaraz liburu eman du, kontsonante trabatuak ( br ) bereiziz, eta u bi aldiz emanez. Badira silabak jatorrizko hizkeran bi kontsonante eta bokal bat ahoskatzen direnak, baina, euskaratzerakoan, ahoskatzeko zailtasunaga tik bi silaba egiten dira, kontsonanteak bereizita emanez eta bokala bi aldiz errepi katuz. Inglaterra > Ingalaterra egiten da. Latinez Cristianu(m )> eusk. Giristino; cro nica > goronika. Bokal epentetikoez gain, zenbait kontsonante ere badira, diptongo ez diren bokal elkarteen tarteetan agertzen direnak: seiak [seirak], mundua [mun duba], suerte [suberte] eta idatziz ere aurki daitezke adierazirik fenomeno fonetiko horiek.

Bestalde, badira zenbait deklinabide kasu, etimologiari ez dagozkion hizkiak, leungarri-edo sartzen dituztenak. Epentesia lizentzia metriko gisa ere erabiltzen da, silaba kopurua bete ahal izateko. Ikus L IZENTZIA M ETRIKO .

[J. M. L.]