Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza hiliki bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: hiliki
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1999-12-14 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
hiliki 'abere baten hilotza' adierako 4: Dv Dial: "Hartara botatu behar dira zapata zahar, hiliki eta puskatzar guziak"; Elzb PAd: "Argia hil orduko, arranoak eta beleak hiliki bati lotzen diren bezala"; Zub: "[Arranoak] egaldaka, ingurika, zerbait hiliki barrandatzen"; Larz Senper: "Hiliki usteldu bat baninukek bezala, leku egiten duzue ni ganik"; eta OEH argitaratuan, gainera: Jaur AndreB ap. DRA: "Larrean ehortzea, arimale baten hilikia izan balitz bezala"; Dv Mt 24,28: "Non baititake hilikia, harako dire arranoak ere"; Dv Num 19,13: "Gizon baten hilikia"; eta aip. Prop // Ik. gainera OEH argitaratuan izond. hauek: Herr 1967: "Gu, hemen hiliki batzu gira heien aldean. Baginuke hetan etsenplu hartzeko"; Prop 1897: "Lur kolore zuen begithartea, begi ilhuna, sudur xula, ezpain errebiratuak [...] Bere itxura hilikiaz bertzalde [...]"; SoEg EG 1958: "Hemengo arnoak badu halako samin hiliki hil bat"; SoEg Herr 1960: "Badela egun hautan haize-euria lanho hilikietarik ihaurri", eta 1958: "Ukan du denbora, senditzeko Judasen bare-musu hilikia" // Hor berean hilikitegi : GAlm 1949 ap. DRA: "Minuta erdi-batez, hiri eder famatua (Mezina) hor datza, ez xoilki hil-herri, bainan hilikitegi bilhakatua!"; eta hilikitu : Egunaria ap. DRA: "Heskualdunak, laneko ala gerlako, lehen hain suharrak, orai nagitzen eta hilikitzen ari direla" // eta testu-lekukotasunik gabeko hilikidura .
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
hiliki '(abere) baten hilotza' adierako 3: A. Arkotxa 2: "Oroit gaitezen (...) ba margolari, ba zizelkariek nola gure eguneroko errealitatean kokatzen diren kontserba boata, garbitzeko errauts paket, ala auto hilikiei (ikus adibidez Arman zizelkari frantsesaren akumulazioak) erregetza ematen dien", "zaldi berdastak burua apaldu zuen legarrean usteltzen ari zen zakur baten hilikiaren usaintzeko"; K. Mendibehere: "Euskal Herriaren min haundiena, zinez haundiena da, bizi ekonomiaren hilikiarena".
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
hiliki : HiztEn (1 abere baten hilotza; 2 hil-itxura), LurE (1 abere baten hilotza; 2 hil-itxura) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, AB50, Euskalterm.
Beste (edozein) iturritako erabilerak
Ik. IrakBa Has 15,11 (Ast 201): "Hegaztin harrapalariak jautsi ziren hilikien gainerat, / eta Abrahamek haizatu zituen".
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
hiliki : EuskHizt, HiruMila (ik. hilotz), ElhHizt (1 Cadáver, carroña; 2 Cadavérico, -a), EskolaHE (1 abere baten hilotza; 2 hil-itxura), XarHizt (charogne), Lur EF/FE (charogne), HaizeG BF (charogne), Lh DBF (1 cadavre d'animal; 2 se dit au moral et familièrement d'une personne lente en ses mouvements, sans énergie ni activité), DRA (1 cadáver, carroña; 2 cadavérico; 3 apático, haragán; 4 pegajoso), iliki: 1 cadáver; 2 apático, haragán); hilikidura : DRA (enervamiento), Lh DBF (énervement); hilikitegi : DRA (cementerio de animales); hilikitu : DRA (enervarse, volverse lento, apático); ilikitu : DRA (1 volverse cadáver; 2 hacer apático, haragán; 3 acoquinarse) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE, Casve EF, PMuj DVC.
Informazio lexikografikoa
Kategoria
iz.
Erabileremu dialektala
Ipar.
Forma baten adiera(k)
sarraskia, hilotza.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E109]: 'Falta'.
- [E204]: ene ustez ez da erabiltzen persona batez. Istripuz hil den, hala nola mendian larrutu edo meskabitu den abere batez bai.
- Erabakia: BAgiria (1997-07-18): "Hiliki bigarren itzulirako uztea onartu da'.
- Erabakia: (H2.2 / 2010-02-22): Kendu egingo da azalpeneko "hilotza", eta "sarraskia" bakarrik aipatuko: «hiliki iz. Ipar. 'sarraskia'».
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
