Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza uharri bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: uharri
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:29 | 2006-01-10 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
üharri 1, Etch ("Barkoxeko emazten üsatü legia; / Zopak jan dütienin arduz godalia; / Ez Muntorin bezala hur erdi lohia, / Bargera xilutara / üharriz bidia"), eta ap. DRA, Herr 1968 ("Maroka-ko itsas-aldean, arraintzako untzi bat hondatu da uharri [récif] bat jorik bortizki"); ugarri 2: Anab Poli ("Bestetan ur-azpian egon oi diran ugarriak, orain zuri-zuri egiñik daude eguzkitan"), Gand Elorri ("Emen etxe santua, / berebiziko ontzi, / boga-bogan beti, / ekaitz eta ugarri, / gorako itxasoz gora / igon eta jagi, / Jaungoikotarren tresna / mariñelen burdi"), eta ap. DRA, TB Eg 27,29 ("Bainan beldurrez eror ugarri zenbaiten kontra, aurthiki zituzten gibeleko laur angura"), Aurre-apraiz in Egan 1969 ("Mailluak ez ditu egiten ugarriak egin-egiñeko, bere irrada [dantza] ta kantaz urak baiño"); cf. ugarritza leku-izena, MEIG ("Errenteriako erreka-aldeak Ugarritza zuen lehen izena") // Cf. 'uharra' adierako uharre : Ax; Ip Ap ?, Mt 7,25; Prop 1883; Behety in GH 1933 ("Bazen orai bezañ bat erreka eta ühaitz, bena etzen orai bezañ bat hurte, orai bezan beste gaixki eginik üharriaz gure mendi maxela, ibar eta nabetan").
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
uharri (eta uharri-masa 1, uarri 2) 4: GBarand Ilias (adib., "Nihunek, ordia, ezin dut iñolaz ere nire uarria itxaso gurgarrirat illotzez gañezka ixuri", "Bere erra bizian azpitiko uarri jasak gaiñ gora jasotzen ditu"), Gipuzkoako geografia ("Kasu honetan, fazie urgonienseko uharri-masa handien aurrean aurkitzen gara"), Ingurunea/OHO ("Beste bi kapa horien erdian dago, ia sustrairik gabe; uharri, hartxintxar eta hauen antzeko zatikiak ditu"), J.L. Lekunberri ("Bere disdira galdua zuen eta uharri leuntzat har zitekeen"), A. Otxoa ("Geroago, automobila hain disparaturik atera zen ezen uharriak hegaka hasi bait ziren"), Lantziri ("Uharri biribilez eginiko tumulua da, 12 m diametrokoa, IM-HEra orientatua den hilgela batekin, hau osoki desegina delarik"); ugarri 1, V. Aizpuru ("ondatuko da ugarri baten aurka juanik"); ugartza 1, Elhuyar 1985 ("Bi ugarteak eta beraien ugartzak konektatzen dituzten zubiak biaduktuak izan daitezke edo kablez eutsita egon").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
uharri : AB38 1 ('guijarro'), Euskalterm 3 (hauetan 1 errekarri sinonimoarekin: 'canto rodado'; 1 uharri-baldosazko zoladura: 'pavimento de baldosa canto rodado'; 1 arroka sinonimoarekin: 'bajo, escollo'); uharritza : Euskalterm 2 (hauetan 1 'cascajar, cascajera' itzulia; eta 1 ibaiko uharritzetako landaredi: 'vegetación de graveras fluviales') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
uarrieta : PMuj DVC (restingar, cantar, cantizal); ugarri : Lh DBF (source), DRA (1 escollo, 2 guijarro, piedra del arroyo; 3 manantial, fuente), PMuj DVC (1 guijarro, piedra de arroyo, callao, canto rodado, peladilla de río; 2 arrecife, escollo, banco, encalladero; 3 pasadera de piedras en un río); ugarrieta : PMuj DVC (cantal, cantizal, callao); ugarrika : PMuj DVC (cantazo, pedrada); ugarrikada : PMuj DVC (guijarrazo); ugarritsu : PMuj DVC (guijarroso, pedregoso, guijoaso, guijarreño); ugarritza : DRA (1 montón de piedras en el arroyo; 2 vado; 3 residuo que deja el agua en su paso; 4 grava que las aguas vivas traen a las orillas de los arroyos), PMuj DVC (1 grava de los arroyos; 2 montón de piedras: en el arroyo; 3 residuos arrastrados por el agua; 4 esguazo, vado, pasaje, pasadera de piedras en un río); ugarriztatu : PMuj DVC (enrollar, empedrar con rollos o cantos); uharri : EuskHizt (itsaspeko harri multzoa, ia ur azalean dagoena), HiruMila (1 arrecife, escollo, cabezo; 2 piedra de arroyo, guijarro, canto redondo), ElhHizt (canto rodado, guijarro), Lur EG/CE (arrecife) eta EF/FE (1 écueil; 2 échouage), Casve EF (üharri: 1 galet, caillou; 2 torrent débordé), Lh DBF (var. de uhar II: 1 averse, pluie torrentielle, ondée; 2 effort), DRA (u[h]arri: 1 lluvia torrencial, torrente; 2 arrecife; 3 canto rodado), PMuj DVC (uarri: 1 canto rodado, peladilla, guijarro, callao; 2 arrecife, escollo: uarrietan sartu: escollar; 3 uarriak ari: llover a jarros); uharritza : ElhHizt (guijarral); uharrizko : HiruMila (arrecifal); uharriztatu : ElhHizt (enguijarrar) // Ez dugu aurkitu ap. EskolaHE, HaizeG BF.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: - / ElhHizt: + / EskolaHE: -
Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)
iz. 1: koralezko uharria. 2 'errekarria'.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- Bidalketa: ik. oh. s.u. arrezife.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
